عوائد الایام من مهمات ادلة الاحکام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۵: سطر ۵:
 
|تصویر=[[پرونده:عوائد الایام.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر=[[پرونده:عوائد الایام.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده=احمد بن‌ محمدمهدي‌ نراقی
+
|نویسنده=ملا احمد نراقی
  
 
|موضوع=فقه شيعه
 
|موضوع=فقه شيعه
سطر ۲۱: سطر ۲۱:
 
|افزوده2=
 
|افزوده2=
  
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39424/عوائد-الايام--في‌-بيان‌-قواعد-استنباط-الاحكام عوائد الايام]
+
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39424/عوائد-الايام--في‌-بيان‌-قواعد-استنباط-الاحكام عوائد الايام]
  
}}  
+
}}
==مؤلف عوائد الايام من مهمات ادلة الاحكام==
+
کتاب '''«عوائد الأیام فی بیان قواعد استنباط الأحکام»'''، تألیف [[ملا احمد نراقی|ملا احمد نراقى]] (م ۱۲۴۵ق) است. این کتاب، به زبان عربى است و با نام «عوائد الایام من قواعد الفقهاء الاعلام» و «عوائد الایام من مهمات أدلة الاحکام» نیز شناخته مى‌شود. این کتاب، از مشهورترین آثار به جاى مانده از مؤلف مى‌باشد و حاوى موضوعات مختلف [[فقه|فقهى]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصولى]]، ادبى و... مى‌باشد.
  
احمد بن محمد مهدى بن ابوذر نراقى كاشانى.(م 1209 ق)
+
==مؤلف ==
  
==زندگی‌نامه و اظهارنظرها==
+
[[ملا احمد نراقی|احمد بن محمدمهدى نراقى کاشانى]] (م ۱۲۴۵ ق) یکى از استادان و مجتهدین بزرگ [[شیعه]] در قرن سیزدهم هجرى است. نراقى در [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[حکمت]]، [[ریاضیات]] و [[نجوم]] مهارت داشت. وى به خاتم المجتهدین ملقب شده است. در آغاز جوانى زادگاه خویش را به قصد حوزه [[اصفهان]] ترک نمود و مدت سى سال از محضر علامه خواجوى بهره هاى علمى برد. او همچنین از محضر [[وحید بهبهانی|وحید بهبهانى]] و [[شیخ یوسف بحرانی|یوسف بحرانى]] استفاده کرد. 
  
وى یكى از استادان و مجتهدین بزرگ [[شیعه]] در قرن دوازدهم هجرى است. نراقى در [[فقه]]، [[اصول]]، [[حكمت]]، ریاضیات و نجوم مهارت داشت. وى كه به خاتم المجتهدین ملقب شده است. نراقى در سال 1149 در نراق كاشان متولد شد. در آغاز جوانى زادگاه خویش را به قصد حوزه اصفهان ترك نمود و مدت سى سال از محضر علامه خواجوى بهره هاى علمى برد.  
+
[[محمدعلی مدرس تبریزی|مدرس تبریزى]] در [[ريحانة الادب (کتاب)|ریحانة الادب]] مى گوید: نراقى از فحول فقهاى [[امامیه]] و متبحرین علماى اثنا عشریه مى باشد که [[فقیه]]، اصولى، حکیم، متکلم، اخلاقى و جامع علوم عقلى و نقلى بوده است. برخی از تألیفات احمد نراقى از این قبیل است: معتمد الشیعه، لوامع الاحکام، [[جامع السعادات (کتاب)|جامع السعادات]].  
  
او همچنین از محضر وحید بهبهانى و یوسف بحرانى استفاده كرد. مدرس تبریزى در ریحانة الادب مى گوید: نراقى از فحول فقهاى امامیه و متبحرین علماى اثنا عشریه مى باشد كه فقیه، اصولى، حكیم، متكلم، اخلاقى و جامع علوم عقلى و نقلى بوده است.
+
== گزارش محتوا ==
 +
در این کتاب، در کنار اساسى‌ترین و مهم‌ترین قواعد اصولى و فقهى، موضوعات و مباحث ادبى و [[رجال|رجالى]] که فقیه در استنباط و [[اجتهاد]] به آنها نیاز دارد، با روشى جدید سامان داده شده است.
  
