مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

ناکثین: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(منابع)
سطر ۱: سطر ۱:
{{متوسط}}
+
{{خوب}}
 
ناکثین به معنای پیمان شکنان به نخستين كسانى گفته می شود كه پيمان [[بيعت]] خويش را با [[امام على]] علیه السلام شكستند. [[طلحة بن عبیدالله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبير]] در رأس اين گروه قرار داشتند.  
 
ناکثین به معنای پیمان شکنان به نخستين كسانى گفته می شود كه پيمان [[بيعت]] خويش را با [[امام على]] علیه السلام شكستند. [[طلحة بن عبیدالله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبير]] در رأس اين گروه قرار داشتند.  
  
سطر ۱۵: سطر ۱۵:
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
==منابع==
 
==منابع==
*طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک (تاریخ طبری)،تحقیق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
+
* ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغة، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
 
* ابن خلدون، العبر (تاريخ ابن خلدون)، ترجمه عبد المحمد آيتى، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، چاپ اول، 1363ش.
 
* ابن خلدون، العبر (تاريخ ابن خلدون)، ترجمه عبد المحمد آيتى، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، چاپ اول، 1363ش.
 
+
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک (تاریخ طبری)،تحقیق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
 +
*معلمی، مصطفی، «معاویه و جنگ جمل»، تاریخ اسلام، شماره بیستم، دیماه سال 1383.
 
[[رده:دشمنان امام علی علیه السلام]]
 
[[رده:دشمنان امام علی علیه السلام]]
 
[[رده:ناکثین]]
 
[[رده:ناکثین]]
سطر ۲۶: سطر ۲۷:
 
|شناسه= خوب
 
|شناسه= خوب
 
|عنوان بندی مناسب= خوب
 
|عنوان بندی مناسب= خوب
|کفایت منابع و پی نوشت ها= ضعیف
+
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
|جامعیت= متوسط
+
|جامعیت= خوب
 
|رعایت اختصار= خوب
 
|رعایت اختصار= خوب
 
|سیر منطقی= خوب
 
|سیر منطقی= خوب
|کیفیت پژوهش= متوسط
+
|کیفیت پژوهش= خوب
 
|رده= دارد
 
|رده= دارد
 
}}
 
}}

نسخهٔ ‏۴ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۴۰

ناکثین به معنای پیمان شکنان به نخستين كسانى گفته می شود كه پيمان بيعت خويش را با امام على علیه السلام شكستند. طلحه و زبير در رأس اين گروه قرار داشتند.

مطابق با آنچه در منابع تاریخی آمده است پس از کشته شدن عثمان، طلحه و زبير و مهاجران و انصار نزد على آمدند تا با او بيعت كنند. و گفته شده نخستين كسى كه دست بيعت دراز كرد طلحه بود و سپس زبير.[۱]

آن دو پس از آن به نزد امام علی علیه السلام رفتند و از آن حضرت خواستند که آنها را والی کوفه و بصره کند اما امام به خواسته آنان جواب مثبت نداد.[۲]

در حالی که طلحه و زبیر در رسیدن به قدرت خود را ناکام یافتند. هر یک نامه ای از معاویه دریافت نمودند که ضمن تحریک آنها به جنگ با امام علی علیه السلام، به آنها وعده خلافت مسلمین را می داد. این نامه ها که دسترسی به خلافت را در ذهن آن دو سهل الوصول ساخت،[۳][۴] موجب شد که آن دو برای در پی گرفتن فتنه ای که در سر داشتند راه مکه را در پیش گیرند.

در مکه آنها با عایشه که از پیش از قتل عثمان به مکه رفته و هنوز بازنگشته بود رایزنی نموده، تصمیم گرفتند به بهانه خونخواهی عثمان، با همیاری گروهی از بنى اميّه به جنگ با على (ع) برخیزند.[۵] این جنگ که بعدا جنگ جمل نام گرفت با كشته شدن طلحه و زبير و شكست سنگين لشكر ناكثين به پايان رسيد.

عنوان ناکثین برگرفته از حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که خطاب به آن حضرت فرمودند: «ستقاتل بعدی الناکثین و القاسطین و المارقین؛ پس از من با ناکثین و قاسطین و مارقین خواهی جنگید»[۶]

پانویس

  1. تاريخ ‏ابن‏ خلدون، ترجمه‏ متن، ج‏1، ص590
  2. تاریخ الطبری، ج 4، ص 429
  3. بنگرید: معاویه و جنگ جمل، مصطفی معلمی، تاریخ اسلام، شماره بیستم، دیماه سال 1383 در دسترس سایت حوزه، بازیابی:‏۱ دی ۱۳۹۷
  4. اینکه نامه نگاری معاویه به آنها سبب تحریک آنها شد امری است که امیرالمومنین علیه السلام نیز خود در خطبه ای که در ذی قار ایراد نمودند آن را گوشزد فرمودند. (شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج‏1، ص 310: «و لقد كان معاوية كتب إليهما من الشام كتابا يخدعهما فيه فكتماه عني»‏)
  5. الفتوح، ترجمه، ص411
  6. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۰۱

منابع

  • ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغة، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
  • ابن خلدون، العبر (تاريخ ابن خلدون)، ترجمه عبد المحمد آيتى، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، چاپ اول، 1363ش.
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک (تاریخ طبری)،تحقیق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
  • معلمی، مصطفی، «معاویه و جنگ جمل»، تاریخ اسلام، شماره بیستم، دیماه سال 1383.