صرف: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
سطر ۱: سطر ۱:
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
 
 
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
علم صرف: یا همان تصریف، اصطلاحاً یعنی تحویل بردن و تغییر دادن یك اصل كه همان مصدر باشد، به صیغه‌های مختلف، كه از هر یك معنایی جدا قصد شده باشد و این معنا جز با این كلمه سازی و تغییر و تحویل حاصل نمی‌شود.<ref> جمعی از نویسندگان، جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، 1375، چ 9، ص 205 (كتاب شرح التصریف). </ref> مثل این كه چگونه از سه حرف اصلی ضارب افعال مختلف در زمان‌های مختلف اسم فاعل و اسم مفعول و ... ساخته می شود.  
+
 
از همین جا معلوم می‌شود كه موضوع علم صرف كلمه است و خصوصیات و ساختمان آن مورد بحث قرار می‌گیرد و فایده آن نیز شناخت كلمات و معانی آنها و نیز ساختن كلمات مناسب برای معانی مختلف می‌باشد.<ref> طباطبایی، محمد رضا، صرف ساده، دار العلم، قم، 1372، چ 29، ص 11 و 12. </ref> در این علم درباره، جامد و مشتق، مونث و مذكر، مفرد و جمع و تثنیه، اسم یا فعل و یا حرف بودن ‌و زمان‌های مختلف افعال و... بحث می‌شود.  
+
علم صرف: یا همان تصریف، اصطلاحاً یعنی تحویل بردن و تغییر دادن یك اصل كه همان مصدر باشد به صیغه‌های مختلف كه از هر یك معنایی جدا قصد شده باشد و این معنا جز با این كلمه سازی و تغییر و تحویل حاصل نمی‌شود.<ref>جمعی از نویسندگان، جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، 1375، چ9، ص205 (كتاب شرح التصریف).</ref> مثل این كه چگونه از سه حرف اصلی ضارب افعال مختلف در زمان‌های مختلف اسم فاعل و اسم مفعول و... ساخته می شود.
در علم صرف نخستین كسی كه كتابی نوشت، ابومسلم معاذ الهرّاء (م 187) است كه اهل كوفه و استاد فرّاء می‌باشد و خود از شاگردان امام صادق ـ علیه السّلام ـ بوده است.[7]<ref> قربانی، زین العابدین، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1370، چ دوم، ص 102، به نقل از ریحانه الادب، ج 4، ص 312 ـ 314، و نیز فهرست ابن ندیم، ص 103. </ref> پس از او ابوعثمان مازنی كتاب التحریف را نوشت.[8]<ref> همان، به نقل از ریحانه الادب، ج 5، ص 149 ـ 151. </ref> برخی از معروف‌ترین كتابهای علم صرف عبارتند از: الاشتقاق نوشته ابن خالویه، البیان فی التحریف نوشته شیخ احمد مهابادی، شرح شافیه استرآبادی، ‌الشافیه ابن حاجب، التحریف زنجانی و شرح التحریف تفتازانی.<ref> همان، ص 103. </ref>
+
 
 +
از همین جا معلوم می‌شود كه موضوع علم صرف كلمه است و خصوصیات و ساختمان آن مورد بحث قرار می‌گیرد و فایده آن نیز شناخت كلمات و معانی آنها و نیز ساختن كلمات مناسب برای معانی مختلف می‌باشد.<ref>طباطبایی، محمدرضا، صرف ساده، دارالعلم، قم، 1372، چ29، ص11 و 12.</ref>
 +
 
 +
در این علم درباره، جامد و مشتق، مونث و مذكر، مفرد و جمع و تثنیه، اسم یا فعل و یا حرف بودن ‌و زمان‌های مختلف افعال و... بحث می‌شود.  
 +
 
