مسند حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab404.jpg|بندانگشتی|مسند حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام]]
+
{{مقاله از یک نشریه}}
'''مسند حضرت عبدالعظيم حسنى(ع)''' تأليف [[عزیزالله عطاردی|عزيزالله عطاردى]] و عليرضا هزار، دربردارنده روايات نقل شده از طريق حضرت [[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|عبدالعظيم حسنى]](ع) است. اين اثر به زبان فارسى و در سال 1382ش نوشته شده است.
+
{{مشخصات کتاب
  
==ساختار کتاب==
+
|عنوان=
  
كتاب در دو بخش «درآمد» (در 121 صفحه) و مسند عبدالعظيم حسنى (در 132 صفحه)، سامان يافته است.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص46</ref>
+
|تصویر=[[پرونده:Ketab404.jpg|۲۴۰px|وسط]]
  
در مجموع 118 [[حدیث|حديث]] همراه با ترجمه فارسى آن‌ها در اين كتاب گردآمده‌اند. مؤلفان كوشيده‌اند حتى‌الامكان روايات را از مصادر اصلى حديث نقل كنند و كمتر از [[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار(ع)|بحار الانوار]] يا ساير جوامع روايى نقل حديث كرده‌اند.<ref>همان، متن كتاب ص 121</ref>
+
|نویسنده=عزیزالله عطاردی
  
در احاديث كتاب تكرارهايى به چشم مى‌خورد كه غالباً ناشى از ذكر [[تقطیع حدیث|تقطيعات]] حديث است؛ براى نمونه، حديث 39 مسند، گفت‌وگوى حضرت [[حضرت موسی علیه السلام|موسى بن عمران]](ع) با خداوند را به تفصيل نقل مى‌كند و احاديث 40 تا 46 هم فقراتى از همان گفت‌وگو را نقل مى‌كند.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص46</ref>
+
|موضوع= احادیث شیعه
  
با آنكه اين اثر به شكل مستقل درباره مسند عبدالعظيم(ع) نبوده و به شرح زندگانى وى هم پرداخته است، ولى در آنجا كه به احاديث رسيده از حضرت عبدالعظيم(ع) مى‌پردازد، بسيار نيكو روايات ايشان را جمع‌آورى و تبويب مى‌كند ولى از آن روى كه روايات تقطيع شده را غالباً، مستقل و جدا مى‌انگارد، تعداد روايات كتابش زياد شده است.<ref>متن كتاب، ص121</ref>
+
|زبان= عربی-فارسی
  
==گزارش محتوا==
+
|تعداد جلد= ۱
  
نويسندگان در ابتدا بحث‌هاى مقدماتى، معناى [[مسند]]، تاريخچه مسندنويسى و تاريخ زندگانى [[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|حضرت عبدالعظيم]](ع) را ذكر كرده و سپس، به معرفى چهل نفر از مشايخ و راويان حضرت عبدالعظيم پرداخته‌اند.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص46</ref>
+
|عنوان افزوده1= تألیف
  
همچنين در ابتداى كتاب، به اين نكته اشاره دارند كه مجموعه‌هاى حديثى، گوناگون مى‌باشند؛ برخى از آن‌ها به «صحيح» مشهورند (مثل [[صحاح سته (کتاب)|صحاح سته]]) و بعضى به «اصول» (مثل [[اصول اربعمائه‌‌‌|اصول أربعمأة]])، دسته‌اى «سنن» ناميده مى‌شوند (مانند [[سنن ترمذى]] و [[سنن ابی داود (کتاب)|سنن ابوداود]]) و گروهى نيز عنوان «جامع» دارند (مثل جامع الأحاديث جعفر بن احمد قمى و الجامع الصغير [[سیوطی|سيوطى]]). برخى عناوين ديگر اين مجموعه‌ها، عبارتند از: «معجم»، «مستدرك»، «مستخرج» و «جزء». گونه‌اى از مجموعه‌هى حديثى هم «مسند» نام دارد. گفتنى است كه گاه چند نام از نام‌هاى ذكر شده، يكجا و در كنار هم، عنوان يك اثر واقع مى‌شوند؛ چنانچه ابن كثير كتابش را «جامع المسانيد و السنن» ناميده است.<ref>متن كتاب، ص9</ref>
+
|افزوده1=عليرضا هزار
  
«[[سند حدیث|سند]]» نزد حديث‌شناسان، طريق متن يا زنجيره به هم پيوسته راويان است كه يكى پس از ديگرى، حديث را روايت مى‌كنند تا به [[معصوم]](ع) برسد و نيز به منزله ستونى است كه متن حديث بر آن استوار است. نويسندگان معتقدند اگر «مسند» را اسم ابزار بدانيم، حديث مسند، حديثى است كه به آن استناد و بر آن، اعتماد مى‌شود و دليل به حساب مى‌آيد. در اين صورت، به قول [[جارالله زمخشری|زمخشرى]]، لفظ «مسند» در مجاز استعمال شده است. اما اگر آن را اسم مفعول باب افعال بگيريم، حديث مسند، حديثى خواهد بود كه زنجيره راويانش تا به اولين گوينده، رسانيده شده است. در اين صورت، استعمال «مسند» در حقيقت است و نه بر مجاز. گاهى هم «مسند» به صورت مصدر ميمى و به معناى «اسناد دادن» به كار مى‌رود.<ref>همان، ص10</ref>
+
|عنوان افزوده2=
  
حديث مسند كه به آن موصول و [[حدیث متصل|متصل]] نيز گويند، در برابر [[حدیث مرسل|حديث مرسل]]، [[حدیث منقطع|منقطع]]، [[حدیث مرفوع‌‌|مرفوع]]، [[حدیث موقوف|موقوف]] و [[حدیث معضل‌|معضل]] است. يعنى اگر سلسله سند حديث تا گوينده اصلى آن كاملاً ياد شود، آن حديث مسند وگرنه مرسل خواهد بود.<ref>همان، ص11</ref>
+
|افزوده2=
  
در نظر [[شیعه|شيعه]]، اگر يك حديث نبوى (با سند متصل) به يكى از [[معصوم|معصومين]](ع) برسد، مسند محسوب مى‌شود و نيازى به ذكر سند امام معصوم(ع) تا [[پیامبر اسلام|پيامبر]](ص) نيست؛ زيرا در ديدگاه شيعه، سخنان پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از حيث حجيت، تفاوتى ندارند و آنان، نور واحد شمرده مى‌شوند.<ref>همان</ref>
+
|لینک=
 +
}}
 +
'''«مسند حضرت عبدالعظيم حسنى»''' تأليف [[عزیزالله عطاردی|عزيزالله عطاردى]] (م، ۱۳۹۳ ش) و عليرضا هزار، دربردارنده حدود ۱۲۰ [[حدیث|حديث]] نقل شده از طريق حضرت [[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|عبدالعظيم حسنى]] (علیه‌السلام) و شرح مختصری از زندگانى اوست.
  
[[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|عبدالعظيم حسنى]](ع) شخصيتى است كه روايات بسيارى از طريق او نقل شده است. با اينكه پيش از اين كتاب، مسند عبدالعظيم حسنى(ع)، به شكل مستقل و جدا تدوين نشده است، ولى در كتاب‌هايى كه در شرح حال ايشان نگارش شده‌اند، بخش‌هايى را مى‌توان ديد كه به جمع روايات عبدالعظيم(ع) اختصاص داده شده است.<ref>همان، ص18-19</ref> نويسنده در اين رابطه، به اشخاص و كتب زير اشاره نموده است: ملا اسماعيل فدايى كزازى (م 1263ق) در كتاب «جنات النعيم» شصت روايت را گردآورى كرده است؛ ملا محمدباقر كجورى (م 1313ق) در كتاب «روح و ريحان» 57 روايت و محمد ابراهيم كلباسى (م 1362ق) در «التذكرة العظيمية» 40 روايت و عطاردى در كتاب «عبدالعظيم الحسني حياته و مسنده» 78 روايت از عبدالعظيم(ع) را جمع‌آورى كرده است.<ref>همان، ص19</ref>
+
==معرفی کتاب==
  
در اثر حاضر، كوشش شده است تا كتب مختلف روايى جستجو شده و از امكانات رايانه‌اى هم استفاده شود. نتيجه اين جستار، دست يافتن به حدود 120 روايت است كه ناقل آن‌ها عبدالعظيم حسنى(ع) است.<ref>همان</ref>
+
[[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|عبدالعظيم حسنى]](ع) شخصيتى است كه روايات بسيارى از طريق او نقل شده است. با اينكه پيش از اين كتاب، «[[مسند]]» عبدالعظيم حسنى(ع)، به شكل مستقل و جدا تدوين نشده است، ولى در كتاب‌هايى كه در شرح حال ايشان نگارش شده‌اند، بخش‌هايى را مى‌توان ديد كه به جمع روايات عبدالعظيم(ع) اختصاص داده شده است. نويسنده در اين رابطه، به اشخاص و كتب زير اشاره نموده است: ملا اسماعيل فدايى كزازى (م ۱۲۶۳ق) در كتاب «جنات النعيم» ۶۰ روايت را گردآورى كرده است؛ ملا محمدباقر كجورى (م ۱۳۱۳ق) در كتاب «روح و ريحان» ۵۷ روايت و محمدابراهيم كلباسى (م ۱۳۶۲ق) در «التذكرة العظيمية» ۴۰ روايت و عطاردى در كتاب «عبدالعظيم الحسنی حياته و مسنده» ۷۸ روايت.
  
