ابن خالویه: تفاوت بین نسخه‌ها
جز |
جز (ابو عبدالله حسین بن احمد بن خالویه را به ابن خالویه منتقل کرد) |
(بدون تفاوت)
| |
نسخهٔ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۲:۲۱
شاعر، اديب و نحوی برجسته ايرانی تبار و عالم به علم قرائت.
تحصیلات
ظاهراً در آغاز جوانى براي تحصيل به بغداد رفت و نزد برجسته‌ترين دانشمندان سدة 4ق/10م دانش آموخت. نحو و ادب را نزد ابن دريد و ابوبكر بن انباري ، نفطويه و ابوسعيد سيرافى فراگرفت. علوم قرآنى را از قاري بزرگ، ابن مجاهد و لغت را از ابوعمر زاهد، معروف به غلام ثعلب آموخت و از محمد بن مخلد عطار و گروهى ديگر حديث شنيد. ( ابوالعباس بن عقده را نيز در شمار استادان حديث او ذكر كرده است) و كتاب جمهرة ابن دريد و مختصر مزنى را از ابوبكر نيشابوري روايت كرد. گفته‌اند در ادب از صولى نيز روايت كرده است. ابن خالويه در شعر نيز دست داشت. گروهى نيز نزد وي دانش آموختند كه مشهورترين آنها اينانند: ابوبكر خوارزمى، معافى بن زكريا نهروانى و عبدالمنعم بن غليون .گفته‌اند كه ابوالحسين نصيبى كتاب آل او را نزد خود وي خوانده است و قاضى حلب صالح ابن جعفر بن عبدالوهاب و ابواحمد عبدالله بن عدي از وي روايت كرده‌اند و سعيد بن سعيد فارقى نحوي از وي حديث شنيده است.
تالیفات
(آثار چاپ شده) اشتقاق الشهور و الايام، / اعراب ثلاثين سورة من القرآن الكريم/ كتاب الالفات/ البديع فى القراءات، / الحجة فى القراءات السبع/ رسالة فى اسماء الريح/ شرح ديوان ابى فراس الحمدانى / شرح مقصورة ابن دريد / ليس فى كلام العرب...، اين كتاب كه يكى از آثار مهم ابن خالويه است/ مختصر فى شواذ القراءات من كتاب البديع. (آثار چاپ نشده) كتاب الاسد فى اسماء الاسد/ اعراب آيات من القرآن العظيم، نسخه‌اي از اين كتاب در كتابخانة لاله‌لى موجود است / رسالة فى اصول الهمزات التى فى الاسماء و الافعال و الحروف/ العشرات، نسخه‌هايى از آن در كتابخانه مركزي دانشگاه تهران موجود است .آثار از دست رفته و منسوب: كتاب آل / الاخبار فى الرياض/ اسماء الحيّة/ الالقاب (/ الامالى / الامامة كه احتمالاً همان كتاب آل است/ اسماء ساعات الليل / اسماء الله الحسنى / الاشتقاق / اشتقاق خالويه / اطرغش و ابرغش يا اطرغش فى اللغة / الحشرات/تصنيف فى الفراسة / حسن فى اللغة / تقفية ما اختلف لفظه واتفق معناه لليزيدي / ربنا لك الحمد مل‌ء السموات / رسالة مشكاة العين / زنبيل المدوّر يا زنبيل المدوّن / شرح ديوان ابن حائك / شرح قصيدة فى غريب اللغة لنفطويه / شرح فصيح ثعلب / شرح المقصور و الممدود لابن ولاّد / المبتدا فى النحو / المجدول فى القراءات / المذكر و المؤنث / مستحسن فى القراءات و الشواذّ / الهاذور
منابع
- دایره المعارف بزرگ اسلامی ،ج.3. مدخل" ابن خالویه" از محمد سيدی(29 شهریورماه 1391 )