 +
در علم صرف نخستین كسی كه كتابی نوشت، ابومسلم معاذ الهرّاء (م 187) است كه اهل [[كوفه]] و استاد فرّاء می‌باشد و خود از شاگردان امام صادق علیه السلام بوده است.<ref>قربانی، زین العابدین، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1370، چ دوم، ص102، به نقل از ریحانه الادب، ج4، ص312ـ314، و نیز فهرست ابن ندیم، ص103.</ref>
 +
 
 +
پس از او ابوعثمان مازنی كتاب التحریف را نوشت.<ref>همان، به نقل از ریحانه الادب، ج5، ص149ـ151.</ref> برخی از معروف‌ترین كتابهای علم صرف عبارتند از: الاشتقاق نوشته ابن خالویه، البیان فی التحریف نوشته شیخ احمد مهابادی، شرح شافیه استرآبادی، ‌الشافیه ابن حاجب، التحریف زنجانی و شرح التحریف تفتازانی.<ref>همان، ص103.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references/>
 
<references/>
  
== منابع ==
+
==منابع==
*[http://www.andisheqom.com/Files/olumeslamic.php?idVeiw=1909&level=4&subid=1909#_ftn7 پایگاه اندیشه قم، محمد کاظم حقانی فضل]، بازیابی:4 آذر 1392.
+
* [http://www.andisheqom.com/Files/olumeslamic.php?idVeiw=1909&level=4&subid=1909#_ftn7 پایگاه اندیشه قم، محمدکاظم حقانی فضل]، بازیابی: 4 آذر 1392.
  
 
[[رده:ادبیات عرب]]
 
[[رده:ادبیات عرب]]
 
[[رده:علوم]]
 
[[رده:علوم]]

نسخهٔ ‏۱۵ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۵۹

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


علم صرف: یا همان تصریف، اصطلاحاً یعنی تحویل بردن و تغییر دادن یك اصل كه همان مصدر باشد به صیغه‌های مختلف كه از هر یك معنایی جدا قصد شده باشد و این معنا جز با این كلمه سازی و تغییر و تحویل حاصل نمی‌شود.[۱] مثل این كه چگونه از سه حرف اصلی ضارب افعال مختلف در زمان‌های مختلف اسم فاعل و اسم مفعول و... ساخته می شود.

از همین جا معلوم می‌شود كه موضوع علم صرف كلمه است و خصوصیات و ساختمان آن مورد بحث قرار می‌گیرد و فایده آن نیز شناخت كلمات و معانی آنها و نیز ساختن كلمات مناسب برای معانی مختلف می‌باشد.[۲]

در این علم درباره، جامد و مشتق، مونث و مذكر، مفرد و جمع و تثنیه، اسم یا فعل و یا حرف بودن ‌و زمان‌های مختلف افعال و... بحث می‌شود.

در علم صرف نخستین كسی كه كتابی نوشت، ابومسلم معاذ الهرّاء (م 187) است كه اهل كوفه و استاد فرّاء می‌باشد و خود از شاگردان امام صادق علیه السلام بوده است.[۳]

پس از او ابوعثمان مازنی كتاب التحریف را نوشت.[۴] برخی از معروف‌ترین كتابهای علم صرف عبارتند از: الاشتقاق نوشته ابن خالویه، البیان فی التحریف نوشته شیخ احمد مهابادی، شرح شافیه استرآبادی، ‌الشافیه ابن حاجب، التحریف زنجانی و شرح التحریف تفتازانی.[۵]

پانویس

  1. جمعی از نویسندگان، جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، 1375، چ9، ص205 (كتاب شرح التصریف).
  2. طباطبایی، محمدرضا، صرف ساده، دارالعلم، قم، 1372، چ29، ص11 و 12.
  3. قربانی، زین العابدین، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1370، چ دوم، ص102، به نقل از ریحانه الادب، ج4، ص312ـ314، و نیز فهرست ابن ندیم، ص103.
  4. همان، به نقل از ریحانه الادب، ج5، ص149ـ151.
  5. همان، ص103.

منابع