کلثوم بن هدم
«كلثوم بن هدم» رئيس طايفه «عمرو بن عوف» بود كه شاخه اى از قبيله بزرگ اوس به شمار مى رفتند. ابن هدم از جمله هفتاد و سه نفرى است كه در عقبه منا در سال سيزدهم بعثت با پيامبر خدا صلّى اللّه عليه وآله پيمان بست و آن حضرت دوازده تن از آنان -از جمله كلثوم بن هدم- را به عنوان نقبا و نمايندگان خويش در ميان انصار تعيين كرد. از اين رو پيامبر صلّى اللّه عليه وآله هنگام هجرت از مكه به مدينه، در محلّه قبا به خانه وى وارد شد و به انتظار آمدن على بن ابى طالب عليه السّلام از مكه نشست، تا آنكه آن حضرت رسيد و با پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در همان خانه سكونت كرد. پيامبر صلّى اللّه عليه وآله از روز دوشنبه تا پنجشنبه در آنجا باقى ماند و سپس به سوى مدينه با حضرت علی عليه السّلام حركت كرد.
اين خانه در قبله مسجد قبا قرار داشته و مردم به قصد تبرک آن را زيارت مى كرده اند.[۱]
شیخ طبرسى در «إعلام الورى» از ابن شهاب زهری نقل مى كند كه گفت: عده اى از مهاجرين قبل از رسول اللّه صلّى اللّه عليه وآله بر بنى عمرو بن عوف وارد شده و در خانه هاى آنها ساكن شده بودند... هنگامى كه رسول خدا به سوى مدينه آمد و به ذو الحلیفه رسيد، از راهى كه منتهى به بنى عمرو بن عوف مى شود سؤال كرد و او را راهنمايى كردند تا بدان جا رسيد. در آن جا بنى عمرو بن عوف در اطرافش جمع شدند و خوشحالى كردند و او در منزل پيرمردى صالح به نام «كلثوم بن هدم» كه نابينا بود، اقامت كرد.[۲]
کلثوم بن هدم چندی بعد از اینکه فیض میزبانی رسول خدا را درک نمود، در همان سال اول هجرت دار فانی را وداع گفت [۳]