شداد بن اوس: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} {{مدخل دائرة المعارف|دانشنامه جهان اسلام}} '''شَدّاد ...' ایجاد کرد) |
(درست کردن پانویس ها) |
||
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
'''شَدّاد بن أوس ، بن ثابت انصاری نجاری مدنی، محدّث و صحابی.''' | '''شَدّاد بن أوس ، بن ثابت انصاری نجاری مدنی، محدّث و صحابی.''' | ||
| − | شدّاد از قبيلۀ بني‌حُدَيله بود كه نسب آنها به عمروبن مالك‌بن نجّار مي‌رسيد | + | شدّاد از قبيلۀ بني‌حُدَيله بود كه نسب آنها به عمروبن مالك‌بن نجّار مي‌رسيد <ref> رجوع کنید به ابن‌خياط، ص 156؛ ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117؛ ابن‌عساكر، ج 22، ص 405، 417 </ref>. وی برادرزادۀ حسان‌بن ثابت، شاعر مشهور صدر اسلام، بود <ref> ابن‌سعد، ج 3، ص 503، ج 7، ص 401؛ رازی، ج 2، قسم 1، ص 328 </ref>. كنيۀ او را أبويَعلی و أبوعبدالرحمن ذكر كرده‌اند <ref> رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694؛ ابن‌حجر، ج 3، ص 319 </ref>. پدر شدّاد، اوس، از جمله انصاری بود كه در بيعت عقبه حضور داشت <ref> ابن‌سعد، ج 3، ص 503؛ ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117 </ref> و به گفتۀ ابن‌سعد <ref> ج 3، ص 55ـ56 </ref>، عثمان بعد از مهاجرت مسلمانان از مكه به مدينه، در خانۀ اوس‌بن ثابت اقامت گزيد. همچنين پيامبر در جريان عقد مؤاخات ميان مهاجران و انصار، ميان اوس‌بن ثابت و عثمان پيمان برادری بست <ref> ابن‌سعد، ج 3، ص 56 </ref>. به نوشتۀ واقدی<ref> ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117 </ref>، اوس در جنگ بدر و ديگر نبردهای پيامبر حضور داشت و در زمان خلافت عثمان‌بن عفان <ref> ابن‌سعد، ج 3، ص 503 </ref> و به تصريح ابن‌حبان <ref> ج 3، ص10 </ref>، در سال 35 درگذشت. هرچند ابن‌سعد <ref> همانجا </ref> و ابن‌عبدالبر <ref> همانجا </ref> در خبری ديگر به نقل از عبداللّه‌بن محمدبن عماره انصاری، از شهادت اوس در جنگ احد سخن گفته‌اند. شعری از حسان‌بن ثابت <ref> ص 116 </ref> در ذكر كشته شدن أوس‌بن ثابت، دليلی بر درستی خبر شهادت اوس در جنگ احد است <ref> رجوع کنید به ابن‌حجر، ج 1، ص 144، ج 3، ص 319ـ320 </ref>. مادر وی، صُرَيمَه يا صُرمَه نيز از بني‌عَدیبن نجار بود <ref> ابن‌عساكر، ج 22، ص 404 </ref>. |
| + | |||
| + | دربارۀ شدّاد بن أوس و حضور او در نبردهای پيامبر اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی از حضور او در غزوه بدر سخن گفته‌اند اما بخاری <ref> ج 2، قسم 2، ص 224 </ref> در اين مطلب ترديد كرده است. وی به زهد شهرت داشت و معاصرانش او را بدين خصلت ستوده‌اند <ref> رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694ـ695؛ ابن‌عساكر، ج 22، ص410 </ref>. دربارۀ عبادت و ورع وی داستانهايی نقل شده است <ref> رجوع کنید به ابن‌عساكر، ج 22، ص 415ـ416؛ مزی، ج 12، ص 391 </ref>. شدّاد پس از فتح شام در زمان خليفۀ دوم به امارت حِمص گماشته شد <ref> مزی، ج 12، ص390 </ref>. ابن‌سعد <ref> ج 7، ص 401 </ref>، بدون اشاره به تاريخ دقيق، از مهاجرت شدّاد به بيت‌المقدّس سخن گفته و اشاره كرده كه شدّاد تا اواخر عمر خود در آنجا به‌سر برده است <ref> رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694 </ref>. شدّاد چهار پسر به نامهای يعلی، محمد، عبدالوهاب و منذر داشت و دختری با نام خزرج <ref> ابن‌عساكر، ج 22، ص 409؛ مزی، ج 12، ص 392 </ref>. شدّاد از كعب‌الأحبار روايت كرده و از وی أسامةبن عمير هُذَلی، خالدبن مَعدان، پسرانش محمد و يعلی و كسان ديگری روايت كرده‌اند <ref> رجوع کنید به مزی، ج 1، ص390 </ref>. روايات وی در صحاح سته نقل شده است <ref> رجوع کنید به مزی، ج 12، ص 392 </ref>. دربارۀ مواضع سياسی و گرايش كلامی شدّاد، اطلاع چندانی در دست نيست. براساس برخی شواهد، به علويان گرايش داشته است <ref> رجوع کنید به ابن‌عساكر، ج 22، ص 416 </ref> و وقتی معاويه از او خواست بر منبر، از علی عليه‌السلام بدگويی كند، از اين كار سر باز زد <ref> رجوع کنید به مفيد، ص 96ـ97 </ref>. همچنين، پيوستن به اصحاب جمل و ياری كردن اميرالمؤمنين علی عليه‌السلام <ref> رجوع کنید به خزاز قمی، ص180ـ182 </ref> و نقل روايات فضائل علی عليه‌السلام از ديگر شواهد اين امر است. شدّاد در سال 58 در 75 سالگی در بيت‌المقدّس درگذشت و همانجا مدفون شد <ref> ابن‌حبان، ج 3، ص 185ـ186؛ مزی، ج 12، ص 392 قس ابن‌سعد، ج 7، ص 401 </ref>. ابوحاتم رازی <ref> ج 3، قسم 2، ص 315 </ref> از محمدبن عبدالرحمن، نوادۀ او، نام برده و به اقامت او در بيت‌المقدّس اشاره كرده است. وی از پدر و جدش، شدّادبن أوس، روايت نقل كرده و از او ابراهيم‌بن محمدبن يوسف فريابی حديث نقل كرده است <ref> رازی، همانجا </ref>. | ||
| + | |||
| + | == پانویس == | ||
| + | {{پانویس}} | ||
| − | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۸ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۱:۳۶
شَدّاد بن أوس ، بن ثابت انصاری نجاری مدنی، محدّث و صحابی.
شدّاد از قبيلۀ بني‌حُدَيله بود كه نسب آنها به عمروبن مالك‌بن نجّار مي‌رسيد [۱]. وی برادرزادۀ حسان‌بن ثابت، شاعر مشهور صدر اسلام، بود [۲]. كنيۀ او را أبويَعلی و أبوعبدالرحمن ذكر كرده‌اند [۳]. پدر شدّاد، اوس، از جمله انصاری بود كه در بيعت عقبه حضور داشت [۴] و به گفتۀ ابن‌سعد [۵]، عثمان بعد از مهاجرت مسلمانان از مكه به مدينه، در خانۀ اوس‌بن ثابت اقامت گزيد. همچنين پيامبر در جريان عقد مؤاخات ميان مهاجران و انصار، ميان اوس‌بن ثابت و عثمان پيمان برادری بست [۶]. به نوشتۀ واقدی[۷]، اوس در جنگ بدر و ديگر نبردهای پيامبر حضور داشت و در زمان خلافت عثمان‌بن عفان [۸] و به تصريح ابن‌حبان [۹]، در سال 35 درگذشت. هرچند ابن‌سعد [۱۰] و ابن‌عبدالبر [۱۱] در خبری ديگر به نقل از عبداللّه‌بن محمدبن عماره انصاری، از شهادت اوس در جنگ احد سخن گفته‌اند. شعری از حسان‌بن ثابت [۱۲] در ذكر كشته شدن أوس‌بن ثابت، دليلی بر درستی خبر شهادت اوس در جنگ احد است [۱۳]. مادر وی، صُرَيمَه يا صُرمَه نيز از بني‌عَدیبن نجار بود [۱۴].
