مستدرک نهج‌البلاغه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Mostadrak.jpg|بندانگشتی|مستدرک نهج‌البلاغة]]
+
كتاب '''«مستدرک نهج‌البلاغه»''' اثر شيخ هادى آل كاشف‌الغطاء (م، ۱۳۶۱ ق)، تکمله و مستدرکی است نسبت به كتاب شريف «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]]» تألیف [[سيد رضى]] (م، ۴۰۶ ق). در این کتاب ۹۲ خطبه، ۵۳ نامه و حدود ۷۰۰ حکمت آمده است.
 +
{{مشخصات کتاب
  
كتاب «مستدرك نهج‌البلاغه»، اثر شيخ هادى كاشف‌الغطاء به زبان عربى است نسبت به كتاب شريف [[نهج البلاغة (کتاب)|نهج‌البلاغه]] تألیف [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] كه در [[عراق]] تألیف و به چاپ رسيده است.
+
|عنوان=
  
 +
|تصویر= [[پرونده:Mostadrak.jpg|240px|وسط]]
  
==مستدركات نهج‌البلاغه==
+
|نویسنده= هادى کاشف الغطاء
اصطلاح مستدرك‌نويسى به اين معناست كه امورى در راستاى هدف مؤلف بوده است؛ ولى مؤلف به آن دست‌يابى نداشته است تا بتواند همه را در تألیف خويش ذكر نمايد، در كتاب ديگرى جمع‌آورى شود.
 
  
نكته‌ى قابل توجه، هدف و انگيزه‌ى مؤلف است كه در مستدرك‌نويسى بايد مورد لحاظ قرار گيرد. مثلا در كتاب شريف نهج‌البلاغه، [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] به قصد جمع‌آورى سخنانى فصيح و بليغ، دست به تألیف زده است و علاوه بر اين مى‌خواسته فضايل جامع حضرت و محاسن او را بيان كند. با توجه به مطالب فوق، مستدرك نويس‌هاى نهج‌البلاغه غالبا نتوانسته‌اند به هر دو هدف دست يابند، گر چه در جلب هدف دوم موفق بوده‌اند.
+
|موضوع= مستدرک نهج‌البلاغه
  
در مجموع مستدركاتى براى نهج‌البلاغه وجود داشته كه برخى‌ها در دسترس نيست و فقط نامى از آنها به يادگار مانده و برخى از آنها موجود است.
+
|زبان= عربى
از برخى از نسخه‌هاى نهج‌البلاغه برمى‌آيد كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] خود در فكر تكمله‌اى بوده تا همه‌ى سخنان حضرت را به منظور تأمين هدف خويش در آن ارائه نمايد. ولى چيزى از آن به دست ما نرسيده است.
 
  
==ساختار كتاب==
+
|تعداد جلد= ۱
  
كتاب در سه باب و بخشى به نام «مدارك نهج‌البلاغه و دفع الشبهات عنه» تبيين شده است. بخش آخر خود نيز داراى مقدمه، سه باب و الحاق مى‌باشد.
+
|عنوان افزوده1=
  
مستدرك نهج‌البلاغه؛ همانند نهج‌البلاغه به سه بخش تقسيم شده: سخنان، نامه‌ها و كلمات قصار. وى [[سند حدیث|سند]] و منبع احاديث را به دست نداده است و مانند [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] ملتزم نيست كه تمامى خطبه، يا نامه را ذكر كند يا تنها از يك منبع حديث را بگيرد؛ بلكه شيوه تقطيع و تلفيق را در نظر دارد. مستدرك نهج‌البلاغه داراى 92 خطبه و 53 نامه است. اين كتاب در 189 صفحه، در 1354ق توسط انتشارات كتاب‌خانه اندلس در بيروت به چاپ رسيده است. نويسنده، مدارك نهج‌البلاغه را هم در 80 صفحه به دنبال آورده است.
+
|افزوده1=
  
==گزارش محتوا==
+
|عنوان افزوده2=  
  
در باب اول كتاب به بعضى از خطبه‌هاى [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] (ع) پرداخته شده است و در اين بخش مؤلف خطبه را از مسانيد مختلف مورد بررسى قرار داده است و كم و زياد بودن مطالب را در پاورقى متذكر شده است.
+
|افزوده2=
 +
|لینک=
 +
}}
  
