منابع و پی نوشتهای ضعیف
جامعیت مقاله متوسط
کیفیت پژوهش متوسط است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

شعبان دیوشلی گیلانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(آرشیو عکس و تصویر)
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيت الله گيلانی را به شعبان دیوشلی گیلانی منتقل کرد)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{متوسط}}
 
{{متوسط}}
'''آیت الله العظمی شعبان گیلانی غروی''' (۱۲۷۵ - ۱۳۴۸ ق) از مراجع [[شیعه]]، عالم کامل، عارف عاقل، فقیه فاضل، حسن السیره، صافی السریره از اخص بارز این عالم جلیل القدر بود. ایشان در حوزه‌های علمیه به «سلمان عصر» شهرت داشتند.
+
'''«آیت‌الله شعبان دیوشلی گیلانی»''' (۱۲۷۵-۱۳۴۸ ق)، عالم وارسته و از فقها و مراجع [[شیعه]] در قرن ۱۴ قمری و از شاگردان [[شیخ عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]] و [[میرزا حبیب الله رشتی|میرزا حبیب‌الله رشتی]] بود. ایشان گذشته از مقامات علمی، مقامات عالی معنوی داشت و در میان بزرگان، از شدت فضل و [[تقوا]] به «سلمان عصر» شهرت داشت.
{{الگو:منبع الکترونیکی پایگاه معتبر}}
+
 
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
||نام کامل = شعبان دیوشلی لنگرودی گیلانی غروی
+
||نام کامل = شعبان دیوشلی لنگرودی گیلانی
||تصویر= [[پرونده:Shaban.jpg|220px]]
+
||تصویر= [[پرونده:Shaban.jpg|۲۲۰px]]
 
||زادروز =  ۱۲۷۵ قمری
 
||زادروز =  ۱۲۷۵ قمری
 
|زادگاه = لنگرود گیلان
 
|زادگاه = لنگرود گیلان
 
|وفات =  ۱۳۴۸ قمری
 
|وفات =  ۱۳۴۸ قمری
|مدفن =  نجف - وادی السلام
+
|مدفن =  [[نجف]]، [[وادی السلام]]
|اساتید =  حضرات آیات: فاضل ایروانی، فاضل شربیانی، حبیب الله رشتی و ...
+
|اساتید =  [[شیخ عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]]، [[میرزا حبیب الله رشتی|میرزا حبیب‌الله رشتی]]، [[فاضل ایروانی]]، [[زین العابدین مازندرانی|زین‌العابدین مازندرانی]]،...
|شاگردان =  آیت‌الله ملا عبدالله ممجد لنگرودی، اشکوری، غروی، رشتی
+
|شاگردان =  ملا عبدالله ممجد لنگرودی، اسماعیل تنکابنی، حسین فقیه اشکوری، سید مهدی رودباری،...
|آثار = صلاة المسافر، كتاب القضاء، أحكام الخلل في الصلاة، المقامات العلمية و ...
+
|آثار = صلاة المسافر، کتاب القضاء، احکام الخلل فی الصلاة، المقامات العلمیة، المتاجر،...
 
}}
 
}}
  
==زندگینامه==
+
==زندگی‌نامه==
 +
 
 +
شعبان گیلانی فرزند مهدی بن عبدالوهاب، در نیمه [[ماه شعبان|شعبان]] ۱۲۷۵ قمری در روستای «دَیوشَل» از توابع لنگرود استان گیلان به دنیا آمد. پدرش شیخ مهدی از عالمان ولایت مدار و متقی آن دیار به شمار می‌رفت.
  
مهدی بن عبد الوهاب گيلانی در نیمه ی شعبان 1275 قمری در روستای «دَیوشَل» از توابع لنگرود استان گیلان، صاحب فرزندی شد که به یمن آن ماه مبارک اسمش را شعبان نهاد.
+
جدّ این فرزند نورسیده، شیخ عبدالوهاب اهل [[خراسان]] بود که به گیلان مهاجرت کرد و در این دیار ساکن شد. شیخ شعبان در کودکی پدر بزرگوارش را از دست داد و تحت حمایت و سرپرستی مادرش که از زنان پاکدامن و آگاه به مسایل دینی بود، قرار گرفت.
  
