سید ابراهیم مجاب: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | '''سید ابراهیم''' فرزند سید محمد | + | [[پرونده:ابراهیم مجاب.jpg|بندانگشتی|مرقد سید ابراهیم مجاب، کربلا]] |
| + | '''سید ابراهیم''' فرزند [[امامزاده سید میرمحمد شیراز|سید محمد عابد]] و نوه‌ی [[امام موسی کاظم علیه السلام|امام موسى بن جعفر]] (علیه‌السلام)، معروف به «سید ابراهیم مجاب»، در قرن دوم هجری در [[مدینه]] به دنیا آمد. بدان علت که ایشان در آخر عمر، نابینا و زمین‌گیر شد، به «ضریر» نیز مشهور شده<ref>انجاز العدات، محمد رحمتی، ص۱۱۵.</ref> و در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفى یاد می‌شود.<ref>فخر رازی، الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، ص ۱۰۳.</ref> | ||
| − | + | ابراهیم مجاب نخستین شخصیت [[علویان|علوی]] است که در سال ۲۴۷ ه.ق، پس از مرگ [[متوکل (خلیفه عباسی)|متوکل عباسی]]، از [[کوفه]] به [[کربلا|کربلا]] آمد و آنجا سکونت گزید.<ref>سید محسن امین، أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۳۰؛ المشاهد المشرفة، السید حسین ابوسعیدة، ج۱، ص۶۳.</ref> در آن دوران، [[منتصر (خلیفه عباسی)|محمد منتصر]]، پسر متوکل، امور [[خلافت]] را در دست گرفته بود. او از آنچه متوکل بر [[علویان]] روا داشته بود، اندوهگین و آزرده خاطر شده بود. ازاین‌رو به علویان اجازه داد تا قبر [[امام حسین]](علیه السلام) را [[زیارت]] کنند. | |
یکى از پژوهش‌گران معاصر در این خصوص مى نویسد: «بین مورّخان و نسب شناسان اتّفاق نظر است که پس از ویرانى کربلا به دستور [[متوکل (خلیفه عباسی)|متوکل]]، اوّلین علوى که در دوره منتصر عباسی به سال ۲۴۷ هـ.ق، سرزمین کربلا را مسکن دائمى خویش قرار داد، سید ابراهیم مجاب بود. وقتی او از [[کوفه]] به کربلا هجرت کرد بینایى خود را از دست داده بود».<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۳، ص ۳۴۵، به نقل از: صحتى سردرودى، سیماى کربلا حریم حریت، ص ۸۵- ۸۶.</ref> | یکى از پژوهش‌گران معاصر در این خصوص مى نویسد: «بین مورّخان و نسب شناسان اتّفاق نظر است که پس از ویرانى کربلا به دستور [[متوکل (خلیفه عباسی)|متوکل]]، اوّلین علوى که در دوره منتصر عباسی به سال ۲۴۷ هـ.ق، سرزمین کربلا را مسکن دائمى خویش قرار داد، سید ابراهیم مجاب بود. وقتی او از [[کوفه]] به کربلا هجرت کرد بینایى خود را از دست داده بود».<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۳، ص ۳۴۵، به نقل از: صحتى سردرودى، سیماى کربلا حریم حریت، ص ۸۵- ۸۶.</ref> | ||
| − | معروف است هنگامى که | + | معروف است هنگامى که سید ابراهیم به کنار قبر [[سیدالشهداء|سید الشهداء]] (علیه السلام) رفت و بر امام سلام داد و گفت: «السلام علیک یا جدّاه (یا أبَه)»، از داخل روضه شریفه این ندا برخاست که: «و علیک السلام یا وَلدى»؛ لذا بدین جهت وى به ابراهیم مُجاب (جواب داده شده) شهرت یافت.<ref>ابراهیم حموینى، فرائد السمطین، ج ۱، ص ۵۴؛ أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۲۴؛ سید جواد شبّر، ادب الطف، ج ۸، ص ۵۷.</ref> |
| − | + | در همین‌باره یکی از نوادگانش چنین می‌سراید: من این للناس مثل جدّی موسى أو ابنه المجاب * اذ خاطب السبط و هو رمس جاء به اکرم الجواب<ref>الاصیلی، ص۱۸۳؛ غایة الاختصار، ابن زهرة، ص۸۹.</ref> | |
| − | + | (کجا میان مردم، همانند جدم موسی و پسرش مجاب یافت می‌شود؛ آن‌گاه که به [[سبط پیامبر|سبط پیامبر]] درحالی‌که در قبرش دفن بود، خطاب نمود (سلام کرد) و بهترین جواب را دریافت کرد.) | |
| − | == پانویس == | + | |
| + | ابن فوطی از ابراهیم مجاب، چنین یاد می‌کند: «کان من الزهّاد العبّاد، کثیر الدعاء والاوراد، وکان لا یخرج من بیته الا للضرورة وهو مواظب على العبادة لیلاً ونهاراً»؛ او از زاهدان و عابدان بود. زیاد به نیایش و اوراد و اذکار می‌پرداخت. از خانه‌اش مگر برای ضرورت و احتیاج، خارج نمی‌شد. او مواظب عبادت خود در شب و روز بود... .<ref>مجمع الآداب، ابن‌الفوطی، ج۴، صص ۳۵۶-۳۵۷.</ref> | ||
| + | |||
| + | سید ابراهیم مجاب سرانجام در سن ۷۰ سالگی در کربلا رحلت نمود و در کنار مرقد مطهر [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] (علیه السلام) به خاک سپرده شد. بقعه ابراهیم مجاب، در زاویه شمال غربى رواق مطهّر حسینى در نقطه تلاقى رواق شاهى و رواق [[بالا سر|بالاى سر]] واقع است. این بقعه از زیارتگاه‌هاى مهم داخل آستانه حسینى است. امروزه نیز چندین طائفه بزرگ از [[سادات]] موسوى از نسل همین سید بزرگوار در کربلا زندگى مى کنند. | ||
| + | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa25428 پایگاه اسلام کوئست]. | + | *[https://hajj.ir/fa/83838#_ftn16 "قبر ابراهیم مجاب"، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]. |
| − | + | *[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa25428 "اولین کسی که در کربلا ساکن شد"، پایگاه اسلام کوئست]. | |
| − | * راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۳۹. | + | *راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۳۹. |
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۳۰: | سطر ۳۵: | ||
}} | }} | ||
[[رده:امامزادگان]] | [[رده:امامزادگان]] | ||
| + | [[رده: وابستگان امام کاظم علیه السلام]] | ||
[[رده: اماکن مقدسه کربلا]] | [[رده: اماکن مقدسه کربلا]] | ||
| − | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۲۰
سید ابراهیم فرزند سید محمد عابد و نوه‌ی امام موسى بن جعفر (علیه‌السلام)، معروف به «سید ابراهیم مجاب»، در قرن دوم هجری در مدینه به دنیا آمد. بدان علت که ایشان در آخر عمر، نابینا و زمین‌گیر شد، به «ضریر» نیز مشهور شده[۱] و در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفى یاد می‌شود.[۲]
ابراهیم مجاب نخستین شخصیت علوی است که در سال ۲۴۷ ه.ق، پس از مرگ متوکل عباسی، از کوفه به کربلا آمد و آنجا سکونت گزید.[۳] در آن دوران، محمد منتصر، پسر متوکل، امور خلافت را در دست گرفته بود. او از آنچه متوکل بر علویان روا داشته بود، اندوهگین و آزرده خاطر شده بود. ازاین‌رو به علویان اجازه داد تا قبر امام حسین(علیه السلام) را زیارت کنند.
یکى از پژوهش‌گران معاصر در این خصوص مى نویسد: «بین مورّخان و نسب شناسان اتّفاق نظر است که پس از ویرانى کربلا به دستور متوکل، اوّلین علوى که در دوره منتصر عباسی به سال ۲۴۷ هـ.ق، سرزمین کربلا را مسکن دائمى خویش قرار داد، سید ابراهیم مجاب بود. وقتی او از کوفه به کربلا هجرت کرد بینایى خود را از دست داده بود».[۴]
معروف است هنگامى که سید ابراهیم به کنار قبر سید الشهداء (علیه السلام) رفت و بر امام سلام داد و گفت: «السلام علیک یا جدّاه (یا أبَه)»، از داخل روضه شریفه این ندا برخاست که: «و علیک السلام یا وَلدى»؛ لذا بدین جهت وى به ابراهیم مُجاب (جواب داده شده) شهرت یافت.[۵]
در همین‌باره یکی از نوادگانش چنین می‌سراید: من این للناس مثل جدّی موسى أو ابنه المجاب * اذ خاطب السبط و هو رمس جاء به اکرم الجواب[۶]
(کجا میان مردم، همانند جدم موسی و پسرش مجاب یافت می‌شود؛ آن‌گاه که به سبط پیامبر درحالی‌که در قبرش دفن بود، خطاب نمود (سلام کرد) و بهترین جواب را دریافت کرد.)
ابن فوطی از ابراهیم مجاب، چنین یاد می‌کند: «کان من الزهّاد العبّاد، کثیر الدعاء والاوراد، وکان لا یخرج من بیته الا للضرورة وهو مواظب على العبادة لیلاً ونهاراً»؛ او از زاهدان و عابدان بود. زیاد به نیایش و اوراد و اذکار می‌پرداخت. از خانه‌اش مگر برای ضرورت و احتیاج، خارج نمی‌شد. او مواظب عبادت خود در شب و روز بود... .[۷]
سید ابراهیم مجاب سرانجام در سن ۷۰ سالگی در کربلا رحلت نمود و در کنار مرقد مطهر امام حسین (علیه السلام) به خاک سپرده شد. بقعه ابراهیم مجاب، در زاویه شمال غربى رواق مطهّر حسینى در نقطه تلاقى رواق شاهى و رواق بالاى سر واقع است. این بقعه از زیارتگاه‌هاى مهم داخل آستانه حسینى است. امروزه نیز چندین طائفه بزرگ از سادات موسوى از نسل همین سید بزرگوار در کربلا زندگى مى کنند.
پانویس
- ↑ انجاز العدات، محمد رحمتی، ص۱۱۵.
- ↑ فخر رازی، الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، ص ۱۰۳.
- ↑ سید محسن امین، أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۳۰؛ المشاهد المشرفة، السید حسین ابوسعیدة، ج۱، ص۶۳.
- ↑ دائرة المعارف تشیع، ج ۳، ص ۳۴۵، به نقل از: صحتى سردرودى، سیماى کربلا حریم حریت، ص ۸۵- ۸۶.
- ↑ ابراهیم حموینى، فرائد السمطین، ج ۱، ص ۵۴؛ أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۲۴؛ سید جواد شبّر، ادب الطف، ج ۸، ص ۵۷.
- ↑ الاصیلی، ص۱۸۳؛ غایة الاختصار، ابن زهرة، ص۸۹.
- ↑ مجمع الآداب، ابن‌الفوطی، ج۴، صص ۳۵۶-۳۵۷.
منابع
- "قبر ابراهیم مجاب"، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.
- "اولین کسی که در کربلا ساکن شد"، پایگاه اسلام کوئست.
- راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۳۹.