==تألیفات احمد بن محمد مهدى بن ابوذر نراقى كاشانى==
+
این کتاب، نظیر سایر کتب فقهى ابتدا به باب عبادات و سپس معاملات و نظایر آن نپرداخته است، بلکه مباحثى از [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول فقه]] و ادبیات را به‌صورت مجزا و مستقل مطرح و با عنوان عائده، به معناى بخشش، منفعت و خیر تقسیم‌بندى نموده است.
  
* معتمد الشیعه
+
کتاب، هشتاد و هشت عائده را در بر دارد و مؤلف، در هر عائده، مسئله و یا قاعده‌اى را با دقت تمام به بحث گذاشته است.
 +
مباحث فقهى در 29 عائده گردآورى شده‌اند و عوائدى كه در آن، به مباحث اصولى پرداخته شده، 50 عائده است.
 +
از جمله قواعد و مسائلی که در این کتاب مورد بحث و بررسى قرار داده شده اند:
  
* لوامع الاحكام
+
قاعدة أوفوا بالعقود، قاعدة وجوب تعظیم شعائراللّه، الاذن باقسامه مؤثرة شرعاً، قاعدة لاضرر و لاضرار، قاعدة الناس مسلطون على اموالهم، حرمة معاونت على الاثم، قاعدة المسلمون عند شروطهم، قاعدة نفى العسر والحرج، قاعدة الید، قاعدة التسامح فى ادلة السنن و... .
 
* تحفه رضویه
 
 
* تجرید
 
 
* انیس التاجرین
 
 
* جامع السعادات
 
 
* محرق القلوب
 
 
* اصول دین
 
  
* عوائد الایام و غیره.
+
== ویژگى‌هاى کتاب ==
  
==معرفى اجمالى كتاب==
+
# طرح مباحث متنوع.
 
+
# ابتکارات مؤلف در جهات مختلف، اعم از طرح مباحث و شکل استنباط [[احکام]] و مباحثى که امروزه مورد نیاز فقیهان آینده‌نگر مى‌باشد.
در این كتاب قواعد و مسائل زیر مورد بحث و بررسى قرار داده شده اند:
+
# طرح مباحثى که براى استنباط احکام ضرورى است.
 
+
# تتبع وسیع در آیات [[قرآن|قرآن کریم]] و [[احادیث]] شریفه‌ى [[اهل البیت|اهل‌بیت]](ع) همراه با استقراى تام اقوال فقهاى متقدمین و متأخرین و استفاده از آراى ادبا و مفسرین بزرگ و حفظ امانت و دقت در نقل کلمات آنان و دقت در نصوص و آرا.
قاعدة أوفوا بالعقود، قاعدة وجوب تعظیم شعائراللّه ، الاذن باقسامه مؤثرة شرعاً، قاعدة لاضرر و لاضرار، قاعدة الناس مسلطون على اموالهم، حرمة معاونت على الاثم، قاعدة نفى الغرر، الاصل عدم صحة بیع المعدوم، الاصل فى الاشیاء عدم الملكیة، قاعدة المسلمون عند شروطهم، الشرط فى ضمن العقد لازم مع بقاء مقتضى العقد، قاعدة كل شرط تقدم العقد أو تأخر فلا اثر له، قاعدة عدم جواز الوفاء بالشرط المخاطب الكتاب والسنة، قاعدة عدم الاعتداد، شرط المؤدى الى جهالة احد العوضین، قاعدة العقود تابعة للقصود، قاعدة نفى العسر والحرج، قاعدة المیسور لایسقط بالمعسور، قاعدة الاكراه، قاعدة الاشتراك، قاعدة الاقرار، قاعدة القرعة، قاعدة الید، قاعدة التسامح فى ادلة السنن  و...
+
# ترتیب زیباى مباحث با عنوان عائدة، دقت در استفاده از تعابیر صحیح، رعایت ایجاز و اختصار، قلم رسا و متن روان.
  
 
==وضعیت نشر کتاب==
 
==وضعیت نشر کتاب==
  
این كتاب به وسیله مركز النشر التابع المكتب الاعلام الاسلامى، در سال 1375 ش چاپ و منتشر شده است.
+
اولین بار، مجموع کتاب، در سال ۱۲۶۶ق، با حواشى [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ اعظم انصارى]] و بار دیگر در سال ۱۳۱۲ق، چاپ شده است. عائده‌ى ۵۴ با عنوان «ولایة الفقیه» یک بار به صورت مستقل در بیروت، تحت نظارت سید یاسین موسوى چاپ شده است و پس از پیروزى انقلاب اسلامى و ضرورت تبیین مسئله‌ى [[ولایت فقیه|ولایت فقیه]]، ترجمه‌ى فارسى بحث ولایت فقیه، در سال ۱۴۰۶ با نام «حدود اختیارات حاکم اسلامى» تحت نظارت وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده است و براى دومین بار ترجمه‌ى آن به وسیله‌ى دکتر سید جمال موسوى و چاپ آن توسط مرکز تحقیق اسلامى بنیاد بعثت، در سال ۱۴۰۸، صورت گرفته است. کتاب موجود در برنامه نور به وسیله مرکز النشر التابع المکتب الاعلام الاسلامى، در سال ۱۳۷۵ شمسی چاپ و منتشر شده است.
 
 
==متن کتاب عوائد الايام==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39424/عوائد-الايام--في‌-بيان‌-قواعد-استنباط-الاحكام  عوائد الايام]
 
  
 +
==متن کتاب==
 
[[رده:منابع فقهی]]
 
[[رده:منابع فقهی]]
 +
'''[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39424/عوائد-الايام--في‌-بيان‌-قواعد-استنباط-الاحكام عوائد الأيام فی بيان قواعد استنباط الأحكام]'''
 +
==منابع==
  
 
+
* کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری.
==منابع==
+
* ویکی نور.
کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی/ نویسنده: محمدرضا ضمیری
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۰۳

عوائد الایام.jpg
نویسنده ملا احمد نراقی
موضوع فقه شيعه
زبان عربی
تعداد جلد 1

عوائد الايام

کتاب «عوائد الأیام فی بیان قواعد استنباط الأحکام»، تألیف ملا احمد نراقى (م ۱۲۴۵ق) است. این کتاب، به زبان عربى است و با نام «عوائد الایام من قواعد الفقهاء الاعلام» و «عوائد الایام من مهمات أدلة الاحکام» نیز شناخته مى‌شود. این کتاب، از مشهورترین آثار به جاى مانده از مؤلف مى‌باشد و حاوى موضوعات مختلف فقهى، اصولى، ادبى و... مى‌باشد.

مؤلف

احمد بن محمدمهدى نراقى کاشانى (م ۱۲۴۵ ق) یکى از استادان و مجتهدین بزرگ شیعه در قرن سیزدهم هجرى است. نراقى در فقه، اصول، حکمت، ریاضیات و نجوم مهارت داشت. وى به خاتم المجتهدین ملقب شده است. در آغاز جوانى زادگاه خویش را به قصد حوزه اصفهان ترک نمود و مدت سى سال از محضر علامه خواجوى بهره هاى علمى برد. او همچنین از محضر وحید بهبهانى و یوسف بحرانى استفاده کرد.

مدرس تبریزى در ریحانة الادب مى گوید: نراقى از فحول فقهاى امامیه و متبحرین علماى اثنا عشریه مى باشد که فقیه، اصولى، حکیم، متکلم، اخلاقى و جامع علوم عقلى و نقلى بوده است. برخی از تألیفات احمد نراقى از این قبیل است: معتمد الشیعه، لوامع الاحکام، جامع السعادات.

گزارش محتوا

در این کتاب، در کنار اساسى‌ترین و مهم‌ترین قواعد اصولى و فقهى، موضوعات و مباحث ادبى و رجالى که فقیه در استنباط و اجتهاد به آنها نیاز دارد، با روشى جدید سامان داده شده است.

این کتاب، نظیر سایر کتب فقهى ابتدا به باب عبادات و سپس معاملات و نظایر آن نپرداخته است، بلکه مباحثى از فقه، اصول فقه و ادبیات را به‌صورت مجزا و مستقل مطرح و با عنوان عائده، به معناى بخشش، منفعت و خیر تقسیم‌بندى نموده است.

کتاب، هشتاد و هشت عائده را در بر دارد و مؤلف، در هر عائده، مسئله و یا قاعده‌اى را با دقت تمام به بحث گذاشته است. مباحث فقهى در 29 عائده گردآورى شده‌اند و عوائدى كه در آن، به مباحث اصولى پرداخته شده، 50 عائده است. از جمله قواعد و مسائلی که در این کتاب مورد بحث و بررسى قرار داده شده اند:

قاعدة أوفوا بالعقود، قاعدة وجوب تعظیم شعائراللّه، الاذن باقسامه مؤثرة شرعاً، قاعدة لاضرر و لاضرار، قاعدة الناس مسلطون على اموالهم، حرمة معاونت على الاثم، قاعدة المسلمون عند شروطهم، قاعدة نفى العسر والحرج، قاعدة الید، قاعدة التسامح فى ادلة السنن و... .

ویژگى‌هاى کتاب

  1. طرح مباحث متنوع.
  2. ابتکارات مؤلف در جهات مختلف، اعم از طرح مباحث و شکل استنباط احکام و مباحثى که امروزه مورد نیاز فقیهان آینده‌نگر مى‌باشد.
  3. طرح مباحثى که براى استنباط احکام ضرورى است.
  4. تتبع وسیع در آیات قرآن کریم و احادیث شریفه‌ى اهل‌بیت(ع) همراه با استقراى تام اقوال فقهاى متقدمین و متأخرین و استفاده از آراى ادبا و مفسرین بزرگ و حفظ امانت و دقت در نقل کلمات آنان و دقت در نصوص و آرا.
  5. ترتیب زیباى مباحث با عنوان عائدة، دقت در استفاده از تعابیر صحیح، رعایت ایجاز و اختصار، قلم رسا و متن روان.

وضعیت نشر کتاب

اولین بار، مجموع کتاب، در سال ۱۲۶۶ق، با حواشى شیخ اعظم انصارى و بار دیگر در سال ۱۳۱۲ق، چاپ شده است. عائده‌ى ۵۴ با عنوان «ولایة الفقیه» یک بار به صورت مستقل در بیروت، تحت نظارت سید یاسین موسوى چاپ شده است و پس از پیروزى انقلاب اسلامى و ضرورت تبیین مسئله‌ى ولایت فقیه، ترجمه‌ى فارسى بحث ولایت فقیه، در سال ۱۴۰۶ با نام «حدود اختیارات حاکم اسلامى» تحت نظارت وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده است و براى دومین بار ترجمه‌ى آن به وسیله‌ى دکتر سید جمال موسوى و چاپ آن توسط مرکز تحقیق اسلامى بنیاد بعثت، در سال ۱۴۰۸، صورت گرفته است. کتاب موجود در برنامه نور به وسیله مرکز النشر التابع المکتب الاعلام الاسلامى، در سال ۱۳۷۵ شمسی چاپ و منتشر شده است.

متن کتاب

عوائد الأيام فی بيان قواعد استنباط الأحكام

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری.
  • ویکی نور.