دربارۀ شدّاد بن أوس و حضور او در نبردهای پيامبر اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی از حضور او در غزوه بدر سخن گفته‌اند اما بخاری [۱۵] در اين مطلب ترديد كرده است. وی به زهد شهرت داشت و معاصرانش او را بدين خصلت ستوده‌اند [۱۶]. دربارۀ عبادت و ورع وی داستانهايی نقل شده است [۱۷]. شدّاد پس از فتح شام در زمان خليفۀ دوم به امارت حِمص گماشته شد [۱۸]. ابن‌سعد [۱۹]، بدون اشاره به تاريخ دقيق، از مهاجرت شدّاد به بيت‌المقدّس سخن گفته و اشاره كرده كه شدّاد تا اواخر عمر خود در آنجا به‌سر برده است [۲۰]. شدّاد چهار پسر به نامهای يعلی، محمد، عبدالوهاب و منذر داشت و دختری با نام خزرج [۲۱]. شدّاد از كعب‌الأحبار روايت كرده و از وی أسامةبن عمير هُذَلی، خالدبن مَعدان، پسرانش محمد و يعلی و كسان ديگری روايت كرده‌اند [۲۲]. روايات وی در صحاح سته نقل شده است [۲۳]. دربارۀ مواضع سياسی و گرايش كلامی شدّاد، اطلاع چندانی در دست نيست. براساس برخی شواهد، به علويان گرايش داشته است [۲۴] و وقتی معاويه از او خواست بر منبر، از علی عليه‌السلام بدگويی كند، از اين كار سر باز زد [۲۵]. همچنين، پيوستن به اصحاب جمل و ياری كردن اميرالمؤمنين علی عليه‌السلام [۲۶] و نقل روايات فضائل علی عليه‌السلام از ديگر شواهد اين امر است. شدّاد در سال 58 در 75 سالگی در بيت‌المقدّس درگذشت و همانجا مدفون شد [۲۷]. ابوحاتم رازی [۲۸] از محمدبن عبدالرحمن، نوادۀ او، نام برده و به اقامت او در بيت‌المقدّس اشاره كرده است. وی از پدر و جدش، شدّادبن أوس، روايت نقل كرده و از او ابراهيم‌بن محمدبن يوسف فريابی حديث نقل كرده است [۲۹].
پانویس
- ↑ رجوع کنید به ابن‌خياط، ص 156؛ ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117؛ ابن‌عساكر، ج 22، ص 405، 417
- ↑ ابن‌سعد، ج 3، ص 503، ج 7، ص 401؛ رازی، ج 2، قسم 1، ص 328
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694؛ ابن‌حجر، ج 3، ص 319
- ↑ ابن‌سعد، ج 3، ص 503؛ ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117
- ↑ ج 3، ص 55ـ56
- ↑ ابن‌سعد، ج 3، ص 56
- ↑ ابن‌عبدالبر، ج 1، ص 117
- ↑ ابن‌سعد، ج 3، ص 503
- ↑ ج 3، ص10
- ↑ همانجا
- ↑ همانجا
- ↑ ص 116
- ↑ رجوع کنید به ابن‌حجر، ج 1، ص 144، ج 3، ص 319ـ320
- ↑ ابن‌عساكر، ج 22، ص 404
- ↑ ج 2، قسم 2، ص 224
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694ـ695؛ ابن‌عساكر، ج 22، ص410
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عساكر، ج 22، ص 415ـ416؛ مزی، ج 12، ص 391
- ↑ مزی، ج 12، ص390
- ↑ ج 7، ص 401
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عبدالبر، ج 2، ص 694
- ↑ ابن‌عساكر، ج 22، ص 409؛ مزی، ج 12، ص 392
- ↑ رجوع کنید به مزی، ج 1، ص390
- ↑ رجوع کنید به مزی، ج 12، ص 392
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عساكر، ج 22، ص 416
- ↑ رجوع کنید به مفيد، ص 96ـ97
- ↑ رجوع کنید به خزاز قمی، ص180ـ182
- ↑ ابن‌حبان، ج 3، ص 185ـ186؛ مزی، ج 12، ص 392 قس ابن‌سعد، ج 7، ص 401
- ↑ ج 3، قسم 2، ص 315
- ↑ رازی، همانجا
منابع
- دانشنامه جهان اسلام، ذیل مدخل شداد بن اوس از سعيد شفيعی، در دسترس در پایگاه دانشنامه جهان اسلام
