نزول سوره انسان در شأن اهل بیت (ع): تفاوت بین نسخه‌ها
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) (اضافه کردن سال واقعه) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | {{تقویم|روز= 25 ذی الحجه|سال=سال | + | {{تقویم|روز= 25 ذی الحجه|سال=سال ۹ یا ۱۰ هجری}} |
| − | [[امام حسن]] | + | [[امام حسن]] علیه‌السلام و [[امام حسین]] علیه‌السلام در ایام کودکی بیمار شدند و [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله به همراه برخی از [[صحابی|صحابه]] از آنان [[عیادت بیماران|عیادت]] نمودند. آنگاه پیامبر اکرم به پدرشان [[حضرت علی]] علیه‌السلام فرمود: اگر برای بهبودی آنان [[نذر]] کنی، امید است خداوند سبحان زودتر شفا عنایت کند. |
| − | حضرت | + | حضرت علی علیه‌السلام فرمود: ای [[رسول خدا]]! برای شفای آن دو نذر می‌کنم که سه روز [[روزه]] شکر به جای آورم. [[حضرت فاطمه]] سلام الله علیها و خدمتکارش [[فضه خدمتکار حضرت زهرا|فضه]] نیز به مانند حضرت علی علیه‌السلام نذر کردند. |
| − | چند | + | چند روزی نگذشت که دو ریحانه رسول خدا صلی الله علیه و آله شفا یافتند و حضرت علی علیه‌السلام و همسرش فاطمه زهرا سلام الله علیها قصد کردند که به نذرشان وفا کرده و سه روز روزه شکر بگیرند. در آن زمان وضع مادی اکثر مسلمانان به ویژه خانواده حضرت علی علیه‌السلام بسیار پایین بود و به سختی می‌گذشت. بدین لحاظ آن حضرت ناچار گردید، از شمعون بن حاریای یهودی مقداری جو قرض کند و آن را پس از آسیاب کردن، برای پخت نان استفاده کند و یا به روایتی دیگر برای شمعون یهودی مقداری پشم ریسید و اجرت آن را سه من جو دریافت کرد. |
| − | فاطمه زهرا سلام الله علیها آن جو را | + | فاطمه زهرا سلام الله علیها آن جو را آسیاب کرد و به سه بخش تقسیم نمود و هر بخشی را برای [[افطار|افطاری]] یک روز جدا کرد و سپس آن‌ها را در سه روز متوالی نان پخت. آنان از روز بیست و پنجم [[ذی الحجه]] شروع کردند به روزه گرفتن و ادا نمودن نذر خویش. حضرت علی علیه‌السلام در روز اول، [[نماز مغرب]] را با پیامبر صلی الله علیه و آله به جا آورد و سپس برای صرف افطار به خانه رفت. |
| − | + | ولی همین که در سر سفره نشست، مستمند و بیچاره‌ای از راه رسید و از آنان غذا طلبید. حضرت علی علیه‌السلام فرمود که سهمیه وی را به آن فقیر دهند. فاطمه زهرا سلام الله علیها، فضه و امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام نیز به پیروی آن حضرت سهمیه اندک خود را به فقیر داده و خودشان با آب افطار نمودند و روز بعد را با همین وضع روزه گرفتند. | |
| − | فاطمه زهرا سلام الله علیها در روز دوم بخش | + | فاطمه زهرا سلام الله علیها در روز دوم بخش دیگر آرد را نان پخت و منتظر افطار ماند که او و همسرش و فرزندانش با آن نان افطار کنند. ولی در این شب نیز یتیمی از راه رسید و درخواست غذا نمود. جملگی سهمیه خود را به یتیم داده و خود با آب افطار کردند و روز سوم را با همان وضع روزه گرفتند. |
| − | در روز سوم | + | در روز سوم نیز فاطمه زهرا سلام الله علیها باقی مانده آرد را نان پخت و در سر سفره گذاشت تا هنگام افطار، همگی از آن تناول کنند اما در این شب نیز محتاج دیگری فرارسید. وی اسیر بی‌بضاعت و گرسنه‌ای بود که از فرط گرسنگی و دربدری به خانه امام علی علیه‌السلام پناه آورد. در این شب نیز اهل خانه، غذای خود را به اسیر بخشیدند و تنها با آب افطار کردند. |
| − | روز چهارم حضرت | + | روز چهارم حضرت علی علیه‌السلام دست فرزندانش حسن و حسین علیهماالسلام را گرفت و نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله رفت، در حالی که فرزندانش از شدت گرسنگی می‌لرزیدند. پیامبر صلی الله علیه و آله از وضعیت آنان پرسید و حضرت علی علیه‌السلام ماجرا را برای آن حضرت تعریف کرد. پیامبر صلی الله علیه و آله آن دو را در آغوش گرفت و به نزد دختر خود فاطمه سلام الله علیها آمد و دید وی در [[محراب]] عبادتش نشسته و به [[عبادت]] مشغول است ولی چهره مبارکش از گرسنگی زرد و چشمانش گود شده است و کلاً بی‌حال است. |
| − | + | پیامبر صلی الله علیه و آله از دیدن آنان بسیار متأثر و غمگین شد و دست بندگی به سوی پروردگارش بلند کرد و گفت: «واغوثاه، یا الله اهل بیت محمد یموتون جوعاً»؛ ای داد، ای خدا! اهل بیت محمد از گرسنگی می‌میرند. | |
| − | در | + | در همین هنگام [[جبرئیل]] امین فرود آمد و عرض کرد: ای رسول خدا، آنچه خداوند متعال درباره [[اهل بیت]] تو عنایت کرده است، بنگر. فرمود: چه چیزی را بنگرم! جبرئیل امین [[سوره انسان]] را که در شأن فداکاری حضرت علیه‌السلام و همسرش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و فرزندانش حسن و حسین علیهماالسلام نازل شد، بر آن حضرت قرائت کرد: {{متن قرآن|«هَل اَتی عَلَی الاِنسانِ حینٌ مِنَ الدَّهرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا *... وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا * اِنَّما نُطعِمُکم لِوَجهِ اللهِ لانُریدُ مِنکم جَزاءً وَ لاشُکوراً...»}}.<ref>سوره انسان، ۹-۱.</ref> |
| − | بنا به | + | بنا به روایتی در آن روز برای اهل بیت فداکار پیامبر صلی الله علیه و آله غذایی از آسمان فرود آمد و آن را تا هفت روز تناول کردند.<ref> مسارالشیعه، شیخ مفید، ص ۲۳؛ الاقبال بالاعمال الحسنة، سید بن طاووس، ج ۲، ص ۳۷۴.</ref> بدین گونه خداوند سبحان از [[ایثار|ایثار]] و خودگذشتگی حضرت علی علیه‌السلام و خانواده بی‌نظیرش تقدیر کرد و قلب پیامبر صلی الله علیه و آله را تسلی بخشید. |
| − | این واقعه در سال ۹ یا ۱۰ هجری اتفاق افتاده است <ref> [http://tashaio.ir/index.php?option=com_content&view=article&id= | + | این واقعه در سال ۹ یا ۱۰ هجری در [[مدینه]] اتفاق افتاده است.<ref> [http://tashaio.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=۱۰۳۰:-----۹--۱۰------&catid=۸۲:zi-al-hijjah&Itemid=۸۹ بیست و پنجم ذی‌الحجه سال ۹ یا ۱۰ هجری: روزه و بخشش اهل‌بیت پیامبر(ص)، پایگاه تشیع نیوز] (۲۸ شهریور ۱۳۹۱). </ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * | + | *نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام، مؤسسه تبیان. |
| − | * | + | *روزشمار پایگاه تشیع نیوز. |
| + | '''منابع برای مطالعه بیشتر:''' | ||
| − | + | * [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/31855/%D9%81%D9%8A%D8%B6-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%85/preview/31084/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%8A-%D8%AF%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%8A/#!page=56 وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ۲۵ ذی الحجه] | |
| − | + | [[رده:اهل البیت]][[رده:تاریخ صدر اسلام]] | |
| − | [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/31855/%D9%81%D9%8A%D8%B6-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%85/preview/31084/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%8A-%D8%AF%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%8A/#!page=56 وقایع | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۱
|
تقویم هجری قمری |
| روز واقعه:25 ذی الحجه |
| سال ۹ یا ۱۰ هجری |
امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام در ایام کودکی بیمار شدند و پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به همراه برخی از صحابه از آنان عیادت نمودند. آنگاه پیامبر اکرم به پدرشان حضرت علی علیه‌السلام فرمود: اگر برای بهبودی آنان نذر کنی، امید است خداوند سبحان زودتر شفا عنایت کند.
حضرت علی علیه‌السلام فرمود: ای رسول خدا! برای شفای آن دو نذر می‌کنم که سه روز روزه شکر به جای آورم. حضرت فاطمه سلام الله علیها و خدمتکارش فضه نیز به مانند حضرت علی علیه‌السلام نذر کردند.
چند روزی نگذشت که دو ریحانه رسول خدا صلی الله علیه و آله شفا یافتند و حضرت علی علیه‌السلام و همسرش فاطمه زهرا سلام الله علیها قصد کردند که به نذرشان وفا کرده و سه روز روزه شکر بگیرند. در آن زمان وضع مادی اکثر مسلمانان به ویژه خانواده حضرت علی علیه‌السلام بسیار پایین بود و به سختی می‌گذشت. بدین لحاظ آن حضرت ناچار گردید، از شمعون بن حاریای یهودی مقداری جو قرض کند و آن را پس از آسیاب کردن، برای پخت نان استفاده کند و یا به روایتی دیگر برای شمعون یهودی مقداری پشم ریسید و اجرت آن را سه من جو دریافت کرد.
