جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

آسیه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
==آسیه در لغت==
+
{{خوب}}
 
 
ريشه كلمه (ا-س-ى) و آسيه بر وزن كامله به معنی بناء استوار و پايه و ستون می باشد.<ref> حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، جلداول،  مقدمه، ص: 272.</ref>
 
  
 +
'''«آسیه بنت مزاحم»''' یکی از زنان [[بنی اسرائیل]] بود که [[فرعون]] او را به همسری گرفت. او به [[حضرت موسی]] علیه‌السلام [[ایمان]] آورد، اما ایمان خویش را از فرعون پنهان می‌کرد. [[قرآن کریم]] از او به عنوان بانوی اهل [[بهشت]] یاد نموده و ایمان او را ستوده است.
 
==شخصیت آسیه==
 
==شخصیت آسیه==
  
در [[مجمع البيان]] آمده که: آسيه دختر مزاحم از [[بنى اسرائيل]] بود، فرعون او را به زنى گرفت، او از نسل [[انبياء]] بود بر مؤمنان رحم مى كرد و [[احسان]] مى نمود.<ref> تفسير أحسن الحديث، ج ص: 15.</ref>
+
کلمه «آسیه» از ریشه (ا-س-ى) و بر وزن کامله، به معنی بناء استوار و پایه و ستون می باشد.<ref> حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، ج ۱، ص ۲۷۲.</ref> در [[مجمع البیان]] آمده که: آسیه دختر مزاحم از [[بنى اسرائیل]] بود، [[فرعون]] او را به زنى گرفت، او از نسل [[انبیاء]] بود و بر مؤمنان رحم مى کرد و [[احسان]] مى نمود.<ref> تفسیر أحسن الحدیث، ج ۸، ص ۱۵.</ref>
  
گفته اند: هنگامى كه معجزه [[حضرت موسی]] عليه السلام را در مقابل ساحران مشاهده كرد. اعماق قلبش به نور [[ايمان]] روشن شد، و از همان لحظه به موسى ايمان آورد او پيوسته ايمان خود را مكتوم مى داشت، هنگامى كه [[فرعون]] از ايمان او باخبر شد بارها او را نهى كرد ولى اين زن با استقامت هرگز تسليم خواسته فرعون نشد.<ref> برگزيده [[تفسير نمونه]]، ج ص: 229.</ref>
+
گفته اند: هنگامى که [[معجزه]] [[حضرت موسی]] علیه السلام را در مقابل ساحران مشاهده کرد، اعماق قلبش به نور [[ایمان]] روشن شد، و از همان لحظه به موسى ایمان آورد. او پیوسته ایمان خود را مکتوم مى داشت، هنگامى که فرعون از ایمان او باخبر شد، بارها او را نهى کرد، ولى این زن با استقامت هرگز تسلیم خواسته فرعون نشد.<ref> برگزیده تفسیر نمونه، ج ۵، ص ۲۲۹.</ref>
  
 
==آسیه در قرآن==
 
==آسیه در قرآن==
  
در [[قرآن کریم]] دو بار از این بانو بدون ذکر نام وی، از او یاد شده است.
+
در [[قرآن کریم]] دو بار از این بانو بدون ذکر نام وی، یاد شده است:
  
* گرفتن حضرت موسی علیه السلام از نیل: «{{متن قرآن|وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لي  وَ لَكَ لاتَقْتُلُوهُ عَسى أَنْ يَنْفَعَنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لايَشْعُرُون}}»: همسر فرعون گفت: اين نور چشم من و توست. او را نكشيد شايد براى ما مفيد باشد يا اين كه او را به فرزندى قبول كنيم و آن ها نمى دانستند.<ref> [[سوره قصص]]، آیه 9.</ref>
+
*گرفتن [[حضرت موسی]] علیه السلام از رود نیل: «{{متن قرآن|«وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَینٍ لی وَ لَک لاتَقْتُلُوهُ عَسى أَنْ ینْفَعَنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لایشْعُرُون»}}»: همسر [[فرعون]] گفت: این نور چشم من و توست. او را نکشید شاید براى ما مفید باشد، یا این که او را به فرزندى قبول کنیم و آنها نمى دانستند.<ref> [[سوره قصص]]، آیه ۹.</ref>
  
* خدا براى افرادی که [[ایمان]] آورده اند، همسر فرعون را مثل زده و می فرماید: «{{متن قرآن|وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لي  عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ وَ نَجِّني مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّني  مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمينَ}}»: و خداوند براى اهل ايمان، همسر [[فرعون]] را مثال مى زند. زمانى كه به پروردگار خويش عرض كرد: پروردگارا! خانه اى براى من نزد خودت در [[بهشت]] بساز و مرا از دست فرعون و كارهايش نجات ده و نيز از دست مردم ستمكار نجاتم ده.<ref> [[سوره تحريم]]، آیه 11.</ref>
+
*خدا براى افرادی که [[ایمان]] آورده اند، همسر فرعون را مثل زده و می فرماید: «{{متن قرآن|«وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لی عِنْدَک بَیتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ»}}»: و خداوند براى اهل ایمان، همسر فرعون را مثال مى زند. زمانى که به پروردگار خویش عرض کرد: پروردگارا! خانه اى براى من نزد خودت در [[بهشت]] بساز و مرا از دست فرعون و کارهایش نجات ده و نیز از دست مردم ستمکار نجاتم ده.<ref> [[سوره تحریم]]، آیه ۱۱.</ref>
  
==آسیه در روايات==
+
==آسیه در روایات==
  
* [[امام علی]] عليه السلام گويد: رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم آيه إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ: خداوند تو را انتخاب و تطهير نمود - را قرائت نمود و به من فرمود: اى على! بهترين زنان دو عالم چهار نفر مى باشند:
+
*[[امام علی]] علیه السلام فرمود: [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] صلى الله علیه وآله آیه {{متن قرآن|«إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاک وَ طَهَّرَک...»}} (خداوند تو را انتخاب و تطهیر نمود) را قرائت نمود و به من فرمود: اى على! بهترین زنان دو عالم چهار نفر مى باشند: [[مریم]] دختر عمران، آسیه دختر مزاحم، [[خدیجه کبری|خدیجه]] دختر خویلد، [[حضرت فاطمه]] دختر محمد.<ref> زندگانى حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام (روحانى)، ص ۲۴۶.</ref>
  
# [[مریم]] دختر عمران
+
*[[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هنگامى که [[حضرت خدیجه]] رحلت نمود، فاطمه علیهاالسلام که کودکى بیش نبود دائما خود را به [[رسول خدا]] صلى الله علیه وآله نزدیک مى کرد و در اطراف او مى گشت و مى گفت: اى رسول خدا! مادرم کجاست؟ ولى پیامبر به او پاسخى نمى داد و فاطمه به دنبال کسى بود که بتواند پاسخ این سؤال را از او بگیرد، و پیامبر خدا نیز در فکر بود که چه جوابى به او بدهد، در این حال [[جبرئیل]] بر او نازل گردیده و گفت: خداوند مى فرماید: به فاطمه سلام برسان و به او بگو که مادرت با آسیه همسر فرعون و [[مریم]] دختر عمران، در خانه اى است که در [[بهشت]] قرار دارد و دیوارهاى آن از طلا و ستون هاى آن از یاقوت سرخ است. و فاطمه مى گفت: خدا سلام و سلامتى است، و سلام و سلامتى از او و به سوى اوست.<ref> زندگانى حضرت زهرا علیهاالسلام (روحانى)، ص ۲۲۲.</ref>
# خديجه دختر خويلد
 
# [[حضرت فاطمه]] دختر محمد صلى الله عليه و آله و سلم
 
# آسيه دختر مزاحم.<ref> زندگانى [[حضرت فاطمه]] زهرا عليهاالسلام (روحانى)، ص: 246.</ref>
 
  
* [[امام صادق]] عليه السلام فرموده: هنگامى كه [[حضرت خديجه]] رحلت نمود فاطمه عليهاالسلام كه كودكى بيش نبود دائما خود را به [[رسول خدا]] عليه السلام نزديك مى كرد و در اطراف او مى گشت و مى گفت: اى رسول خدا! مادرم كجاست؟ ولى پيامبر به او پاسخى نمى داد و فاطمه به دنبال كسى بود كه بتواند پاسخ اين سؤال را از او بگيرد، و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم نيز در فكر بود كه چه جوابى به او بدهد، در اين حال [[جبرئيل]] بر او نازل گرديده و گفت: خداوند مى  فرمايد: به فاطمه سلام برسان و به او بگو كه مادرت با آسیه همسر فرعون و [[مریم]] دختر عمران، در خانه اى است كه در [[بهشت]] قرار دارد و ديوارهاى آن از طلا و ستون هاى آن از ياقوت سرخ است. و فاطمه مى گفت: خدا سلام و سلامتى است، و سلام و سلامتى از او و به سوى اوست.<ref> زندگانى حضرت زهرا عليهاالسلام (روحانى)، ص: 222.</ref>
+
*[[رسول خدا]] صلی الله علیه وآله فرمود: سه نفر حتى یک چشم بهم زدن به [[وحى]] الهى کافر نشدند: [[مؤمن آل یس|مؤمن آل یاسین]] و [[امام علی|علی بن ابى طالب]] و آسیه همسر فرعون.<ref> خصال صدوق/ترجمه فهرى، ج ۱، ص ۱۹۲.</ref>
  
* [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله فرمود: سه نفر حتى يك چشم بهم زدن به [[وحى]] الهى كافر نشدند مؤمن آل يسن و [[امام علی]] بن ابى طالب و آسيه همسر فرعون.<ref> خصال/ترجمه فهرى، ج  1، ص: 192.</ref>
+
*پیامبر صلى الله علیه وآله به حضرت فاطمه فرمود: آیا راضى هستى سیده زنان این امت -یا بزرگترین زنان عالم- باشى؟ عرض کرد: اى پدر، مریم دختر عمران و آسیه زن فرعون چه مى شود؟ فرمود: مریم و آسیه بزرگترین زنان عصر خود بودند.<ref> الطرائف/ترجمه داود الهامى، ص ۳۸۰.</ref>
 
 
* پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم اشاره به فاطمه فرمود: آيا راضى هستى سيده زنان اين امت يا بزرگترين زنان عالم باشى؟ عرض كرد: اى پدر، مريم دختر عمران و آسيه زن فرعون چه مى شود؟ فرمود: مريم و آسيه بزرگترين زنان عصر خود بودند.<ref> الطرائف/ترجمه داود الهامى، ص: 380.</ref>
 
 
 
* پيغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: مردى كه بر بدخويى همسرش صبر كند؛ خداوند اجر مصائب [[حضرت ایوب]] را بوى دهد، و زنى كه بر بدخويى شوهرش شكيبايى كند؛ خداوند ثواب آسيه بدو دهد.<ref> [[مكارم الأخلاق]]/ترجمه ميرباقرى، ج  1، ص: 408.</ref>
 
  
 +
*پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: مردى که بر بدخویى همسرش [[صبر]] کند، خداوند اجر مصائب [[حضرت ایوب]] را به وى دهد، و زنى که بر بدخویى شوهرش شکیبایى کند، خداوند ثواب آسیه به او دهد.<ref> مکارم الأخلاق/ترجمه میرباقرى، ج ۱، ص ۴۰۸.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
* تفسير أحسن الحديث، سيد على اكبر قرشى؛ [[تهران]]: بنياد [[بعثت]]، چاپ سوم، 1377 ش.
+
*[[تفسیر احسن الحدیث (کتاب)|تفسیر أحسن الحدیث]]، سید على اکبر قرشى؛ تهران: بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ ش.
* [[حجة التفاسير و بلاغ الإكسير]]، سيد عبدالحجت بلاغى؛ [[قم]]: انتشارات [[حكمت]]، 1386 ق.
+
*[[حجة التفاسیر و بلاغ الاکسیر (کتاب)|حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر]]، سید عبدالحجت بلاغى؛ قم: انتشارات حکمت، ۱۳۸۶ ق.
* برگزيده [[تفسير نمونه]]، احمد على بابايى؛ تهران: دارالكتب الاسلاميه، چاپ سیزدهم، 1382 ش.
+
*برگزیده [[تفسیر نمونه]]، احمد على بابایى؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ سیزدهم، ۱۳۸۲ ش.
* زندگانى حضرت زهرا عليهاالسلام (روحانى)، محمد روحانى على آبادى؛ تهران: انتشارات مهام، چاپ اول، 1379 ش.
+
*زندگانى حضرت زهرا علیهاالسلام، محمد روحانى على آبادى؛ تهران: انتشارات مهام، چاپ اول، ۱۳۷۹ ش.
* خصال/ترجمه فهرى، سيد احمد فهرى زنجانى؛ تهران: انتشارات علميه اسلاميه، چاپ اول.
+
*[[الخصال (کتاب)|خصال شیخ صدوق]]/ترجمه سید احمد فهرى زنجانى؛ تهران: انتشارات علمیه اسلامیه، چاپ اول.
* الطرائف/ترجمه داود الهامى، داود الهامى؛ قم: نويد اسلام، چاپ دوم، 1374 ش.
+
*الطرائف/ترجمه داود الهامى؛ قم: نوید اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۴ ش.
* [[مكارم الأخلاق]]/ترجمه ميرباقرى، سيد ابراهيم ميرباقرى؛ تهران: فراهانى، چاپ دوم، 1365 ش.
+
*مکارم الأخلاق/ترجمه سید ابراهیم میرباقرى؛ تهران: فراهانى، چاپ دوم، ۱۳۶۵ ش.
 
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
}}
 
[[رده:شخصیت های ستوده شده در قرآن]]
 
[[رده:شخصیت های ستوده شده در قرآن]]
 
[[رده:زنان مطرح شده در قرآن]]
 
[[رده:زنان مطرح شده در قرآن]]
 +
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۰۱


«آسیه بنت مزاحم» یکی از زنان بنی اسرائیل بود که فرعون او را به همسری گرفت. او به حضرت موسی علیه‌السلام ایمان آورد، اما ایمان خویش را از فرعون پنهان می‌کرد. قرآن کریم از او به عنوان بانوی اهل بهشت یاد نموده و ایمان او را ستوده است.

شخصیت آسیه

کلمه «آسیه» از ریشه (ا-س-ى) و بر وزن کامله، به معنی بناء استوار و پایه و ستون می باشد.[۱] در مجمع البیان آمده که: آسیه دختر مزاحم از بنى اسرائیل بود، فرعون او را به زنى گرفت، او از نسل انبیاء بود و بر مؤمنان رحم مى کرد و احسان مى نمود.[۲]

گفته اند: هنگامى که معجزه حضرت موسی علیه السلام را در مقابل ساحران مشاهده کرد، اعماق قلبش به نور ایمان روشن شد، و از همان لحظه به موسى ایمان آورد. او پیوسته ایمان خود را مکتوم مى داشت، هنگامى که فرعون از ایمان او باخبر شد، بارها او را نهى کرد، ولى این زن با استقامت هرگز تسلیم خواسته فرعون نشد.[۳]

آسیه در قرآن

در قرآن کریم دو بار از این بانو بدون ذکر نام وی، یاد شده است:

  • گرفتن حضرت موسی علیه السلام از رود نیل: ««وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَینٍ لی وَ لَک لاتَقْتُلُوهُ عَسى أَنْ ینْفَعَنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لایشْعُرُون»»: همسر فرعون گفت: این نور چشم من و توست. او را نکشید شاید براى ما مفید باشد، یا این که او را به فرزندى قبول کنیم و آنها نمى دانستند.[۴]
  • خدا براى افرادی که ایمان آورده اند، همسر فرعون را مثل زده و می فرماید: ««وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لی عِنْدَک بَیتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ»»: و خداوند براى اهل ایمان، همسر فرعون را مثال مى زند. زمانى که به پروردگار خویش عرض کرد: پروردگارا! خانه اى براى من نزد خودت در بهشت بساز و مرا از دست فرعون و کارهایش نجات ده و نیز از دست مردم ستمکار نجاتم ده.[۵]

آسیه در روایات

  • امام علی علیه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله علیه وآله آیه «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاک وَ طَهَّرَک...» (خداوند تو را انتخاب و تطهیر نمود) را قرائت نمود و به من فرمود: اى على! بهترین زنان دو عالم چهار نفر مى باشند: مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم، خدیجه دختر خویلد، حضرت فاطمه دختر محمد.[۶]
  • امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامى که حضرت خدیجه رحلت نمود، فاطمه علیهاالسلام که کودکى بیش نبود دائما خود را به رسول خدا صلى الله علیه وآله نزدیک مى کرد و در اطراف او مى گشت و مى گفت: اى رسول خدا! مادرم کجاست؟ ولى پیامبر به او پاسخى نمى داد و فاطمه به دنبال کسى بود که بتواند پاسخ این سؤال را از او بگیرد، و پیامبر خدا نیز در فکر بود که چه جوابى به او بدهد، در این حال جبرئیل بر او نازل گردیده و گفت: خداوند مى فرماید: به فاطمه سلام برسان و به او بگو که مادرت با آسیه همسر فرعون و مریم دختر عمران، در خانه اى است که در بهشت قرار دارد و دیوارهاى آن از طلا و ستون هاى آن از یاقوت سرخ است. و فاطمه مى گفت: خدا سلام و سلامتى است، و سلام و سلامتى از او و به سوى اوست.[۷]
  • پیامبر صلى الله علیه وآله به حضرت فاطمه فرمود: آیا راضى هستى سیده زنان این امت -یا بزرگترین زنان عالم- باشى؟ عرض کرد: اى پدر، مریم دختر عمران و آسیه زن فرعون چه مى شود؟ فرمود: مریم و آسیه بزرگترین زنان عصر خود بودند.[۹]
  • پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: مردى که بر بدخویى همسرش صبر کند، خداوند اجر مصائب حضرت ایوب را به وى دهد، و زنى که بر بدخویى شوهرش شکیبایى کند، خداوند ثواب آسیه به او دهد.[۱۰]

پانویس

  1. حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، ج ۱، ص ۲۷۲.
  2. تفسیر أحسن الحدیث، ج ۸، ص ۱۵.
  3. برگزیده تفسیر نمونه، ج ۵، ص ۲۲۹.
  4. سوره قصص، آیه ۹.
  5. سوره تحریم، آیه ۱۱.
  6. زندگانى حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام (روحانى)، ص ۲۴۶.
  7. زندگانى حضرت زهرا علیهاالسلام (روحانى)، ص ۲۲۲.
  8. خصال صدوق/ترجمه فهرى، ج ۱، ص ۱۹۲.
  9. الطرائف/ترجمه داود الهامى، ص ۳۸۰.
  10. مکارم الأخلاق/ترجمه میرباقرى، ج ۱، ص ۴۰۸.

منابع

  • تفسیر أحسن الحدیث، سید على اکبر قرشى؛ تهران: بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ ش.
  • حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، سید عبدالحجت بلاغى؛ قم: انتشارات حکمت، ۱۳۸۶ ق.
  • برگزیده تفسیر نمونه، احمد على بابایى؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ سیزدهم، ۱۳۸۲ ش.
  • زندگانى حضرت زهرا علیهاالسلام، محمد روحانى على آبادى؛ تهران: انتشارات مهام، چاپ اول، ۱۳۷۹ ش.
  • خصال شیخ صدوق/ترجمه سید احمد فهرى زنجانى؛ تهران: انتشارات علمیه اسلامیه، چاپ اول.
  • الطرائف/ترجمه داود الهامى؛ قم: نوید اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۴ ش.
  • مکارم الأخلاق/ترجمه سید ابراهیم میرباقرى؛ تهران: فراهانى، چاپ دوم، ۱۳۶۵ ش.