جد این فرزند نورسیده، شیخ عبدالوهاب اهل خراسان بود که به گیلان مهاجرت کرد و در این دیار ساکن شد. شیخ شعبان در کودکی پدر بزرگوارش را از دست داد و تحت حمایت و سرپرستی مادرش که از زنان پاکدامن و آگاه به مسایل دینی بود، قرار گرفت.
+
شعبان بعدها در حوزه علمیّه [[نجف اشرف]] با عناوین «گیلانی» و «رشتی» و «رشتی نجفی» و در منطقه گیلان و در نزد گیلانیان مقیم نجف اشرف، به همان عنوان زادگاهش، «دَیوشلی» شهرت یافت.
  
شعبان بعدها در حوزه علمیّه [[نجف اشرف]] با عناوین «گیلانی» و «رشتی» و «رشتی نجفی» و در منطقه گیلان و در نزد گیلانیان مقیم نجف اشرف، به همان عنوان زادگاهش، «دَیوشلی» شهرت یافت،
+
مرحوم آیت‌الله شعبان گیلانی، سرانجام در ۲۴ [[ماه شوال|شوال]] ۱۳۴۸ قمری در نجف اشرف وفات نمود. حاج شیخ علی زاهد قمی بر پیکرش [[نماز میت|نماز]] خواند و در نزدیک قبر هود و صالح پیامبر در [[وادی السلام]] مدفون گردید.
  
==تحصیلات==
+
==تحصیل و استادان==
تحصیلات مقدماتی را در همان زادگاهش، در نزد آقا شیخ علی دیوشلی فراگرفت. با تشویق ایشان بعضی از مقدمات ادبی را در نزد مرحوم میرزا حسین مدرس لاهیجی در مدرسه علمیه «شعربافان»، واقع در «شعرباف» محله لاهیجان آموخت.  
+
شعبان گیلانی تحصیلات مقدماتی را در همان زادگاهش، در نزد آقا شیخ علی دیوشلی فراگرفت. با تشویق ایشان بعضی از مقدمات ادبی را در نزد میرزا حسین مدرس لاهیجی در مدرسه علمیه «شعربافان» لاهیجان آموخت.  
  
بعد از آن به قزوین مهاجرت کرد و متون فقه و اصول را در آن شهر و در نزد بزرگانی مانند سید علی (صاحب حاشیه بر قوانین) و حاج میرزا عبدالوهاب بهشتی فراگرفت و خود نیز به تدریس سطوح پایین‎تر پرداخت.  
+
بعد از آن به قزوین مهاجرت کرد و متون [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] را در آن شهر و در نزد بزرگانی مانند سید علی (صاحب حاشیه بر [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانین]]) و میرزا عبدالوهاب بهشتی فراگرفت و خود نیز به تدریس سطوح پایین‎تر پرداخت.  
  
===مهاجرت به نجف===
+
آیت‌الله گیلانی پس از تحصیلات مقدماتی در سال ۱۲۹۲ قمری راهی [[نجف]] اشرف شد و سالیان متمادی از ملازمان و خواص اصحاب استاد و همشهری خود آیت‌الله [[شیخ عبدالله مازندرانی|ملا عبدالله مازندرانی]] بود و توانست از محضر این فقیه وارسته و مبارز، بهره‌های علمی و معنوی فراوانی ببرد. شیخ شعبان گیلانی به درس اساتید نجف بسنده نکرد. لذا به [[کربلا]] سفر کرد و از درس پرفایده آیت‌الله [[زین العابدین مازندرانی|شیخ زین العابدین مازندرانی]] که مهم‌ترین کرسی تدریس حوزه کربلا را بر عهده داشت، سالیان متمادی بهره مند گردید.
آیت‌الله گیلانی پس از تحصیلات مقدماتی در سال ۱۲۹۲ قمری. راهی [[نجف]] اشرف شد و سالیان متمادی از ملازمان و خواص اصحاب استاد بزرگوارش و همشهری خود [[شیخ عبدالله مازندرانی|آیت‌الله ملا عبدالله مازندرانی]] بود و توانست از محضر این فقیه وارسته و مبارز، بهره‌های علمی و معنوی فراوانی ببرد. او علاوه بر تحصیل و کسب علم، خود نیز از مدرسان بزرگ حوزه ی نجفی اشرف به شمار می‌رفت. مخصوصا بعد از رحلت استادش ملاعبدالله مازندرانی، اغلب طلاب و فضلای شمالی محضر این فقیه والامقام، زانوی شاگردی بر زمین زدند.
 
