بدخشی سمرقندی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

محمد بدخشی سمرقندی (زنده به سال ۸۹۰ ق)، عارف و شاعر قرن ۹ قمری و ملک‌الشعرای میرزا الغ‌بیگ‌ تیمور (حک: ۸۵۰ـ۸۵۳) بود. همچنین گفته شده از شاعران دربار سلطان حسین بایقرا و از نزدیکان بابر بود.

بدخشى در قریه‌ى اشکمیش از توابع قندهار متولد شد و در سمرقند نشو و نما یافت و در هرات تحصیل دانش کرد. وى سى سال در ملازمت امیر علی شیرنوایى (متوفی‌ ۹۰۶) زیست. کمال‌الدین شاه حسین کامى اوبهى، از کودکى شاگرد وى بود و خود شاگرد میرحسین معمائى بود.

دولتشاه‌ سمرقندی‌، خواندمیر و آذربیگدلی‌ گفته‌اند که‌ بدخشی سرآمد شاعران‌ سمرقند بود، و الغ‌بیگ‌ و درباریانش‌ به‌ او التفات‌ بسیار داشتند و به ویژه‌ قصایدش‌ را می‌ستودند؛ اما هیچ‌ یک‌ نام‌ و مشخصات‌ یا سال‌ مرگش‌ را ذکر نکرده‌اند.

بدخشى بیشتر به معما رغبت داشت و چند رساله در معما دارد. «دیوان» شعرى نیز از وى باقى مانده است.

منابع