نهج الفصاحه (کتاب)
نهج الفصاحه مجموعه سخنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که به ترجمه شادروان ابوالقاسم پاینده به پارسی برگردانده شده است.
محتویات
معرفی اجمالی كتاب
كتاب نهج الفصاحه، مشتمل بر روایات و كلمات حضرت پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله می باشد. این كتاب در دو قسمت احادیث و خطبه ها، تنظیم شده است. علت نامگذاری این مجموعه وزین به نهج الفصاحه به خاطر حدیث پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله است كه فرموده اند: «انا افصح العرب؛ من فصیح ترین فرد عرب هستم». مؤلّف سخنان پیامبر را در موضوع فضیلت و اخلاق آورده و از آوردن احادیث فقهی و... خودداری كرده است.
بعضی از كلمات این مجموعه در ردیف كلمات قصار علی بن ابی طالب علیه السلام نقل شده و در بعضی موارد در مفهوم معنی و حتی لفظ شبیه هم می باشند. این توارد را مؤلّف چنین بیان می كند: «توارد بسیاری از كلمات و اخبار منتسب به علی علیه السلام با احادیث و كلمات پیامبر دیده می شود كه در گمان بعضی ها این نتیجه اشتباه راویان است. ولی حقیقت این است كه تقارب و تشابه معنوی كه میان محمد و علی علیهماالسلام وجود دارد، این تشابه را به وجود آورده است».
جاحظ که بحق یکى از معروف‌ترین و تواناترین و مطلعترین نویسندگان عرب است و شهادت وى در این قبیل مسائل سندى تردید ناپذیر است درباره سخنان حضرت محمد صلی الله علیه و آله چنین میگوید: «سخنى است که شماره حروفش اندک و شماره معانیش بسیار، از تصنّع برى و از تکلّف برکنار است. آنجا که تفصیل باید مفصل و آنجا که اختصار شاید مختصر است. از کلمات نامأنوس و فرارى و از سخنان مبتذل و بازارى مبرّاست.
معرفی مترجم نهج الفصاحه به فارسی
ابوالقاسم پاینده در سال 1287 هـ.ش در نجف آباد اصفهان به دنیا آمد تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش گذراند و پس از آن در کسوت طلبگی به تحصیل علوم معقول و منقول پرداخت سپس همکاری خود را با نشریات مختلف آغاز کرد. او با زبان عربی و انگلیسی و فرانسه آشنا بود و آثاری در زمینه ترجمه ارائه کرد و در مرداد سال 1363 وفات کرد و آثاری در زمینه ترجمه و پژوهش ارائه نمود که از آن جمله ترجمه نهج الفصاحه و ترجمه قرآن و تاریخ طبری و مروج الذهب است آثاری نیز در زمینه داستان کوتاه دارد.
محتوای کتاب
در این مجموعه گرانسنگ 3227 حدیث و 16 خطبه از پیامبر با مقدمه مفصل مؤلف در 167 صفحه كه در موضوع انگیزه نگارش نهج الفصاحه، علت نام گذاری، فصاحت پیامبر، تاریخ پیامبر و موضوعات دیگر به رشته تحریر درآمده است، جمع آوری شده است.
احادیث و خطبه ها به وسیله خود مؤلف به فارسی ترجمه و روبروی احادیث در یك صفحه به چاپ رسیده است. به جهت مهارت و تبحر ویژه مؤلّف ترجمه این مجموعه روان، ساده و زیبا صورت گرفته است. تاریخ نگارش كتاب سال 1324 شمسی بوده است.
وضعیت نشر
كتاب حاضر، در یك جلد به زبان عربی و فارسی به همت سازمان انتشارات جاویدان در سال 1362 برای بار دوم به چاپ رسیده است.
منابع
- حافظ فرزانه، مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه.
- محمدرضا نصر اصفهانی، سبک شناسی داستانهای کوتاه ابوالقاسم پوینده، مجله فنون ادبی، سال سوم، شماره 1، بهار و تابستان 1390، ص93-112.
متن کتاب نهج الفصاحة
