هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 1 ربیع الاول|سال= سال 1 هجری قمری}}
+
#تغییرمسیر[[هجرت پیامبر اسلام به مدینه]]
اهالى [[مكه]] پس از درگذشت [[حضرت خديجه]] سلام الله علیها، همسر پيامبر صلی الله علیه و آله و درگذشت حضرت [[ابوطالب]] علیه‌السلام، عموى آن حضرت بر دشمنى خويش افزودند و حتى قصد جان پيامبر صلی الله علیه و آله را نمودند.
 
 
 
از سوى ديگر تعدادى از اهالى [[يثرب]] در همان سال‌ هاى غربت و تنهايى پيامبر صلی الله علیه و آله در ايام [[حج]] با وى و اهداف بلند دينش آشنا شده و پس از بازگشت به يثرب به تبليغ آن پرداختند. مردم يثرب، رفته‌رفته به اسلام علاقه نشان داده و در مراسم سال بعد، تعداد زيادترى به نزد [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله رسيدند و به دست مبارك وى، مسلمان شده و با آن حضرت پيمان بستند.
 
 
 
اما در مراسم [[حج]] سال سيزدهم بعثت، گروهى از حاجيان يثربى كه تعدادشان هفتاد و سه مرد و زن بود در اواسط ايام تشريق و در محل عقبه در سرزمين "منى"، ايمان آورده و با آن حضرت پيمان بستند تا از وى و يارانش همانند خانواده و طايفه خويش پشتيبانى كنند.<ref> [[تاريخ ابن خلدون]]، ج 1، ص 392.</ref>
 
 
 
پس از گذشت ايام حج و بازگشت اهالى يثرب به سرزمين خويش، مهاجرت مسلمانان مكه به سوى يثرب آغاز گرديد. آنان به دستور پيامبر صلی الله علیه و آله به دور از چشم مشركان قريش به صورت فردى و گروهى عازم يثرب شدند. به طورى كه در [[مكه]] معظمه جز پيامبر صلی الله علیه و آله و تعدادى اندك از يارانش و گروهى زنان و مردان كهن سال و از كار افتاده، كسى باقى نماند.
 
 
 
پيامبر صلی الله علیه و آله بيش از هر زمان ديگر در يكى دو ماه آخر اقامتش در مكه، احساس تنهايى و خطر مى‌ كرد. سرانجام سران قريش در واپسين روزهاى ماه [[صفر]]، تصميم به كشتن پيامبر صلی الله علیه و آله گرفتند. آنان در "دارالندوه" كه مجلس شوراى اعيان و اشراف آنان بود، جلسه اى برگزار كرده و پس از تبادل نظر و گفتگوهاى زياد به كشتن پيامبر صلی الله علیه و آله از سوى نمايندگان تمام طوايف قريش رأى دادند و شب اول [[ربيع الاول]] را براى اين كار برگزيدند.
 
 
 
شب موعود فرارسيد، پيامبر صلی الله علیه و آله براى فريب مشركان، حضرت [[امام علی]] علیه‌السلام را به جاى خويش در بسترش خوابانيد و خود، از خانه خارج و به همراه ابوبكر از مكه گريخت و در غار "ثور"  كه در جنوب مكه و در نقطه مقابل مدينه قرار داشت، پناه گرفت.
 
 
 
مشركان پس از هجوم به خانه پيامبر صلی الله علیه و آله و مشاهده امام على بن ابى‌طالب علیه‌السلام در رختخواب آن حضرت، خشمناك‌تر شده و به تعقيب آن حضرت پرداختند و براى پيدا كردن وى، صد شتر جايزه تعيين نمودند ولى هر چه تلاش كردند به وى دست نيافتند. آن حضرت پس از سه شب پنهان ماندن در [[غار ثور]] در شب چهارم ربيع الاول به سوى مدينه هجرت كرد و در دوازدهم همين ماه وارد مدينه شد و مورد استقبال باشكوه اهالى مدينه قرار گرفت.<ref> نك: [[مسار الشيعه]]، ص 27؛ تاريخ [[ابن خلدون]]، ج 1، ص 396؛ فرازهايى از تاريخ [[پيامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله، ص 191؛ زندگانى چهارده معصوم علیهم‌السلام (ترجمه [[اعلام الورى]])، ص 88؛ [[الارشاد]]، ص 45؛ [[تاریخ دمشق]]، ج 1، ص 37 و 47؛ تاريخ الطبرى، ج 2، ص 394، الكامل فى التاريخ، ج 2، ص 101.</ref>
 
