اطلس لشکر 31 عاشورا (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
لشکر 31 عاشورا.jpg
نویسنده جلال معبودی
موضوع جنگ ایران و عراق،
زبان فارسی
تعداد جلد 1

«اطلس لشکر ۳۱ عاشورا» که توسط جلال معبودی تهیه و تنظیم‌شده، به بررسی نقش و عملکرد لشکر ۳۱ عاشورا و حماسه‌آفرینی رزمندگان و فرماندهان آن در طول ۸ سال دفاع مقدس می‌پردازد. در این اطلس سعی شده تا با استفاده از نقشه، نمودار، جدول و عکس، عملیات‌های آفندی که رزمندگان لشکر ۳۱ عاشورا در آن شرکت داشته و حماسه‌آفرینی کرده‌اند، تبیین و تشریح شود. رستمی در خصوص اهمیت انتشار اطلس‌های یگانی، توضیح داد: مباحثی مانند ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک، جغرافیای سیاسی، جغرافیای طبیعی و جغرافیای نظامی ازجمله علومی هستند که در علم جغرافیا بررسی و کنکاش می‌شوند.


باوجود درهم‌تنیدگی جغرافیا و نقشه، آشکار است این ظرفیت می‌تواند در خدمت دفاع مقدس مردم ایران نیز قرار گیرد و از این طریق دُرهای گران‌بهایی از تجارب هشت‌ساله جنگ تحمیلی برای امروز و فردای ایرانیان حاصل آید. لشکر ۳۱ عاشورا، یکی از یگان‌های شاخص دوران دفاع مقدس است که کارنامه درخشانی از جنگ با ضدانقلاب، جنگ در جبهه‌های جنوبی، میانی و شمال‌غرب دارد و شاهد تغییرات زیادی در سطوح مختلف فرماندهی بوده است. لذا چاپ اطلس عملکرد لشکر ۳۱ عاشورا در دوران دفاع مقدس، جزو برنامه‌های گروه مطالعات و جغرافیای نظامی مرکز قرار گرفت.


در کتاب «اطلس لشکر ۳۱ عاشورا در دوران دفاع مقدس» در شش فصل و ۲۵۶ صفحه، به نقش مردم غیور و تاریخ‌ساز آذربایجان در هشت سال دفاع مقدس پرداخته‌شده است، فصل اول کتاب با عنوان «کلیات یگان» شامل تأسیس، توسعه و عملیات‌های محدود و در پی آن به حوادث ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تبریز (بزرگداشت چهلمین روز شهدای قیام قم)، تأثیر پیروزی و تثبیت انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ در تبریز، اغتشاش و درگیری‌های تبریز از طریق حزب منحله خلق مسلمان، نقش مردم آذربایجان در مقابله با اقدامات خرابکارانه گروهک‌های ضدانقلاب در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان نگاهی اجمالی داشته و سپس به نقش نیروهای آذربایجانی در مقابله با تجاوز ارتش بعثی عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران تا روند شکل‌گیری تیپ و لشکر ۳۱ عاشورا پرداخته است.

در فصل دوم کتاب با عنوان «آزادسازی سرزمین‌های اشغالی» نیز به نقش تیپ عاشورا در عملیات‌های طریق‌القدس و بیت‌المقدس پرداخته‌شده است. همچنین در فصل‌های سوم و چهارم نقش یگان ۳۱ عاشورا در عملیات‌های رمضان، مسلم بن عقیل، والفجر مقدماتی، والفجر ۱، والفجر ۴، خیبر، بدر و والفجر ۸ با عنوان تنبیه متجاوز و نبردهای آبی - خاکی توضیح داده می‌شود.

در فصل پنجم با عنوان نبردهای شرق بصره نیز به نقش لشکر ۳۱ عاشورا در عملیات‌های کربلای ۴، کربلای ۵، کربلای ۸ و در فصل ششم با عنوان نبردهای جبهه غرب و شمال‌غرب به نقش همین لشکر در عملیات‌های نصر ۷، بیت‌المقدس ۲، ۳ و مرصاد پرداخته‌شده است.

در بخش پایانی کتاب هم ذیل عنوان ضمائم مرکز حفظ آثار و نشر ارزش‌های ۸ سال دفاع مقدس سپاه عاشورا، منابع اختصاصی لشکر در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، نیز راویان یگان ۳۱ عاشورا، باغ‌موزه دفاع مقدس و ستاد کنگره شهدا معرفی‌شده است.

منبع

اطلس لشکر 31 عاشورا، سایت تبیان، بازیابی: 12 بهمن 1398.