الوجیزة فی علم الدرایة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۵: سطر ۵:
 
|تصویر= [[پرونده:الوجیزة فی علم الدرایة.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر= [[پرونده:الوجیزة فی علم الدرایة.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده= بهاء الدين العاملي
+
|نویسنده= شیخ بهایی
  
|موضوع= علم الدایة/ مصطلح الحدیث
+
|موضوع= علم درایة الحدیث
  
 
|زبان= عربی  
 
|زبان= عربی  
  
|تعداد جلد= 1
+
|تعداد جلد= ۱
  
 
|عنوان افزوده1=
 
|عنوان افزوده1=
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
  
 
}}
 
}}
کتابی است با موضوع علم درایة الحدیث از شیخ بهایی
+
کتاب «'''الوجیزة فی الدرایة'''» تألیف [[شیخ بهایی]] (م، ۱۰۳۰ ق)، از اولین آثاری است که در زمینه علم [[مصطلح الحدیث|درایة الحدیث]] نوشته شده است.
  
== معرفی اجمالی کتاب ==
+
==مؤلف==
 +
بهاءالدین محمدبن‌حسین عاملی، معروف به [[شیخ بهایی|شیخ ‌بهایی]] (۱۰۳۰-۹۵۳ ق)، فقیه، محدث، متکلم، ادیب، ریاضیدان، فیلسوف و عارف نامدار [[شیعه]] در قرن ۱۱ قمری است. هوش و استعداد منحصر به فرد، از ویژگی های بارز اوست. وی مدتی در دربار [[صفویه|صفوی]] در [[اصفهان]] منصب [[شیخ الاسلام|شیخ الاسلامی]] داشت.
  
یکی از آثار بسیار مشهور شیخ بهایی به زبان عربی می باشد. وجیزه شیخ بهایی از اولین آثاری است که در زمینه علم درایه نگاشته شده است به گونه ای که پس از شهید ثانی مهمترین کتابها در این موضوع متعلق به شیخ بهایی و پدر وی است. مطالب این کتاب در کمال اختصار بیان شده است و از دو جنبه درخور توجه است:
+
شیخ بهایی از شاگردان [[ملا عبدالله یزدی|ملا عبدالله مدرس یزدی]] بوده و خود، شاگردان بزرگی تربیت کرده است از جمله: [[ملاصدرا]]، [[محمدتقی مجلسی|ملا محمدتقی مجلسی]]، [[فیض کاشانی]]، [[فاضل جواد]] و [[علی نقی کمره ای|علی‌نقی کمره‌ای]].
  
الف) به لحاظ ساختار کتاب، شیخ بهایی دراین مجموعه شیوه ای ابتکاری در ارائه اقسام حدیث داشته که با شیوۀ دوگانه شهید ثانی و فاقد دسته بندی والدش متفاوت است. او اقسام را با توجه به ویژگیهای مشترک و متمایز، در اقسام متعددی تنظیم کرده.
+
شیخ بهایی صاحب آثار متعدد در فنون مختلف بوده است؛ برخی دیگر از تألیفات او عبارتند از: [[زبده الاصول|زبدة الاصول]]، [[صمدیه]]، [[مفتاح الفلاح فی عمل الیوم واللیله]]، شرح [[من لایحضره الفقیه]]، تأویل الآیات، الحساب و الوجیزة فی الدرایة.
  
ب) مباحث این رساله، به رغم اختصار، به دلیل صاحب نظر بودن مولف آن، متضمن مباحثی نو و مطالبی بدیع است که در پرداختن به این موضوع، مراجعه بدان را ضروری می سازد.
+
==معرفی کتاب==
  
 +
«الوجیزة فی الدرایة» یکی از آثار مشهور [[شیخ بهایی]] و از اولین آثاری است که در زمینه [[مصطلح الحدیث|علم درایه]] نگاشته شده است، به گونه ای که پس از [[شهید ثانی]]، مهمترین کتابها در این موضوع متعلق به شیخ بهایی و پدر وی است.
  
== بخش های کتاب ==
+
مطالب این کتاب در کمال اختصار بیان شده است و از دو جنبه درخور توجه است:
  
مطالب این کتاب را می توان در یک مقدمه و 6 فصل تقسیم کرد با موضوعاتی از قبیل:
+
الف) به لحاظ ساختار کتاب، شیخ بهایی در این مجموعه شیوه ای ابتکاری در ارائه اقسام [[حدیث]] داشته که با شیوۀ دوگانه شهید ثانی و فاقد دسته بندی والدش متفاوت است. او اقسام حدیث را با توجه به ویژگیهای مشترک و متمایز، در اقسام متعددی تنظیم کرده.
  
مقدمه: تعریف علم درایه
+
ب) مباحث این رساله، به رغم اختصار، به دلیل صاحب نظر بودن مؤلف آن، متضمن مباحثی نو و مطالبی بدیع است که در پرداختن به این موضوع، مراجعه بدان را ضروری می سازد.
  
