فاضل دربندی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
ملا آقا دربندی فرزند ملا عابد معروف به فاضل دربندی یکی از شخصيتهای بزرگ علمی و عملی در قرن سيزدهم هجری بود. آغاز جوانی را سالها در عتبات از محضر شريف العلما، صاحب ضوابط و اعلام ديگر برخوردار بود، و با اينکه در رديف مجتهدين بود از محضر شيخ انصاری و اعلام بزرگ غافل نبود. وی سالها در حوزه عراق تدريس می نمود و قسمتی از سنوات عمر او در خدمت مردم ايران (در تهران) سپری شد. فاضل از ارادتمندان به حضرت خامس آل عبا حضرت سيد الشهداء عليه السلام بود. او در مجالس سوگواری با شنيدن مصائب حضرت، پس از گريه زياد از حالت طبيعی خارج مـــی شد، روزها بی اختيار در سوگ شهدا می ناليد و گريه و زاری می کرد. و چون فردی که عزيزان بسياری از دست داده، به سر و سينه می زد و پس از ضجه و زاری غش می کرد. آقا کتبی در مقتل و مراثی به رشته تحرير برد و با خواندن آنها خود و مردم را به سوگ می نشانيد.
+
'''آخوند ملا آقا دربندى شيروانى''' فرزند عابد فرزند رمضان فرزند زاهد دربندى، معروف به فاضل دربندى (وف 1286/1285ق)، عالم متتبّع جليل، فقيه اصولى، جدلى رجالى، محقّق مدقّق، متولد و بزرگ شده دربند شيروان (در مازندران) مى‌باشد كه مدتى نيز در كربلا زيسته است.<ref>نصيرى، محمدرضا، ص20</ref> کتاب معروف او [[اسرار الشهادة (کتاب)|اسرار الشهادة]] می باشد.
  
آقای دربندی کتب روايات و احاديث معصومين را بدون وضو لمس ننمود و چون قرآن مجيد می بوسيد و بر ديده می سائيد، فاضل دربندی گذشته از تربيت فضلا، آثاری نيز به نام خزائن الاصول و خزائن الاحکام در فقه و اصول، [[اسرار الشهاده ]]در مقتل، سعادات در مراثی، قواميس در رجال از خويش به جا گذاشت و سرانجام در سال 1286 در تهران وفات نمود. جنازۀ او را به کربلای حسينی مدفون نمودند.
+
==تحصیلات==
 +
وى در جوانى به عتبات عراق رفت و از مجلس درس استادانى چون [[آل کاشف‌الغطاء، علی|شيخ على کاشف‎الغطاء]] و [[شریف‌العلماء مازندرانی، محمدشریف بن حسنعلی|شريف العلماى مازندرانى]] بهره برد و با [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] و شيخ محمدحسن [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] به مباحثات دينى مى‌پرداخت.<ref>انوشه، حسن، ص27</ref>
 +
 
 +
فاضل دربندى در فقه، اصول، حكمت، رجال و حديث مهارت كافى داشت<ref>همان، ص27</ref>و در بلاغت، فصاحت عرب و عجم و علوم عربى، كلام و حكمت بى‌نظير بود.<ref>نصيرى، محمدرضا، ص20</ref> [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] (-1302 ق)، صاحب «قصص العلماء» كه از شاگردان او بود، استادى وى را در فصاحت و بلاغت و علوم عربى و رجال مى‌ستايد و مى‌گويد كه وى در كلام و حكمت نيز از استادان روزگار خود بوده است. به گفته مدرس تبريزى، ملا آقا دربندى در محبت خاندان رسالت و نشر علوم و معارف اسلامى و محبت به امام حسين(ع) بلند آوازه بود و در آيين سوگوارى شهداى كربلا كوشش بسيار مى‌كرد. گويند كه وى در عاشورا چندان در سوگوارى افراط مى‌كرد كه گريبان خود را چاك مى‌داد، عمامه‌اش را بر زمين مى‌كوبيد و بر سرش قمه مى‌زد. پس از آن بود كه در پاره‌اى نواحى ايران، به ويژه آذربايجان، رسم قمه‌زنى رواج گرفت. در روزهاى محرم گروه فراوانى در پاى منبرش گرد مى‌آمدند.<ref>انوشه، حسن، ص27</ref>
 +
 
 +
==وفات==
 +
 
 +
فاضل دربندی در سال 1286 يا 1285ق در تهران وفات يافت و پس از نقل پيكرش به كربلاى معلى، در همانجا به خاک سپرده شد.<ref>مدرس، ميرزا محمد على، ص216</ref>
 +
 
 +
== آثار==
 +
 
 +
1- اکسیر العبادات فى اسرار الشهادات؛ معروف به اسرار الشهادة.
 +
 
 +
2- حجية الاصول المثبة باقسامها.
 +
 
 +
3- خزائن الاحكام.
 +
 
 +
4- خزائن الاصول.
 +
 
 +
5- قواميس القواعد.
 +
 
 +
6- رساله عمليه؛ به فارسى در تقليد و طهارت و نماز.
 +
 
 +
7- عناوين المسائل/ مسائل الخزائن الدربندية.
 +
 
 +
8- المسائل التمرينية؛ به عربى در فقه.
 +
 
 +
9- تصحيح ديوان كامل قمرى دربندى.
 +
 
 +
10- جواهر الايقان.
 +
 
 +
11- الجوهرة يا جوهر الصناعة؛ در اسطرلاب.
 +
 
 +
12- قواميس الصناعة فى فنون الاخبار؛ در اخبار و تراجم.
 +
 
 +
==پانويس ==
 +
<references />
 +
 
 +
== منابع مقاله==
 +
 
 +
1- انوشه، حسن، «دانشنامه ادب فارسى»، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، ج5، ص27.
 +
 
 +
2- نصيرى، محمدرضا، «اثرآفرينان»، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، ج3، ص20.
 +
 
 +
3- مدرس، ميرزا محمد على، «ريحانة الادب»، كتابفروشى خيام، ج5، ص216.
 +
 
 +
==منبع==
 +
ویکی نور
  
==منابع==
 
سایت شعائر
 
 
[[رده:علمای قرن سیزدهم]]
 
[[رده:علمای قرن سیزدهم]]

نسخهٔ ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۴۰

آخوند ملا آقا دربندى شيروانى فرزند عابد فرزند رمضان فرزند زاهد دربندى، معروف به فاضل دربندى (وف 1286/1285ق)، عالم متتبّع جليل، فقيه اصولى، جدلى رجالى، محقّق مدقّق، متولد و بزرگ شده دربند شيروان (در مازندران) مى‌باشد كه مدتى نيز در كربلا زيسته است.[۱] کتاب معروف او اسرار الشهادة می باشد.

تحصیلات

وى در جوانى به عتبات عراق رفت و از مجلس درس استادانى چون شيخ على کاشف‎الغطاء و شريف العلماى مازندرانى بهره برد و با شيخ مرتضى انصارى و شيخ محمدحسن صاحب جواهر به مباحثات دينى مى‌پرداخت.[۲]

فاضل دربندى در فقه، اصول، حكمت، رجال و حديث مهارت كافى داشت[۳]و در بلاغت، فصاحت عرب و عجم و علوم عربى، كلام و حكمت بى‌نظير بود.[۴] ميرزا محمد تنكابنى (-1302 ق)، صاحب «قصص العلماء» كه از شاگردان او بود، استادى وى را در فصاحت و بلاغت و علوم عربى و رجال مى‌ستايد و مى‌گويد كه وى در كلام و حكمت نيز از استادان روزگار خود بوده است. به گفته مدرس تبريزى، ملا آقا دربندى در محبت خاندان رسالت و نشر علوم و معارف اسلامى و محبت به امام حسين(ع) بلند آوازه بود و در آيين سوگوارى شهداى كربلا كوشش بسيار مى‌كرد. گويند كه وى در عاشورا چندان در سوگوارى افراط مى‌كرد كه گريبان خود را چاك مى‌داد، عمامه‌اش را بر زمين مى‌كوبيد و بر سرش قمه مى‌زد. پس از آن بود كه در پاره‌اى نواحى ايران، به ويژه آذربايجان، رسم قمه‌زنى رواج گرفت. در روزهاى محرم گروه فراوانى در پاى منبرش گرد مى‌آمدند.[۵]

وفات

فاضل دربندی در سال 1286 يا 1285ق در تهران وفات يافت و پس از نقل پيكرش به كربلاى معلى، در همانجا به خاک سپرده شد.[۶]

آثار

1- اکسیر العبادات فى اسرار الشهادات؛ معروف به اسرار الشهادة.

2- حجية الاصول المثبة باقسامها.

3- خزائن الاحكام.

4- خزائن الاصول.

5- قواميس القواعد.

6- رساله عمليه؛ به فارسى در تقليد و طهارت و نماز.

7- عناوين المسائل/ مسائل الخزائن الدربندية.

8- المسائل التمرينية؛ به عربى در فقه.

9- تصحيح ديوان كامل قمرى دربندى.

10- جواهر الايقان.

11- الجوهرة يا جوهر الصناعة؛ در اسطرلاب.

12- قواميس الصناعة فى فنون الاخبار؛ در اخبار و تراجم.

پانويس

  1. نصيرى، محمدرضا، ص20
  2. انوشه، حسن، ص27
  3. همان، ص27
  4. نصيرى، محمدرضا، ص20
  5. انوشه، حسن، ص27
  6. مدرس، ميرزا محمد على، ص216

منابع مقاله

1- انوشه، حسن، «دانشنامه ادب فارسى»، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، ج5، ص27.

2- نصيرى، محمدرضا، «اثرآفرينان»، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، ج3، ص20.

3- مدرس، ميرزا محمد على، «ريحانة الادب»، كتابفروشى خيام، ج5، ص216.

منبع

ویکی نور