اولين روايتى كه در اين بخش ذكر گرديده روايتى است كه در آن، عبدالعظيم حسنى(ع) از [[امام جواد علیه السلام|امام جواد]](ع) پيرامون آيه شريفه «ما اهِّل به لغير الله» پرسيده و حضرت در پاسخ فرموده است: مقصود ذبيحه‌اى است كه براى بت‌ها و يا درختى ذبح مى‌شد، خداوند اين نوع ذبيحه‌ها را [[حرام]] نموده هم‌چنانكه ميته و خون و گوشت خوك را حرام كرده است، پس كسى كه مضطر گردد و چاره نداشته باشد (در صورتى كه «ياغى» يعنى راهزن و سارق و هم‌چنين «عادى» يعنى براى شكار و تفريح سفر نكرده كه اضطرار حاصل شود) مى‌تواند از گوشت ميته براى سد رمق استفاده كند.<ref>همان، ص123</ref>
+
در کتاب حاضر، كوشش شده است تا كتب مختلف روايى جستجو شده و از امكانات رايانه‌اى هم استفاده شود. نتيجه اين جستار، دست يافتن به حدود ۱۲۰ روايت است كه ناقل آن‌ها عبدالعظيم حسنى(ع) است. اين اثر در سال ۱۳۸۲ شمسی نوشته شده است.
  
==وضعيت كتاب==
+
==محتوای کتاب==
 +
كتاب «مسند حضرت عبدالعظيم حسنى» در دو بخش «درآمد» (در ۱۲۱ صفحه) و مسند عبدالعظيم حسنى (در ۱۳۲ صفحه)، سامان يافته است.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶</ref>
  
فهرست آيات، روايات، اعلام، مصادر و موضوعات كلى احاديث مسند، در انتهاى كتاب آمده است. همچنین پاورقى‌ها به ذكر منابع روايات و معرفى اعلام اختصاص يافته است.
+
نويسندگان در ابتدا بحث‌هاى مقدماتى، معناى [[مسند]]، تاريخچه مسندنويسى و تاريخ زندگانى [[حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام|حضرت عبدالعظيم]](ع) را ذكر كرده و سپس، به معرفى چهل نفر از [[مشايخ]] و راويان حضرت عبدالعظيم پرداخته‌اند.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶</ref>
  
 +
در مجموع ۱۱۸ [[حدیث|حديث]] همراه با ترجمه فارسى آن‌ها در اين كتاب گردآمده‌اند. مؤلفان كوشيده‌اند حتى‌الامكان روايات را از مصادر اصلى حديث نقل كنند و كمتر از «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار(ع)|بحارالانوار]]» يا ساير جوامع روايى متأخر نقل حديث كرده‌اند.<ref>همان؛ متن كتاب ص ۱۲۱</ref>
 +
 +
در احاديث كتاب تكرارهايى به چشم مى‌خورد كه غالباً ناشى از ذكر [[تقطیع حدیث|تقطيعات]] حديث است و از آن رو كه روايات تقطيع شده را غالباً مستقل و جدا مى‌انگارد، تعداد روايات كتابش زياد شده است؛ براى نمونه، حديث ۳۹ مسند، گفت‌وگوى حضرت [[حضرت موسی علیه السلام|موسى بن عمران]](ع) با خداوند را به تفصيل نقل مى‌كند و احاديث ۴۰ تا ۴۶ هم فقراتى از همان گفت‌وگو را نقل مى‌كند.<ref>رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶</ref>
 +
 +
با آنكه اين اثر به شكل مستقل درباره مسند عبدالعظيم(ع) نبوده و به شرح زندگانى وى هم پرداخته است، ولى در آنجا كه به احاديث رسيده از حضرت عبدالعظيم(ع) مى‌پردازد، بسيار نيكو روايات ايشان را جمع‌آورى و تبويب مى‌كند.
 
==پانويس==
 
==پانويس==
 
<references />
 
<references />
==منابع مقاله==
 
 
1- مقدمه و متن كتاب.
 
  
2- رحمان ستايش، محمدكاظم، «بررسى كلى روايات حضرت عبدالعظيم(ع)»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه علوم حديث، بهار 1382، شماره 27، ص 6-46.
+
==منابع==
==منبع==
+
*"بررسى كلى روايات حضرت عبدالعظيم(ع)"، محمدكاظم رحمان‌ستايش، نشريه علوم حديث، بهار ۱۳۸۲، شماره ۲۷.
ویکی نور
+
*نرم افزار مجموعه آثار مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 +
[[رده:منابع حدیثی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۲۹

مقاله‌ی مربوط به این عنوان از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon article.jpg
محتوای فعلی "مقاله‌ یک نشریه" متناسب با این عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
۲۴۰px
نویسنده عزیزالله عطاردی
موضوع احادیث شیعه
زبان عربی-فارسی
تعداد جلد ۱
تألیف عليرضا هزار

«مسند حضرت عبدالعظيم حسنى» تأليف عزيزالله عطاردى (م، ۱۳۹۳ ش) و عليرضا هزار، دربردارنده حدود ۱۲۰ حديث نقل شده از طريق حضرت عبدالعظيم حسنى (علیه‌السلام) و شرح مختصری از زندگانى اوست.

معرفی کتاب

عبدالعظيم حسنى(ع) شخصيتى است كه روايات بسيارى از طريق او نقل شده است. با اينكه پيش از اين كتاب، «مسند» عبدالعظيم حسنى(ع)، به شكل مستقل و جدا تدوين نشده است، ولى در كتاب‌هايى كه در شرح حال ايشان نگارش شده‌اند، بخش‌هايى را مى‌توان ديد كه به جمع روايات عبدالعظيم(ع) اختصاص داده شده است. نويسنده در اين رابطه، به اشخاص و كتب زير اشاره نموده است: ملا اسماعيل فدايى كزازى (م ۱۲۶۳ق) در كتاب «جنات النعيم» ۶۰ روايت را گردآورى كرده است؛ ملا محمدباقر كجورى (م ۱۳۱۳ق) در كتاب «روح و ريحان» ۵۷ روايت و محمدابراهيم كلباسى (م ۱۳۶۲ق) در «التذكرة العظيمية» ۴۰ روايت و عطاردى در كتاب «عبدالعظيم الحسنی حياته و مسنده» ۷۸ روايت.

در کتاب حاضر، كوشش شده است تا كتب مختلف روايى جستجو شده و از امكانات رايانه‌اى هم استفاده شود. نتيجه اين جستار، دست يافتن به حدود ۱۲۰ روايت است كه ناقل آن‌ها عبدالعظيم حسنى(ع) است. اين اثر در سال ۱۳۸۲ شمسی نوشته شده است.

محتوای کتاب

كتاب «مسند حضرت عبدالعظيم حسنى» در دو بخش «درآمد» (در ۱۲۱ صفحه) و مسند عبدالعظيم حسنى (در ۱۳۲ صفحه)، سامان يافته است.[۱]

نويسندگان در ابتدا بحث‌هاى مقدماتى، معناى مسند، تاريخچه مسندنويسى و تاريخ زندگانى حضرت عبدالعظيم(ع) را ذكر كرده و سپس، به معرفى چهل نفر از مشايخ و راويان حضرت عبدالعظيم پرداخته‌اند.[۲]

در مجموع ۱۱۸ حديث همراه با ترجمه فارسى آن‌ها در اين كتاب گردآمده‌اند. مؤلفان كوشيده‌اند حتى‌الامكان روايات را از مصادر اصلى حديث نقل كنند و كمتر از «بحارالانوار» يا ساير جوامع روايى متأخر نقل حديث كرده‌اند.[۳]

در احاديث كتاب تكرارهايى به چشم مى‌خورد كه غالباً ناشى از ذكر تقطيعات حديث است و از آن رو كه روايات تقطيع شده را غالباً مستقل و جدا مى‌انگارد، تعداد روايات كتابش زياد شده است؛ براى نمونه، حديث ۳۹ مسند، گفت‌وگوى حضرت موسى بن عمران(ع) با خداوند را به تفصيل نقل مى‌كند و احاديث ۴۰ تا ۴۶ هم فقراتى از همان گفت‌وگو را نقل مى‌كند.[۴]

با آنكه اين اثر به شكل مستقل درباره مسند عبدالعظيم(ع) نبوده و به شرح زندگانى وى هم پرداخته است، ولى در آنجا كه به احاديث رسيده از حضرت عبدالعظيم(ع) مى‌پردازد، بسيار نيكو روايات ايشان را جمع‌آورى و تبويب مى‌كند.

پانويس

  1. رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶
  2. رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶
  3. همان؛ متن كتاب ص ۱۲۱
  4. رحمان ستايش، محمدكاظم، ص۴۶

منابع

  • "بررسى كلى روايات حضرت عبدالعظيم(ع)"، محمدكاظم رحمان‌ستايش، نشريه علوم حديث، بهار ۱۳۸۲، شماره ۲۷.
  • نرم افزار مجموعه آثار مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه