مسجد الاقصى: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| + | {{خوب}} | ||
{{شناسنامه مکان | {{شناسنامه مکان | ||
| − | |تصویر=[[پرونده: | + | |تصویر=[[پرونده:Aghsa.jpg|300px]] |
|کشور=فلسطین | |کشور=فلسطین | ||
|شهر= بیت المقدس | |شهر= بیت المقدس | ||
| سطر ۸: | سطر ۹: | ||
|گوگل مپ=https://www.google.com/maps/place/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C%E2%80%AD/@31.7760692,35.2379689,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x150329c9c96f3a51:0x9d880658c9248aad!8m2!3d31.7760692!4d35.2357802?hl=fa | |گوگل مپ=https://www.google.com/maps/place/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C%E2%80%AD/@31.7760692,35.2379689,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x150329c9c96f3a51:0x9d880658c9248aad!8m2!3d31.7760692!4d35.2357802?hl=fa | ||
}} | }} | ||
| − | دهخدا در فرهنگ لغت خود می‌گوید: مسجدالاقصی اسم بیت المقدس است که مسجدی است در شام و جامعی است در قدس در کنار جامع عمر.<ref> لغت نامه دهخدا، واژه مسجدالاقصی.</ref> و در امتاع الاسماع آمده است که مسجدالاقصی همان مسجد بیت المقدس است و نامیده شده است به مسجدالاقصی به دلیل | + | '''«مسجد الاَقصی»'''، واقع در [[بیت المقدس]]، قبله مسلمانان قبل از [[کعبه]] است. نام مسجد الاقصی در [[سوره اسراء]] آمده است و بنابر روایات، [[پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله]] از آنجا به [[معراج]] رفت. [[یهود|یهودیان]] بر این باورند که بقایای [[معبد سلیمان]]، زیر مسجد الاقصی قرار دارد و صهیونیست‌ها در پی اشغال [[فلسطین]] در تلاش هستند که مسجد الاقصی را تخریب کرده و معبد مذکور را احیا کنند. |
| + | ==نام مسجدالاقصی== | ||
| + | [[علی اکبر دهخدا|دهخدا]] در فرهنگ لغت خود می‌گوید: مسجدالاقصی اسم [[بیت المقدس]] است که مسجدی است در شام و جامعی است در قدس در کنار جامع عمر.<ref> لغت نامه دهخدا، واژه مسجدالاقصی.</ref> و در امتاع الاسماع آمده است که مسجدالاقصی همان مسجد بیت المقدس است و نامیده شده است به مسجدالاقصی به دلیل دوری مسافت آن با [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]].<ref> والاقصی: ای الابعد، والمراد بعده عن مکه، بقرینه جعله نهایه الاسراء من المسجدالحرام، و هو وصف کاشف اقتضاه هنا زیاده التنبیه علی معجزه هذا الاسراء و کونه خارقا للعاده لکونه قطع مسافه طویله فی بعض لیله، و بهذا الوصف الوارد فی القران صار مجموع الوصف والموصوف علما بالغلبه علی مسجد بیت المقدس کما کان المسجدالحرام علما بالغلبه علی مسجد مکه. و هذا الوصف بصیغه التفضیل باعتبار اصل وضعها معجزه خفیه من معجزات القرآن، ایماء الی انه سیکون بین المسجدین [[مسجد]] عظیم، هو مسجد طیبه، الذی هو قصی عن المسجدالحرام، فیکون مسجد بیت المقدس اقصی منه حینئذ (امتاع الاسماع مقریزی، ج ۸ ص ۱۹۶).</ref> | ||
| − | + | و عده‌ای نیز گفته‌اند که به آن مسجدالاقصی گفته‌اند به چند دلیل: ۱- دور بودن آن از عرب؛ ۲- دور بودن آن از [[مکه]]؛ ۳- دور بودن آن از [[پیامبر اسلام|نبی اکرم]] صلی الله علیه و آله. همچنین ایلیاء نام قدیمی بیت المقدس بوده است.<ref> اخبار الطوال، دینوری، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، ص ۴۶.</ref> | |
| + | ==اهمیت مسجدالاقصی== | ||
| − | + | در اعتقاد مسلمانان ۳ [[مسجد]] دارای اهمیت و احترام فراوانی هستند: [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]]، [[مسجدالنبی]] و مسجدالاقصی. از این منظر توجه به [[قدس]] و مسجدالاقصی که [[قبله]] اول مسلمانان بوده اهمیت والایی دارد. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
زمین مسجدالاقصی دومین مکانی است که پس از مسجدالحرام بر زمین قرار گرفت. اولین کسی که به فرمان خدا پایه‌های بنایی را در آن ساخت، [[حضرت آدم]] علیه السلام بود که حدود آن را مشخص کرد. | زمین مسجدالاقصی دومین مکانی است که پس از مسجدالحرام بر زمین قرار گرفت. اولین کسی که به فرمان خدا پایه‌های بنایی را در آن ساخت، [[حضرت آدم]] علیه السلام بود که حدود آن را مشخص کرد. | ||
| − | مسجدالاقصی به عنوان یکی از مقدسترین مساجد مسلمانان، از دیرباز مورد توجه بوده است، یکی از علت‌های عمده آن به مهمترین رخداد تاریخی یعنی [[معراج]] [[حضرت محمد]] صلی الله علیه و آله و شب اسراء بازمی‌گردد که با توجه به تأکید [[قرآن]] بر آن، نزد مسلمانان از قداست و کرامت خاصی برخوردار است: | + | مسجدالاقصی به عنوان یکی از مقدسترین مساجد مسلمانان، از دیرباز مورد توجه بوده است، یکی از علت‌های عمده آن به مهمترین رخداد تاریخی یعنی [[معراج]] [[حضرت محمد]] صلی الله علیه و آله و شب اسراء بازمی‌گردد که با توجه به تأکید [[قرآن]] بر آن، نزد مسلمانان از قداست و کرامت خاصی برخوردار است: «سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیلاً مِنَ الْمَسْجِدِالْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِالْأَقْصَى الَّذی بارَکنا حَوْلَهُ لِنُرِیهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیر»؛ منزه است آن (خدایى) که بنده اش را شبانگاهى از مسجدالحرام به سوى مسجدالاقصى که پیرامون آن را برکت داده ایم، سیر داد تا از نشانه هاى خود به او بنمایانیم که او همان شنواى بیناست.<ref> [[سوره اسراء]](۱۷)، آیه ۱.</ref> |
| − | |||
| − | «سُبْحانَ | ||
| − | |||
| + | ==تاریخ بنای مسجدالاقصی== | ||
| − | + | بر عکس آن چه که برخی‌ها در مورد مسجدالاقصی تصور می‌کنند، مسجدالاقصی توسط [[عبدالملک بن مروان]] ساخته نشد، بلکه او تنها قبةالصخره را ساخت. مسجدالاقصی بنایی قدیمی که اولین قبله‌گاه مسلمانان است. این مسجد دومین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شد، ارجح آن است که [[حضرت آدم]] علیه السلام آن را ساخته و زیربنای آن را چهل سال بعد از ساختن [[بیت الله الحرام]] بنا به دستور خداوند نهاده است. حدود ۲ هزار سال پیش از میلاد [[حضرت عیسی علیه السلام|مسیح]] علیه السلام، [[حضرت ابراهیم]] علیه السلام و سپس فرزندانش [[حضرت یعقوب]] علیه السلام و [[حضرت اسحاق]] علیه السلام بنا را ترمیم و بازسازی کردند. هزار سال پیش از میلاد نیز این بنا توسط [[حضرت سلیمان]] علیه السلام ترمیم شد. این بنا پیش از به وجود آمدن [[کنیسه]]، [[کلیسا]]، بارگاه و معبد بوده است. | |
| + | همراه با فتوحات اسلامی در سال ۶۳۶ میلادی، [[عمر بن خطاب|عمر بن الخطاب]] مصلای قبلی را به عنوان بخشی از مسجدالاقصی ساخت. در دوره [[بنی امیه|امویان]]، [[مسجد قبه الصخره|مسجد قبةالصخره]] ساخته شده و مصلای قبلی نیز بازسازی گردید، ساخت این بنا حدود ۳۰ سال -از سال ۶۶ هجری تا ۹۶ هجری (۶۸۵ تا ۷۱۵)- به درازا کشید تا مسجدالاقصی به شکل فعلی آن درآید. | ||
| + | ==تفاوت مسجد قبةالصخره و مسجدالاقصی== | ||
| − | + | [[مسجد قبه الصخره|مسجد قبةالصخره]] در گرامیداشت [[معراج]] پیامبر اسلام بنا شد، که متشکل از قاعده‌ای هشت وجهی است که دو راهروی هم مرکز هشت وجهی را دربرگرفته، آن‌ها نیز به نوبه‌ی خود جایگاه مرکزی دایره‌ای شکلی، حاوی صخره را احاطه کرده‌اند. گمان می‌رود، این همان صخره‌ای است که [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله در شب معراج پس از آن که با براق به مسجدالاقصی آمد، از فراز آن به آسمان رفت. | |
| − | همراه با | + | ظاهراً موضوع اشتباه گرفتن مسجدالاقصی با مسجدالقبه تا حدی به دلیل نزدیکی این دو بنا و قرار گرفتنشان همراه با برخی ابنیه‌ی دیگر در مجموعه‌ی حرم‌الشریف است. یکی از اساتید دانشگاه زاید [[امارات متحده عربی|امارات]]، چند سال پیش در نامه‌ای به یکی از نشریات چنین نوشت: «بین مسجدالاقصی و مسجد القبه الصخره سردرگمی قابل توجهی وجود دارد. هرگاه در رسانه‌های محلی و بین المللی ذکری از مسجدالاقصی به میان می‌آید، در عوض عکسی از مسجدالقبه نمایش داده می‌شود. دلیل اصلی این مسئله عدم اطلاع عموم مردم، هم‌راستا با توطئه‌های رژیم صهیونیستی است. در زمان اقامتم در ایالات متحده نیز بارها با این مسئله مواجه بودم. تا آن که اطلاع یافتم صهیونیست‌ها در آمریکا چنین تصاویری را چاپ و منتشر کرده و گاه با قیمت بسیار اندک و حتی رایگان در اختیار اعراب و مسلمانان قرار می‌دهند. بدین ترتیب مسلمانان آن را به تمام نقاط - دیوار منازل و دفاتر کار - نصب می‌کنند. همین مسئله موید این است که سران صهیونیستی می‌خواهد تصویر مسجدالاقصی را از اذهان مردم پاک کنند تا بتوانند آن را تخریب و معبد مورد ادعای خود را پنهانی بنا کنند و اگر کسی شکایت یا اعتراضی داشته باشد، به طور زنده تصویر مسجدالقبه را نشان خواهند داد و اظهار خواهند داشت که اتفاقی نیفتاده است». |
| + | ==چرا یهودیان مدعی مسجدالاقصی هستند؟== | ||
| + | بخش غربی و جنوبی صحن مسجدالاقصی اهمیت فراوانی برای [[یهود|یهودیان]] دارد. این دیوار به دیوار بُراق مشهور است و علت نامگذاری آن به این اسم، بسته شدن اسب [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] صلی الله علیه و آله (بُراق) به این دیوار در زمان [[معراج]] بود. این دیوار ۱۵۶ پا (فوت) عرض و ۵۶ پا طول دارد، برخی از سنگ‌های این دیوار ۱۶ پا می‌باشند. | ||
| + | مسلمانان مسجدی را در این قسمت بنا نهادند. در مقابل، یهودیان ادعا می‌کنند که این دیوار بخش باقی مانده از دیوار "معبد [[حضرت سلیمان علیه السلام|سلیمان]]" است که هیردوس آن را در سال ۱۸ قبل از میلاد بنا نهاده بود. با این که حفاری‌های [[صهیونیست|صهیونیستی]] تاکنون از یافتن دلیلی برای این ادعا عاجز مانده است، اما آن‌ها همچنان بر این ادعای خود پافشاری می‌کنند. | ||
| − | + | در دوره [[عمر بن خطاب|عمر]]، شفقت مسلمانان نسبت به یهودیان باعث شد تا به آنان اجازه داده شود تا در کنار این دیوار به ندبه و زاری بپردازند، تعداد یهودیان در آن زمان بسیار کم بود و عرض پیاده‌رویی که آن‌ها در آن می‌ایستادند تنها ۴ متر بود. این پیاده‌رو جزو [[وقف|موقوفات]] خانواده ابو مدین الجزائری بود و یهودیان در عصر محمدعلی سالانه ۳۰۰ لیره به متولی آن پرداخت می‌کردند، در عین این که هیچ حق قانونی در این مکان نداشتند. | |
| + | در دوره قیمومیت انگلیس، یهودیان به این مکان دست درازی کرده و ادعای مالکیت آن را کردند. این امر منجر به قیام [[فلسطین|فلسطینیان]] علیه آنان شد، قیام براق که در سال ۱۹۲۹ رخ داد، باعث شهادت ۱۱۶ نفر و زخمی شدن ۲۳۲ نفر و زندانی شدن حدود یک هزار نفر دیگر از فلسطینیان گردید. مسئولین انگلیسی ۲۶ نفر از زندانیان فلسطینی را به اعدام محکوم کردند. کشتار بی‌رحمانه فلسطینیان و مواضع جانبدارانه انگلیس از یهودیان و صهیونیست‌ها باعث شد تا کمیته بین المللی حقیقت‌یابی تشکیل شود. این کمیته در پایان تحقیقات خود تاکید کرد مالکیت این مکان از آن مسلمانان است، نظر این کمیته در ژانویه ۱۹۳۰ م. اعلام شد. با این حال صهیونیست‌ها همچنان ادعا می‌کنند که مسجدالاقصی بر روی ویرانه‌های بارگاه سلیمان برپا شده و تلاش خود را برای انهدام آن ادامه می‌دهند. | ||
| + | ==حفاری‌های اطراف مسجدالاقصی == | ||
| + | حفاری‌هایی که صهیونیست‌ها در اطراف مسجدالاقصی و در زیر بخش غربی و جنوبی این مسجد مبارک انجام می‌دهند، از دیگر تلاش‌هایی است که رژیم اشغالگر قدس جهت تخریب و ایجاد شکاف در دیوارهای مسجد صرف می‌کنند. اشغالگران قدس به بهانه این که به دنبال بقایای معبد خود هستند به حفاری می‌پردازند و حال آن که هدف اصلی آنان تخریب آثار اسلامی همجوار دیوار براق و نیز استیلا بر حرم شریف، تخریب مسجد و ایجاد معبد در داخل مسجدالاقصی و قبه‌الصخره است. حفاری‌های رژیم صهیونیستی در اطراف مسجدالاقصی در اواخر سال ۱۹۶۷ آغاز و تاکنون ۹ مرحله را پشت سرگذارده است. | ||
| − | + | ۱- منطقه E ۱: ساخت و ساز در این منطقه از دو سال پیش شروع شده است. در این منطقه در حال حاضر برای آموزش نظامی سربازان ارتش [[اسرائیل|اسراییل]] استفاده می‌شود. همچنین مرکز بزرگ نگهداری منابع انسانی و تجهیزاتی پلیس نیز در این منطقه قرار دارد. گفته شده قرار است ۳۵۰۰ واحد مسکونی در این منطقه ساخته شود. این منطقه در قدس (شامل اکثر مناطق العیسویه، العیزاریه و خان الاحمر است) و امتداد آن به تجمع شهرک‌های بزرگ کرانه باختری موسوم به "معاله آدومیم" می‌رسد. هدف از ساخت این منطقه یهودی‌نشین ارتباط این منطقه به سایر تجمع‌های شهرک‌نشینی در محیط شهر قدس و در نهایت جدایی این منطقه از کرانه باختری است. | |
| − | + | ۲- منطقه قلندیا: منطقه بزرگ شهرک‌نشینی است که از دو سال پیش با ساخت ۸۰ واحد مسکونی در مرحله اول آغاز شد. این منطقه در نزدیکی فرودگاه قلندیا در نزدیکی رام الله واقع است. هدف از توسعه آن نیز جدایی کامل شهر قدس از شهر رام الله در کرانه باختری است. | |
| − | در | + | عیدالهادی هنتش کارشناس امور شهرک سازی اسراییل و عضو کمیته ملی دفاع از اراضی فلسطین در این باره معتقد است: این پروژه‌ها و سایر طرح‌های محرمانه شهرک‌سازی در واقع تلاشی است از سوی [[اسرائیل|اسراییل]] برای ترسیم مرزهای دولت آینده [[فلسطین]] که می‌گوید فلسطین باید بدون قدس تشکیل شود. پروژه‌هایی که با هدف جدایی شهر قدس از کرانه باختری و اراضی اشغالی سال ۱۹۶۷ م. تهیه شده‌اند تا این شهر خارج از دایره مذاکرات برای تشکیل دولت فلسطینی قرار گیرد و مجددا بر اساس دیدگاه‌های رژیم اشغالگر قدس مبنی بر "ابدی بودن قدس به عنوان پایتخت اسراییل" تاکید شود. |
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| − | ==منابع | + | ==منابع== |
| − | |||
| − | |||
| − | + | * [https://fa.mouood.com/ سایت موعود]. | |
| − | + | * [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/4369/31952/%D8%AA%D9%88%D8%B7%D8%A6%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84?SearchText=%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C مسجدالاقصی، پایگاه حوزه]. | |
| − | + | * [http://www.farsnews.com خبرگزاری فارس]. | |
| − | + | * [http://www.qodsna.com/NewsContent-id_20318.aspx خبرگزاری قدس]. | |
| − | |||
[[رده:مساجد تاریخی]] | [[رده:مساجد تاریخی]] | ||
| − | |||
[[رده:اماکن فلسطین]] | [[رده:اماکن فلسطین]] | ||
| + | [[رده: مقاله های مهم]] | ||
| + | {{سنجش کیفی | ||
| + | |سنجش=شده | ||
| + | |شناسه= خوب | ||
| + | |عنوان بندی مناسب= خوب | ||
| + | |کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط | ||
| + | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
| + | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
| + | |جامعیت= خوب | ||
| + | |رعایت اختصار= خوب | ||
| + | |سیر منطقی= خوب | ||
| + | |کیفیت پژوهش= خوب | ||
| + | |رده= دارد | ||
| + | }} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۴
| |
|
کشور |
فلسطین |
|
شهر |
بیت المقدس |
| |
| |
| مشاهده در نقشه | |
«مسجد الاَقصی»، واقع در بیت المقدس، قبله مسلمانان قبل از کعبه است. نام مسجد الاقصی در سوره اسراء آمده است و بنابر روایات، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از آنجا به معراج رفت. یهودیان بر این باورند که بقایای معبد سلیمان، زیر مسجد الاقصی قرار دارد و صهیونیست‌ها در پی اشغال فلسطین در تلاش هستند که مسجد الاقصی را تخریب کرده و معبد مذکور را احیا کنند.
محتویات
نام مسجدالاقصی
دهخدا در فرهنگ لغت خود می‌گوید: مسجدالاقصی اسم بیت المقدس است که مسجدی است در شام و جامعی است در قدس در کنار جامع عمر.[۱] و در امتاع الاسماع آمده است که مسجدالاقصی همان مسجد بیت المقدس است و نامیده شده است به مسجدالاقصی به دلیل دوری مسافت آن با مسجدالحرام.[۲]
و عده‌ای نیز گفته‌اند که به آن مسجدالاقصی گفته‌اند به چند دلیل: ۱- دور بودن آن از عرب؛ ۲- دور بودن آن از مکه؛ ۳- دور بودن آن از نبی اکرم صلی الله علیه و آله. همچنین ایلیاء نام قدیمی بیت المقدس بوده است.[۳]
اهمیت مسجدالاقصی
در اعتقاد مسلمانان ۳ مسجد دارای اهمیت و احترام فراوانی هستند: مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی. از این منظر توجه به قدس و مسجدالاقصی که قبله اول مسلمانان بوده اهمیت والایی دارد.
زمین مسجدالاقصی دومین مکانی است که پس از مسجدالحرام بر زمین قرار گرفت. اولین کسی که به فرمان خدا پایه‌های بنایی را در آن ساخت، حضرت آدم علیه السلام بود که حدود آن را مشخص کرد.
مسجدالاقصی به عنوان یکی از مقدسترین مساجد مسلمانان، از دیرباز مورد توجه بوده است، یکی از علت‌های عمده آن به مهمترین رخداد تاریخی یعنی معراج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و شب اسراء بازمی‌گردد که با توجه به تأکید قرآن بر آن، نزد مسلمانان از قداست و کرامت خاصی برخوردار است: «سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیلاً مِنَ الْمَسْجِدِالْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِالْأَقْصَى الَّذی بارَکنا حَوْلَهُ لِنُرِیهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیر»؛ منزه است آن (خدایى) که بنده اش را شبانگاهى از مسجدالحرام به سوى مسجدالاقصى که پیرامون آن را برکت داده ایم، سیر داد تا از نشانه هاى خود به او بنمایانیم که او همان شنواى بیناست.[۴]
تاریخ بنای مسجدالاقصی
بر عکس آن چه که برخی‌ها در مورد مسجدالاقصی تصور می‌کنند، مسجدالاقصی توسط عبدالملک بن مروان ساخته نشد، بلکه او تنها قبةالصخره را ساخت. مسجدالاقصی بنایی قدیمی که اولین قبله‌گاه مسلمانان است. این مسجد دومین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شد، ارجح آن است که حضرت آدم علیه السلام آن را ساخته و زیربنای آن را چهل سال بعد از ساختن بیت الله الحرام بنا به دستور خداوند نهاده است. حدود ۲ هزار سال پیش از میلاد مسیح علیه السلام، حضرت ابراهیم علیه السلام و سپس فرزندانش حضرت یعقوب علیه السلام و حضرت اسحاق علیه السلام بنا را ترمیم و بازسازی کردند. هزار سال پیش از میلاد نیز این بنا توسط حضرت سلیمان علیه السلام ترمیم شد. این بنا پیش از به وجود آمدن کنیسه، کلیسا، بارگاه و معبد بوده است.
همراه با فتوحات اسلامی در سال ۶۳۶ میلادی، عمر بن الخطاب مصلای قبلی را به عنوان بخشی از مسجدالاقصی ساخت. در دوره امویان، مسجد قبةالصخره ساخته شده و مصلای قبلی نیز بازسازی گردید، ساخت این بنا حدود ۳۰ سال -از سال ۶۶ هجری تا ۹۶ هجری (۶۸۵ تا ۷۱۵)- به درازا کشید تا مسجدالاقصی به شکل فعلی آن درآید.
تفاوت مسجد قبةالصخره و مسجدالاقصی
مسجد قبةالصخره در گرامیداشت معراج پیامبر اسلام بنا شد، که متشکل از قاعده‌ای هشت وجهی است که دو راهروی هم مرکز هشت وجهی را دربرگرفته، آن‌ها نیز به نوبه‌ی خود جایگاه مرکزی دایره‌ای شکلی، حاوی صخره را احاطه کرده‌اند. گمان می‌رود، این همان صخره‌ای است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در شب معراج پس از آن که با براق به مسجدالاقصی آمد، از فراز آن به آسمان رفت.
ظاهراً موضوع اشتباه گرفتن مسجدالاقصی با مسجدالقبه تا حدی به دلیل نزدیکی این دو بنا و قرار گرفتنشان همراه با برخی ابنیه‌ی دیگر در مجموعه‌ی حرم‌الشریف است. یکی از اساتید دانشگاه زاید امارات، چند سال پیش در نامه‌ای به یکی از نشریات چنین نوشت: «بین مسجدالاقصی و مسجد القبه الصخره سردرگمی قابل توجهی وجود دارد. هرگاه در رسانه‌های محلی و بین المللی ذکری از مسجدالاقصی به میان می‌آید، در عوض عکسی از مسجدالقبه نمایش داده می‌شود. دلیل اصلی این مسئله عدم اطلاع عموم مردم، هم‌راستا با توطئه‌های رژیم صهیونیستی است. در زمان اقامتم در ایالات متحده نیز بارها با این مسئله مواجه بودم. تا آن که اطلاع یافتم صهیونیست‌ها در آمریکا چنین تصاویری را چاپ و منتشر کرده و گاه با قیمت بسیار اندک و حتی رایگان در اختیار اعراب و مسلمانان قرار می‌دهند. بدین ترتیب مسلمانان آن را به تمام نقاط - دیوار منازل و دفاتر کار - نصب می‌کنند. همین مسئله موید این است که سران صهیونیستی می‌خواهد تصویر مسجدالاقصی را از اذهان مردم پاک کنند تا بتوانند آن را تخریب و معبد مورد ادعای خود را پنهانی بنا کنند و اگر کسی شکایت یا اعتراضی داشته باشد، به طور زنده تصویر مسجدالقبه را نشان خواهند داد و اظهار خواهند داشت که اتفاقی نیفتاده است».
چرا یهودیان مدعی مسجدالاقصی هستند؟
بخش غربی و جنوبی صحن مسجدالاقصی اهمیت فراوانی برای یهودیان دارد. این دیوار به دیوار بُراق مشهور است و علت نامگذاری آن به این اسم، بسته شدن اسب رسول اکرم صلی الله علیه و آله (بُراق) به این دیوار در زمان معراج بود. این دیوار ۱۵۶ پا (فوت) عرض و ۵۶ پا طول دارد، برخی از سنگ‌های این دیوار ۱۶ پا می‌باشند.
مسلمانان مسجدی را در این قسمت بنا نهادند. در مقابل، یهودیان ادعا می‌کنند که این دیوار بخش باقی مانده از دیوار "معبد سلیمان" است که هیردوس آن را در سال ۱۸ قبل از میلاد بنا نهاده بود. با این که حفاری‌های صهیونیستی تاکنون از یافتن دلیلی برای این ادعا عاجز مانده است، اما آن‌ها همچنان بر این ادعای خود پافشاری می‌کنند.
در دوره عمر، شفقت مسلمانان نسبت به یهودیان باعث شد تا به آنان اجازه داده شود تا در کنار این دیوار به ندبه و زاری بپردازند، تعداد یهودیان در آن زمان بسیار کم بود و عرض پیاده‌رویی که آن‌ها در آن می‌ایستادند تنها ۴ متر بود. این پیاده‌رو جزو موقوفات خانواده ابو مدین الجزائری بود و یهودیان در عصر محمدعلی سالانه ۳۰۰ لیره به متولی آن پرداخت می‌کردند، در عین این که هیچ حق قانونی در این مکان نداشتند.
در دوره قیمومیت انگلیس، یهودیان به این مکان دست درازی کرده و ادعای مالکیت آن را کردند. این امر منجر به قیام فلسطینیان علیه آنان شد، قیام براق که در سال ۱۹۲۹ رخ داد، باعث شهادت ۱۱۶ نفر و زخمی شدن ۲۳۲ نفر و زندانی شدن حدود یک هزار نفر دیگر از فلسطینیان گردید. مسئولین انگلیسی ۲۶ نفر از زندانیان فلسطینی را به اعدام محکوم کردند. کشتار بی‌رحمانه فلسطینیان و مواضع جانبدارانه انگلیس از یهودیان و صهیونیست‌ها باعث شد تا کمیته بین المللی حقیقت‌یابی تشکیل شود. این کمیته در پایان تحقیقات خود تاکید کرد مالکیت این مکان از آن مسلمانان است، نظر این کمیته در ژانویه ۱۹۳۰ م. اعلام شد. با این حال صهیونیست‌ها همچنان ادعا می‌کنند که مسجدالاقصی بر روی ویرانه‌های بارگاه سلیمان برپا شده و تلاش خود را برای انهدام آن ادامه می‌دهند.
حفاری‌های اطراف مسجدالاقصی
حفاری‌هایی که صهیونیست‌ها در اطراف مسجدالاقصی و در زیر بخش غربی و جنوبی این مسجد مبارک انجام می‌دهند، از دیگر تلاش‌هایی است که رژیم اشغالگر قدس جهت تخریب و ایجاد شکاف در دیوارهای مسجد صرف می‌کنند. اشغالگران قدس به بهانه این که به دنبال بقایای معبد خود هستند به حفاری می‌پردازند و حال آن که هدف اصلی آنان تخریب آثار اسلامی همجوار دیوار براق و نیز استیلا بر حرم شریف، تخریب مسجد و ایجاد معبد در داخل مسجدالاقصی و قبه‌الصخره است. حفاری‌های رژیم صهیونیستی در اطراف مسجدالاقصی در اواخر سال ۱۹۶۷ آغاز و تاکنون ۹ مرحله را پشت سرگذارده است.
۱- منطقه E ۱: ساخت و ساز در این منطقه از دو سال پیش شروع شده است. در این منطقه در حال حاضر برای آموزش نظامی سربازان ارتش اسراییل استفاده می‌شود. همچنین مرکز بزرگ نگهداری منابع انسانی و تجهیزاتی پلیس نیز در این منطقه قرار دارد. گفته شده قرار است ۳۵۰۰ واحد مسکونی در این منطقه ساخته شود. این منطقه در قدس (شامل اکثر مناطق العیسویه، العیزاریه و خان الاحمر است) و امتداد آن به تجمع شهرک‌های بزرگ کرانه باختری موسوم به "معاله آدومیم" می‌رسد. هدف از ساخت این منطقه یهودی‌نشین ارتباط این منطقه به سایر تجمع‌های شهرک‌نشینی در محیط شهر قدس و در نهایت جدایی این منطقه از کرانه باختری است.
۲- منطقه قلندیا: منطقه بزرگ شهرک‌نشینی است که از دو سال پیش با ساخت ۸۰ واحد مسکونی در مرحله اول آغاز شد. این منطقه در نزدیکی فرودگاه قلندیا در نزدیکی رام الله واقع است. هدف از توسعه آن نیز جدایی کامل شهر قدس از شهر رام الله در کرانه باختری است.
عیدالهادی هنتش کارشناس امور شهرک سازی اسراییل و عضو کمیته ملی دفاع از اراضی فلسطین در این باره معتقد است: این پروژه‌ها و سایر طرح‌های محرمانه شهرک‌سازی در واقع تلاشی است از سوی اسراییل برای ترسیم مرزهای دولت آینده فلسطین که می‌گوید فلسطین باید بدون قدس تشکیل شود. پروژه‌هایی که با هدف جدایی شهر قدس از کرانه باختری و اراضی اشغالی سال ۱۹۶۷ م. تهیه شده‌اند تا این شهر خارج از دایره مذاکرات برای تشکیل دولت فلسطینی قرار گیرد و مجددا بر اساس دیدگاه‌های رژیم اشغالگر قدس مبنی بر "ابدی بودن قدس به عنوان پایتخت اسراییل" تاکید شود.
پانویس
- ↑ لغت نامه دهخدا، واژه مسجدالاقصی.
- ↑ والاقصی: ای الابعد، والمراد بعده عن مکه، بقرینه جعله نهایه الاسراء من المسجدالحرام، و هو وصف کاشف اقتضاه هنا زیاده التنبیه علی معجزه هذا الاسراء و کونه خارقا للعاده لکونه قطع مسافه طویله فی بعض لیله، و بهذا الوصف الوارد فی القران صار مجموع الوصف والموصوف علما بالغلبه علی مسجد بیت المقدس کما کان المسجدالحرام علما بالغلبه علی مسجد مکه. و هذا الوصف بصیغه التفضیل باعتبار اصل وضعها معجزه خفیه من معجزات القرآن، ایماء الی انه سیکون بین المسجدین مسجد عظیم، هو مسجد طیبه، الذی هو قصی عن المسجدالحرام، فیکون مسجد بیت المقدس اقصی منه حینئذ (امتاع الاسماع مقریزی، ج ۸ ص ۱۹۶).
- ↑ اخبار الطوال، دینوری، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، ص ۴۶.
- ↑ سوره اسراء(۱۷)، آیه ۱.
منابع