فصل1: ما یتقوم به معنی الحدیث متنه و سلسه رواته الی المعصوم علیه السلام سنده
+
بر این کتاب شرح های متعددی نگاشته شده است که از مهمترین آنها، «نهایة الدرایة» اثر [[سید حسن صدر]] (م، ۱۳۵۴ ق) می باشد.
 +
==محتوای کتاب==
  
فصل2: کیفیه الصدق فی المتواترات و الاحاد
+
مطالب این کتاب را می توان در یک مقدمه و ۶ فصل تقسیم کرد با موضوعاتی از قبیل:
  
فصل3: فی انواع حدیث ضعیف
+
*مقدمه: تعریف [[علم درایه]]
 +
*فصل۱: ما یتقوّم به معنی الحدیث متنه و سلسلة رواته الی المعصوم علیه السلام
 +
*فصل۲: کیفیة الصدق فی المتواترات و الاحاد
 +
*فصل۳: فی انواع حدیث ضعیف
 +
*فصل۴: انحاء تحمل الحدیث
 +
*فصل۵: فی کیفیة جرح و تعدیل الراوی
 +
*فصل۶: آداب کتابة الحدیث
 +
==منابع==
  
فصل4: انحاء تحمل الحدیث
+
* [http://book.tahoor.com/page.php?id=18700&cat=890 "الوجیزه فی علم الدرایه"، کتابشناسی طهور] (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۱).
 
+
[[رده:منابع علوم حدیث]][[رده:کتابهای علوم حدیث]]
فصل5: فی کیفیه جرح و تعدیل الراوی
+
[[رده:آثار شیخ بهایی]]
 
 
فصل6: آداب کتابه الحدیث
 
 
 
== ترجمه، شرح، تعلیقات و ... بر کتاب ==
 
 
 
بر این کتاب شرح های متعددی نگاشته شده است که از مهمترین آنها، نهایة الدرایه از سید حسن صدر (م.1354) می باشد.
 
 
 
 
 
== منابع ==
 
[http://book.tahoor.com/page.php?id=18700&cat=890 " الوجیزه فی علم الدرایه "، کتابشناسی طهور](31 اردیبهشت 1391)
 
 
 
 
 
==متن کتاب  الوجیزة فی علم الدرایة==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78844/الوجيزة-في-علم-الدراية  الوجیزة فی علم الدرایة]
 
 
 
[[رده:کتابهای علوم حدیث]][[رده:آثار شیخ بهایی]]
 

نسخهٔ ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۱

الوجیزة فی علم الدرایة.jpg
نویسنده شیخ بهایی
موضوع علم درایة الحدیث
زبان عربی
تعداد جلد ۱

الوجیزة فی علم الدرایة

کتاب «الوجیزة فی الدرایة» تألیف شیخ بهایی (م، ۱۰۳۰ ق)، از اولین آثاری است که در زمینه علم درایة الحدیث نوشته شده است.

مؤلف

بهاءالدین محمدبن‌حسین عاملی، معروف به شیخ ‌بهایی (۱۰۳۰-۹۵۳ ق)، فقیه، محدث، متکلم، ادیب، ریاضیدان، فیلسوف و عارف نامدار شیعه در قرن ۱۱ قمری است. هوش و استعداد منحصر به فرد، از ویژگی های بارز اوست. وی مدتی در دربار صفوی در اصفهان منصب شیخ الاسلامی داشت.

شیخ بهایی از شاگردان ملا عبدالله مدرس یزدی بوده و خود، شاگردان بزرگی تربیت کرده است از جمله: ملاصدرا، ملا محمدتقی مجلسی، فیض کاشانی، فاضل جواد و علی‌نقی کمره‌ای.

شیخ بهایی صاحب آثار متعدد در فنون مختلف بوده است؛ برخی دیگر از تألیفات او عبارتند از: زبدة الاصول، صمدیه، مفتاح الفلاح فی عمل الیوم واللیله، شرح من لایحضره الفقیه، تأویل الآیات، الحساب و الوجیزة فی الدرایة.

معرفی کتاب

«الوجیزة فی الدرایة» یکی از آثار مشهور شیخ بهایی و از اولین آثاری است که در زمینه علم درایه نگاشته شده است، به گونه ای که پس از شهید ثانی، مهمترین کتابها در این موضوع متعلق به شیخ بهایی و پدر وی است.

مطالب این کتاب در کمال اختصار بیان شده است و از دو جنبه درخور توجه است:

الف) به لحاظ ساختار کتاب، شیخ بهایی در این مجموعه شیوه ای ابتکاری در ارائه اقسام حدیث داشته که با شیوۀ دوگانه شهید ثانی و فاقد دسته بندی والدش متفاوت است. او اقسام حدیث را با توجه به ویژگیهای مشترک و متمایز، در اقسام متعددی تنظیم کرده.

ب) مباحث این رساله، به رغم اختصار، به دلیل صاحب نظر بودن مؤلف آن، متضمن مباحثی نو و مطالبی بدیع است که در پرداختن به این موضوع، مراجعه بدان را ضروری می سازد.

بر این کتاب شرح های متعددی نگاشته شده است که از مهمترین آنها، «نهایة الدرایة» اثر سید حسن صدر (م، ۱۳۵۴ ق) می باشد.

محتوای کتاب

مطالب این کتاب را می توان در یک مقدمه و ۶ فصل تقسیم کرد با موضوعاتی از قبیل:

  • مقدمه: تعریف علم درایه
  • فصل۱: ما یتقوّم به معنی الحدیث متنه و سلسلة رواته الی المعصوم علیه السلام
  • فصل۲: کیفیة الصدق فی المتواترات و الاحاد
  • فصل۳: فی انواع حدیث ضعیف
  • فصل۴: انحاء تحمل الحدیث
  • فصل۵: فی کیفیة جرح و تعدیل الراوی
  • فصل۶: آداب کتابة الحدیث

منابع