ناکثین

ناکثین به معنای پیمان شکنان به نخستين كسانى گفته می شود كه پيمان بيعت خويش را با امام على علیه السلام شكستند. طلحه و زبير در رأس اين گروه قرار داشتند.

مطابق با آنچه در منابع تاریخی آمده است پس از کشته شدن عثمان، طلحه و زبير و مهاجران و انصار نزد على آمدند تا با او بيعت كنند. و گفته شده نخستين كسى كه دست بيعت دراز كرد طلحه بود و سپس زبير.

آن دو پس از آن به نزد امام علی علیه السلام رفتند و از آن حضرت خواستند که آنها را والی کوفه و بصره کند اما امام به خواسته آنان جواب مثبت نداد.

در حالی که طلحه و زبیر در رسیدن به قدرت خود را ناکام یافتند. هر یک نامه ای از معاویه دریافت نمودند که ضمن تحریک آنها به جنگ با امام علی علیه السلام، به آنها وعده خلافت مسلمین را می داد. این نامه ها که دسترسی به خلافت را در ذهن آن دو سهل الوصول ساخت، موجب شد که آن دو برای در پی گرفتن فتنه ای که در سر داشتند راه مکه را در پیش گیرند.

در مکه آنها با عایشه که از پیش از قتل عثمان به مکه رفته و هنوز بازنگشته بود رایزنی نموده، تصمیم گرفتند به بهانه خونخواهی عثمان، با همیاری گروهی از بنى اميّه به جنگ با على (ع) برخیزند. این جنگ که بعدا جنگ جمل نام گرفت با كشته شدن طلحه و زبير و شكست سنگين لشكر ناكثين به پايان رسيد.

عنوان ناکثین برگرفته از حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که خطاب به آن حضرت فرمودند: «ستقاتل بعدی الناکثین و القاسطین و المارقین؛ پس از من با ناکثین و قاسطین و مارقین خواهی جنگید»

منابع

• طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک (تاریخ طبری)،تحقیق: ابراهیم، محمد ابوالفضل، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
• ابن خلدون، العبر (تاريخ ابن خلدون)، ترجمه عبد المحمد آيتى، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، چاپ اول، 1363ش.