آیه 93 انعام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} '''منبع:''' نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و سا...' ایجاد کرد)
 
(شأن نزول آیه 93 سوره انعام)
سطر ۸: سطر ۸:
 
'''<I>«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى  عَلَى اللَّهِ كَذِباً».</I>'''<ref> بقیه آیة، «أَوْ قالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْ ءٌ وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَوْ تَرى  إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَراتِ الْمَوْتِ وَالْمَلائِكَةُ باسِطُوا أَيْدِیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَ كُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ؛ كیست ستمكارتر از كسانى كه به خداوند [[دروغ]] مى بندند یا این كه گویند: به من پیام و [[وحى]] فرستاده شده. در صورتى كه هیچ وحى و پیامى (از طرف خداوند براى او) فرستاده نشده است و (نیز كیست ستمكارتر از) كسانى كه گویند: بزودى مى فرستم آنچه كه خداوند فرستاده است و اگر مى بینى كه ستمكاران در گرفتارى [[مرگ]] هستند و [[فرشتگان]] دست‌هاى خود را گشاده دارند و (به آن‌ها گویند) بیرون فرستید. جان‌هاى خود را، امروز است كه پاداش شكنجه خوارى را به چیزهائى كه به ناراستى به خداوند مى گفتید و به آیات او گردنكشى می‌نمودید (خواهید دید)».</ref>
 
'''<I>«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى  عَلَى اللَّهِ كَذِباً».</I>'''<ref> بقیه آیة، «أَوْ قالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْ ءٌ وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَوْ تَرى  إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَراتِ الْمَوْتِ وَالْمَلائِكَةُ باسِطُوا أَيْدِیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَ كُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ؛ كیست ستمكارتر از كسانى كه به خداوند [[دروغ]] مى بندند یا این كه گویند: به من پیام و [[وحى]] فرستاده شده. در صورتى كه هیچ وحى و پیامى (از طرف خداوند براى او) فرستاده نشده است و (نیز كیست ستمكارتر از) كسانى كه گویند: بزودى مى فرستم آنچه كه خداوند فرستاده است و اگر مى بینى كه ستمكاران در گرفتارى [[مرگ]] هستند و [[فرشتگان]] دست‌هاى خود را گشاده دارند و (به آن‌ها گویند) بیرون فرستید. جان‌هاى خود را، امروز است كه پاداش شكنجه خوارى را به چیزهائى كه به ناراستى به خداوند مى گفتید و به آیات او گردنكشى می‌نمودید (خواهید دید)».</ref>
  
«[[شیخ طوسی]]» درباره نزول آیه كه درباره چه كسى بوده، اختلاف است. اكثر مفسرین برآنند كه این قسمت از آیه «مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى » درباره مسیلمه كذاب نازل شده كه ادعاى [[نبوت]] كرده بود و مى گفت: به او [[وحى]] می‌شود.<ref>و <ref> صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.</ref>. صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.</ref>
+
«[[شیخ طوسی]]» درباره نزول آیه كه درباره چه كسى بوده، اختلاف است. اكثر مفسرین برآنند كه این قسمت از آیه «مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى » درباره مسیلمه كذاب نازل شده كه ادعاى [[نبوت]] كرده بود و مى گفت: به او [[وحى]] می‌شود.<ref>صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.</ref>
  
 
و این قسمت از آیة «سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ» درباره عبدالله بن سعد بن ابى سرح نازل گردید<ref> صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.</ref> زیرا او كاتب وحى [[رسول خدا]] صلى الله علیه و آله بوده و [[وحى]] را براى پیامبر مى نوشته است و وقتى كه به او گفته می‌شد كه (علیما حكیما) بنویسد به میل خود (غفوراً رحیما) مى نوشت و اگر به او گفته می‌شد كه (غفوراً رحیما) بنویسد باز به میل خویش (علیماً حكیما) مى نوشت.
 
و این قسمت از آیة «سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ» درباره عبدالله بن سعد بن ابى سرح نازل گردید<ref> صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.</ref> زیرا او كاتب وحى [[رسول خدا]] صلى الله علیه و آله بوده و [[وحى]] را براى پیامبر مى نوشته است و وقتى كه به او گفته می‌شد كه (علیما حكیما) بنویسد به میل خود (غفوراً رحیما) مى نوشت و اگر به او گفته می‌شد كه (غفوراً رحیما) بنویسد باز به میل خویش (علیماً حكیما) مى نوشت.

