ابن اشرف سمرقندی: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (درج الگوی رتبه بندی) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | {{ | + | '''شمس‌الدین محمد بن اشرف سمرقندی''' (۶۳۸-۷۰۴ ق)، ریاضیدان، منطق‌دان و منجم مسلمان در قرن هفتم قمری است. گفته شده که او شاگرد ابن کمونه بوده است. |
| + | {{شناسنامه عالم | ||
| + | |نام شخصیت = | ||
| + | |نام کامل = محمد بن اشرف سمرقندی | ||
| + | |تصویر= | ||
| + | |زادروز = ۶۳۸ قمری | ||
| + | |زادگاه = سمرقند | ||
| + | |وفات = ۷۰۴ قمری | ||
| + | |مدفن = | ||
| + | |اساتید = ابن کمونه،... | ||
| + | |شاگردان = | ||
| + | |آثار = االصحائف الاهیة، التذکرة فى الهیئة، رسالة فى آداب البحث والمناظرة، اَشکال التأسیس، القسطاس فی المنطق، عین النظر فی المنطق،... | ||
| + | }} | ||
| + | == فعالیت‌های علمی == | ||
| + | ابن اشرف سمرقندی، نقش مؤثری در رشد و بالندگی [[منطق]] سینوی در جهان [[اسلام]] دارد. آرای منطقی او، در افکار برخی منطق‌دانان تأثیر داشته است؛ چنانکه [[قطب الدین رازی|قطب‌الدین رازی]] (مف ۷۶۶ ق) در شرح المطالع از سخنان او بهره برده است. | ||
| − | + | سمرقندی، برخلاف بسیاری از منطق‌دانان دوره‌های بعدی که همگی مقلد صرف بوده‌اند، نوآوری‌های بسیاری در منطق دارد. او علاوه بر گسترش برخی از نوآوری‌های [[ابن سینا]]، از آرای منطقی خاصی برخوردار است. تبعیت از نظام منطق‌نگاری ابن سینا، بساطت تصدیق یا نفی مرکب‌انگاری تصدیق، حل مسئله کل کلامی کاذب، تفکیک میان مصادیق مختلف ضرورت وصفیه و تقسیم آن بر سه قسم، افزودن شرط ذهنیه در عکس مستوی سالبۀ معدولة‌الموضوع معدومة‌المحمول و یا موجبۀ معدولة‌المحمول معدومة‌الموضوع، از جمله اندیشه‌های منطقی شمس‌الدین سمرقندی است. | |
| − | + | == آثار و تألیفات == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | * «الصحائف الاهیة»، در [[تفسیر قرآن|تفسیر]]؛ | ||
| + | * «التذکرة فى الهیئة»؛ | ||
| + | * «رسالة فى آداب البحث والمناظرة» در [[کلام]]؛ | ||
| + | * «اَشکال التأسیس» (قضایای بنیادی)، یا الرسالة الریاضیة در هندسه؛ | ||
| + | * «الفسطاط» یا «قسطاس المیزان» که نام درست آن «القسطاس فی المنطق» است؛ | ||
| + | * «کتاب عین النظر» در [[منطق]]؛ | ||
| + | * «شرح تحریر مجسطى». | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، | + | *[[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، ج۱، ص۹۴. |
| − | + | *"برخی از اندیشه‌های منطقی سمرقندی"، اکبر فایدیی، آموزه‌های فلسفه اسلامی، ۱۳۹۹، شماره ۲۶. | |
| + | {{سنجش کیفی | ||
| + | |سنجش=شده | ||
| + | |شناسه= خوب | ||
| + | |عنوان بندی مناسب= خوب | ||
| + | |کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط | ||
| + | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
| + | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
| + | |جامعیت= متوسط | ||
| + | |رعایت اختصار= خوب | ||
| + | |سیر منطقی= خوب | ||
| + | |کیفیت پژوهش= خوب | ||
| + | |رده=دارد | ||
| + | }} | ||
| + | [[رده:علمای قرن هفتم]] | ||
[[رده:ریاضیدانان]] | [[رده:ریاضیدانان]] | ||
[[رده:منجمان]] | [[رده:منجمان]] | ||
| + | [[رده:فیلسوفان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۰
شمس‌الدین محمد بن اشرف سمرقندی (۶۳۸-۷۰۴ ق)، ریاضیدان، منطق‌دان و منجم مسلمان در قرن هفتم قمری است. گفته شده که او شاگرد ابن کمونه بوده است.
| نام کامل | محمد بن اشرف سمرقندی |
| زادروز | ۶۳۸ قمری |
| زادگاه | سمرقند |
| وفات | ۷۰۴ قمری |
|
| |
| اساتید |
ابن کمونه،... |
|
| |
| آثار |
االصحائف الاهیة، التذکرة فى الهیئة، رسالة فى آداب البحث والمناظرة، اَشکال التأسیس، القسطاس فی المنطق، عین النظر فی المنطق،... |
فعالیت‌های علمی
ابن اشرف سمرقندی، نقش مؤثری در رشد و بالندگی منطق سینوی در جهان اسلام دارد. آرای منطقی او، در افکار برخی منطق‌دانان تأثیر داشته است؛ چنانکه قطب‌الدین رازی (مف ۷۶۶ ق) در شرح المطالع از سخنان او بهره برده است.
سمرقندی، برخلاف بسیاری از منطق‌دانان دوره‌های بعدی که همگی مقلد صرف بوده‌اند، نوآوری‌های بسیاری در منطق دارد. او علاوه بر گسترش برخی از نوآوری‌های ابن سینا، از آرای منطقی خاصی برخوردار است. تبعیت از نظام منطق‌نگاری ابن سینا، بساطت تصدیق یا نفی مرکب‌انگاری تصدیق، حل مسئله کل کلامی کاذب، تفکیک میان مصادیق مختلف ضرورت وصفیه و تقسیم آن بر سه قسم، افزودن شرط ذهنیه در عکس مستوی سالبۀ معدولة‌الموضوع معدومة‌المحمول و یا موجبۀ معدولة‌المحمول معدومة‌الموضوع، از جمله اندیشه‌های منطقی شمس‌الدین سمرقندی است.
آثار و تألیفات
- «الصحائف الاهیة»، در تفسیر؛
- «التذکرة فى الهیئة»؛
- «رسالة فى آداب البحث والمناظرة» در کلام؛
- «اَشکال التأسیس» (قضایای بنیادی)، یا الرسالة الریاضیة در هندسه؛
- «الفسطاط» یا «قسطاس المیزان» که نام درست آن «القسطاس فی المنطق» است؛
- «کتاب عین النظر» در منطق؛
- «شرح تحریر مجسطى».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۱، ص۹۴.
- "برخی از اندیشه‌های منطقی سمرقندی"، اکبر فایدیی، آموزه‌های فلسفه اسلامی، ۱۳۹۹، شماره ۲۶.
