محمدعلی گرامی
«آیتالله محمدعلى گرامى» (متولد ۱۳۱۷ ش)، از فقها و اساتید برجسته حوزه علمیه قم و از شاگردان آیتالله بروجردى و امام خمینى است. ایشان در زمینههای گوناگون قرآن، اخلاق، حدیث، فقه، فلسفه، کلام و منطق تبحّر داشته و صاحب آثار متعدد میباشد.
![]() | |
نام کامل | محمدعلى گرامى |
زادروز | ۱۳۱۷ شمسی |
زادگاه | قم |
اساتید |
آیت الله بروجردى، امام خمینى، محمدعلی اراکی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی،... |
| |
آثار |
خدا در نهجالبلاغه، دولت جمهورى اسلامى، آغاز فلسفه، شناخت قرآن، مذهب تشيع آينده تاريخ بشريت، منطق مقارن،... |
محتویات
تحصیلات و اساتید
محمدعلى گرامى تحصيلات ابتدائی را در سال ۱۳۲۳ شمسی در مدرسهاى به نام مدرسه باقريه در قم كه در كنار مدرسه فيضيه واقع شده بود، شروع كرد و پس از اتمام آن وارد دوره سيكل شد. اما به جهت شوق بسیاری که به طلبگی داشت، تحصیلات رسمی را رها کرده و حدود سال ۱۳۳۰ وارد حوزه علمیه قم شد.
ايشان پس از خواندن مقدمات و سطوح متوسطه و عاليه در سن ۱۸ سالگی در درس خارج فقه آیت الله بروجردی و امام خمینی شرکت نموده و از اساتيد ديگری همچون محمدعلی اراکی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی، سید محمد محقق داماد و میرزا هاشم آملی استفاده نمود و در فلسفه و تفسير نيز از محضر علامه طباطبايی بهره برد.
آثار و تألیفات
برخی از آثار آیتالله گرامى عبارتند از:
- استفتائات؛
- آغاز فلسفه؛
- بررسى ملاکهاى روانى در اسلام؛
- خدا در نهجالبلاغه؛
- دولت جمهورى اسلامى؛
- زراعت خصوصى؛
- شرح منظومة السبزوارى (المنطق)؛
- مالكيتها؛
- محمد(صلی الله علیه وآله) رسولالله و مبانى ايدئولوژى اسلامى او؛
- مقدمهاى بر امامت؛
- منطق مقارن؛
- نگاهى به سيستم سياسى اسلام؛
- شناخت قرآن؛
- درسهايى از علوم قرآن؛
- مقصود الطالب فى تقرير مطالب المنطق و الحاشية؛
- المعلقات على العروة الوثقی؛
- مذهب تشيع آينده تاريخ بشريت؛
- نگاهى به بردگى؛
- نگاهى نو به ملاک حرمت ربا و حيل.
فعالیتهای علمی و سیاسی
آیتالله محمدعلى گرامى از همان اوايل تحصيل در حوزه مقدسه به تدريس اشتغال داشته و بيشتر رشته های تحصيلی حوزه چون ادبيات و منطق و فلسفه و فقه و اصول را تدريس نمودند و اينک از علماء و مدرسين جامع حوزه علمیه قم می باشند.
همچنین معظم له از ابتداء شروع مبارزات دوران ستمشاهی در جريان مبارزات قرار داشته و فعاليت های گسترده ای در جريان «انجمن های ايالتی و ولايتی» سال ۱۳۴۱ و سپس در دوره دوم و سوم مبارزات (رفراندوم اصلاحات ارضی و کاپتيولاسيون) داشته اند که بارها مورد اذيت و آزار ساواک قرار گرفتند که از جمله بايد به تبعيد سال ۱۳۴۴ و زندان سال ۱۳۵۱ و سپس زندان حدود چهارساله ۱۳۵۲ تا آخر ۱۳۵۵ و آنگاه تبعيد سال ۱۳۵۶ تا نزديک پيروزی انقلاب اشاره نمود.
در منظر عالمان
امام خمينی در شعبان ۱۳۸۱ ق (۱۳۴۱ ش) درباره آیتالله محمدعلى گرامى نوشته اند: «مدت ها عمر شريف را صرف در تحصيل علوم شرعيه نموده اند و بحمدالله به کمالات علميه و عمليه نائل شده اند و به صلاح و سداد و وثاقت موصوف مي باشند». همچنین در نامه ديگری نوشته اند: «...علاقه من به امثال جنابعالي محفوظ است» (صحيفه امام، ج۱ و ج۲).
همين توجه و ابراز محبت در اجازات اجتهاد و نامه های بزرگان ديگر چون آيات عظام سید محمدهادی میلانی، محمدعلی اراکی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی و... مشهود می باشد.
يکی از بزرگان مراجع سال ها پيش درباره ايشان می نويسد: «...از علماء اعلام و مدرسين والا مقام حوزه علميه قم می باشند و سوابق علمي و انقلابي ايشان بر اهل حوزه پوشيده نيست و سال هاست در حوزه علميه از دروس عاليه و تأليفات ايشان استفاده مي شود و قد بلغ و الحمدلله بجدّه و جهد و جودة ذهنه الوقاد و حسن سليقه مرتبة الاجتهاد والاستنباط في المسائل الفقهية والاصولية والفلسفية...».
يکی ديگر از مراجع درباره ايشان نوشته اند: «... عمر شريف خود را در تحصيل علوم دينيه و تکميل معارف الهيه و اشتغال به تدريس طلاب و محصلين صرف نموده و بحمدالله در تنقيح مسائل شرعيه و مباني نظريه صاحب نظر و متخلق باخلاق و فضائل حسنه مي باشند...».
منابع
آرشیو عکس و تصویر
از راست: اسماعیل صالحی مازندرانی، محمدعلی گرامی و هاشم اردشیر لاریجانی (میرزا هاشم آملی)
از راست: علی اکبر مسعودی خمینی، محمد محمدی گلپایگانی، ناشناس، محمدعلی گرامی، ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی، حسین نوری همدانی و ناشناس
از راست: ناشناس، سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، محمدعلی گرامی و مسلم ملکوتی
از راست: محمدعلی گرامی و سید علی حسینی خامنه ای