شریح قاضی

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

قاضى معروف كوفه كه وابسته به امويان بود. شريح بن حارث، در اصل يمنى بود و در زمان عمر به قضاوت كوفه منصوب شد و مدت 60 سال اين شغل را داشت، جز در ايام ‌عبدالله زبير كه سه سال اين كار را ترك كرد و در ايام حجاج، دست از اين كار كشيد و خانه نشين شد تا زمان مرگش در سال 97 يا 98 هجرى، كه عمرش بيش از صد سال بود.

در زمان امام على‌ علیه السلام هم مدتى بر منصب قضاوت بود. وقتى امام، وى را به اين منصب ‌گماشت، بر او شرط كرد كه هيچ حكمى را اجرا نكند مگر آن كه آن را بر آن حضرت عرضه ‌كند.

على‌ علیه السلام يك بار بر او خشم گرفت و از كوفه بيرونش كرد. وى طبع شعر هم داشت و شوخ طبع بود. وقتى ابن زياد در كوفه، هانى بن عروه را دستگير و در قصر با او بدرفتارى كرد، هواداران هانى در بيرون به فكر اين كه او را كشتند، سر و صدا راه انداختند. شريح قاضى‌ به امر ابن زياد بيرون قصر آمد و شهادت داد كه هانى زنده است تا جمعيت هوادار او متفرق شوند.

معروف است كه وى به دستور عبيدالله زياد، فتوا داد كه چون حسين بن‌ على‌ علیه السلام بر خليفه وقت ‌خروج كرده است، دفع او بر مسلمانان واجب است.

چهره شريح ‌قاضى، به عنوان عالم وابسته به دربار ستم و در خدمت زور و تزوير شناخته مى‌شود و هميشه براى كوبيدن حق، از چهره افراد مذهبى و موجه كه مردم حرفشان را مى‌پذيرند استفاده مى‌كنند. شريح نيز در منصب قضاوت بود و چنين سوء استفاده‌اى از موقعيت او به ‌نفع حكومت جور انجام گرفت.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.