  
==اساتید==
+
برخی دیگر از اساتید ایشان در حوزه نجف عبارتند از:
  
*شیخ عبدالله مازندرانی
+
*[[میرزا حبیب الله رشتی]]
*[[آيت الله رشتی|حاج ميرزا حبيب الله رشتی]]
+
*[[فاضل ایروانی|محمد فاضل ایروانی]]
*[[فاضل ایروانی]]
+
*[[محمدحسن مامقانی]]
*[[فاضل مامقانی|علامه مامقانی]]
+
*[[محمد فاضل شربیانی]]
*[[فاضل شرابيانی]]
 
 
*سید ابوالقاسم اشکوری
 
*سید ابوالقاسم اشکوری
*شیخ [[زین العابدین مازندرانی|زین‌العابدین مازندرانی]]
 
 
==آثار==
 
 
*احکام فقهی
 
*تعادل و تراجيح
 
*کتاب قضا
 
*بحث الفاظ
 
*صلوة مسافر و غيره
 
*رسالة فی حکم العزل و انعزال الولاة المنصوبین عن الائمة، علیهم السلام
 
  
 
==شاگردان==
 
==شاگردان==
 
+
آیت‌الله گیلانی علاوه بر تحصیل و کسب علم، خود نیز از مدرسان بزرگ حوزه [[نجف]] اشرف به شمار می‌رفت. مخصوصا بعد از رحلت استادش [[شیخ عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]]، اغلب طلاب و فضلای شمالی محضر این فقیه والامقام، زانوی شاگردی بر زمین زدند، از جمله:
 +
*[[عبدالحسین فقیهی رشتی]]، (فرزند آن مرحوم)
 +
*ابوالحسن فقیهی، مشهور به آیت‌الله زاده گیلانی (فرزند آن مرحوم)
 +
*شیخ مرتضی مدرس گیلانی، (فرزند آن مرحوم)، که از نویسندگان و پژوهندگان نامدار و پرکار معاصر بود.
 
*اسماعیل تنکابنی
 
*اسماعیل تنکابنی
 
*حسین فقیه اشکوری
 
*حسین فقیه اشکوری
 
*ابراهیم اشکوری گورجی
 
*ابراهیم اشکوری گورجی
*غلام علی اشکوری تنکابنی
+
*غلامعلی اشکوری تنکابنی
*محمد علی اشکوری
+
*محمدعلی اشکوری
 
*سید محسن هاشمی رامسری
 
*سید محسن هاشمی رامسری
 
*علی اعتمادالواعظین گیلانی
 
*علی اعتمادالواعظین گیلانی
 
*سید مهدی رودباری
 
*سید مهدی رودباری
*ابوالحسن آیت‌الله زاده گیلانی، فرزند آن مرحوم
 
 
*عبدالله ممجد لنگرودی
 
*عبدالله ممجد لنگرودی
  
==وفات==
+
ضمنا بسیاری از اعلام و شخصیت‌های برجسته روحانی از آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی اجازات اجتهادی دارند که متن دست خط و نام و امضای آن بزرگوار به تفصیل در کتاب ارزشمند «الاجازة الکبیرة» آیت الله [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]] آمده است.
سرانجام اين استاد بزرگ صبح روز سه شنبه 24 شوال 1348 قمری در نجف اشرف وفات نمود. حاج شیخ علی زاهد قمی بر پیکرش نماز خواند و در نزدیک قبر هود و صالح پیامبر در [[وادی السلام]] مدفون گردید.
+
==آثار و تألیفات==
 +
 
 +
*احکام فقهی
 +
*تعادل و تراجیح
 +
*کتاب القضاء
 +
*مباحث الالفاظ
 +
*المتاجر
 +
*صلوة المسافر
 +
*حاشیه بر [[العروة الوثقی]]
 +
*رسالة فی حکم العزل و انعزال الولاة المنصوبین عن الائمة علیهم السلام
 +
*الاصول العملیة و القطع و الظن و التعادل و التراجیح
 +
*رسالة فی تزویج الصغیر بالکبیر و بالعکس بالعقد المنقطع
 +
*رسالة فی عدم وجوب الترتیب فی فوائت المیت
 +
*رسالة فی الطلاق بعوض.
 +
*حجیة القطع (شرح بر مبحث قطع رسائل [[شیخ انصاری]] با تصحیح مدرس گیلانی)
 +
*رسالة فی انتقال الترکه الی الوارث مع الدین المستغرق للترکه.
  
