فهرست تفاسیر روایی شیعه: تفاوت بین نسخهها
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) جز |
|||
سطر ۱۰: | سطر ۱۰: | ||
|-style="background: rgb(181, 221, 232)" | |-style="background: rgb(181, 221, 232)" | ||
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر القرآن الكریم (ثمالى)]] |
− | |[[ابوحمزه ثمالى ثابت بن | + | |[[ابوحمزه ثمالى ثابت بن دینار]] |
|دوم | |دوم | ||
|عربى | |عربى | ||
− | |اغلب | + | |اغلب روایات را از اهل بیت علیهم السلام و برخى دیگر را از صحابه و تابعین مانند ابن عباس و عكرمه نقل نموده است. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[التفسیر المنسوب الى الامام العسكرى]] |
|[[امام ابومحمد حسن بن على عسكرى]] | |[[امام ابومحمد حسن بن على عسكرى]] | ||
|سوم | |سوم | ||
|عربى | |عربى | ||
| | | | ||
− | *متن | + | *متن این تفسیر تا پایان آیه 282 [[سوره بقره]] موجود است. |
− | *طبق تحقیق های به عمل آمده انتساب | + | *طبق تحقیق های به عمل آمده انتساب این تفسیر به امام حسن عسكرى علیه السلام نادرست است. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر قمى]] |
− | |[[على بن | + | |[[على بن ابراهیم قمى]] |
|سوم | |سوم | ||
|عربى | |عربى | ||
سطر ۳۱: | سطر ۳۱: | ||
تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است. | تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است. | ||
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر فرات الكوفى]] |
− | |[[فرات كوفى ابوالقاسم فرات بن | + | |[[فرات كوفى ابوالقاسم فرات بن ابراهیم]] |
|چهارم | |چهارم | ||
|عربى | |عربى | ||
سطر ۳۸: | سطر ۳۸: | ||
حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیرالمومنین علیه السلام می داند. | حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیرالمومنین علیه السلام می داند. | ||
|- | |- | ||
− | |[[كتاب | + | |[[كتاب التفسیر]] |
− | |[[ | + | |[[عیاشى محمد بن مسعود]] |
|چهارم | |چهارم | ||
|عربى | |عربى | ||
|از [[سوره حمد]] تا پایان [[سوره كهف]] موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است. | |از [[سوره حمد]] تا پایان [[سوره كهف]] موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است. | ||
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[عین العبرة فی غبن العترة]] |
− | |[[ | + | |[[سید احمد بن طاووس]] |
|هفتم | |هفتم | ||
|عربى | |عربى | ||
− | |در این تفسیر، | + | |در این تفسیر، آیات وارده در فضائل اهل بیت علیهم السلام و ردّ مخالفین آنها آمده است. |
− | + | ترتیب آیات در آن رعایت نشده است. | |
|- | |- | ||
− | |[[نهج | + | |[[نهج البیان عن كشف معانى القرآن]] |
− | |[[ | + | |[[شیبانى محمد بن حسن]] |
|هفتم | |هفتم | ||
|عربى | |عربى | ||
− | |از منابع مهم | + | |از منابع مهم تفسیر البرهان سید هاشم بحرانى و نیز تفسیر المیزان در نقل روایت مى باشد. |
− | مفسر اسباب النزول را از موضحات | + | مفسر اسباب النزول را از موضحات آیات دانسته، با اشاره و نقل آن مطلب خود را تكمیل مىنماید. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تأویل الآیات الظاهرة]] |
− | |[[ | + | |[[حسینى استرآبادى سید شرف الدین على]] |
|دهم | |دهم | ||
|عربى | |عربى | ||