باب دوم كتاب، به بررسى نامه‌هاى حضرت صرف شده است و تعدادى از اين نامه‌ها را مورد نقد قرار داده است. باب سوم، كتاب متعلق به كلمات قصار حضرت مى‌باشد.
+
==معرفی کتاب==
 +
کتاب «مستدرک نهج‌البلاغه» در واقع، تکمله و مستدرکی بر كتاب شريف [[نهج‌البلاغه]] است، به اين معنا كه امورى در راستاى هدف [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] بوده است؛ ولى او به آن دست‌يابى نداشته است تا بتواند همه را در تألیف خويش ذكر نمايد؛ لذا در كتاب ديگرى به عنوان «مستدرک» مانند کتاب حاضر جمع‌آورى شده است.
  
در بخش آخر كتاب «مدارك نهج‌البلاغه و دفع الشبهات عنه» كه خود به سه بخش تقسيم مى‌شود و در ابتدا نيز مؤلف مقدمه، در توضيح كتاب نهج‌البلاغه در ابتداى كتاب، ذكر كرده است.
+
نكته‌ى قابل توجه، هدف و انگيزه‌ى مؤلف است كه در مستدرك‌نويسى بايد مورد لحاظ قرار گيرد. مثلا در «نهج‌البلاغه»، سيد رضى به قصد جمع‌آورى سخنانى فصيح و بليغ، دست به تألیف زده است و علاوه بر اين مى‌خواسته فضايل جامع [[امام علی]] علیه السلام و محاسن او را بيان كند. با توجه به مطالب فوق، مستدرك نويس‌هاى نهج‌البلاغه غالبا نتوانسته‌اند به هر دو هدف دست يابند، گرچه در جلب هدف دوم موفق بوده‌اند.  
  
در مقدمه كتاب، مطالبى درباره مؤلف، شروح، اعتقادات [[شیعه|شيعه]]، كلمات بعض شكاكين،... بيان شده است. در باب اول اين بخش، سخنى در باب خطبه‌هاى نهج‌البلاغه بيان شده است و در باب دوم، درباره نامه‌ها و در بخش سوم، درباره نامه‌هاى حضرت مى‌باشد.
+
از برخى از نسخه‌هاى نهج‌البلاغه برمى‌آيد كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] خود در فكر تكمله‌اى بوده تا همه‌ى سخنان حضرت را به منظور تأمين هدف خويش در آن ارائه نمايد؛ ولى چيزى از آن به دست ما نرسيده است.
  
==منبع==
+
==محتوای کتاب==
ویکی نور
+
«مستدرک نهج‌البلاغه» همانند «[[نهج‌البلاغه]]» به سه بخش تقسيم شده: خطبه‌ها، نامه‌ها و كلمات قصار. در این کتاب ۹۲ خطبه، ۵۳ نامه و حدود ۷۰۰ حکمت آمده است. مؤلف مانند [[سید رضی]]، [[سند حدیث|سند]] و منبع [[احاديث]] را ذکر نکرده است و ملتزم نيست كه تمامى خطبه يا نامه را ذكر كند، يا تنها از يك منبع حديث را بگيرد؛ بلكه شيوه [[تقطیع حدیث|تقطیع]] و تلفيق را در نظر دارد.
 +
 
 +
در باب اول كتاب به بعضى از خطبه‌هاى [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] (ع) پرداخته شده است و در اين بخش مؤلف [[خطبه]] را از مسانيد مختلف مورد بررسى قرار داده است و كم و زياد بودن مطالب را در پاورقى متذكر شده است.
 +
 
 +
باب دوم كتاب، به بررسى نامه‌هاى حضرت صرف شده است و تعدادى از اين نامه‌ها را مورد نقد قرار داده است. باب سوم كتاب، متعلق به كلمات قصار حضرت مى‌باشد.
 +
 
 +
در بخش آخر كتاب، «مدارك نهج‌البلاغه و دفع الشبهات عنه» آمده كه خود نيز داراى مقدمه، سه باب و الحاق مى‌باشد. در مقدمه، مطالبى درباره مؤلف، شروح، اعتقادات [[شیعه|شيعه]]، كلمات بعض شكاكين،... بيان شده است. در باب اول اين بخش، سخنى در باب خطبه‌هاى نهج‌البلاغه بيان شده است و در باب دوم، درباره نامه‌ها و در بخش سوم، درباره نامه‌هاى حضرت مى‌باشد.
 +
 
