مکیال المکارم (کتاب)
کتاب «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» تألیف آیت‌الله سید محمدتقی موسوی اصفهانی (م، ۱۳۴۸ ق)، مشتمل بر بیان مطالبی در شناخت و فضایل امام زمان عجّل الله تعالی فرجه و نیز فواید دعا برای ایشان و وظایف منتظران و شیعیان در زمان غیبت آن حضرت است.
 | |
| نویسنده | سید محمدتقی موسوی اصفهانی |
| موضوع | دعا برای امام زمان علیه‌السلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۲ |
| تحقیق | سید علی عاشور |
|
| |
محتویات
مؤلف
آیت الله سید محمدتقی موسوی اصفهانی مشهور به فقیه احمدآبادی (۱۳۰۱-۱۳۴۸ ق)، فقیه، ادیب، خطیب و از مجتهدان شیعه در قرن چهاردهم هجری است. او نزد جمعی از علمای بزرگ اصفهان از جمله سید ابوالقاسم دهکردی، ملا عبدالکریم گزی، آخوند کاشانی به کسب فیض پرداخت و یا اجازه دریافت نمود تا این که به مقامات عالیه علم و اجتهاد رسید.
آیت الله اصفهانی از شیفتگان و دلباختگان حضرت ولی عصر (عجل‌اللّه‌تعالی‌فرجه) بود و آثا متعددی در ارتباط با آن حضرت تألیف نمود. برخی از تألیفات ارزشمند او عبارتند از: مکیال المکارم، وظیفة الانام فی زمن غیبة الامام، نور الابصار، ابواب الجنّات فی آداب الجمعات، ایضاح الشّبهات، بساتین الجنان، تحفة المتادّبین، سراج القبور، توضیح الشواهد.
مرحوم سید محمدتقی موسوی اصفهانی در سال ۱۳۴۸هـ.ق چشم از جهان فروبست و در قبرستان تخت فولاد اصفهان جنب مقبره پدر اندیشمندش به خاک سپرده شد.
معرفی کتاب
سید محمدتقی موسوی اصفهانی کتاب «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» را در سن سی سالگی درباره امام عصر (عجل الله تعالی فرجه) و وظایف منتظران و دعا برای آن وجود شریف آغاز کرد و تا پایان عمر به تحقیق و تکمیل آن اهتمام و اشتغال داشت.
گفته شده مؤلف در خواب به زیارت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) شرفیاب شده و به امر آن جناب، اقدام به تألیف این کتاب کرده و آن را به سفارش ایشان بدین نام، نامیده است. علاوه براین، کتاب حاضر از ابتکار عمل و نوآوری مؤلف حکایت دارد و به همین سبب مورد استقبال علما و عموم مردم قرار گرفته است.
از جمله ویژگیهای این اثر آن است که با دلایل عقلی و نقلی ثابت کرده که دعا برای امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از مهم‌ترین وسایل برای رسیدن به مراحل عالیه کمال و نیل به درجات برجسته معنوی است؛ علاوه براینکه آثار دنیوی بسیاری نیز دارد.
مؤلف در این کتاب، با استناد به آیات و روایات متعدد، موضوعات بسیار اساسی و سرنوشت سازی را که اغلب جنبه کاربردی دارد و مورد ابتلای شیعیان و مسلمانان می باشد، مورد کاوش و دقت نظر و تأکید قرار داده است.
کتاب همچنین دربردارنده بحث‌های مختلف و بسیار بااهمیت در زمینه‌های حدیث، فقه، کلام، رجال و حتی فلسفه و ادبیات است که با اسلوب بدیع، سبک جالب و نتیجه گیری‌های درستی توام می‌باشد.
محتوای کتاب
مؤلف در کتاب «مکیال المکارم»، مجموعه دعاها و توسلات مأثوره در اوقات مختلف و بر اساس دستورات اهل بیت علیهم السّلام را نقل نموده است. همچنین بسیاری از مطالب مربوط به عقیده مهدویت و موضوع حضرت مهدی علیه‌السّلام، تحت عنوان دعا برای آن حضرت و تضرع به درگاه الهی برای حفظ وجود شریفش از ناملایمات و آفات، مورد بررسی قرار گرفته است.
کتاب حاضر در دو جلد نگارش شده و دارای هشت بخش مهم به شرح زیر است:
- در بخش اول به موضوع وجوب شناخت امام زمان عجل الله تعالی فرجه از دیدگاه عقل و نقل می پردازد.
- بخش دوم کتاب اختصاص به اثبات وجود حضرت حجت علیه‌السّلام دارد.
- بخش سوم در بیان پاره‌ای از حقوق و توجهات آن حضرت بر شیعیان است که به صورت مختصر و مفید ارائه شده است.
- بخش چهارم که از بخش های مهم و مفصل کتاب به شمار می آید، اختصاص به توضیح درجات و ویژگیهای آن حضرت دارد که سبب دعای شیعیان به آن امام غایب می گردد. جالب این که این درجات و خصوصیات به طرز ابتکاری و به ترتیب حروف الفبا تنظیم و از حرف «الف» آغاز شده و در حرف «ی» پایان پذیرفته است.
- بخش پنجم نیز که از فصول مفصل کتاب به شمار می آید به ثمرات و پیامدهای گوارای دعا برای فرج حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه اختصاص یافته است؛ با پایان بخش پنجم، جلد اول کتاب مکیال المکارم به پایان می رسد.
- در بخش ششم (آغاز جلد دوم کتاب)، مؤلف به پنجاه زمان و هشت مکان مشخص اشاره می کند که دعا برای آن حضرت در این زمانها و مکانها مورد عنایت و تأکید قرار گرفته است.
- بخش هفتم، به چگونگی دعا برای تعجیل ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اختصاص دارد.
- بخش هشتم که آخرین بخش کتاب است، در تبیین وظایف و تکالیف بندگان به خصوص شیعیان و مسلمانان در برابر ساحت مقدس حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است.
منابع
- "نگاهی به کتاب مکیال المکارم"، عبدالرحیم اباذری، فرهنگ کوثر، شماره ۷۴، تابستان ۱۳۸۷.
- نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
