ارکان کعبه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
'''اركان كعبه:''' زواياى چهارگانه كعبه.
+
==زواياى چهارگانه كعبه==
  
 
هيئت كعبه مربع شكل است و هر زاويه آن محاذى يكى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است. به هر زاويه، ركن گفته مى‌شود.
 
هيئت كعبه مربع شكل است و هر زاويه آن محاذى يكى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است. به هر زاويه، ركن گفته مى‌شود.
سطر ۱۴: سطر ۱۴:
 
در ميان اركان، دو ركن حجرالاسود و يمانى احكامى خاص دارند كه به آنها اشاره مى‌شود.
 
در ميان اركان، دو ركن حجرالاسود و يمانى احكامى خاص دارند كه به آنها اشاره مى‌شود.
  
'''ركن حجر:'''
+
==ركن حجر==
  
 
آغاز هر طواف از مقابل ركن حجر و پايانش نيز در مقابل همين ركن است.<ref>جواهرالكلام، 19/ 287ـ291.</ref> اگر طواف كننده از روى فراموشى بيش از هفت دور طواف كند و پيش از رسيدن به ركن حجر متوجه زيادى شود، بايد طواف را همان جا قطع كند و به قول مشهور، طوافش صحيح است.<ref> 384.</ref>
 
آغاز هر طواف از مقابل ركن حجر و پايانش نيز در مقابل همين ركن است.<ref>جواهرالكلام، 19/ 287ـ291.</ref> اگر طواف كننده از روى فراموشى بيش از هفت دور طواف كند و پيش از رسيدن به ركن حجر متوجه زيادى شود، بايد طواف را همان جا قطع كند و به قول مشهور، طوافش صحيح است.<ref> 384.</ref>
سطر ۲۰: سطر ۲۰:
 
مستحب است سعى كننده پيش از انجام دادن سعى بر فراز [[كوه صفا]] برآيد و در حالى كه رو به سمت ركن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار تكبير و تهليل گويد و دعاهاى مأثور را بخواند.<ref>415ـ417.</ref> ركن حجر، قبله اهل [[عراق]] و مناطقى است كه با عراق هم جهت هستند.<ref>7/ 357.</ref>
 
مستحب است سعى كننده پيش از انجام دادن سعى بر فراز [[كوه صفا]] برآيد و در حالى كه رو به سمت ركن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار تكبير و تهليل گويد و دعاهاى مأثور را بخواند.<ref>415ـ417.</ref> ركن حجر، قبله اهل [[عراق]] و مناطقى است كه با عراق هم جهت هستند.<ref>7/ 357.</ref>
  
'''ركن يمانى:'''
+
==ركن يمانى==
  
 
ركن يمانى پس از ركن [[حجرالاسود]] برترين ركن [[كعبه]] مى‌باشد و در روايات آمده است: ركن يمانى به منزله دست راست خدا در زمين و درى از درهاى [[بهشت]] است كه همواره گشوده است.<ref> 19/357ـ361.</ref> از احكام مربوط به اين ركن، استحباب [[دعا]] در كنار آن است؛ زيرا بر حسب روايات، دعا در كنار ركن يمانى به عرش الهى صعود مى‌كند و فرشته‌اى، مأمور آمين گفتن براى دعاكنندگان در كنار آن است.<ref> 359ـ360.</ref> ركن يمانى، قبله اهل‌ يمن و مناطقى است كه هم‌جهت با يمن هستند.<ref> 7/357.</ref>
 
ركن يمانى پس از ركن [[حجرالاسود]] برترين ركن [[كعبه]] مى‌باشد و در روايات آمده است: ركن يمانى به منزله دست راست خدا در زمين و درى از درهاى [[بهشت]] است كه همواره گشوده است.<ref> 19/357ـ361.</ref> از احكام مربوط به اين ركن، استحباب [[دعا]] در كنار آن است؛ زيرا بر حسب روايات، دعا در كنار ركن يمانى به عرش الهى صعود مى‌كند و فرشته‌اى، مأمور آمين گفتن براى دعاكنندگان در كنار آن است.<ref> 359ـ360.</ref> ركن يمانى، قبله اهل‌ يمن و مناطقى است كه هم‌جهت با يمن هستند.<ref> 7/357.</ref>

نسخهٔ ‏۲۳ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۵۲

زواياى چهارگانه كعبه

هيئت كعبه مربع شكل است و هر زاويه آن محاذى يكى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است. به هر زاويه، ركن گفته مى‌شود.

اركان كعبه عبارتند از:

  • «ركن شرقى» كه به آن «ركن حَجَر»، «ركن أسوَد» و «ركن حجرالاسود» گفته مى‌شود. در كلمات برخى، «ركن عراقى» نيز ناميده شده است.
  • «ركن شمالى» كه به «ركن عراقى» معروف است. در كلمات برخى، «ركن شامى» ناميده شده است.
  • «ركن غربى» كه برخى از آن به «ركن شامى» تعبير كرده‌اند.
  • «ركن جنوبى» كه به «ركن يمانى» شناخته مى‌شود. از اين عنوان در باب حج و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.

التزام (در آغوش گرفتن) اركان[۱]و استلام (لمس كردن با دست، سينه يا بوسيدن) آنها هنگام طواف در هر شوط و نيز در طواف وداع[۲]براى مردان،[۳]مستحب است. از برخى قدما اختصاص استحباب استلام دو ركن حجر و يمانى و از برخى ديگر وجوب استلام ركن يمانى نقل شده است.[۴]

در ميان اركان، دو ركن حجرالاسود و يمانى احكامى خاص دارند كه به آنها اشاره مى‌شود.

ركن حجر

آغاز هر طواف از مقابل ركن حجر و پايانش نيز در مقابل همين ركن است.[۵] اگر طواف كننده از روى فراموشى بيش از هفت دور طواف كند و پيش از رسيدن به ركن حجر متوجه زيادى شود، بايد طواف را همان جا قطع كند و به قول مشهور، طوافش صحيح است.[۶]

مستحب است سعى كننده پيش از انجام دادن سعى بر فراز كوه صفا برآيد و در حالى كه رو به سمت ركن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار تكبير و تهليل گويد و دعاهاى مأثور را بخواند.[۷] ركن حجر، قبله اهل عراق و مناطقى است كه با عراق هم جهت هستند.[۸]

ركن يمانى

ركن يمانى پس از ركن حجرالاسود برترين ركن كعبه مى‌باشد و در روايات آمده است: ركن يمانى به منزله دست راست خدا در زمين و درى از درهاى بهشت است كه همواره گشوده است.[۹] از احكام مربوط به اين ركن، استحباب دعا در كنار آن است؛ زيرا بر حسب روايات، دعا در كنار ركن يمانى به عرش الهى صعود مى‌كند و فرشته‌اى، مأمور آمين گفتن براى دعاكنندگان در كنار آن است.[۱۰] ركن يمانى، قبله اهل‌ يمن و مناطقى است كه هم‌جهت با يمن هستند.[۱۱]

پانویس

  1. مستند الشيعة، 12/84.
  2. جواهرالكلام، 20/65؛ المعتمد فى شرح المناسك، 5/488.
  3. الحدائق الناضرة ، 16/119.
  4. مستندالشيعة، 12/ 83ـ84.
  5. جواهرالكلام، 19/ 287ـ291.
  6. 384.
  7. 415ـ417.
  8. 7/ 357.
  9. 19/357ـ361.
  10. 359ـ360.
  11. 7/357.


منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج1، صص387-386.