فئة: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی ' {{نیازمند ویرایش فنی}} فئة به معنای گروه و دسته است. <ref> در اقرب الموارد گفته: تاء...' ایجاد کرد) |
|||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | فئة در لغت به معنای گروه و دسته است. در [[اقرب الموارد]] بیان شده: تاء آن بدل از یاء است که در اصل «فأى» بوده. [[راغب اصفهانی]] آن را از «فىء» مى داند چه فئة گروهى هستند که به یکدیگر در یارى و مدد رجوع کنند. این کلمه مجموعا ده بار در [[قرآن|قرآن کریم]] آمده است. | |
| − | فئة | + | ==فئة در قرآن کریم== |
| − | + | * {{متن قرآن|«فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ}}». ([[بقره]]/ ۲۴۹) | |
| + | * {{متن قرآن|«قَدْ كَانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتَا فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَأُخْرَىٰ كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصَارِ»}}. ([[سوره آل عمران|آل عمران]]/ ۱۳) | ||
| + | * {{متن قرآن|« فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَاللَّهُ أَرْكَسَهُمْ بِمَا كَسَبُوا أَتُرِيدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلًا»}}. ([[سوره نساء|نساء]]/ ۸۸) | ||
| + | * {{متن قرآن|«وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ»}}. ([[سوره انفال|انفال]]/ ۱۶) | ||
| + | * {{متن قرآن|«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»}}. (انفال/ ۴۵) | ||
| + | * {{متن قرآن|«وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّي جَارٌ لَكُمْ فَلَمَّا تَرَاءَتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِنْكُمْ إِنِّي أَرَىٰ مَا لَا تَرَوْنَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ»}}. (انفال/ ۴۸) | ||
| + | * {{متن قرآن|«وَ لَمْ تَکنْ لَهُ فِئَةٌ ینْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ ما کانَ مُنْتَصِراً»}}. ([[سوره کهف|کهف]]/ ۴۳) | ||
| + | * {{متن قرآن|«فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِنْ فِئَةٍ يَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُنْتَصِرِينَ»}}. ([[سوره قصص|قصص]]/ ۸۱) | ||
| − | + | ==فئة در احادیث== | |
| − | + | * [[پیامبر اسلام]] (صلی الله علیه وآله) به [[عمار یاسر|عمّار یاسر]] فرمود: «ویحک یا ابن سمیة! تقتلک الفئة الباغیة»: واى بر حال تو اى پسر سمیه (نام مادر عمار) گروه متجاوز که علیه امام زمانشان قیام کرده باشند ترا بکشند.<ref>محمد باقر مجلسی، [[بحار الانوار]]/ ج۲۲، ص۳۵۴</ref> | |
| + | * [[امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) در مقام بیان فضایل خویش و علم او به حوادثى که در آینده به وقوع مى پیوندد می فرماید: «والذى نفسى بیده لا تسألونى عن شىء فیما بینکم وبین الساعة ولا عن فئة تهدى مئةً وتضلّ مئةً الاّ انبأتکم بناعقها وقائدها وسائقها...»: سوگند به آن که جانم بدست او است ممکن نیست از آنچه که بین امروز تا قیامت روى مى دهد، و یا در باره گروهى که صد نفر را هدایت وصد نفر را گمراه کنند از من بپرسید جز آن که از دعوت کننده و رهبر و آن کسى که زمام این گروه را بدست دارد... خبر مى دهم.<ref> علی ( علیه السلام) [[نهج البلاغه]] / خطبه ۹۳</ref> | ||
| + | * [[امام علی علیه السلام|على]] (علیه السلام) در موضعی دیگر می فرماید: «القتال قتالان: قتال الفئة الکافرة حتّى یسلموا، وقتال الفئة الباغیة حتى یفیؤوا»: [[جهاد]] بر دو قسم است: جهاد با کفار، تا [[اسلام]] آورند، و جهاد با سرکشان و خارجان علیه امام وقت، تا به (حق) بازگردند.<ref> همان، بحارالانوار/ ج۱۰۰، ص۹ </ref> | ||
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| + | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف. | *سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف. | ||
[[رده:واژگان قرآنی]] | [[رده:واژگان قرآنی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۵۴
فئة در لغت به معنای گروه و دسته است. در اقرب الموارد بیان شده: تاء آن بدل از یاء است که در اصل «فأى» بوده. راغب اصفهانی آن را از «فىء» مى داند چه فئة گروهى هستند که به یکدیگر در یارى و مدد رجوع کنند. این کلمه مجموعا ده بار در قرآن کریم آمده است.
فئة در قرآن کریم
- «فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ». (بقره/ ۲۴۹)
- «قَدْ كَانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتَا فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَأُخْرَىٰ كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصَارِ». (آل عمران/ ۱۳)
- « فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَاللَّهُ أَرْكَسَهُمْ بِمَا كَسَبُوا أَتُرِيدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلًا». (نساء/ ۸۸)
- «وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ». (انفال/ ۱۶)
- «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ». (انفال/ ۴۵)
- «وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّي جَارٌ لَكُمْ فَلَمَّا تَرَاءَتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِنْكُمْ إِنِّي أَرَىٰ مَا لَا تَرَوْنَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ». (انفال/ ۴۸)
- «وَ لَمْ تَکنْ لَهُ فِئَةٌ ینْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ ما کانَ مُنْتَصِراً». (کهف/ ۴۳)
- «فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِنْ فِئَةٍ يَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُنْتَصِرِينَ». (قصص/ ۸۱)
فئة در احادیث
- پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) به عمّار یاسر فرمود: «ویحک یا ابن سمیة! تقتلک الفئة الباغیة»: واى بر حال تو اى پسر سمیه (نام مادر عمار) گروه متجاوز که علیه امام زمانشان قیام کرده باشند ترا بکشند.[۱]
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) در مقام بیان فضایل خویش و علم او به حوادثى که در آینده به وقوع مى پیوندد می فرماید: «والذى نفسى بیده لا تسألونى عن شىء فیما بینکم وبین الساعة ولا عن فئة تهدى مئةً وتضلّ مئةً الاّ انبأتکم بناعقها وقائدها وسائقها...»: سوگند به آن که جانم بدست او است ممکن نیست از آنچه که بین امروز تا قیامت روى مى دهد، و یا در باره گروهى که صد نفر را هدایت وصد نفر را گمراه کنند از من بپرسید جز آن که از دعوت کننده و رهبر و آن کسى که زمام این گروه را بدست دارد... خبر مى دهم.[۲]
- على (علیه السلام) در موضعی دیگر می فرماید: «القتال قتالان: قتال الفئة الکافرة حتّى یسلموا، وقتال الفئة الباغیة حتى یفیؤوا»: جهاد بر دو قسم است: جهاد با کفار، تا اسلام آورند، و جهاد با سرکشان و خارجان علیه امام وقت، تا به (حق) بازگردند.[۳]
پانویس
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار/ ج۲۲، ص۳۵۴
- ↑ علی ( علیه السلام) نهج البلاغه / خطبه ۹۳
- ↑ همان، بحارالانوار/ ج۱۰۰، ص۹
منابع
- سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