==منبع==
+
==خصوصیات اخلاقی==
 +
'''سلمان عصر:'''
  
*سايت شعائر
+
آیت الله شیخ شعبان گیلانی گذشته از مقامات علمی، مقامات عالی معنوی داشت و اهل باطن بود. پرهیزگار و صاحب فضل و ادب بود. او عالمی خوش بیان و خوش سلیقه بود. شناخت کامل از معارف و مردم داشت. بسیار عبادت می‌کرد و ذکر می‌گفت، به طوری که در میان بزرگان، از شدت فضل و [[تقوا]] معروف به «سلمان زمان» شده بود.
*مقاله «فقیه وارسته»، محمدتقی ادهم نژاد.
 
  
 +
'''تکریم اساتید:'''
 +
 +
آیت الله شیخ شعبان گیلانی نسبت به همگان [[تواضع]] و فروتنی داشت، خصوصا نسبت به اساتید و الامقام خود. آن بزرگوار در میان اساتید، نسبت به استاد بزرگوارش ملا عبدالله مازندرانی عشق می‌ورزید، حتی منزل مسکونی وی را متبرک و مقدس می‌دانست. از [[محمدتقی بهجت فومنی|آیت‌الله بهجت]] نقل شده است، منزلی که آیت‌الله ملاعبدالله مازندرانی در قریه دیوشل لنگرود در آنجا متولد شده بود، بعد از گذشت سالیان متمادی از هجرت آن بزرگوار، باقی بود و آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی که از مجتهدان و اخیار و اوتاد روزگار بود، در زمان اقامت خویش، اغلب عباداتش را مقید بود در این منزل، انجام بدهد و معتقد بود که این منزل، قداست و روحانیت خاصی نزد پروردگار دارد و محل استجابت دعا است. او تا بدین اندازه نسبت به بزرگان و اساتید خود تجلیل و تکریم می‌کرده است.
 +
 +
'''مکتب اخلاقی و عرفانی:'''
 +
 +
[[تهذیب نفس]] و پالایش روح و روان از آلودگی‌های دنیوی و اوصاف شیطانی، اساس کار در زندگی آیت‌الله گیلانی بود. وی با الهام گیری از سیره معصومان علیهم السلام، و توصیه‌های آنان، بر این باور بود که درک حقایق عالم برای انسان، بدون تابش نور الهی بر دل و جان، ممکن نیست. این مرد الهی جامع همه چیز بود. کمالات و ملکات خوبی داشت. بسیار مؤدب بود. هیچ وقت از افراد بدگویی نمی‌کرد، حتی از کسانی که به ایشان کم محبت بودند. عفت زبان داشتند. علاقه ی شدیدی به شب زنده داری و نافله ی شب داشت و معتقد بود که توفیقات الهی در انجام دادن نافله شب به دست می‌آید.
 +
آن بزرگوار با این که بعد از آیات عظام شریعت اصفهانی و [[سید محمدکاظم یزدی]] در ردیف مراجع بزرگ قرار داشت و برخی از مردم بلاد [[شیعه]] از او تقلید می‌کردند و وجوه فراوانی نیز به دستش می‌رسید، ولی زندگی فقیرانه و زاهدانه داشت. چنان زاهدانه زندگی می‌کرد که موقع مرگ، غیر از مقداری کتاب و برخی وسایل کهنه، چیز دیگری نداشت.
 +
 +
'''مبارزه با ستم:'''
 +
 +
در سال ۱۳۲۴ قمری آغاز زمزمه‌های [[مشروطیت|مشروطه]] خواهی آغاز شد. آن زمان آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی به عنوان یکی از برجسته‌ترین شاگردان ملاعبدالله مازندرانی به شمار می‌رفت. مرحوم مازندرانی به همراه آیات [[آخوند خراسانی]] و میرزا خلیل تهرانی از رهبران ثلاث نهضت مشروطیت در نجف اشرف، عهده دار این انقلاب بودند. شرح مبارزات آنان در برابر تباهی‌های استبداد قاجاریه تفصیل در کتب تاریخ آمده است. آیت‌الله گیلانی نیز با تاثیرپذیری از استادش به صف مبارزان مشروطه خواه در نجف پیوست و با حمایت همه جانبه از استادش، ستیز با ستم را در برنامه ی کار خود قرار داد و به تبلیغ و ترویج افکار و آگاه کردن مردم از اهداف مشروطه خواهان پرداخت، اما بعد از رحلت آیات آخوند خراسانی و ملاعبدالله مازندرانی و آگاه شدن از انحراف نهضت مشروطه از موازین شرعی، همانند بسیاری از روحانیان مبارز و طرفدار مشروطه، همانند آیت‌الله نایینی و... نادم می‌گردد و فعالیت‌های خود را متوقف می‌کند.
 +
==منابع==
 +
*سايت شعائر.
 +
*مقاله "فقیه وارسته"، محمدتقی ادهم‌نژاد.
 +
*سایت فرهیختگان تمدن شیعه.
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده
سطر ۸۳: سطر ۱۰۶:
 
