اصطخر
«اصطخر» شهری باستانی و تاریخی در استان فارس است. یاقوت حموی مىنویسد: اول کسى که بناى شهر اصطخر را نهاد، اصطخر بن طهمورث پیشدادى بود و این شخص نزد مردم ایران منزلت بسیار داشت.[۱]
فتح اصطخر در عهد خلیفه دوم و در سال ۱۶ هجری توسط عثمان ابى العاص و ابوموسى اشعرى صورت گرفت.[۲] و در سال ۷۴ هجرى توسط محمد بن یوسف برادر حجاج بن یوسف ثقفى، در نه فرسخى جنوب اصطخر بناى شهر شیراز گذاشته شد و این شهر روز بروز از رونق اصطخر کاست.[۳]
آنچه از نوشته جغرافیدانان قرون اول اسلامى درباره اصطخر بدست مىآید، این است که اصطخر در آن زمان بسیار وسیع بوده. اصطخرى در مسالک الممالک مىنویسد: اصطخر شهرى است بزرگ...، مقدار ناحیت اصطخر شصت فرسنگ باشد... .[۴] مسافت بین شیراز تا اصطخر دوازده فرسنگ و وسعت این شهر یک میل بوده است.[۵]
«اصطخر» از جمله شهرهایی است که در مسیر حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به خراسان قرار داشته است.
پانویس
- ↑ به نقل از: اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/ ۱-۹۰؛ زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۳؛ جیهانى، حدود العالم، ص ۱-۱۳۰.
- ↑ زرکوب شیرازى، شیرازنامه، ص ۲۴.
- ↑ ابن بلخى، فارسنامه، ص ۱۳۲؛ اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۱؛ آربرى مىنویسد: نام شیراز را در کشفیات باستانشناسى، به صورت (hsi- sti- arihS)، آمده است. ر.ک. به: آربرى، شیراز، ص۴۰.
- ↑ اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۸-۹۷. ن.ک. به: اطلس تاریخى ایران، نقشه شماره ۸، ۹، ۱۰.
- ↑ اصطخرى، مسالک الممالک، ص ۱۱۵؛ اعتمادالسلطنه، مرآت البلدان، ۱/۱۰۳؛ ابن حوقل، صورة الارض، ص ۱۹۴.
منابع
- جغرافیاى تاریخى هجرت امام رضا علیهالسلام از مدینه تا مرو، جلیل عرفانمنش، بنیاد پژوهشهاى اسلامى، مشهد، ۱۳۷۶.