مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
'''منبع:''' کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی
+
'''«مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام»''' تألیف [[شهید ثانی]] (م، ۹۶۶ ق)، کتابی در موضوع [[فقه]] استدلالى و از شروح مهم «[[شرایع الاسلام]]» اثر [[محقق حلى]] است. این کتاب مورد توجه و استناد [[فقیه|فقهاى]] بعد واقع شده است.
 
+
{{مشخصات کتاب
'''نویسنده:''' محمدرضا ضمیری
 
{{مشخصات کتاب
 
  
 
|عنوان=
 
|عنوان=
  
|تصویر=[[پرونده:مسالک الافهام.jpg|240px|وسط]]
+
|تصویر=[[پرونده:مسالک الافهام.jpg|۲۴۰px|وسط]]
  
|نویسنده=شهيد ثاني‌
+
|نویسنده=شهید ثانی
  
|موضوع=فقه شيعه
+
|موضوع=فقه شیعه
  
 
|زبان=عربی
 
|زبان=عربی
  
|تعداد جلد=15
+
|تعداد جلد=۱۵
  
|عنوان افزوده1=تحقيق‌ و نشر  
+
|عنوان افزوده1=تحقیق‌ و نشر  
  
|افزوده1=موسسه‌ المعارف‌ الاسلاميه‌
+
|افزوده1=مؤسسة المعارف‌ الاسلامیة
  
 
|عنوان افزوده2=
 
|عنوان افزوده2=
سطر ۲۴: سطر ۲۲:
 
|افزوده2=
 
|افزوده2=
  
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/50286/مسالك-الافهام-الي‌-تنقيح‌-شرايع‌-الاسلام‌--محقق‌-حلي مسالک الافهام]
+
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/۵۰۲۸۶/مسالک-الافهام-الی‌-تنقیح‌-شرایع‌-الاسلام‌--محقق‌-حلی مسالک الأفهام]
 
 
 
}}  
 
}}  
== مؤلف: ==
 
زین الدین بن على بن احمد عاملى، معروف به [[شهید ثانی]] (م 966 ق).
 
 
'''زندگی‌نامه و اظهارنظرها:'''
 
 
این عالم سترگ [[شیعه]] در دهكده «جبع»، از توابع جبل عامل در سیزده [[شوال]] پا به عرصه هستى نهاد. وى در نه سالگى [[قرآن]] مجید را ختم كرد. سپس قسمتى از [[ادبیات عرب]] و [[فقه]] را نزد پدر دانشمندش، نورالدین على آموخت.
 
 
در سال 925 ق در چهارده سالگى به قریه «میس» جبل عامل رفت. هشت سال نزد شیخ عبدالعالى میسى كتاب‌هاى [[شرایع الاسلام]] [[محقق اول|محقق حلى]]، ارشاد الاذهان [[علامه حلی|علامه حلى]] و قواعد [[شهید اول]] را خواند. در اواخر سال 933 به دهكده «كرك نوح» رفت و از محضر سید بدرالدین حسن بن جعفر اعرجى (مؤلف كتاب محجة البیضاء) كتاب قواعد [[ابن ميثم بحرانی|ابن میثم بحرانى]] و تهذیب را خواند. در سال 937 ق به [[دمشق]] رفت و از محضر فیلسوف شمس الدین محمد بن مكى استفاده نمود.
 
 
شهید مسافرت‌هایى به شهرهاى [[مصر]]، [[عراق]]، [[حجاز]]، [[بیت المقدس]]، روم و جاهاى دیگر كرد و در آخر هم به زادگاهش جبع بازگشت و در آنجا به تدریس و تصنیف و تألیف مشغول شد. وى در سال 966 ق بدست مأمور سلطان سلیمان عثمانى به شهادت رسید.
 
 
'''استادان:'''
 
  
علامه نورالدین على بن احمد، شیخ على بن عبدالعالى میسى، سید حسن بن سید جعفر حسینى، عاملى كركى، شمس الدین محمد بن مكى، شیخ ابوالحسن بكرى، شیخ ناصرالدین لقانى مالكى، شیخ شمس الدین محمد بن نجار نحاس، شیخ عبدالحمید سمهودى.
+
==مؤلف==
 +
زین الدین بن على بن احمد عاملى، معروف به [[شهید ثانی]] (م، ۹۶۶ ق) در جبل عامل [[لبنان]] به دنیا آمد. وى در نه سالگى [[قرآن|قرآن مجید]] را ختم کرد. سپس قسمتى از [[ادبیات عرب]] و [[فقه]] را نزد پدر دانشمندش، نورالدین على آموخت.
 +
شهید ثانی همچنین نزد شیخ عبدالعالى میسى، سید بدرالدین حسن اعرجى (مؤلف کتاب [[المحجة البیضاء|محجة البیضاء]])، و [[شهید اول|شمس الدین محمد بن مکى]] استفاده نمود.
  
'''شاگردان:'''
+
شهید مسافرت‌هایى به شهرهاى [[مصر]]، [[عراق]]، [[حجاز]]، [[بیت المقدس]]، روم و جاهاى دیگر کرد و در آخر هم به زادگاهش بازگشت و در آنجا به تدریس و تصنیف و تألیف مشغول شد.
  
سید نورالدین على بن حسین موسوى عاملى، سید على حسینى جزینى عاملى، شیخ حسین بن عبدالصمد عاملى، على بن زهره جبعى، سید نورالدین كركى، شیخ عبدالنبى بن على، بهاءالدین محمد بن على عودى جزینى.
+
برخی از تألیفات ارزشمند او عبارتند از: [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة|شرح لمعه]]، [[مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام|مسالک الأفهام]]، [[تمهید القواعد شهید ثانی (کتاب)|تمهید القواعد الاصولیه]]، [[مسکن الفؤاد (کتاب)|مسکّن الفؤاد]]، [[البدایة فی علم الدرایة (کتاب)|البدایة فی علم الدرایة]].  
  
'''تألیفات:'''
+
شهید ثانی در سال ۹۶۶ قمری بدست مأمور سلطان سلیمان عثمانى به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید.
  
[[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة|شرح لمعه]]، روض الجنان فى شرح ارشاد الاذهان، مسالك الافهام، [[منیة المرید]] و...
+
==معرفى اجمالى کتاب==
 +
«مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام» از تألیفات ارزشمند [[شهید ثانی]] در [[فقه]] استدلالى و یکى از بهترین شروح «[[شرایع الاسلام|شرایع]]» [[محقق اول|محقق حلى]] است. آراء و نظریات شهید ثانى در «مسالک» مورد توجه و استناد [[فقیه|فقهاى]] بعد واقع شد؛ به طورى  که در بسیارى از موارد به رأى و نظر شهید در مسالک الأفهام استناد مى جویند.  
  
== معرفى اجمالى كتاب: ==
+
این کتاب یک دوره فقه کامل است که از کتاب [[طهارت]] شروع مى شود و به کتاب [[دیات]] پایان مى پذیرد.
«مسالك الأفهام» از تألیفات ذى قیمت شهید در [[فقه]] استدلالى است و یكى از بهترین شروح [[شرایع الاسلام|شرایع]] محقق حلى است. آرا و نظریات شهید ثانى در مسالك مورد توجه و استناد [[فقیه|فقهاى]] بعد واقع شد؛ به طورى  كه در بسیارى از موارد به رأى و نظر شهید در مسالك استناد مى جویند. این كتاب یك دوره فقه كامل است كه از كتاب طهارت شروع مى شود و به كتاب [[دیات]] پایان مى پذیرد.
 
  
'''وضعیت نشر:'''
+
==محتوای کتاب==
 +
مباحث کتاب «مسالک الأفهام» نظیر «[[شرایع الاسلام]]»، به چهار بخش عبادات، عقود، ایقاعات و احکام تقسیم شده است. البته بخش عبادات بصورت مختصر و حاشیه‌اى مطرح شده و بعدها کتاب [[مدارک الاحکام]] تألیف [[صاحب مدارک|محمد بن على عاملى]] (م، ۱۰۰۹ ق) براى رفع این نقیصه نوشته شده است.
  
این كتاب به وسیله انتشارات «مؤسسة المعارف الاسلامیة» در سال 1419 ق چاپ و منتشر شده است.
+
مباحث مطرح شده در جلدهاى مختلف کتاب عبارتند از:
==متن کتاب مسالک الافهام==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/50286/مسالك-الافهام-الي‌-تنقيح‌-شرايع‌-الاسلام‌--محقق‌-حلي مسالک الافهام]
 
  
 +
*جلد اول: کتاب طهارت، کتاب صلاة، کتاب زکات، کتاب خمس
 +
*جلد دوم: کتاب صوم، کتاب حج، کتاب عمره
 +
*جلد سوم: کتاب جهاد، کتاب امر به معروف و نهى از منکر، کتاب تجارت
 +
*جلد چهارم: کتاب‌هاى رهن، مفلس، حجر، ضمان، صلح، شرکت، مضاربه
 +
*جلد پنجم: کتاب‌هاى مزارعه و مساقات، ودیعه و عاریه، اجاره، وکالت، وقوف و صدقات، سکنى و حبس
 +
*جلد ششم: هبات، سبق و رمایه، وصایا
 +
*جلد هفتم: کتاب نکاح
 +
*جلد هشتم: بقیۀ کتاب نکاح
 +
*جلد نهم: کتاب طلاق، کتاب خلع و مبارات، کتاب ظهار
 +
*جلد دهم: کتاب ایلاء، کتاب لعان، کتاب عتق، کتاب تدبیر و مکاتبه و استیلاد
 +
*جلد یازدهم: کتاب‌هاى اقرار، جعاله، أیمان، نذر، صید و ذباحه
 +
*جلد دوازدهم: کتاب‌هاى اطعمه و اشربه، غصب، شفعه، احیاء موات، لقطه
 +
*جلد سیزدهم: کتاب فرائض، کتاب قضاء
 +
*جلد چهاردهم: شامل بقیۀ کتاب قضاء، کتاب شهادات، کتاب حدود و تعزیرات
 +
*جلد پانزدهم: دنبالۀ کتاب حدود، کتاب قصاص، کتاب دیات.
 +
==منابع==
 +
* کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
 +
* "مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام"، ویکی نور.
 
[[رده:منابع فقهی]]
 
[[رده:منابع فقهی]]
 
[[رده:منابع فقه استدلالی]]
 
[[رده:منابع فقه استدلالی]]
 +
[[رده:آثار شهید ثانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۹

«مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام» تألیف شهید ثانی (م، ۹۶۶ ق)، کتابی در موضوع فقه استدلالى و از شروح مهم «شرایع الاسلام» اثر محقق حلى است. این کتاب مورد توجه و استناد فقهاى بعد واقع شده است.

۲۴۰px
نویسنده شهید ثانی
موضوع فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱۵
تحقیق‌ و نشر مؤسسة المعارف‌ الاسلامیة

مسالک الأفهام

مؤلف

زین الدین بن على بن احمد عاملى، معروف به شهید ثانی (م، ۹۶۶ ق) در جبل عامل لبنان به دنیا آمد. وى در نه سالگى قرآن مجید را ختم کرد. سپس قسمتى از ادبیات عرب و فقه را نزد پدر دانشمندش، نورالدین على آموخت. شهید ثانی همچنین نزد شیخ عبدالعالى میسى، سید بدرالدین حسن اعرجى (مؤلف کتاب محجة البیضاء)، و شمس الدین محمد بن مکى استفاده نمود.

شهید مسافرت‌هایى به شهرهاى مصر، عراق، حجاز، بیت المقدس، روم و جاهاى دیگر کرد و در آخر هم به زادگاهش بازگشت و در آنجا به تدریس و تصنیف و تألیف مشغول شد.

برخی از تألیفات ارزشمند او عبارتند از: شرح لمعه، مسالک الأفهام، تمهید القواعد الاصولیه، مسکّن الفؤاد، البدایة فی علم الدرایة.

شهید ثانی در سال ۹۶۶ قمری بدست مأمور سلطان سلیمان عثمانى به شهادت رسید.

معرفى اجمالى کتاب

«مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام» از تألیفات ارزشمند شهید ثانی در فقه استدلالى و یکى از بهترین شروح «شرایع» محقق حلى است. آراء و نظریات شهید ثانى در «مسالک» مورد توجه و استناد فقهاى بعد واقع شد؛ به طورى که در بسیارى از موارد به رأى و نظر شهید در مسالک الأفهام استناد مى جویند.

این کتاب یک دوره فقه کامل است که از کتاب طهارت شروع مى شود و به کتاب دیات پایان مى پذیرد.

محتوای کتاب

مباحث کتاب «مسالک الأفهام» نظیر «شرایع الاسلام»، به چهار بخش عبادات، عقود، ایقاعات و احکام تقسیم شده است. البته بخش عبادات بصورت مختصر و حاشیه‌اى مطرح شده و بعدها کتاب مدارک الاحکام تألیف محمد بن على عاملى (م، ۱۰۰۹ ق) براى رفع این نقیصه نوشته شده است.

مباحث مطرح شده در جلدهاى مختلف کتاب عبارتند از:

  • جلد اول: کتاب طهارت، کتاب صلاة، کتاب زکات، کتاب خمس
  • جلد دوم: کتاب صوم، کتاب حج، کتاب عمره
  • جلد سوم: کتاب جهاد، کتاب امر به معروف و نهى از منکر، کتاب تجارت
  • جلد چهارم: کتاب‌هاى رهن، مفلس، حجر، ضمان، صلح، شرکت، مضاربه
  • جلد پنجم: کتاب‌هاى مزارعه و مساقات، ودیعه و عاریه، اجاره، وکالت، وقوف و صدقات، سکنى و حبس
  • جلد ششم: هبات، سبق و رمایه، وصایا
  • جلد هفتم: کتاب نکاح
  • جلد هشتم: بقیۀ کتاب نکاح
  • جلد نهم: کتاب طلاق، کتاب خلع و مبارات، کتاب ظهار
  • جلد دهم: کتاب ایلاء، کتاب لعان، کتاب عتق، کتاب تدبیر و مکاتبه و استیلاد
  • جلد یازدهم: کتاب‌هاى اقرار، جعاله، أیمان، نذر، صید و ذباحه
  • جلد دوازدهم: کتاب‌هاى اطعمه و اشربه، غصب، شفعه، احیاء موات، لقطه
  • جلد سیزدهم: کتاب فرائض، کتاب قضاء
  • جلد چهاردهم: شامل بقیۀ کتاب قضاء، کتاب شهادات، کتاب حدود و تعزیرات
  • جلد پانزدهم: دنبالۀ کتاب حدود، کتاب قصاص، کتاب دیات.

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
  • "مسالک الأفهام فی شرح شرایع الاسلام"، ویکی نور.