 
 
[[امام زين العابدين]] علیه‌السلام فرمود: هنگامى كه پيامبر صلی الله علیه و آله از [[مكه]] به قبا آمد، ابوبكر همراه وى بود. پيامبر صلی الله علیه و آله در قبا به انتظار على علیه‌السلام نشست. ابوبكر به پيامبر صلی الله علیه و آله گفت: برخيز با هم به مدينه برويم زيرا اهالى آن از ديدن تو خوشحال مى‌ شوند. آنان منتظر ورود تو به اين شهرند پس به سوى آنان رويم و در اين جا به انتظار على علیه‌السلام توقف مكن زيرا گمان نمى‌ كنم كه علي علیه‌السلام تا يك ماه ديگر به تو رسد.
 
 
 
پيامبر صلی الله علیه و آله در پاسخش فرمود: هرگز از جايم حركت نمى‌ كنم تا پسرعمو و برادرم در نزد پروردگار متعال و دوست‌داشتنى‌ ترين فرد خاندانم، همان كسى كه با در خطر گذاشتن جانش مرا از دست مشركان رهايى داد به من بپيوندد.
 
 
 
امام زين العابدين علیه‌السلام فرمود: در اين هنگام، ابوبكر به خشم آمد و ناراحت گرديد و حسادت علي علیه‌السلام بر وى عارض گرديد و اين نخستين دشمنى وى نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره علي علیه‌السلام بود و نخستين سرپيچى وى از فرمان رسول خدا صلی الله علیه و آله.
 
 
 
ابوبكر هنگامى كه اصرار پيامبر صلی الله علیه و آله را در باقى ماندن در محله قبا تا رسيدن حضرت علي علیه‌السلام را مشاهده كرد از پيامبر صلی الله علیه و آله  جدا گرديد و خود به سوى [[مدينه]] رفت و پيامبر صلی الله علیه و آله در آن جا توقف كرد تا حضرت علي علیه‌السلام به همراه ساير خاندان نبوى از جمله حضرت [[حضرت فاطمه]] زهرا سلام الله علیها به او پيوستند و به اتفاق هم به سوى مدينه حركت نمودند.<ref> الكافى، ج 8، ص 338، حديث 536.</ref>
 
 
 
از اين حديث شريف و [[احاديث]] ديگر بدست مى‌ آيد كه هجرت پيامبر صلی الله علیه و آله از [[مكه]] معظمه از شب پنج‌شنبه نخستين شب [[ربيع الاول]] آغاز گرديد و پس از سه شب پنهان ماندن در [[غار ثور]] در شب چهارم ربيع الاول به سوى يثرب حركت كردند و در روز دوشنبه، دوازدهم همين ماه به روستاى قبا كه در دو فرسنگى يثرب قرار داشت وارد شدند و پس از چند روز توقف در اين محل (و به روايت [[امام زين العابدين]] علیه‌السلام به مدت ده روز توقف در قبا) و با رسيدن حضرت على علیه‌السلام در روز جمعه 23 ربيع الاول وارد شهر يثرب گرديد و اين شهر از آن پس به مدينة الرسول صلی الله علیه و آله شهرت يافت ولى برخى از مورخان اهل سنت، ورود حضرت علي علیه‌السلام را پانزدهم ربيع  الاول ذكر كرده اند.
 
 
 
در كتاب "الاستيعاب فى معرفة الاصحاب" آمده است: قدم آخر الناس فى الهجرة الى المدينة على و صهيب و ذلك للنصف من ربيع الاول و رسول الله صلی الله علیه و آله  بقباء لم يرم بعد؛ علي علیه‌السلام و صهيب، آخرين كسانى بودند كه بسوى مدينه هجرت كردند. ورود آنان، مصادف بود با نيمه ماه ربيع الاول و در آن هنگام رسول خدا صلی الله علیه و آله هنوز در "قبا" بود و به طرف مدينه حركت نكرده بود.<ref> الاستيعاب، ج 2، ص 729.</ref>
 
 
 
==پانویس==
 
<references/>
 
 
 
==منابع==
 
 
 
موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
 
 
 
[[رده:وقایع ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:سال ۱ هجری قمری]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۵۰