نسخهٔ ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۸:۴۱

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

منبع: نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه ، ص 342

نویسنده: محمدباقر محقق

شأن نزول آیه 93 سوره انعام

«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً».[۱]

«شیخ طوسی» درباره نزول آیه كه درباره چه كسى بوده، اختلاف است. اكثر مفسرین برآنند كه این قسمت از آیه «مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى » درباره مسیلمه كذاب نازل شده كه ادعاى نبوت كرده بود و مى گفت: به او وحى می‌شود.[۲]

و این قسمت از آیة «سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ» درباره عبدالله بن سعد بن ابى سرح نازل گردید[۳] زیرا او كاتب وحى رسول خدا صلى الله علیه و آله بوده و وحى را براى پیامبر مى نوشته است و وقتى كه به او گفته می‌شد كه (علیما حكیما) بنویسد به میل خود (غفوراً رحیما) مى نوشت و اگر به او گفته می‌شد كه (غفوراً رحیما) بنویسد باز به میل خویش (علیماً حكیما) مى نوشت.

این مرد سپس مرتد شد و به مكه رفت و گفت: آنچه بر پیامبر نازل می‌شد من بر او وحى مى كردم، چنان كه عكرمة و مجاهد و سدى و جبائى و فراء و زجاج و ابن عباس و دیگران روایت كرده اند.[۴]

عده اى گویند: این آیه فقط درباره مسیلمه كذاب نازل گردیده و عده دیگر هم گویند: فقط درباره ابن ابى‌سرح نازل شد و عقیده اول از امام محمدباقر علیه‌السلام روایت گردیده است.

پانویس

  1. بقیه آیة، «أَوْ قالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْ ءٌ وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَوْ تَرى إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَراتِ الْمَوْتِ وَالْمَلائِكَةُ باسِطُوا أَيْدِیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَ كُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ؛ كیست ستمكارتر از كسانى كه به خداوند دروغ مى بندند یا این كه گویند: به من پیام و وحى فرستاده شده. در صورتى كه هیچ وحى و پیامى (از طرف خداوند براى او) فرستاده نشده است و (نیز كیست ستمكارتر از) كسانى كه گویند: بزودى مى فرستم آنچه كه خداوند فرستاده است و اگر مى بینى كه ستمكاران در گرفتارى مرگ هستند و فرشتگان دست‌هاى خود را گشاده دارند و (به آن‌ها گویند) بیرون فرستید. جان‌هاى خود را، امروز است كه پاداش شكنجه خوارى را به چیزهائى كه به ناراستى به خداوند مى گفتید و به آیات او گردنكشى می‌نمودید (خواهید دید)».
  2. صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.
  3. صاحب جامع البیان آن را از عكرمة روایت كرده است.
  4. در تفسیر على بن ابراهیم و نیز محمد بن یعقوب كلینى از امام باقر علیه‌السلام و امام صادق علیه‌السلام روایت كنند كه آیه مزبور درباره عبدالله بن سعد بن ابى‌سرح نازل شده. این مرد برادر رضاعى عثمان بن عفان بود و خط خوبى داشت وى پس از مرتد شدن، مى گفت: آنچه بر محمد نازل می‌شده بر من نیز نازل می‌شده است پس از فتح مكه پیامبر دستور قتل او را صادر فرمود. ولى عثمان دست او را گرفت و نزد پیامبر آورد و از رسول خدا صلی الله علیه و آله خواست كه او را ببخشد. پیامبر سكوت فرمود، عثمان اصرار نمود. پیامبر از او صرفنظر كرد. وقتى كه رفتند، رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مگر نگفته بودم كه هر كس او را ببیند، باید بكشد مردى در آن میان گفت: یا رسول اللّه چشم من متوجه شما بود كه اگر اشاره اى مى كردید او را مى كشتم. پیامبر فرمود: انبیاء با اشاره كسى را نمى كشند، بعدها همین شخص از طرف عثمان حاكم مصر شد و از اثر ظلم و جور، مردم مصر از او شكایت كردند. عثمان توجه نكرد سرانجام مردم مصر و سایر كشورهاى اسلامى كه از دست والیان خود به جان آمده بودند بر عثمان ریختند و او را كشتند.