تغییر قبله: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تغییر قبله مسلمین)
(نماز به سمت بیت المقدس)
سطر ۴: سطر ۴:
 
==نماز به سمت بیت المقدس==
 
==نماز به سمت بیت المقدس==
  
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله پيش از هجرت، ايامي كه در [[مكه]] معظمه حضور داشتند، نمازهاي خويش را به سمت بيت المقدس، واقع در [[فلسطين]] به جاي مي آوردند، وليكن طوري مي ايستاد كه كعبه معظمه، ميان وي و [[بيت المقدس]] قرار مي گرفت و در واقع، به صورتي [[نماز]] مي خواند كه كعبه و بيت المقدس، هر دو، [[قبله]] وي قرار مي گرفتند.
+
رسول خدا و مسلمانان سيزده سالى را كه در مكه بودند به سوى بيت المقدس نماز مى ‏گزاردند. يهود كه همواره دنبال خرده ‏گيرى و اشكال ‏تراشى بودند لب به سرزنش گشوده و گفتند محمد با ما مخالفت مى‏ كند اما به سوى قبله ما نماز مى ‏گزارد. پيامبر از اين تبليغات سوء آزرده خاطر گرديد و منتظر بود كه در اين باره دستورى فرا رسد.<ref>  پيام آور رحمت ،متن،ص:81</ref>
  
پس از هجرت به مدينه منوره، از [[ربيع الاول]] سال اول تا نيمه رجب سال دوم هجري، به مدت هفده ماه، به سوي بيت المقدس نماز مي گذارد و ساير مسلمانان نيز به پيروي از آن حضرت، به آن سمت [[عبادت]] مي كردند.
+
== تغییر قبله مسلمین ==
 +
سه ‏شنبه پنجم شعبان و يا رجب سال دوم هجرت در حالى كه پيامبر در مسجدى در محله بنى سلمه نماز ظهر مى ‏خواند در ركعت دوم نماز آيه صد و چهل و چهار بقره بر او نازل شد: {{متن قرآن|«قَدْ نَرى‏ تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ»}} ؛ نگاه ‏هاى انتظارآميز تو را به سوى آسمان (براى تعيين قبله نهايى) مى ‏بينيم! اكنون تو را به سوى قبله ‏اى كه از آن خشنود باشى، باز مى ‏گردانيم. پس روى خود را به سوى مسجد الحرام كن! و هر جا باشيد، روى خود را به سوى آن بگردانيد!
  
در [[مدينه]]، يهوديان فراواني زندگي مي كردند و برخي از آنان، مسلمانان و به ويژه حضرت محمد صلی الله علیه و آله را سرزنش كرده و مي گفتند: شما تابع قبله مائيد.
+
به این ترتیب رسول خدا و مسلمانان روى از بيت المقدس برتافتند و روى به قبله نماز را تمام كردند.<ref>پيام آور رحمت ،متن،ص:81</ref>
  
پيامبر صلی الله علیه و آله، از اين جهت اندوهناك بود و به آفاق آسمان ها نظر مي كرد و منتظر امر پروردگار منان بود.
+
=== تبعیت برخی از مسلمانان از پیامبر ===
 
 
==تغییر قبله مسلمین==
 
 
 
سرانجام در نيمه رجب سال دوم، هنگامي كه آن حضرت در مسجد "بني سالم" مشغول [[نماز ظهر]] بود و دو ركعت آن را به سمت بيت المقدس به جاي آورده بود، [[جبرئيل]] امين فرود آمد و بازوي مباركش را گرفت و او را به جانب كعبه برگردانيد.
 
 
[[پرونده:ذوقبلتین (1).jpg|thumb|left|[[مسجد ذوقبلتین]]]]
 
[[پرونده:ذوقبلتین (1).jpg|thumb|left|[[مسجد ذوقبلتین]]]]
  
سطر ۲۲: سطر ۱۹:
  
 
==نزول آیه تغییر قبله==
 
==نزول آیه تغییر قبله==
 
در آن هنگام اين آيه شريفه بر رسول خدا صلی الله علیه و آله نازل شد: قد نَري تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّماءِ فَلَنُوَلّيَنَّكَ قِبْلَهً تَرْضيها، فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ، وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلّوُا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ …<ref> [[سوره بقره]] (2)، آيه 144.</ref>
 
 
يعني: نگاه هاي انتظار آميز تو را به سوي آسمان براي تعيين قبله مي بينيم. اكنون تو را به سوي قبله اي كه از آن خشنود باشي، باز مي گردانيم. پس روي خود را به سوي [[مسجدالحرام]] كن و هر جا باشيد، روي خود را به سوي آن بگردانيد… از آن پس، كعبه و مسجدالحرام، قبله گاه مسلمانان شد و از هر كجا عالم به سوي آن عبادت مي كنند. [[شيخ مفيد]]، تغيير قبله را از نماز عصر ذكر كرد.<ref> مسارالشيعه ([[شيخ مفيد]])، ص 35.</ref>
 
  
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==

نسخهٔ ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۴۸

تقویم هجری قمری

روز واقعه:15 رجب
سال 2 هجری قمری


نماز به سمت بیت المقدس

رسول خدا و مسلمانان سيزده سالى را كه در مكه بودند به سوى بيت المقدس نماز مى ‏گزاردند. يهود كه همواره دنبال خرده ‏گيرى و اشكال ‏تراشى بودند لب به سرزنش گشوده و گفتند محمد با ما مخالفت مى‏ كند اما به سوى قبله ما نماز مى ‏گزارد. پيامبر از اين تبليغات سوء آزرده خاطر گرديد و منتظر بود كه در اين باره دستورى فرا رسد.[۱]

تغییر قبله مسلمین

سه ‏شنبه پنجم شعبان و يا رجب سال دوم هجرت در حالى كه پيامبر در مسجدى در محله بنى سلمه نماز ظهر مى ‏خواند در ركعت دوم نماز آيه صد و چهل و چهار بقره بر او نازل شد: «قَدْ نَرى‏ تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ» ؛ نگاه ‏هاى انتظارآميز تو را به سوى آسمان (براى تعيين قبله نهايى) مى ‏بينيم! اكنون تو را به سوى قبله ‏اى كه از آن خشنود باشى، باز مى ‏گردانيم. پس روى خود را به سوى مسجد الحرام كن! و هر جا باشيد، روى خود را به سوى آن بگردانيد!

به این ترتیب رسول خدا و مسلمانان روى از بيت المقدس برتافتند و روى به قبله نماز را تمام كردند.[۲]

تبعیت برخی از مسلمانان از پیامبر

مسلمانان كه شاهد گردش پيامبر صلی الله علیه و آله به سمت كعبه بودند، برخي تبعيت كرده و به سوي كعبه برگشتند و برخي ديگر، متوجه قضايا نشده و هم چنان به سوي بيت المقدس نماز گزاردند، تا اين كه نماز تمام شد و پيامبر صلی الله علیه و آله خبر نويد بخش تغيير قبله را به آگاهي همگان رسانيد.

چون نماز پيامبر صلی الله علیه و آله و برخي از مسلمانان، در يك وقت به دو قبله خوانده شد، مسجد بني سالم، به مسجد "ذي القبلتين" شهرت يافت.[۳]

نزول آیه تغییر قبله

پانویس

  1.   پيام آور رحمت ،متن،ص:81
  2. پيام آور رحمت ،متن،ص:81
  3. وقايع الايام (شيخ عباس قمي)، ص 308؛ فرازهايي از تاريخ پيامبراسلام صلی الله علیه و آله (جعفر سبحاني)، ص 217.

منابع

موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام