صرف: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} {{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} علم صرف: یا همان ...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | |||
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} | {{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} | ||
| − | + | ||
| − | از همین جا معلوم می‌شود | + | '''«علم صرف»''' یا همان «تصریف»، اصطلاحاً یعنی تحویل بردن و تغییر دادن یک اصل که همان مصدر باشد به صیغه‌های مختلف، که از هر یک معنایی جدا قصد شده باشد و این معنا جز با این کلمه سازی و تغییر و تحویل حاصل نمی‌شود.<ref>جمعی از نویسندگان، جامع المقدمات، ص۲۰۵ (کتاب شرح التصریف).</ref> مثل این که چگونه از سه حرف اصلی «ضرب» افعال مختلف در زمان‌های مختلف اسم فاعل و اسم مفعول و... ساخته می شود. |
| − | در علم صرف نخستین | + | |
| + | از همین جا معلوم می‌شود که موضوع علم صرف «کلمه» است و خصوصیات و ساختمان آن مورد بحث قرار می‌گیرد و فایده آن نیز شناخت کلمات و معانی آنها و نیز ساختن کلمات مناسب برای معانی مختلف می‌باشد.<ref>طباطبایی، محمدرضا، صرف ساده، دارالعلم، قم، ۱۳۷۲، چ۲۹، ص۱۱ و ۱۲.</ref> | ||
| + | |||
| + | در این علم درباره، جامد و مشتق، مونث و مذکر، مفرد و جمع و تثنیه، اسم یا فعل و یا حرف بودن و زمان‌های مختلف افعال و... بحث می‌شود. | ||
| + | |||
| + | در علم صرف نخستین کسی که کتابی نوشت، ابومسلم معاذ الهرّاء (م، ۱۸۷ ق) است که اهل [[کوفه|کوفه]] و استاد فرّاء می‌باشد و خود از شاگردان [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] علیه السلام بوده است.<ref>زین العابدین قربانی، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، ص۱۰۲، به نقل از ریحانة الادب، ج۴، ص۳۱۲ـ۳۱۴.</ref> پس از او ابوعثمان مازنی کتاب التحریف را نوشت.<ref>همان، به نقل از ریحانه الادب، ج۵، ص۱۴۹ـ۱۵۱.</ref> | ||
| + | |||
| + | برخی از معروف‌ترین کتابهای علم صرف عبارتند از: | ||
| + | |||
| + | * «الاشتقاق» نوشته [[ابن خالویه]]، | ||
| + | * «البیان فی التحریف» شیخ احمد مهابادی، | ||
| + | * «الشافیه» ابن حاجب (م، ۶۴۶ق)، | ||
| + | * «شرح الشافیه» استرآبادی، | ||
| + | * «التصریف» ابوالفضائل زنجانی (م، ۶۵۵ ق) | ||
| + | * «شرح التصریف» [[مسعود بن عمر تفتازانی]] (م، ۷۹۲ ق).<ref>همان، ص۱۰۳.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
| + | |||
| + | ==منابع== | ||
| − | + | *[http://www.andisheqom.com/Files/olumeslamic.php?idVeiw=1909&level=4&subid=1909#_ftn7 پایگاه اندیشه قم، محمدکاظم حقانی فضل]، بازیابی: ۴ آذر ۱۳۹۲. | |
| − | *[http://www.andisheqom.com/Files/olumeslamic.php?idVeiw=1909&level=4&subid=1909#_ftn7 پایگاه اندیشه قم، | ||
[[رده:ادبیات عرب]] | [[رده:ادبیات عرب]] | ||
[[رده:علوم]] | [[رده:علوم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۲۲
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
«علم صرف» یا همان «تصریف»، اصطلاحاً یعنی تحویل بردن و تغییر دادن یک اصل که همان مصدر باشد به صیغه‌های مختلف، که از هر یک معنایی جدا قصد شده باشد و این معنا جز با این کلمه سازی و تغییر و تحویل حاصل نمی‌شود.[۱] مثل این که چگونه از سه حرف اصلی «ضرب» افعال مختلف در زمان‌های مختلف اسم فاعل و اسم مفعول و... ساخته می شود.
از همین جا معلوم می‌شود که موضوع علم صرف «کلمه» است و خصوصیات و ساختمان آن مورد بحث قرار می‌گیرد و فایده آن نیز شناخت کلمات و معانی آنها و نیز ساختن کلمات مناسب برای معانی مختلف می‌باشد.[۲]
در این علم درباره، جامد و مشتق، مونث و مذکر، مفرد و جمع و تثنیه، اسم یا فعل و یا حرف بودن و زمان‌های مختلف افعال و... بحث می‌شود.
در علم صرف نخستین کسی که کتابی نوشت، ابومسلم معاذ الهرّاء (م، ۱۸۷ ق) است که اهل کوفه و استاد فرّاء می‌باشد و خود از شاگردان امام صادق علیه السلام بوده است.[۳] پس از او ابوعثمان مازنی کتاب التحریف را نوشت.[۴]
برخی از معروف‌ترین کتابهای علم صرف عبارتند از:
- «الاشتقاق» نوشته ابن خالویه،
- «البیان فی التحریف» شیخ احمد مهابادی،
- «الشافیه» ابن حاجب (م، ۶۴۶ق)،
- «شرح الشافیه» استرآبادی،
- «التصریف» ابوالفضائل زنجانی (م، ۶۵۵ ق)
- «شرح التصریف» مسعود بن عمر تفتازانی (م، ۷۹۲ ق).[۵]
پانویس
منابع
- پایگاه اندیشه قم، محمدکاظم حقانی فضل، بازیابی: ۴ آذر ۱۳۹۲.
