امامزاده شاه زید اصفهان

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
امامزاده شاه زید.jpg

کشور

ایران

شهر

اصفهان

  • طول:"04.3'42°51 شرقی
  • عرض:"05.1'39°32 شمالی
امامزاده شاه زید در نقشه.PNG
مشاهده در نقشه

«امامزاده شاه‌زید»، از نوادگان امام زین‌العابدین (علیه السلام) است که در حدود سال ۳۷۵ هجری به اصفهان مهاجرت کرد و در همین شهر، حدود سال ۴۴۷ هجری وفات نمود.

بنا به آنچه بر کاشی ورودی امامزاده نوشته شده، نسب ایشان به قرار زیر است: ابویعلی زید بن ابوالقاسم علی بن ابوالحسن محمد بن ابومحمد یحیی شیخ العتره بن ابی الحسین محمد بن ابوجعفر احمدبن محمدالاکبر زُباره بن ابی عبدالله المفقود بن ابی الحسن المکفوف بن الحسن الافطس بن علی الاصغر بن الامام علی ابن الحسین علیه السلام.

بقعه امامزاده شاهزید(ع) در خیابان هشت بهشت شرقی اصفهان واقع شده است، که به سبب داشتن معماری و کاشیکاری و نقاشی‌های دیواری‌اش، آن را می‌توان از بقاع متبرکه نفیس و تاریخی منحصر به‌فرد اصفهان دانست.

ساختمان این بقعه در اواخر قرن دهم هجری و دوران صفویه به سال ۹۹۴ قمری ساخته شده، اما در زمان سلطنت شاه سلیمان صفوی در سال ۱۰۹۷ قمری مرمت هایی در آن انجام گرفت. با توجه به این دو تاریخ، برخی محققین و پژوهشگران می گویند این بنا در زمان سلطنت شاه محمد خدابنده (پدر شاه عباس) ساخته شده اما تزئینات کاشیکاری گنبد در دوران حکومت شاه سلیمان انجام شده است.

آنچه ارزش این بنا را مضاعف می کند وجود نقاشیهای دیواری جالبی است که دیوارهای شبستان گنبددار آن را پوشانیده است. موضوع این نقاشی ها وقایع مذهبی به ویژه صحنه‌های مختلف از وقایع روز عاشورا و حوادث بعدی مرتبط با آن است که در قرن ۱۴ هجری نقاشی شده اند.

در نمای خارجی این گنبد به خط بنائی سه رنگی مشکی و فیروزه ای در زمینه آجری آیات قرآن نوشته شده و تاریخ ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ شمسی را بر خود دارد. بر لنگه چپ در مقبره با خط ثلث برجسته نام صحیفه جوهری و تاریخ ۹۹۴ قمری به چشم می خورد. در قسمت بالای سکوی سمت راست بر روی بقعه بر لوح مثلث شکل به تعمیرات زمان شاه سلیمان در سال ۱۰۹۷ قمری،‌ اشاره می کند، خطاط این کتیبه محسن امامی است.

در ایوان سمت راست بقعه شاه زید، اشعاری به خط نستعلیق برجسته بر لوح سنگی سیاه رنگی نوشته شده است. این اشعار به اقدامات و خدمات شخصی به نام محمدرضا اشاره می کند که خادم آستانه شاه زید بوده است. در مصراع آخر این اشعار ماده تاریخی به دست می آید که ۱۰۸۳ قمری می باشد.

منابع