امامزاده سلطان محمود قم: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ امامزاده محمود (عليه السلام) قم را به امامزاده سلطان محمود قم منتقل کرد)
 
(بدون تفاوت)

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۰

امامزاده سلطان محمود، قم

بقعه «امامزاده سلطان محمود» از نوادگان امام سجاد (علیه‌السّلام)، در ۱۵ کیلومترى شمال غربی شهر کهک قم و در روستاى «صرم» واقع شده است.

به اعتقاد مرحوم عباس فیض قمی، این زیارتگاه مدفن سه تن به نامهاى «سلطان محمود»، «شاهزاده سلیمان» و یک زن به نام «ستّى زینب» است. سلطان محمود، فرزند محمّد بن زید بن على‌الاکبر بن محمّد السلیق بن عبیداللَّه‏ بن محمّد بن حسن بن حسین الاصغر بن امام زین العابدین (علیه‌السّلام) است و زینب خاتون همسر او و سلیمان فرزندش مى ‏باشد.

امامزاده سلطان محمود از چهره ‏هاى تابنده طالبیان در اهواز بود که در سال ۲۹۸ ه.ق علیه واثق عباسى قیام کرد و شهر واسط را به تصرّف خود در آورد و بر بخش‌هایى از جمله اهواز، شوش، شوشتر و دزفول فائق آمد تا سرانجام خلیفه، امیر حسین بن سهل بن عبداللَّه جرشى را با قوایى مجهّز به مقابله با وى گسیل داشت. او شهر واسط را محاصره کرد و جنگ‌هایى بین طرفین به وقوع پیوست و تعدادى از دو طرف کشته و زخمى گشتند تا سرانجام سلطان محمود فهمید که توان مقاومت را ندارد لذا با یاران وداع گفت و از تاریکى شب استفاده کرد و از واسط بیرون آمد و به سوى قم که مرکز اصحاب وفاق بود حرکت کرد. امّا از خوف ماموران خلیفه به طور مخفیانه در دهکده صرم مى‏ زیست و نام و نسب خود را پنهان مى‏ داشت. در همین خلال سیّده زینب خاتون -که از سادات موسوى و از احفاد امام کاظم (علیه‌السّلام) بود- به نکاح وى درآمد و از او فرزند پسرى بنام سلیمان متولّد گشت. این خانواده یکى پس از دیگرى در همین منطقه وفات یافته و در این مکان به خاک سپرده شدند.

بناى این امامزاده، از خارج هشت ضلعى و از داخل به صورت مربّع متساوى الاضلاع به طول پنج و ارتفاع هشت متر است که در هر ضلع، شاه‌نشینى ساخته شده است و از هر شاه‌نشین درى به خارج گشوده مى ‏شود.

بناى بقعه، با تعبیه نیم طاقى‌هایى از داخل به هشت ضلعى و سپس فلکه ‏اى تبدیل شده و گنبد عرقچینى بر آن قرار گرفته است. مصالح به کار رفته در این بقعه آجر است و نماى داخلى آن نیز سفیدکارى ساده و خالى از تزیینات هنرى است. در جانب شرقى و شمالى بقعه، ایوانى ساده و در جهت جنوبى آن رواقى چشمه پوش و مرکب از سه قسمت به چشم مى‏ خورد.

این زیارتگاه به دوره صفویه تعلّق دارد و به شماره ۴۷۷۳ و در تاریخ ۲۳/۱۱/۱۳۸۰ به ثبت آثار ملّى و تاریخی ایران رسیده و تعمیراتى در آن انجام گرفته است.

منابع