رعایت سطح مخاطب عام متوسط است
جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

عالم ناسوت: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
«ناسوت» بمعنای طبیعت و عالم مادی است،<ref> [http://www.vajehyab.com/moein/%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%AA فرهنگ معین] </ref> و «عالم ناسوت»، یعنی عالم ماده و حرکت و زمان و مکان، و به عبارت دیگر عالم طبیعت و محسوسات یا عالم دنیا.<ref> آشنائی با علوم اسلامی، مرتضی مطهری، ج۱، درس ششم: مسائل فلسفه، در دسترس در [http://www.hawzah.net/fa/book/view/45217/14889/ سایت حوزهبازیابی: ۹ اردیبهشت ۱۳۹۴. </ref>
+
«ناسوت» بمعنای طبیعت و جهان مادی است،<ref>فرهنگ معین، "ناسوت". </ref> و «عالَم ناسوت»، یعنی عالم ماده و حرکت و زمان و مکان؛ و آن به عبارت دیگر، عالم طبیعت و شهادت و مُلک و محسوسات یا عالم [[دنیا]] است.<ref> آشنایی با علوم اسلامی، مرتضی مطهری، ج۱، درس ششم: مسائل فلسفه. </ref> عالَم ناسوت پایین‌ترین مرتبه از [[عوالم چهارگانه]] است.
 +
==تعریف عالم ناسوت==
 +
فلاسفه، حكما و عرفا معتقدند كه هستی و عالم، طبقات و مراتبی دارد كه عبارتند از: [[عالم ناسوت]]، [[عالم ملكوت]]، [[عالم جبروت]] و [[عالم لاهوت]]؛<ref>فرهنگ معارف اسلامى، ج‏۲، ص۱۲۲۵.</ref> که عالم ناسوت پست ترين و نازل ترين این [[عوالم چهارگانه]] است.
 +
 +
مراد از این عالم، همان جهان جسمانی و اجسام و ماده و مادیات که در آن حرکت و زمان و مکان نقش دارد. موجودات عالم ناسوت، از حیث ترکیب در نهایى‌ترین حد هستند. عالم ناسوت مانند پوست است نسبت به عالم ملکوت یعنی قشر عالم ملکوت است.<ref>ر. ک: ملاصدرا، اسفار، ج۱، ص۱۵۱؛ بحرالعلوم، سید مهدی، تحفة الملوک، ص۱۰۱.</ref> این عالم که مشهود اهل ظاهر است، قشری‌ترین مرتبه از عوالم وجود است: {{متن قرآن|«یَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ»}}.<ref>[[سوره روم]آیه۷.</ref>
  
فلاسفه، حكما و عرفا معتقدند كه هستی و عالم، طبقات و مراتب چهار گانه ای دارد كه عبارتند از: [[عالم ناسوت]]، [[عالم ملكوت]]، [[عالم جبروت]] و [[عالم لاهوت]].<ref>فرهنگ معارف اسلامى، ج‏2، ص1225</ref> عالم ناسوت پست ترين و نازل ترين عوالم است. فلاسفه‏‌اى مانند افلاطون عالم ناسوت را ظل و سايه عالم عقول دانسته‏‌اند.<ref>سجادی، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ۱۳۷۹ش، ص۳۱۷.</ref>
+
عالَم ناسوت، گذرگاهی برای رسیدن به عوالم بالاتر همچون جبروت، ملکوت و لاهوت به شمار می‌رود. عالم ناسوت پایین‌ترین مرحله در سیر کمالی [[انسان]] است و تغییر و نیستی از ویژگی‌های بارز آن محسوب می‌شود. فلاسفه‏‌اى مانند افلاطون، عالم ناسوت را ظلّ و سايه عالم عقول (عالم جبروت) دانسته‏‌اند.<ref>جعفر سجادی، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ۱۳۷۹ش، ص۳۱۷.</ref>
 +
 
 +
پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که مسلم است که عالَمی برتر و مافوق عالم طبیعت وجود دارد، امّا آیا می‌توان گفت عالمی پائین‌تر از طبیعت و ناسوت وجود ندارد؟ جوابی که فلاسفه داده‌اند این است که خیر؛ زیرا اولاً وجود عالمی پائین‌تر از طبیعت مستلزم این است که ماده طبیعی قادر بر ایجاد یک شیء از عدم محض باشد و به دلائلی ثابت می‌کنند که تأثیر جسم و طبیعت از نوع تحریک است نه از نوع ایجاد. ثانیاً عالم طبیعت عالم قوه و فعل و ماده و صورت و حرکت و زمان و مکان است. موجودی ضعیف‌تر از قوه و ماده و... که در آنها وجود و عدم آمیخته است، قابل تصور نیست.<ref>مرتضی مطهری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۵، ص۱۹۶.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
 