|رده= دارد
 
|رده= دارد
 
}}
 
}}
 
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
<gallery mode="packed" heights="170">
 
<gallery mode="packed" heights="170">
سطر ۸۹: سطر ۱۱۱:
 
پرونده:شعبان (1).jpg|منتخب الرسائل شعبان دیوشلی لنگرودی گیلانی غروی
 
پرونده:شعبان (1).jpg|منتخب الرسائل شعبان دیوشلی لنگرودی گیلانی غروی
 
</gallery>
 
</gallery>
 
 
[[رده:علمای قرن چهاردهم|گیلانی غروی،شعبان]]
 
[[رده:علمای قرن چهاردهم|گیلانی غروی،شعبان]]
[[رده:فقیهان]]
+
[[رده:علماء شیعه]][[رده:فقیهان]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مدفونین در وادی السلام]]
 
[[رده:مدفونین در وادی السلام]]
 
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۳۴

«آیت‌الله شعبان دیوشلی گیلانی» (۱۲۷۵-۱۳۴۸ ق)، عالم وارسته و از فقها و مراجع شیعه در قرن ۱۴ قمری و از شاگردان شیخ عبدالله مازندرانی و میرزا حبیب‌الله رشتی بود. ایشان گذشته از مقامات علمی، مقامات عالی معنوی داشت و در میان بزرگان، از شدت فضل و تقوا به «سلمان عصر» شهرت داشت.

۲۲۰px
نام کامل شعبان دیوشلی لنگرودی گیلانی
زادروز ۱۲۷۵ قمری
زادگاه لنگرود گیلان
وفات ۱۳۴۸ قمری
مدفن نجف، وادی السلام

Line.png

اساتید

شیخ عبدالله مازندرانی، میرزا حبیب‌الله رشتی، فاضل ایروانی، زین‌العابدین مازندرانی،...

شاگردان

ملا عبدالله ممجد لنگرودی، اسماعیل تنکابنی، حسین فقیه اشکوری، سید مهدی رودباری،...

آثار

صلاة المسافر، کتاب القضاء، احکام الخلل فی الصلاة، المقامات العلمیة، المتاجر،...


زندگی‌نامه

شعبان گیلانی فرزند مهدی بن عبدالوهاب، در نیمه شعبان ۱۲۷۵ قمری در روستای «دَیوشَل» از توابع لنگرود استان گیلان به دنیا آمد. پدرش شیخ مهدی از عالمان ولایت مدار و متقی آن دیار به شمار می‌رفت.

جدّ این فرزند نورسیده، شیخ عبدالوهاب اهل خراسان بود که به گیلان مهاجرت کرد و در این دیار ساکن شد. شیخ شعبان در کودکی پدر بزرگوارش را از دست داد و تحت حمایت و سرپرستی مادرش که از زنان پاکدامن و آگاه به مسایل دینی بود، قرار گرفت.

شعبان بعدها در حوزه علمیّه نجف اشرف با عناوین «گیلانی» و «رشتی» و «رشتی نجفی» و در منطقه گیلان و در نزد گیلانیان مقیم نجف اشرف، به همان عنوان زادگاهش، «دَیوشلی» شهرت یافت.

مرحوم آیت‌الله شعبان گیلانی، سرانجام در ۲۴ شوال ۱۳۴۸ قمری در نجف اشرف وفات نمود. حاج شیخ علی زاهد قمی بر پیکرش نماز خواند و در نزدیک قبر هود و صالح پیامبر در وادی السلام مدفون گردید.

تحصیل و استادان

شعبان گیلانی تحصیلات مقدماتی را در همان زادگاهش، در نزد آقا شیخ علی دیوشلی فراگرفت. با تشویق ایشان بعضی از مقدمات ادبی را در نزد میرزا حسین مدرس لاهیجی در مدرسه علمیه «شعربافان» لاهیجان آموخت.

بعد از آن به قزوین مهاجرت کرد و متون فقه و اصول را در آن شهر و در نزد بزرگانی مانند سید علی (صاحب حاشیه بر قوانین) و میرزا عبدالوهاب بهشتی فراگرفت و خود نیز به تدریس سطوح پایین‎تر پرداخت.

آیت‌الله گیلانی پس از تحصیلات مقدماتی در سال ۱۲۹۲ قمری راهی نجف اشرف شد و سالیان متمادی از ملازمان و خواص اصحاب استاد و همشهری خود آیت‌الله ملا عبدالله مازندرانی بود و توانست از محضر این فقیه وارسته و مبارز، بهره‌های علمی و معنوی فراوانی ببرد. شیخ شعبان گیلانی به درس اساتید نجف بسنده نکرد. لذا به کربلا سفر کرد و از درس پرفایده آیت‌الله شیخ زین العابدین مازندرانی که مهم‌ترین کرسی تدریس حوزه کربلا را بر عهده داشت، سالیان متمادی بهره مند گردید.

برخی دیگر از اساتید ایشان در حوزه نجف عبارتند از:

شاگردان

آیت‌الله گیلانی علاوه بر تحصیل و کسب علم، خود نیز از مدرسان بزرگ حوزه نجف اشرف به شمار می‌رفت. مخصوصا بعد از رحلت استادش شیخ عبدالله مازندرانی، اغلب طلاب و فضلای شمالی محضر این فقیه والامقام، زانوی شاگردی بر زمین زدند، از جمله:

  • عبدالحسین فقیهی رشتی، (فرزند آن مرحوم)
  • ابوالحسن فقیهی، مشهور به آیت‌الله زاده گیلانی (فرزند آن مرحوم)
  • شیخ مرتضی مدرس گیلانی، (فرزند آن مرحوم)، که از نویسندگان و پژوهندگان نامدار و پرکار معاصر بود.
  • اسماعیل تنکابنی
  • حسین فقیه اشکوری
  • ابراهیم اشکوری گورجی
  • غلامعلی اشکوری تنکابنی
  • محمدعلی اشکوری
  • سید محسن هاشمی رامسری
  • علی اعتمادالواعظین گیلانی
  • سید مهدی رودباری
  • عبدالله ممجد لنگرودی

ضمنا بسیاری از اعلام و شخصیت‌های برجسته روحانی از آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی اجازات اجتهادی دارند که متن دست خط و نام و امضای آن بزرگوار به تفصیل در کتاب ارزشمند «الاجازة الکبیرة» آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی آمده است.

آثار و تألیفات

  • احکام فقهی
  • تعادل و تراجیح
  • کتاب القضاء
  • مباحث الالفاظ
  • المتاجر
  • صلوة المسافر
  • حاشیه بر العروة الوثقی
  • رسالة فی حکم العزل و انعزال الولاة المنصوبین عن الائمة علیهم السلام
  • الاصول العملیة و القطع و الظن و التعادل و التراجیح
  • رسالة فی تزویج الصغیر بالکبیر و بالعکس بالعقد المنقطع
  • رسالة فی عدم وجوب الترتیب فی فوائت المیت
  • رسالة فی الطلاق بعوض.
  • حجیة القطع (شرح بر مبحث قطع رسائل شیخ انصاری با تصحیح مدرس گیلانی)
  • رسالة فی انتقال الترکه الی الوارث مع الدین المستغرق للترکه.

خصوصیات اخلاقی

سلمان عصر:

آیت الله شیخ شعبان گیلانی گذشته از مقامات علمی، مقامات عالی معنوی داشت و اهل باطن بود. پرهیزگار و صاحب فضل و ادب بود. او عالمی خوش بیان و خوش سلیقه بود. شناخت کامل از معارف و مردم داشت. بسیار عبادت می‌کرد و ذکر می‌گفت، به طوری که در میان بزرگان، از شدت فضل و تقوا معروف به «سلمان زمان» شده بود.