− | |این تفسیر به گردآوری | + | |این تفسیر به گردآوری روایاتی پرداخته که با تفسیر باطنی قرآن، آیه ای از قرآن را در مدح اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله یا ذم و نكوهش دشمنان آنان دانسته اند. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر منهج الصادقین فى الزام المخالفین]] |
|[[كاشانى ملا فتح الله]] | |[[كاشانى ملا فتح الله]] | ||
|دهم | |دهم | ||
سطر ۷۳: | سطر ۷۳: | ||
|از او تفسیر «زبده التفاسیر» و «خلاصه المنهج» منتشر شده است. | |از او تفسیر «زبده التفاسیر» و «خلاصه المنهج» منتشر شده است. | ||
|- | |- | ||
− | |[[زبدة | + | |[[زبدة التفاسیر]] |
|[[كاشانى ملا فتح الله]] | |[[كاشانى ملا فتح الله]] | ||
|دهم | |دهم | ||
سطر ۸۰: | سطر ۸۰: | ||
|- | |- | ||
|- | |- | ||
− | |[[البرهان فى | + | |[[البرهان فى تفسیر القرآن]] |
− | |[[بحرانى | + | |[[بحرانى سید هاشم]] |
− | | | + | |یازدهم |
|عربى | |عربى | ||
|از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود. | |از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود. | ||
تفسیری اجتهادی–روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است. | تفسیری اجتهادی–روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است. | ||
− | با وجود تلاش علمى فراوان در | + | با وجود تلاش علمى فراوان در تفسیر البرهان، این كتاب بخشى از روایات ضعیفه در غلو و تحریف را دربردارد. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر الصافى]] |
− | |[[ | + | |[[فیض كاشانى ملا محسن]] |
− | | | + | |یازدهم |
|عربى | |عربى | ||
|جامع و مختصر است. | |جامع و مختصر است. | ||
سطر ۱۰۲: | سطر ۱۰۲: | ||
مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه می پردازد. | مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه می پردازد. | ||
− | مطالب | + | مطالب غیرروایى در شأن نزول، لغت، قرائت و اعراب آیات غالباً از تفسیر بیضاوى اخذ شده است. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر المعین]] |
|[[كاشانى محمد بن مرتضى]] | |[[كاشانى محمد بن مرتضى]] | ||
− | | | + | |یازدهم |
|عربى | |عربى | ||
− | |روش | + | |روش تفسیری این کتاب مزجی و همانند «الصافی» فیض كاشانی است. |
برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است. | برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است. | ||
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر شریف لاهیجى]] |
− | |[[ | + | |[[شریف لاهیجى محمد بن على]] |
− | | | + | |یازدهم |
|فارسى | |فارسى | ||
− | |تنها منبع نقل او مجامع | + | |تنها منبع نقل او مجامع حدیثى شیعه است. |
− | جمع | + | جمع بین روایات و رفع تعارض آنها در موارد خاص و ارزیابی هاى رجالى از روش این کتاب تفسیری است. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر نورالثقلین]] |
− | |[[عروسى | + | |[[عروسى حویزى عبد على بن جمعه]] |
− | | | + | |یازدهم |
|عربى | |عربى | ||
− | |نویسنده از | + | |نویسنده از بین احادیث منسوب به اهل بیت علیهم السلام، اقدام به جمعآورى روایاتى نموده كه به نحوى ارتباط با آیات قرآن كریم داشته باشند، اعم از این كه این ارتباط از باب تفسیر، استشهاد و یا تأیید آیه باشد. |
− | در جمع آورى، توجهى به | + | در جمع آورى، توجهى به اسانید و قوت احادیث نداشته، روایات ضعیف السند و مرسل فراوانى در این تفسیر مشاهده مىشود. |
تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود. | تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود. | ||
− | سلسله اسناد | + | سلسله اسناد احادیث حذف شده است. |
در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است. | در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است. | ||
− | در چند سوره | + | در چند سوره ایشان نسبت به معانى حروف مقطعه بحث كردهاند. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر كنزالدقائق و بحرالغرائب]] |
|[[قمى مشهدى محمد بن محمدرضا]] | |[[قمى مشهدى محمد بن محمدرضا]] | ||
|دوازدهم | |دوازدهم | ||
|عربى | |عربى | ||
| | | | ||
− | به عنوان ماحصل | + | به عنوان ماحصل مهمترین تفاسیر امامیه و اهل سنت شناخته می شود. |
− | + | این تفسیر، از تفاسیر بلاغى و ادبى و شرح و حاشیهاى بر تفسیر بیضاوى نیز محسوب مىگردد. | |
از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است. | از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است. | ||
سطر ۱۵۰: | سطر ۱۵۰: | ||
از جمله تفسیر روایی-اجتهادی محسوب می شود. | از جمله تفسیر روایی-اجتهادی محسوب می شود. | ||
|- | |- | ||
− | |[[الجوهر | + | |[[الجوهر الثمین فی تفسیر الكتاب المبین]] |
− | |[[شبر | + | |[[شبر سید عبدالله]] |
− | | | + | |سیزدهم |
|عربى | |عربى | ||
|از جمله تفاسیر روایی–اجتهادی محسوب می شود. | |از جمله تفاسیر روایی–اجتهادی محسوب می شود. | ||
− | معروف به | + | معروف به تفسیر وسیط شبر است. |
|- | |- | ||
− | |[[ | + | |[[تفسیر جامع]] |
− | |[[بروجردى | + | |[[بروجردى سید محمدابراهیم]] |
|پانزدهم | |پانزدهم | ||
|فارسى | |فارسى | ||
| | | | ||
− | این | + | این تفسیر، گردآورى شده روایات تفسیری منسوب به [[امام حسن عسكرى]] علیه السلام تفسیر عیاشى و تفسیر منسوب به على بن ابراهیم قمى است. |
مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است. | مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است. | ||
|} | |} |
نسخهٔ ۳ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۳۶
تفاسیر روایی شیعه به ترتیب قرن تالیف:
نام کتاب | نام مولف | قرن | زبان | توضیحات |
تفسیر القرآن الكریم (ثمالى) | ابوحمزه ثمالى ثابت بن دینار | دوم | عربى | اغلب روایات را از اهل بیت علیهم السلام و برخى دیگر را از صحابه و تابعین مانند ابن عباس و عكرمه نقل نموده است. |
التفسیر المنسوب الى الامام العسكرى | امام ابومحمد حسن بن على عسكرى | سوم | عربى |
|
تفسیر قمى | على بن ابراهیم قمى | سوم | عربى | محققان در انتساب این تفسیر به علی بن ابراهیم تردید دارند.
تفسیر کتاب از تفاسیر تأویلی شمرده شده و تأویلهای دور از ذهن در آن بسیار است. |
تفسیر فرات الكوفى | فرات كوفى ابوالقاسم فرات بن ابراهیم | چهارم | عربى |
حاوی روایاتی است که آیه ای از آیات قرآن را در وصف امیرالمومنین علیه السلام می داند. |
كتاب التفسیر | عیاشى محمد بن مسعود | چهارم | عربى | از سوره حمد تا پایان سوره كهف موجود است و نیمی دیگر مفقود شده است. |
عین العبرة فی غبن العترة | سید احمد بن طاووس | هفتم | عربى | در این تفسیر، آیات وارده در فضائل اهل بیت علیهم السلام و ردّ مخالفین آنها آمده است.
ترتیب آیات در آن رعایت نشده است. |
نهج البیان عن كشف معانى القرآن | شیبانى محمد بن حسن | هفتم | عربى | از منابع مهم تفسیر البرهان سید هاشم بحرانى و نیز تفسیر المیزان در نقل روایت مى باشد.
مفسر اسباب النزول را از موضحات آیات دانسته، با اشاره و نقل آن مطلب خود را تكمیل مىنماید. |
تأویل الآیات الظاهرة | حسینى استرآبادى سید شرف الدین على | دهم | عربى | این تفسیر به گردآوری روایاتی پرداخته که با تفسیر باطنی قرآن، آیه ای از قرآن را در مدح اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله یا ذم و نكوهش دشمنان آنان دانسته اند. |
تفسیر منهج الصادقین فى الزام المخالفین | كاشانى ملا فتح الله | دهم | فارسى | از او تفسیر «زبده التفاسیر» و «خلاصه المنهج» منتشر شده است. |
زبدة التفاسیر | كاشانى ملا فتح الله | دهم | عربى | |
البرهان فى تفسیر القرآن | بحرانى سید هاشم | یازدهم | عربى | از مهمترین و جامع ترین تفاسیر روایی شیعه به شمار می رود.
تفسیری اجتهادی–روایی است که از اعمال نظر مفسر اثر گرفته است. با وجود تلاش علمى فراوان در تفسیر البرهان، این كتاب بخشى از روایات ضعیفه در غلو و تحریف را دربردارد. |
تفسیر الصافى | فیض كاشانى ملا محسن | یازدهم | عربى | جامع و مختصر است.
از جمله تفاسیر اجتهادی به شمار می رود. مقدمه این کتاب از بهترین مقدمات تفسیری در بیان مطالب ضروری است که هر مفسر باید بداند. مفسر در این کتاب ضمن بهرگیری از روایات در تفسیر به نقد و ارزیابی این روایات در دلالت بر آیه می پردازد. مطالب غیرروایى در شأن نزول، لغت، قرائت و اعراب آیات غالباً از تفسیر بیضاوى اخذ شده است. |
تفسیر المعین | كاشانى محمد بن مرتضى | یازدهم | عربى | روش تفسیری این کتاب مزجی و همانند «الصافی» فیض كاشانی است.
برای مختصر بودن، در کتاب از رموزی استفاده شده که در مقدمه به توضیح آنها پرداخته است. |
تفسیر شریف لاهیجى | شریف لاهیجى محمد بن على | یازدهم | فارسى | تنها منبع نقل او مجامع حدیثى شیعه است.
جمع بین روایات و رفع تعارض آنها در موارد خاص و ارزیابی هاى رجالى از روش این کتاب تفسیری است. |
تفسیر نورالثقلین | عروسى حویزى عبد على بن جمعه | یازدهم | عربى | نویسنده از بین احادیث منسوب به اهل بیت علیهم السلام، اقدام به جمعآورى روایاتى نموده كه به نحوى ارتباط با آیات قرآن كریم داشته باشند، اعم از این كه این ارتباط از باب تفسیر، استشهاد و یا تأیید آیه باشد.
در جمع آورى، توجهى به اسانید و قوت احادیث نداشته، روایات ضعیف السند و مرسل فراوانى در این تفسیر مشاهده مىشود. تقطیع روایات در این تفسیر دیده می شود. سلسله اسناد احادیث حذف شده است. در این تفسیر از اسرائیلیات استفاه شده است. در چند سوره ایشان نسبت به معانى حروف مقطعه بحث كردهاند. |
تفسیر كنزالدقائق و بحرالغرائب | قمى مشهدى محمد بن محمدرضا | دوازدهم | عربى |
به عنوان ماحصل مهمترین تفاسیر امامیه و اهل سنت شناخته می شود. این تفسیر، از تفاسیر بلاغى و ادبى و شرح و حاشیهاى بر تفسیر بیضاوى نیز محسوب مىگردد. از روایات نورالثقلین فراوان استفاده کرده است. از جمله تفسیر روایی-اجتهادی محسوب می شود. |
الجوهر الثمین فی تفسیر الكتاب المبین | شبر سید عبدالله | سیزدهم | عربى | از جمله تفاسیر روایی–اجتهادی محسوب می شود.
معروف به تفسیر وسیط شبر است. |
تفسیر جامع | بروجردى سید محمدابراهیم | پانزدهم | فارسى |
این تفسیر، گردآورى شده روایات تفسیری منسوب به امام حسن عسكرى علیه السلام تفسیر عیاشى و تفسیر منسوب به على بن ابراهیم قمى است. مباحث مربوط به ولایت امیرالمومنین به طور مفصل بیان شده است. |