استحباب: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | استحباب یکی از احكام پنج گانه تكليفى ( | + | استحباب یکی از احكام پنج گانه تكليفى ([[واجب]]، [[حرام]]، مستحب، [[مکروه]] و [[مباح]]) است. وقتی گفته می شود انجام عملی استحباب دارد یا مستحب است یعنی انجامش بهتر است مثلا نماز [[نافله]] و خواندن [[نمازهای یومیه]] به جماعت مستحب است. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==لغت== | ==لغت== | ||
استحباب، مصدر ثلاثى مزيد باب استفعال از ريشه «ح-ب-ب» در لغت به معناى برگزيدن چيزى است.<ref>الصحاح، ج1، ص106؛ تاج‌العروس، ج1، ص402، «حبب».</ref> و در اصطلاح فقه، يكى از احكام پنج‌گانه تكليفى است كه فعلِ آن رجحان دارد و شارع بر انجام آن تشويق كرده<ref>كفاية‌الاصول، ج1، ص63ـ64؛ محاضرات، ج2، ص123.</ref> و عمل به چنين حكمى، سزاوار ستايش و پاداش است ولى ترك آن، كيفر و سرزنش در پى ندارد،<ref>الفقه الاسلامى، ج1، ص68.</ref> مگر در موارد خاصى كه تداوم ترك مستحبات موجب از بين رفتن فضايل <ref> درج پانوشت </ref>اخلاقى و عواطف انسانى و وهن احكام الهى تلقى شود. | استحباب، مصدر ثلاثى مزيد باب استفعال از ريشه «ح-ب-ب» در لغت به معناى برگزيدن چيزى است.<ref>الصحاح، ج1، ص106؛ تاج‌العروس، ج1، ص402، «حبب».</ref> و در اصطلاح فقه، يكى از احكام پنج‌گانه تكليفى است كه فعلِ آن رجحان دارد و شارع بر انجام آن تشويق كرده<ref>كفاية‌الاصول، ج1، ص63ـ64؛ محاضرات، ج2، ص123.</ref> و عمل به چنين حكمى، سزاوار ستايش و پاداش است ولى ترك آن، كيفر و سرزنش در پى ندارد،<ref>الفقه الاسلامى، ج1، ص68.</ref> مگر در موارد خاصى كه تداوم ترك مستحبات موجب از بين رفتن فضايل <ref> درج پانوشت </ref>اخلاقى و عواطف انسانى و وهن احكام الهى تلقى شود. | ||
| سطر ۲۲: | سطر ۱۸: | ||
* [http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,4915#_ftn24 دائره المعارف قرآن کریم، جلد 3، مرکز فرهنگ و معارف قرآن]. | * [http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,4915#_ftn24 دائره المعارف قرآن کریم، جلد 3، مرکز فرهنگ و معارف قرآن]. | ||
* فرهنگ فقه، ج1، صص426-424. | * فرهنگ فقه، ج1، صص426-424. | ||
| + | * اکبری، محمود، احکام جوانان، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1379ش. | ||
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۳۵: | سطر ۳۲: | ||
|رده= دارد | |رده= دارد | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
[[رده:احکام]] | [[رده:احکام]] | ||
[[رده:احکام تکلیفی]] | [[رده:احکام تکلیفی]] | ||
[[رده:اصطلاحات احكام]] | [[رده:اصطلاحات احكام]] | ||
[[رده:اصطلاحات فقهی]] | [[رده:اصطلاحات فقهی]] | ||
| − | + | [[رده: مقاله های مهم]] | |
نسخهٔ ۶ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۴۱
استحباب یکی از احكام پنج گانه تكليفى (واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح) است. وقتی گفته می شود انجام عملی استحباب دارد یا مستحب است یعنی انجامش بهتر است مثلا نماز نافله و خواندن نمازهای یومیه به جماعت مستحب است.
محتویات
لغت
استحباب، مصدر ثلاثى مزيد باب استفعال از ريشه «ح-ب-ب» در لغت به معناى برگزيدن چيزى است.[۱] و در اصطلاح فقه، يكى از احكام پنج‌گانه تكليفى است كه فعلِ آن رجحان دارد و شارع بر انجام آن تشويق كرده[۲] و عمل به چنين حكمى، سزاوار ستايش و پاداش است ولى ترك آن، كيفر و سرزنش در پى ندارد،[۳] مگر در موارد خاصى كه تداوم ترك مستحبات موجب از بين رفتن فضايل [۴]اخلاقى و عواطف انسانى و وهن احكام الهى تلقى شود.
در قرآن كريم و احاديث معصومان عليهم السّلام غالباً در همان معناى لغوى خود، يعنى دوست داشتن، پسنديدن و ترجيح دادن چيزى بكار رفته است.
اقسام استحباب
- استحباب نفسى و غيرى: مستحب نفسى ـ كه از آن به مستحب ذاتى نيز تعبير مى‌شود ـ عملى است كه استحبابش ذاتى است، نه به خاطر عملى ديگر، مانند نافله‌هاى روزانه، روزه‌هاى مستحب ـ همچون روزه عيد غدير ـ، غسل جنابت و وضو بنابر قول به استحباب نفسى آن دو؛ اما مستحب غيرى عملى است كه در ذاتش استحباب ندارد بلكه استحبابش به خاطر عملى ديگر است، مانند غسل زيارت.
- استحباب عينى و كفايى: مستحب عينى عملى است كه در هر حال بر مكلف مستحب است، مانند نافله‌هاى يوميّه و روزه‌هاى مستحب؛ امّا مستحب كفايى عملى است كه با انجام دادن آن توسط ديگرى، استحبابش از ذمه فرد ساقط مى‌شود، مانند اذان اعلام و امر به مستحب و نهى از مكروه.[۵]
پانویس
منابع
- دائره المعارف قرآن کریم، جلد 3، مرکز فرهنگ و معارف قرآن.
- فرهنگ فقه، ج1، صص426-424.
- اکبری، محمود، احکام جوانان، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1379ش.
