محل خیمه‌گاه کاروان امام حسین علیه‌السلام
در سمت جنوب غربى حرم مطهر خیمه‌گاه حسینى قرار دارد و بنا به نقل مورخان محل برافراشته شدن خیمه‌ها و چادرهاى سید الشهداء (ع) و یاران او بود. این محل توسط سید على طباطبائى (صاحب ریاض العلماء) ساخته شد. او پس از حمله وهابى‌ها به کربلا (سال ۱۲۱۷ ه ق) اقدام بساختن باروى شهر کربلا کرد و در همان هنگام این خیمه‌گاه را نیز بنا کرد و این محل را بعنوان گورستان انتخاب کرد و نام قبلى آن را که (الطرف) بود به (المخیم) تغییر داد. البته این منطقه در گذشته‌هاى بسیار دور به محله (آل عیسى) مشهور بود. آل عیسى یکى از خاندان هاى علوى ساکن کربلا بودند که نسب و شجره‌نامه آنها به زید بن علی بن الحسین (ع) مى‌رسد.
در سال ۱۲۷۱ ه ق همسر آصف الدوله دستور داد که ساختمان فعلى خیمه‌گاه ساخته شود و رباطى درکنار آن بنا شود. چندى بعد مدحت پاشا دستور داد که ساختمان خیمه‌گاه بازسازى شود تا در آن از ناصرالدین شاه و همراهانش پذیرایى شود.
در قرن دهم هجرى شخصى به نام (عبدالمؤمن دده) هنگامیکه در کربلا ساکن بود، اتاقى در این محل ساخت و نهال‌هایى از درخت خرما کنار آن کاشت که امروزه این بوستان در کنار خیمه‌گاه قرار دارد و آن را بوستان دده مى‌نامند. در سال ۱۹۷۸ م ساختمان خیمه‌گاه مجدداً بازسازى گردید. این ساختمان یکى از اماکن زیارتى معروف کربلا است که مردم بقصد تبرک و نذر و گرفتن حاجات به آن روى مى‌آورند.
بر بالاى در خیمه‌گاه سنگ مرمرى قرار دارد که این ابیات برآن نقش بسته است:
یا زائراً خیم الحسین بکربلا *** طف فى جوانبها مع ساجم
فاذا وصلت الى خیام بنى الهدى *** اهل الفضائل من سلاله هاشم
واذکر اباالفضل المضرج بالدماء *** و على الاکبر ثم القاسم
واذکر حسین السبط لما قد هوى *** فوق الصعید و لایرى من راحم
اى کسیکه به زیارت خیمه‌گاه حسین در کربلا آمده‌اى، با چشم گریان اطراف آن طواف کن. و هنگامیکه به خیمه‌گاه خاندان هدایت و اهل فضیلت نسل بنى‌هاشم رسیدى، ابوالفضل (ع) خون آلود و على اکبر و قاسم را به خاطر آور. همچنین امام حسین (ع) را به یادآور که بر روى خاک افتاده وکسى به او رحم نمى‌کند).
در این خیمه‌گاه همه ساله روزهاى دوازدهم و سیزدهم محرم عزاى بزرگى توسط زنان شیعه برگزار مى‌شود. این مراسم در نیمه شعبان و اربعین حسینى نیز برپا مى‌شود.
منبع
راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، دکتر احسان نقدس، نشر مشعر، تهران، ص 243.