 +
==منابع==
 +
*[[نرم افزار دانشنامه علوی]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 +
*"مستدرک نهج البلاغة"، کتابخانه مجازی الفبا.
 +
[[رده:نهج البلاغه]]
 +
[[رده:کتابهای با موضوع نهج البلاغه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۵:۲۵

كتاب «مستدرک نهج‌البلاغه» اثر شيخ هادى آل كاشف‌الغطاء (م، ۱۳۶۱ ق)، تکمله و مستدرکی است نسبت به كتاب شريف «نهج‌البلاغه» تألیف سيد رضى (م، ۴۰۶ ق). در این کتاب ۹۲ خطبه، ۵۳ نامه و حدود ۷۰۰ حکمت آمده است.

Mostadrak.jpg
نویسنده هادى کاشف الغطاء
موضوع مستدرک نهج‌البلاغه
زبان عربى
تعداد جلد ۱

معرفی کتاب

کتاب «مستدرک نهج‌البلاغه» در واقع، تکمله و مستدرکی بر كتاب شريف نهج‌البلاغه است، به اين معنا كه امورى در راستاى هدف سيد رضى بوده است؛ ولى او به آن دست‌يابى نداشته است تا بتواند همه را در تألیف خويش ذكر نمايد؛ لذا در كتاب ديگرى به عنوان «مستدرک» مانند کتاب حاضر جمع‌آورى شده است.

نكته‌ى قابل توجه، هدف و انگيزه‌ى مؤلف است كه در مستدرك‌نويسى بايد مورد لحاظ قرار گيرد. مثلا در «نهج‌البلاغه»، سيد رضى به قصد جمع‌آورى سخنانى فصيح و بليغ، دست به تألیف زده است و علاوه بر اين مى‌خواسته فضايل جامع امام علی علیه السلام و محاسن او را بيان كند. با توجه به مطالب فوق، مستدرك نويس‌هاى نهج‌البلاغه غالبا نتوانسته‌اند به هر دو هدف دست يابند، گرچه در جلب هدف دوم موفق بوده‌اند.

از برخى از نسخه‌هاى نهج‌البلاغه برمى‌آيد كه سيد رضى خود در فكر تكمله‌اى بوده تا همه‌ى سخنان حضرت را به منظور تأمين هدف خويش در آن ارائه نمايد؛ ولى چيزى از آن به دست ما نرسيده است.

محتوای کتاب

«مستدرک نهج‌البلاغه» همانند «نهج‌البلاغه» به سه بخش تقسيم شده: خطبه‌ها، نامه‌ها و كلمات قصار. در این کتاب ۹۲ خطبه، ۵۳ نامه و حدود ۷۰۰ حکمت آمده است. مؤلف مانند سید رضی، سند و منبع احاديث را ذکر نکرده است و ملتزم نيست كه تمامى خطبه يا نامه را ذكر كند، يا تنها از يك منبع حديث را بگيرد؛ بلكه شيوه تقطیع و تلفيق را در نظر دارد.

در باب اول كتاب به بعضى از خطبه‌هاى حضرت على (ع) پرداخته شده است و در اين بخش مؤلف خطبه را از مسانيد مختلف مورد بررسى قرار داده است و كم و زياد بودن مطالب را در پاورقى متذكر شده است.

باب دوم كتاب، به بررسى نامه‌هاى حضرت صرف شده است و تعدادى از اين نامه‌ها را مورد نقد قرار داده است. باب سوم كتاب، متعلق به كلمات قصار حضرت مى‌باشد.

در بخش آخر كتاب، «مدارك نهج‌البلاغه و دفع الشبهات عنه» آمده كه خود نيز داراى مقدمه، سه باب و الحاق مى‌باشد. در مقدمه، مطالبى درباره مؤلف، شروح، اعتقادات شيعه، كلمات بعض شكاكين،... بيان شده است. در باب اول اين بخش، سخنى در باب خطبه‌هاى نهج‌البلاغه بيان شده است و در باب دوم، درباره نامه‌ها و در بخش سوم، درباره نامه‌هاى حضرت مى‌باشد.

منابع