نمایش مبدأ برای قتل جعفر بن یحیی برمکی به دستور هارون الرشید

{{تقویم|روز= 30 محرم|سال= سال ۱۸۹ هجری قمری}} 
[[یحیی بن خالد برمکی|یحیی بن خالد برمکی]] که [[ایران|ایرانی‌]] نژاد و هوادار خلافت [[عباسیان]] بود، پس از مرگ [[هادی (خلیفه عباسی)|هادی عباسی]] (چهارمین خلیفه عباسیان) و آغاز خلافت [[هارون الرشید]]، به مقام عالی وزارت منصوب گردید و امور کشور پهناور اسلامی را بر عهده گرفت. علاوه بر یحیی، فرزندانش جعفر، فضل و محمد نیز همانند پدر در خدمت [[خلافت]] هارون الرشید قرار گرفته و در استواری حکومت وی، تلاش بلیغی به عمل آوردند.

هر کدام از آنان، یک یا چند استان بزرگ آن زمان را اداره می‌کردند و حتی در سال ۱۸۲ قمری که هارون الرشید، فرزند خود [[مأمون]] را پس از [[امین (خلیفه عباسی)|امین]]، ولی‌عهد خویش گردانید، جعفر بن یحیی را کفیل وی نمود. بدین ترتیب [[برمکیان|برمکیان]] در تمام اجزای حکومت هارون الرشید نقش حساسی بر عهده داشته و چندین سال خلافت عباسیان را با درایت و مدیریت خویش اداره کردند. اما رقیبان درباری برمکیان، مانند [[فضل بن ربیع|فضل بن ربیع]] در نزد هارون بر ضد آنان [[سعایت|سعایت]] می‌کردند و هارون را از افزایش قدرت آنان بیم می‌دادند.

از سوی دیگر، برخی از برمکیان در نهان با [[علویان]] و بزرگان آن‌ها ارتباط داشته و برای آنان احترام ویژه‌ای قائل بودند و علی‌رغم درخواست هارون، با آنان بدرفتاری نمی‌کردند. این‌‌ها و عوامل پنهان و آشکار دیگر موجب گردید که هارون به تدریج بر برمکیان بدگمان شود و بنای ناسازگاری و شدت عمل در پیش گیرد.

در همین راستا هارون در آخر [[ماه محرم|محرم]] سال ۱۸۹ (و یا ۱۸۷) قمری پس از بازگشت از مراسم [[حج]]، در شهر "انبار" دستور قتل جعفر بن یحیی برمکی را صادر کرد و در پی آن، "مسرور" خادم هارون با گروهی شبانه بر جعفر هجوم آورد و سرش را از بدن جدا کرد. هارون از شدت خشم دستور داد پیکر بی‌جان جعفر را دو تکه کرده و بر جسر [[بغداد]] نصب نمایند.

در شب قتل جعفر، هارون دستور داد برادرش فضل بن یحیی را نیز دستگیر و به زندان منتقل نمایند و پدرشان یحیی بن خالد برمکی را در یکی از خانه‌های قصرش محبوس و تمام دارایی‌ها و بردگان برمکیان را مصادره کنند. سرانجام یحیی بن خالد در سال ۱۹۰ قمری در زندان [[کوفه]] و پسرش فضل در محرم سال ۱۹۳ قمری در زندان رقّه با وضعیت ناگواری وفات یافتند.<ref> نک: تاریخ الطبری، ج ۸، ص ۳۴۱؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۴۸.</ref> 

بدین ترتیب ستاره برمکیان پس از حدود هفده سال درخشندگی، با قتل جعفر برمکی افول کرد و از اوج قدرت به حضیض ذلت و خواری مبتلا گردیدند.

==پانویس==
<references />

==منابع==

* روز شمار تاریخ اسلام، سید تقی واردی، جلد اول، ماه محرم. 

منابع بیشتر:

* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/31855/%D9%81%D9%8A%D8%B6-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%85/preview/31084/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%8A-%D8%AF%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%8A/&sa=false&#!page=72 وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ۳۰ محرم].

[[رده:وقایع ماه محرم]]
[[رده:سال ۱۸۹ هجری قمری]]