عبدالملک بن مروان: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (هلاكت عبدالملك بن مروان اموي را به تقویم: هلاكت عبدالملك بن مروان اموي منتقل کرد) |
|||
| سطر ۲: | سطر ۲: | ||
عبدالملك بن مروان بن حكم، پنجمين خليفه اموي و دومين حاكم تيره مرواني است كه در ماه مبارك [[رمضان]] سال 65 قمري پس از هلاكت پدرش مروان بن حكم، در [[شام]] به [[خلافت]] رسيد.<ref> ر.ك: تاريخ الطبري، ج 5، ص 534؛ تاريخ ابن خلدون (ترجمه عبدالمحمد آيتي)، ص 39.</ref> | عبدالملك بن مروان بن حكم، پنجمين خليفه اموي و دومين حاكم تيره مرواني است كه در ماه مبارك [[رمضان]] سال 65 قمري پس از هلاكت پدرش مروان بن حكم، در [[شام]] به [[خلافت]] رسيد.<ref> ر.ك: تاريخ الطبري، ج 5، ص 534؛ تاريخ ابن خلدون (ترجمه عبدالمحمد آيتي)، ص 39.</ref> | ||
| − | وي پيش از خلافت پيوسته ملازم [[مسجد]] بود و [[قرآن]] مجيد را بسيار تلاوت مي‌كرد و بدين جهت وي را "حمامه المسجد" مي‌گفتند. اما هنگامي كه به خلافت رسيد، قرآن را بر هم نهاد و گفت: سلام عليك، هذا فراق بيني و بينك | + | وي پيش از خلافت پيوسته ملازم [[مسجد]] بود و [[قرآن]] مجيد را بسيار تلاوت مي‌كرد و بدين جهت وي را "حمامه المسجد" مي‌گفتند. اما هنگامي كه به خلافت رسيد، قرآن را بر هم نهاد و گفت: سلام عليك، هذا فراق بيني و بينك:خداحافظ این آغاز جدایی بین من و توست!!<ref> وقايع الايام ([[شیخ عباس قمی]])، ص 73.</ref> |
عبدالملك بن مروان در آغاز خلافت خويش با دو قيامي كه منجر به پيروزي شده و موفق به تشكيل حكومت شده بودند، مواجه بود. نخست عبدالله بن زبير بود كه در [[مكه]] معظمه قيام كرد و به پيروزي رسيده بود و علاوه بر [[حجاز]] و [[يمن]] بسياري از مناطق [[عراق]] و [[شام]] را نيز در اختيار گرفته بود. ديگري مختار بن ابي‌عبيده ثقفي بود كه با ياري و همراهي شيعيان در كوفه قيام كرد و علاوه بر اين شهر، بسياري از بخش‌هاي مياني و شمالي عراق را در استيلاي خود گرفته بود. ولي حكومت مختار بن ابي‌عبيده ثقفي، چندان دوام نيافت و بدست مصعب بن زبير برادر عبدالله بن زبير از ميان رفت و تمام سرزمين عراق نيز به حكومت آل زبير پيوست. | عبدالملك بن مروان در آغاز خلافت خويش با دو قيامي كه منجر به پيروزي شده و موفق به تشكيل حكومت شده بودند، مواجه بود. نخست عبدالله بن زبير بود كه در [[مكه]] معظمه قيام كرد و به پيروزي رسيده بود و علاوه بر [[حجاز]] و [[يمن]] بسياري از مناطق [[عراق]] و [[شام]] را نيز در اختيار گرفته بود. ديگري مختار بن ابي‌عبيده ثقفي بود كه با ياري و همراهي شيعيان در كوفه قيام كرد و علاوه بر اين شهر، بسياري از بخش‌هاي مياني و شمالي عراق را در استيلاي خود گرفته بود. ولي حكومت مختار بن ابي‌عبيده ثقفي، چندان دوام نيافت و بدست مصعب بن زبير برادر عبدالله بن زبير از ميان رفت و تمام سرزمين عراق نيز به حكومت آل زبير پيوست. | ||
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۵۸
|
تقویم هجری قمری |
| روز واقعه:15 شوال |
| سال 86 هجری قمری |
عبدالملك بن مروان بن حكم، پنجمين خليفه اموي و دومين حاكم تيره مرواني است كه در ماه مبارك رمضان سال 65 قمري پس از هلاكت پدرش مروان بن حكم، در شام به خلافت رسيد.[۱]
وي پيش از خلافت پيوسته ملازم مسجد بود و قرآن مجيد را بسيار تلاوت مي‌كرد و بدين جهت وي را "حمامه المسجد" مي‌گفتند. اما هنگامي كه به خلافت رسيد، قرآن را بر هم نهاد و گفت: سلام عليك، هذا فراق بيني و بينك:خداحافظ این آغاز جدایی بین من و توست!![۲]
عبدالملك بن مروان در آغاز خلافت خويش با دو قيامي كه منجر به پيروزي شده و موفق به تشكيل حكومت شده بودند، مواجه بود. نخست عبدالله بن زبير بود كه در مكه معظمه قيام كرد و به پيروزي رسيده بود و علاوه بر حجاز و يمن بسياري از مناطق عراق و شام را نيز در اختيار گرفته بود. ديگري مختار بن ابي‌عبيده ثقفي بود كه با ياري و همراهي شيعيان در كوفه قيام كرد و علاوه بر اين شهر، بسياري از بخش‌هاي مياني و شمالي عراق را در استيلاي خود گرفته بود. ولي حكومت مختار بن ابي‌عبيده ثقفي، چندان دوام نيافت و بدست مصعب بن زبير برادر عبدالله بن زبير از ميان رفت و تمام سرزمين عراق نيز به حكومت آل زبير پيوست.
از آن زمان پيوسته ميان زبيريان و امويان درگيري و جنگ بود و اين وضعيت به مدت نه سال ادامه داشت و سرانجام، حجاج بن يوسف ثقفي از سوي عبدالملك بن مروان مكه معظه را سنگباران و آتش‌باران كرد و با تخريب خانه خدا و كشتار عظيم مردم، عبدالله بن زبير را در سال 73 قمري كشت و به حكومت چندين ساله وي پايان داد و از اين زمان سراسر مناطق اسلامي در تحت سيطره عبدالملك قرار گرفت. وي به مدت 21 سال حكومت كرد و سرانجام در پانزدهم شوال سال 86 قمري در دمشق، مقر خلافت امويان به هلاكت رسيد.[۳]
پس از وي چهار تن از فرزندان بلاواسطه و چندين نفر از فرزند زادگانش به خلافت رسيدند. درباره تاريخ وفات عبدالملك بن مروان، برخي چهارم[۴] و برخي نيز دهم شوال سال 86 قمري[۵] را ذكر كرده‌اند ولي اكثر مورخان، همان روز پانزدهم شوال را اختيار كرده‌اند.[۶]
روايت شد وي هنگامي كه به خلافت رسيد، صدقات و موقوفات رسول خدا صلی الله علیه و آله و اميرمومنان امام علی بن ابي‌طالب علیه‌السلام را به امام زين العابدين علیه‌السلام برگردانيد و آن حضرت را متولي آن‌ها نمود.[۷]
پانویس
منابع
موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
تذکر: در کتاب وقایع الایام تاریخ وفات عبدالملک چهاردهم شوال ذکر شده است: (وقایع الایام شیخ عباس قمی، 14 شوال).