+
==منابع==
 +
*"عالم ناسوت"، سایت اندیشه قم، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۵/۲۳.   
 +
*"تقسم مراتب وجود بر چه اساسی است؟"، پایگاه اسلام کوئست.
 +
*اصول فلسفه و روش رئالیسم، مرتضی مطهری، ج۵.
 
[[رده:فلسفه]]
 
[[رده:فلسفه]]
[[رده: مقاله های مهم]]
+
[[رده: عرفان]]
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۴۱

«ناسوت» بمعنای طبیعت و جهان مادی است،[۱] و «عالَم ناسوت»، یعنی عالم ماده و حرکت و زمان و مکان؛ و آن به عبارت دیگر، عالم طبیعت و شهادت و مُلک و محسوسات یا عالم دنیا است.[۲] عالَم ناسوت پایین‌ترین مرتبه از عوالم چهارگانه است.

تعریف عالم ناسوت

فلاسفه، حكما و عرفا معتقدند كه هستی و عالم، طبقات و مراتبی دارد كه عبارتند از: عالم ناسوت، عالم ملكوت، عالم جبروت و عالم لاهوت؛[۳] که عالم ناسوت پست ترين و نازل ترين این عوالم چهارگانه است.

مراد از این عالم، همان جهان جسمانی و اجسام و ماده و مادیات که در آن حرکت و زمان و مکان نقش دارد. موجودات عالم ناسوت، از حیث ترکیب در نهایى‌ترین حد هستند. عالم ناسوت مانند پوست است نسبت به عالم ملکوت یعنی قشر عالم ملکوت است.[۴] این عالم که مشهود اهل ظاهر است، قشری‌ترین مرتبه از عوالم وجود است: «یَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ».[۵]

عالَم ناسوت، گذرگاهی برای رسیدن به عوالم بالاتر همچون جبروت، ملکوت و لاهوت به شمار می‌رود. عالم ناسوت پایین‌ترین مرحله در سیر کمالی انسان است و تغییر و نیستی از ویژگی‌های بارز آن محسوب می‌شود. فلاسفه‏‌اى مانند افلاطون، عالم ناسوت را ظلّ و سايه عالم عقول (عالم جبروت) دانسته‏‌اند.[۶]

پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که مسلم است که عالَمی برتر و مافوق عالم طبیعت وجود دارد، امّا آیا می‌توان گفت عالمی پائین‌تر از طبیعت و ناسوت وجود ندارد؟ جوابی که فلاسفه داده‌اند این است که خیر؛ زیرا اولاً وجود عالمی پائین‌تر از طبیعت مستلزم این است که ماده طبیعی قادر بر ایجاد یک شیء از عدم محض باشد و به دلائلی ثابت می‌کنند که تأثیر جسم و طبیعت از نوع تحریک است نه از نوع ایجاد. ثانیاً عالم طبیعت عالم قوه و فعل و ماده و صورت و حرکت و زمان و مکان است. موجودی ضعیف‌تر از قوه و ماده و... که در آنها وجود و عدم آمیخته است، قابل تصور نیست.[۷]

پانویس

  1. فرهنگ معین، "ناسوت".
  2. آشنایی با علوم اسلامی، مرتضی مطهری، ج۱، درس ششم: مسائل فلسفه.
  3. فرهنگ معارف اسلامى، ج‏۲، ص۱۲۲۵.
  4. ر. ک: ملاصدرا، اسفار، ج۱، ص۱۵۱؛ بحرالعلوم، سید مهدی، تحفة الملوک، ص۱۰۱.
  5. سوره روم، آیه۷.
  6. جعفر سجادی، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ۱۳۷۹ش، ص۳۱۷.
  7. مرتضی مطهری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۵، ص۱۹۶.

منابع

  • "عالم ناسوت"، سایت اندیشه قم، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۵/۲۳.
  • "تقسم مراتب وجود بر چه اساسی است؟"، پایگاه اسلام کوئست.
  • اصول فلسفه و روش رئالیسم، مرتضی مطهری، ج۵.


مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه