اصطخر: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ایجاد)
 
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند ویرایش فنی}}
 
 
{{بخشی از یک کتاب}}
 
{{بخشی از یک کتاب}}
 +
«اصطخر» شهری باستانی و تاریخی در استان فارس است. [[یاقوت حموی]] مى‌نویسد: اول کسى که بناى شهر اصطخر را نهاد، اصطخر بن طهمورث پیشدادى بود و این شخص نزد مردم [[ایران]] منزلت بسیار داشت.<ref>به نقل از: اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/ ۱-۹۰؛ زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۳؛ جیهانى، حدود العالم، ص ۱-۱۳۰.</ref>
  
اصطخر در طول هفتاد و نه درجه و عرض سى و دو درجه جغرافيايى در فارس قرار گرفته است. ياقوت حموى مى‌نويسد: اول كسى كه بناى شهر اصطخر را نهاد، اصطخر بن طهمورث پيشدادى بود و اين شخص نزد مردم ايران منزلت بسيار داشت. «86»
+
فتح اصطخر در عهد [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] و در سال ۱۶ هجری توسط عثمان ابى العاص و [[ابوموسى اشعرى]] صورت گرفت.<ref>زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۴.</ref> و در سال ۷۴ هجرى توسط محمد بن یوسف‌ برادر [[حجاج بن یوسف|حجاج بن یوسف ثقفى]]، در نه فرسخى جنوب اصطخر بناى شهر [[شیراز|شیراز]] گذاشته شد و این شهر روز بروز از رونق اصطخر کاست.<ref>ابن بلخى، فارسنامه، ص ۱۳۲؛ اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۱؛ آربرى مى‌نویسد: نام شیراز را در کشفیات باستان‌شناسى، به صورت (hsi- sti- arihS)، آمده است. ر.ک. به: آربرى، شیراز، ص۴۰.</ref>
فتح اصطخر در عهد خليفه دوّم و در سال 16 هجرت توسط عثمان ابى العاص و ابو موسى اشعرى صورت گرفت. «87» و در سال 74 هجرى توسط محمّد بن يوسف‌
 
__________________________________________________
 
(86)- به نقل از: اعتماد السلطنه، مرآت البلدان، 1/ 1- 90؛ زركوب شيرازى، شيرازنامه، ص 23؛ جيهانى، حدود العالم، ص 1- 130.
 
(87)- زركوب شيرازى، شيرازنامه، ص 24.
 
                        جغرافياى تاريخى هجرت امام رضا عليه السلام از مدينه تا مرو، ص: 89
 
برادر حجّاج بن يوسف ثقفى، در نه فرسخى جنوب اصطخر، در وقت طلوع برج سنبله بناى شهر شيراز گذاشته شد و اين شهر روز بروز از رونق اصطخر كاست. «88»
 
آنچه از نوشته جغرافيدانان قرون اول اسلامى درباره اصطخر به دست مى‌آيد، اين است كه اصطخر در آن زمان بسيار وسيع بوده، اصطخرى در مسالك الممالك مى‌نويسد: اصطخر شهرى است بزرگ، چند اردشير خوره باشد به بزرگى، و به اردشير خوره شهرهاست چون شيراز و سيراف، ... تا حيث يزد بزرگتر نواحى اصطخر باشد سه جايگاه مسجد آدينه دارد. كثه ميبد و نايين و بهره، مقدار ناحيت اصطخر شصت فرسنگ باشد، ابرقو شهرى است اقليد و سرمق دو پاره شهرند و به پارسى كليد و سرمه خوانند ... «89»
 
مسافت بين شيراز تا اصطخر دوازده فرسنگ و وسعت اين شهر يك ميل بوده است. «90»
 
  
 +
آنچه از نوشته جغرافیدانان قرون اول اسلامى درباره اصطخر بدست مى‌آید، این است که اصطخر در آن زمان بسیار وسیع بوده. اصطخرى در مسالک الممالک مى‌نویسد: اصطخر شهرى است بزرگ...، مقدار ناحیت اصطخر شصت فرسنگ باشد... .<ref>اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۸-۹۷. ن.ک. به: اطلس تاریخى ایران، نقشه شماره ۸، ۹، ۱۰.</ref> مسافت بین شیراز تا اصطخر دوازده فرسنگ و وسعت این شهر یک میل بوده است.<ref>اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۵؛ اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/۱۰۳؛ ابن حوقل، صورة الارض، ص ۱۹۴.</ref>
  
__________________________________________________
+
«اصطخر» از جمله شهرهایی است که در مسیر حرکت [[امام رضا علیه السلام|امام رضا]] علیه السلام از [[مدینه]] به [[خراسان]] قرار داشته است.
(88)- ابن بلخى، فارسنامه، ص 132؛ اصطخرى، مسالك الممالك، ص 111؛ آربرى مى‌نويسد: نام شيراز را در كشفيات باستان‌شناسى، به صورت (hsi- sti- arihS)، آمده است. ر. ك. به: آربرى، شيراز، ص 40.
+
==پانویس==
(89)- اصطخرى، مسالك الممالك، ص 8- 97. ن. ك. به: اطلس تاريخى ايران، نقشه شماره 8، 9، 10.
+
{{پانویس}}
(90)- اصطخرى، مسالك الممالك، ص 115؛ اعتماد السلطنه، مرآت البلدان، 1/ 103؛ ابن حوقل، صورة الارض، ص 194.
+
==منابع==
 
+
*جغرافیاى تاریخى هجرت امام رضا علیه‌السلام از مدینه تا مرو، جلیل عرفان‌منش، بنیاد پژوهشهاى اسلامى‌، مشهد، ۱۳۷۶.
==منبع==
 
جلیل عرفان منش، جغرافياى تاريخى هجرت امام رضا عليه السلام از مدينه تا مرو، آستان قدس رضوى، بنياد پژوهشهاى اسلامى‌، مشهد مقدس‌، 1376، ص88 و 89
 
 
 
 
[[رده:شهرهای تاریخی]]
 
[[رده:شهرهای تاریخی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۳۰

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

«اصطخر» شهری باستانی و تاریخی در استان فارس است. یاقوت حموی مى‌نویسد: اول کسى که بناى شهر اصطخر را نهاد، اصطخر بن طهمورث پیشدادى بود و این شخص نزد مردم ایران منزلت بسیار داشت.[۱]

فتح اصطخر در عهد خلیفه دوم و در سال ۱۶ هجری توسط عثمان ابى العاص و ابوموسى اشعرى صورت گرفت.[۲] و در سال ۷۴ هجرى توسط محمد بن یوسف‌ برادر حجاج بن یوسف ثقفى، در نه فرسخى جنوب اصطخر بناى شهر شیراز گذاشته شد و این شهر روز بروز از رونق اصطخر کاست.[۳]

آنچه از نوشته جغرافیدانان قرون اول اسلامى درباره اصطخر بدست مى‌آید، این است که اصطخر در آن زمان بسیار وسیع بوده. اصطخرى در مسالک الممالک مى‌نویسد: اصطخر شهرى است بزرگ...، مقدار ناحیت اصطخر شصت فرسنگ باشد... .[۴] مسافت بین شیراز تا اصطخر دوازده فرسنگ و وسعت این شهر یک میل بوده است.[۵]

«اصطخر» از جمله شهرهایی است که در مسیر حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به خراسان قرار داشته است.

پانویس

  1. به نقل از: اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/ ۱-۹۰؛ زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۳؛ جیهانى، حدود العالم، ص ۱-۱۳۰.
  2. زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۴.
  3. ابن بلخى، فارسنامه، ص ۱۳۲؛ اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۱؛ آربرى مى‌نویسد: نام شیراز را در کشفیات باستان‌شناسى، به صورت (hsi- sti- arihS)، آمده است. ر.ک. به: آربرى، شیراز، ص۴۰.
  4. اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۸-۹۷. ن.ک. به: اطلس تاریخى ایران، نقشه شماره ۸، ۹، ۱۰.
  5. اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۵؛ اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/۱۰۳؛ ابن حوقل، صورة الارض، ص ۱۹۴.

منابع

  • جغرافیاى تاریخى هجرت امام رضا علیه‌السلام از مدینه تا مرو، جلیل عرفان‌منش، بنیاد پژوهشهاى اسلامى‌، مشهد، ۱۳۷۶.