تکریم اساتید:

آیت الله شیخ شعبان گیلانی نسبت به همگان تواضع و فروتنی داشت، خصوصا نسبت به اساتید و الامقام خود. آن بزرگوار در میان اساتید، نسبت به استاد بزرگوارش ملا عبدالله مازندرانی عشق می‌ورزید، حتی منزل مسکونی وی را متبرک و مقدس می‌دانست. از آیت‌الله بهجت نقل شده است، منزلی که آیت‌الله ملاعبدالله مازندرانی در قریه دیوشل لنگرود در آنجا متولد شده بود، بعد از گذشت سالیان متمادی از هجرت آن بزرگوار، باقی بود و آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی که از مجتهدان و اخیار و اوتاد روزگار بود، در زمان اقامت خویش، اغلب عباداتش را مقید بود در این منزل، انجام بدهد و معتقد بود که این منزل، قداست و روحانیت خاصی نزد پروردگار دارد و محل استجابت دعا است. او تا بدین اندازه نسبت به بزرگان و اساتید خود تجلیل و تکریم می‌کرده است.

مکتب اخلاقی و عرفانی:

تهذیب نفس و پالایش روح و روان از آلودگی‌های دنیوی و اوصاف شیطانی، اساس کار در زندگی آیت‌الله گیلانی بود. وی با الهام گیری از سیره معصومان علیهم السلام، و توصیه‌های آنان، بر این باور بود که درک حقایق عالم برای انسان، بدون تابش نور الهی بر دل و جان، ممکن نیست. این مرد الهی جامع همه چیز بود. کمالات و ملکات خوبی داشت. بسیار مؤدب بود. هیچ وقت از افراد بدگویی نمی‌کرد، حتی از کسانی که به ایشان کم محبت بودند. عفت زبان داشتند. علاقه ی شدیدی به شب زنده داری و نافله ی شب داشت و معتقد بود که توفیقات الهی در انجام دادن نافله شب به دست می‌آید. آن بزرگوار با این که بعد از آیات عظام شریعت اصفهانی و سید محمدکاظم یزدی در ردیف مراجع بزرگ قرار داشت و برخی از مردم بلاد شیعه از او تقلید می‌کردند و وجوه فراوانی نیز به دستش می‌رسید، ولی زندگی فقیرانه و زاهدانه داشت. چنان زاهدانه زندگی می‌کرد که موقع مرگ، غیر از مقداری کتاب و برخی وسایل کهنه، چیز دیگری نداشت.

مبارزه با ستم:

در سال ۱۳۲۴ قمری آغاز زمزمه‌های مشروطه خواهی آغاز شد. آن زمان آیت‌الله شیخ شعبان گیلانی به عنوان یکی از برجسته‌ترین شاگردان ملاعبدالله مازندرانی به شمار می‌رفت. مرحوم مازندرانی به همراه آیات آخوند خراسانی و میرزا خلیل تهرانی از رهبران ثلاث نهضت مشروطیت در نجف اشرف، عهده دار این انقلاب بودند. شرح مبارزات آنان در برابر تباهی‌های استبداد قاجاریه تفصیل در کتب تاریخ آمده است. آیت‌الله گیلانی نیز با تاثیرپذیری از استادش به صف مبارزان مشروطه خواه در نجف پیوست و با حمایت همه جانبه از استادش، ستیز با ستم را در برنامه ی کار خود قرار داد و به تبلیغ و ترویج افکار و آگاه کردن مردم از اهداف مشروطه خواهان پرداخت، اما بعد از رحلت آیات آخوند خراسانی و ملاعبدالله مازندرانی و آگاه شدن از انحراف نهضت مشروطه از موازین شرعی، همانند بسیاری از روحانیان مبارز و طرفدار مشروطه، همانند آیت‌الله نایینی و... نادم می‌گردد و فعالیت‌های خود را متوقف می‌کند.

منابع

  • سايت شعائر.
  • مقاله "فقیه وارسته"، محمدتقی ادهم‌نژاد.
  • سایت فرهیختگان تمدن شیعه.



آرشیو عکس و تصویر