مکارم الاخلاق (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۵: سطر ۵:
 
|تصویر= [[پرونده:مکارم الاخلاق.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر= [[پرونده:مکارم الاخلاق.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده= رضي الدين حسن بن فضل طبرسي
+
|نویسنده=حسن بن فضل طبرسی
  
 
|موضوع= اخلاق اسلامی
 
|موضوع= اخلاق اسلامی
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
  
 
}}
 
}}
==مؤلف مکارم الاخلاق==
+
'''«مکارم الاخلاق»''' اثر رضى‌الدین [[حسن بن فضل طبرسی|حسن بن فضل طبرسى]] از علماى قرن ششم هجرى، فرزند [[شیخ طبرسی|امین الاسلام طبرسى]]، صاحب تفسیر [[مجمع البیان]] می‌باشد.<ref> الذریعه، ج ۲۲، ص ۱۴۶.</ref> مؤلف در این کتاب شمه‌ای از [[اخلاق]] ستوده [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه و آله و [[ائمه اطهار|ائمه]] راستین را برای زندگی و تربیت مردم ذکر کرده است.
  
رضى‌الدين حسن بن فضل طبرسى از علماى قرن ششم هجرى فرزند امين الاسلام طبرسى، صاحب تفسير [[مجمع البيان]] می‌باشد.<ref> الذریعه، ج 22، ص 146.</ref>
+
==انگیزه نگارش ==
  
==انگیزه نگارش مولف==
+
مؤلف علت نگارش این کتاب را در مقدمه کتاب بیان می‌کند که: «و چون آفریدگار متعال [[پیامبر اسلام|محمد]] صلی الله علیه و آله را در میان [[انبیاء]] به کمال این سیرت مخصوص گردانید، و تأسى به پیامبرش را کلید خشنودى و راه وصول به [[بهشت]] جاودانى قرار داد چنان که مى فرماید: (پیامبر براى شما پیشوایى نیکوست آنان که به خدا و [[قیامت]] امیدوار باشند) و متابعت او را وسیله مهر و لطف و سبب جلب رحمت خویش قرار داد که مى فرماید: (پیامبر من به مردم بگو اگر خدا را دوست دارید به دنبال من آیید تا خدا شما را دوست بدارد)، این رستگارى بزرگ موجب گشت که بتوانم کتابى گرد آورم که شامل مکارم [[اخلاق]] و محاسن [[آداب و سنن اسلامی|آداب]] و اوامر پرارج آن حضرت باشد که خود فرمود: (من از آن رو برانگیخته شدم که: اخلاق کریمه و صفات ستوده و انسانى را در بشر به کمال رسانم و به پایان آرم» و دانستن (اخلاق) مقدم بر عمل کردن است».<ref> مکارم الأخلاق، ترجمه میرباقرى، ج  ۱، ص ۱۵.</ref>
  
مولف علت نگارش این کتاب را در مقدمه کتاب بیان می‌کند که: «و چون آفريدگار متعال محمد صلی الله علیه و آله را در ميان انبياء به كمال اين سيرت مخصوص گردانيد. و تأسى به پيامبرش را كليد خشنودى و راه وصول به [[بهشت]] جاودانى قرار داد چنان كه مى فرمايد: (پيامبر براى شما پيشوايى نيكوست آنان كه به خدا و [[قيامت]] اميدوار باشند) و متابعت او را وسيله مهر و لطف و سبب جلب رحمت خويش قرار داد كه مى فرمايد: (پيامبر من به مردم بگو اگر خدا را دوست داريد به دنبال من  آييد تا خدا شما را دوست بدارد.)
+
==موضوع کتاب ==
  
اين رستگارى بزرگ موجب گشت كه بتوانم كتابى گرد آورم كه شامل مكارم اخلاق و محاسن آداب و اوامر پرارج آن حضرت باشد كه خود فرمود: (من از آن رو برانگيخته شدم كه: اخلاق كريمه و صفات ستوده و انسانى را در بشر به كمال رسانم و به پايان آرم» و دانستن (اخلاق) مقدم بر عمل كردن است».<ref> مكارم الأخلاق، ترجمه ميرباقرى، ج  ص 15.</ref>
+
مؤلف خود در مقدمه می‌گوید: «ما در این کتاب شمه‌ای از [[اخلاق]] ستوده [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه و آله را از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و [[ائمه اطهار|ائمه]] راستین برای زندگی و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر می‌کنیم و از خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت می‌نماییم، که او بر هر کاری توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است».<ref> مکارم الأخلاق، ترجمه میرباقرى، ج  ۱، ص ۱۹.</ref>
  
==موضوعات کتاب مکارم الاخلاق==
+
==محتوای کتاب==
  
مؤلف در مقدمه می‌گوید: «ما در این کتاب شمه‌ای از [[اخلاق]] ستوده پیامبر صلی الله علیه و آله را از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و ائمه راستین برای زندگی و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر می‌کنیم و از خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت می‌نماییم، که او بر هر کاری توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است».<ref> مكارم الأخلاق، ترجمه ميرباقرى، ج  1، ص 19.</ref>
+
این کتاب دارای ۱۲ باب است که عبارتند از:
  
==عناوین کتاب==
+
#اخلاق و اوصاف پیامبر صلی الله علیه و آله؛
 +
#بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی؛
 +
#آداب استحمام؛
 +
#بهداشت ناخن و اصلاح موها؛
 +
#آداب و شیوه‌های آرایش زن و مرد مسلمان؛
 +
#ویژگی‌های لباس و خانه اسلامی؛
 +
#آداب خوردن و آشامیدن؛
 +
#مسائل مربوط به [[ازدواج]]؛
 +
#آداب مسافرت؛
 +
#آداب [[دعا]] و وقتِ فضیلت آن؛
 +
#رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛
 +
#مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی.<ref> مکارم الأخلاق، شیخ حسن فرزند شیخ طبرسى - فهرست کتاب.</ref>
  
این کتاب دارای 12 باب است که عبارتند از:
+
==ترجمه‌های کتاب==
  
# اخلاق و اوصاف پیامبر صلی الله علیه و آله؛
+
کتاب مکارم الأخلاق بارها توسط علماى بزرگوار ترجمه و یا خلاصه شده است، مانند:
# بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی؛
 
# آداب استحمام؛
 
# بهداشت ناخن و اصلاح موها؛
 
# آداب و شیوه‌های آرایش زن و مرد مسلمان؛
 
# ویژگی‌های لباس و خانه اسلامی؛
 
# آداب خوردن و آشامیدن؛
 
# مسائل مربوط به ازدواج؛
 
# آداب مسافرت؛
 
# آداب دعا و وقتِ فضیلت آن؛
 
# رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛
 
# مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی. (مكارم الأخلاق ، شيخ حسن فرزند شيخ طبرسى )<ref> مكارم الأخلاق، شيخ حسن فرزند شيخ طبرسى - فهرست کتاب.</ref>
 
  
==ترجمه های مکارم الاخلاق==
+
#«محاسن الآداب» که ترجمه محمد بن عبدالکریم انصارى استرآبادى در سال ۹۶۳ هجرى.
 +
#«مکارم الکرائم»، ترجمه مفسر زوارى.
 +
#ترجمه اى با نام «مکارم الأخلاق» که توسط سید امیر نظام‌الدین عبدالهى ترجمه شده است.
 +
#«ترجمه مکارم الأخلاق» که به وسیله میرزا محمدعلى مدرس چهاردهى ترجمه شده است.
 +
#«ترجمه مکارم الأخلاق»، توسط محمدباقر بهارى همدانى.
 +
#«خلاصه مکارم الأخلاق» که توسط محمدباقر بهارى همدانى انجام شده است.
 +
#«تسدید المکارم و تفضیح الظالم»، نوشته شیخ محمدباقر بهارى همدانى که در آن موارد تحریف روایات این کتاب را برشمرده است.
  
كتاب مكارم الأخلاق بارها توسط علماى بزرگوار ترجمه و يا خلاصه شده است، مانند:
+
==تحریف «مکارم الاخلاق»==
  
# «محاسن الآداب» كه ترجمه محمد بن عبدالكريم انصارى استرآبادى در سال 963 هجرى.
+
کتاب مکارم الاخلاق بسیار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و این نکته دشمنان [[شیعه]] را بر آن داشت تا از شهرت و مقبولیت این کتاب به نفع خود استفاده کنند، لذا در سال ۱۳۰۳ هجرى در [[نجف]] اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زیادى از کتاب تغییر و حذف و اضافه نمودند تا چهره شیعه را مشوَّه سازند.
# «مكارم الكرائم»، ترجمه مفسر زوارى.
 
# ترجمه اى با نام «مكارم الأخلاق» كه توسط سيد امير نظام‌الدين عبدالهى ترجمه شده است.
 
# «ترجمه مكارم الأخلاق» كه به وسيله ميرزا محمدعلى مدرس چهاردهى ترجمه شده است.
 
# «ترجمه مكارم الأخلاق»، توسط محمدباقر بهارى همدانى.
 
# «خلاصه مكارم الأخلاق» كه توسط محمدباقر بهارى همدانى انجام شده است.
 
# «تسديد المكارم و تفضيح الظالم»، نوشته شيخ محمدباقر بهارى همدانى كه در آن موارد تحريف روايات اين كتاب را برشمرده است.
 
  
==تحريف كتاب==
+
علامه [[سید محسن امین|سید محسن امین]] در کتاب ارزشمند [[اعیان الشیعه]]، تمام موارد تحریف کتاب را آورده و درباره آن‌ها توضیح داده است مانند این که:
  
كتاب مكارم اخلاق بسيار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و اين نكته دشمنان [[شيعه]] را بر آن داشت تا از شهرت و مقبوليت اين كتاب به نفع خود استفاده كنند، لذا در سال 1303 هجرى در [[نجف]] اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زيادى از كتاب تغيير و حذف و اضافه نمودند تا چهره شيعه را مشوَّه سازند.
+
#احادیث فضائل امیرمؤمنان [[امام علی علیه السلام|على]] علیه‌السلام و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] سلام الله علیها را به کلى حذف کردند.
 +
#در بسیارى از موارد نام على علیه‌السلام را حذف کرده و به جاى آن نام یکى از شیخین ([[ابوبکر|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]]) را نوشتند.
 +
#جمله «علیه‌السلام» را بعد از نام [[ائمه اطهار]] علیهم‌السلام پاک کرده و «رضى اللّه عنه» نوشتند.
 +
#احادیثى از صدیقه کبرى [[حضرت فاطمه]] زهرا سلام الله علیها را به [[عایشه]] و [[حفصه]] نسبت دادند و مواردى دیگر.
  
علامه سيد محسن امين در كتاب ارزشمند [[أعيان الشيعة]]، تمام موارد تحريف كتاب را آورده و درباره آن‌ها توضيح داده است مانند اين كه:
+
پس از اطلاع از این توطئه شوم به امر [[میرزا محمدحسن شیرازی|میرزاى بزرگ شیرازى]] در سال ۱۳۱۴ نسخه هاى خطى و قدیمى کتاب جمع آورى شد و کتاب توسط حاج شیخ محمود بروجردى با آن نسخه ها تطبیق داده شد و در قالبى بسیار زیبا و با دقت فراوان در تصحیح آن، به چاپ رسید و تمام موارد تصحیح شده در پایان کتاب آورده شد.<ref> نرم‌افزار گنجینه روایات نور.</ref>
 
 
# احاديث فضائل اميرمؤمنان على علیه‌السلام و حضرت زهرا سلام الله عليها را به كلى حذف كردند.
 
# در بسيارى از موارد نام على عليه‌السلام را حذف كرده و به جاى آن نام يكى از شيخين (ابوبكر و عمر) را نوشتند.
 
# جمله «عليه‌السلام» را بعد از نام [[ائمه اطهار]] عليهم‌السلام پاك كرده و «رضى اللّه عنه» نوشتند.
 
# احاديثى از صديقه كبرى [[حضرت فاطمه]] زهرا سلام الله عليها را به [[عايشه]] و حفصه نسبت دادند و مواردى ديگر.
 
 
 
پس از اطلاع از اين توطئه شوم به امر ميرزاى بزرگ شيرازى در سال 1314 نسخه هاى خطى و قديمى كتاب جمع آورى شد و كتاب توسط حاج شيخ محمود بروجردى با آن نسخه ها تطبيق داده شد و در قالبى بسيار زيبا و با دقت فراوان در تصحيح آن، به چاپ رسيد و تمام موارد تصحيح شده در پايان كتاب آورده شد.<ref> نرم‌افزار گنجینه روایات نور.</ref>
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
+
==متن کتاب ==
 
+
[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/79239/ '''مكارم الأخلاق''']
==متن کتاب مکارم الاخلاق==
 
 
 
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/79239/ کتاب مكارم الأخلاق ]
 
 
 
 
[[رده:منابع اخلاق اسلامی]]
 
[[رده:منابع اخلاق اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۲۱

مکارم الاخلاق.jpg
نویسنده حسن بن فضل طبرسی
موضوع اخلاق اسلامی
زبان عربی
تعداد جلد 1

کتاب مكارم الأخلاق

«مکارم الاخلاق» اثر رضى‌الدین حسن بن فضل طبرسى از علماى قرن ششم هجرى، فرزند امین الاسلام طبرسى، صاحب تفسیر مجمع البیان می‌باشد.[۱] مؤلف در این کتاب شمه‌ای از اخلاق ستوده پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه راستین را برای زندگی و تربیت مردم ذکر کرده است.

انگیزه نگارش

مؤلف علت نگارش این کتاب را در مقدمه کتاب بیان می‌کند که: «و چون آفریدگار متعال محمد صلی الله علیه و آله را در میان انبیاء به کمال این سیرت مخصوص گردانید، و تأسى به پیامبرش را کلید خشنودى و راه وصول به بهشت جاودانى قرار داد چنان که مى فرماید: (پیامبر براى شما پیشوایى نیکوست آنان که به خدا و قیامت امیدوار باشند) و متابعت او را وسیله مهر و لطف و سبب جلب رحمت خویش قرار داد که مى فرماید: (پیامبر من به مردم بگو اگر خدا را دوست دارید به دنبال من آیید تا خدا شما را دوست بدارد)، این رستگارى بزرگ موجب گشت که بتوانم کتابى گرد آورم که شامل مکارم اخلاق و محاسن آداب و اوامر پرارج آن حضرت باشد که خود فرمود: (من از آن رو برانگیخته شدم که: اخلاق کریمه و صفات ستوده و انسانى را در بشر به کمال رسانم و به پایان آرم» و دانستن (اخلاق) مقدم بر عمل کردن است».[۲]

موضوع کتاب

مؤلف خود در مقدمه می‌گوید: «ما در این کتاب شمه‌ای از اخلاق ستوده پیامبر صلی الله علیه و آله را از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و ائمه راستین برای زندگی و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر می‌کنیم و از خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت می‌نماییم، که او بر هر کاری توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است».[۳]

محتوای کتاب

این کتاب دارای ۱۲ باب است که عبارتند از:

  1. اخلاق و اوصاف پیامبر صلی الله علیه و آله؛
  2. بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی؛
  3. آداب استحمام؛
  4. بهداشت ناخن و اصلاح موها؛
  5. آداب و شیوه‌های آرایش زن و مرد مسلمان؛
  6. ویژگی‌های لباس و خانه اسلامی؛
  7. آداب خوردن و آشامیدن؛
  8. مسائل مربوط به ازدواج؛
  9. آداب مسافرت؛
  10. آداب دعا و وقتِ فضیلت آن؛
  11. رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛
  12. مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی.[۴]

ترجمه‌های کتاب

کتاب مکارم الأخلاق بارها توسط علماى بزرگوار ترجمه و یا خلاصه شده است، مانند:

  1. «محاسن الآداب» که ترجمه محمد بن عبدالکریم انصارى استرآبادى در سال ۹۶۳ هجرى.
  2. «مکارم الکرائم»، ترجمه مفسر زوارى.
  3. ترجمه اى با نام «مکارم الأخلاق» که توسط سید امیر نظام‌الدین عبدالهى ترجمه شده است.
  4. «ترجمه مکارم الأخلاق» که به وسیله میرزا محمدعلى مدرس چهاردهى ترجمه شده است.
  5. «ترجمه مکارم الأخلاق»، توسط محمدباقر بهارى همدانى.
  6. «خلاصه مکارم الأخلاق» که توسط محمدباقر بهارى همدانى انجام شده است.
  7. «تسدید المکارم و تفضیح الظالم»، نوشته شیخ محمدباقر بهارى همدانى که در آن موارد تحریف روایات این کتاب را برشمرده است.

تحریف «مکارم الاخلاق»

کتاب مکارم الاخلاق بسیار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و این نکته دشمنان شیعه را بر آن داشت تا از شهرت و مقبولیت این کتاب به نفع خود استفاده کنند، لذا در سال ۱۳۰۳ هجرى در نجف اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زیادى از کتاب تغییر و حذف و اضافه نمودند تا چهره شیعه را مشوَّه سازند.

علامه سید محسن امین در کتاب ارزشمند اعیان الشیعه، تمام موارد تحریف کتاب را آورده و درباره آن‌ها توضیح داده است مانند این که:

  1. احادیث فضائل امیرمؤمنان على علیه‌السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها را به کلى حذف کردند.
  2. در بسیارى از موارد نام على علیه‌السلام را حذف کرده و به جاى آن نام یکى از شیخین (ابوبکر و عمر) را نوشتند.
  3. جمله «علیه‌السلام» را بعد از نام ائمه اطهار علیهم‌السلام پاک کرده و «رضى اللّه عنه» نوشتند.
  4. احادیثى از صدیقه کبرى حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را به عایشه و حفصه نسبت دادند و مواردى دیگر.

پس از اطلاع از این توطئه شوم به امر میرزاى بزرگ شیرازى در سال ۱۳۱۴ نسخه هاى خطى و قدیمى کتاب جمع آورى شد و کتاب توسط حاج شیخ محمود بروجردى با آن نسخه ها تطبیق داده شد و در قالبى بسیار زیبا و با دقت فراوان در تصحیح آن، به چاپ رسید و تمام موارد تصحیح شده در پایان کتاب آورده شد.[۵]

پانویس

  1. الذریعه، ج ۲۲، ص ۱۴۶.
  2. مکارم الأخلاق، ترجمه میرباقرى، ج ۱، ص ۱۵.
  3. مکارم الأخلاق، ترجمه میرباقرى، ج ۱، ص ۱۹.
  4. مکارم الأخلاق، شیخ حسن فرزند شیخ طبرسى - فهرست کتاب.
  5. نرم‌افزار گنجینه روایات نور.

متن کتاب

مكارم الأخلاق