فاطمه زهرا سلام الله علیها آن جو را آسیاب کرد و به سه بخش تقسیم نمود و هر بخشی را برای افطاری یک روز جدا کرد و سپس آن‌ها را در سه روز متوالی نان پخت. آنان از روز بیست و پنجم ذی الحجه شروع کردند به روزه گرفتن و ادا نمودن نذر خویش. حضرت علی علیه‌السلام در روز اول، نماز مغرب را با پیامبر صلی الله علیه و آله به جا آورد و سپس برای صرف افطار به خانه رفت.
ولی همین که در سر سفره نشست، مستمند و بیچاره‌ای از راه رسید و از آنان غذا طلبید. حضرت علی علیه‌السلام فرمود که سهمیه وی را به آن فقیر دهند. فاطمه زهرا سلام الله علیها، فضه و امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام نیز به پیروی آن حضرت سهمیه اندک خود را به فقیر داده و خودشان با آب افطار نمودند و روز بعد را با همین وضع روزه گرفتند.
فاطمه زهرا سلام الله علیها در روز دوم بخش دیگر آرد را نان پخت و منتظر افطار ماند که او و همسرش و فرزندانش با آن نان افطار کنند. ولی در این شب نیز یتیمی از راه رسید و درخواست غذا نمود. جملگی سهمیه خود را به یتیم داده و خود با آب افطار کردند و روز سوم را با همان وضع روزه گرفتند.
در روز سوم نیز فاطمه زهرا سلام الله علیها باقی مانده آرد را نان پخت و در سر سفره گذاشت تا هنگام افطار، همگی از آن تناول کنند اما در این شب نیز محتاج دیگری فرارسید. وی اسیر بی‌بضاعت و گرسنه‌ای بود که از فرط گرسنگی و دربدری به خانه امام علی علیه‌السلام پناه آورد. در این شب نیز اهل خانه، غذای خود را به اسیر بخشیدند و تنها با آب افطار کردند.
روز چهارم حضرت علی علیه‌السلام دست فرزندانش حسن و حسین علیهماالسلام را گرفت و نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله رفت، در حالی که فرزندانش از شدت گرسنگی می‌لرزیدند. پیامبر صلی الله علیه و آله از وضعیت آنان پرسید و حضرت علی علیه‌السلام ماجرا را برای آن حضرت تعریف کرد. پیامبر صلی الله علیه و آله آن دو را در آغوش گرفت و به نزد دختر خود فاطمه سلام الله علیها آمد و دید وی در محراب عبادتش نشسته و به عبادت مشغول است ولی چهره مبارکش از گرسنگی زرد و چشمانش گود شده است و کلاً بی‌حال است.
پیامبر صلی الله علیه و آله از دیدن آنان بسیار متأثر و غمگین شد و دست بندگی به سوی پروردگارش بلند کرد و گفت: «واغوثاه، یا الله اهل بیت محمد یموتون جوعاً»؛ ای داد، ای خدا! اهل بیت محمد از گرسنگی می‌میرند.
در همین هنگام جبرئیل امین فرود آمد و عرض کرد: ای رسول خدا، آنچه خداوند متعال درباره اهل بیت تو عنایت کرده است، بنگر. فرمود: چه چیزی را بنگرم! جبرئیل امین سوره انسان را که در شأن فداکاری حضرت علیه‌السلام و همسرش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و فرزندانش حسن و حسین علیهماالسلام نازل شد، بر آن حضرت قرائت کرد: «هَل اَتی عَلَی الاِنسانِ حینٌ مِنَ الدَّهرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا *... وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا * اِنَّما نُطعِمُکم لِوَجهِ اللهِ لانُریدُ مِنکم جَزاءً وَ لاشُکوراً...».[۱]
بنا به روایتی در آن روز برای اهل بیت فداکار پیامبر صلی الله علیه و آله غذایی از آسمان فرود آمد و آن را تا هفت روز تناول کردند.[۲] بدین گونه خداوند سبحان از ایثار و خودگذشتگی حضرت علی علیه‌السلام و خانواده بی‌نظیرش تقدیر کرد و قلب پیامبر صلی الله علیه و آله را تسلی بخشید.
این واقعه در سال ۹ یا ۱۰ هجری در مدینه اتفاق افتاده است.[۳]
پانویس
- ↑ سوره انسان، ۹-۱.
- ↑ مسارالشیعه، شیخ مفید، ص ۲۳؛ الاقبال بالاعمال الحسنة، سید بن طاووس، ج ۲، ص ۳۷۴.
- ↑ بیست و پنجم ذی‌الحجه سال ۹ یا ۱۰ هجری: روزه و بخشش اهل‌بیت پیامبر(ص)، پایگاه تشیع نیوز (۲۸ شهریور ۱۳۹۱).
منابع
- نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام، مؤسسه تبیان.
- روزشمار پایگاه تشیع نیوز.
منابع برای مطالعه بیشتر:
