امامزاده علی موسی الرضا قم

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«امامزاده علی موسی الرضا(ع)» یکی از بقاع متبرکه در شهر قم است. به اعتقاد متصدیان این بقعه، نسب شریف ایشان با چهار واسطه به امام جواد (علیه السلام) منتهی می‌شود: «سید ابوالحسن موسی بن ابی‌عبدالله احمد بن ابی‌علی محمد بن ابی‌علی احمد بن ابی‌جعفر موسی المبرقع بن امام جواد (علیه السلام)».

امامزاده سید علی موسی الرضا(ع) سیدی جلیل‌القدر، عظیم‌الشان و بسیار بزرگوار بود. او ریاست شهر قم و نقابت سادات علوی را به عهده داشت و از سرشناسان خاندان رضوی در قم بوده است.

حسن بن محمد قمی مؤلف «تاریخ قم» درباره وی می‌نویسد: «علی موسی الرضا در قم بود ...؛ قواعد و سیرت او مجموع نیکو و پسندیده بوده‌اند و با مردم شهر قم معیشت و زندگانی به وجه احسن می‌کرد و حقوق ایشان رعایت می‌کرد، تا جایی‌که گویا یکی از ایشان است. پس اهل قم به صحبت او میل کردند و او رئیس و سرور ایشان شد. مؤید الدوله و امیر فخرالدوله قدر او بشناختند و حق او را بدانستند و بعضی از خراج او بدو بخشیدند و مجری داشتند. پس از در سال ۳۷۰ ه.ق به حج رفت و ملک عضدالدوله و تاج‌الدوله او را گرامی داشتند و هنگامی که حج خانه خدا بگزارد و به مدینه باز آمد، بر پسران عم خود شفقت کرد و رحمت افزود و ایشان را خلعت و عطا بخشید، پس او شکر بسیار گفتند. او به جانب قم عزیمت کرد و در ماه ربیع‌الآخر سال ۳۷۱ ه.ق به قم رسید. مردم قم به قدوم او بشارت کردند و شادی افزودند و بر سر کوچه‌ها و محل‌ها آذین‌ها بستند و صاحب الجلیل کافی الکفاة ابوالقاسم اسماعیل (صاحب بن عباد) به او نامه‌ای نوشت و او را به معاودت از حج خانه خدای تعالی و مراجعت به شهر و منزل خود تهنیت گفت. ابوالحسن موسی بن احمد مردی بس فاضل، متواضع و متخلق و سهل الجانب بوده است. در دوران جوانی و با وجود کمی سن، نقابت سادات علویه شهر قم و نواحی آن به او مفوض بوده است. او در سال ۳۷۲ ه.ق به زیارت جدش امام رضا(ع) رفت و سپس در سال ۳۷۵ ه.ق در قم وفات کرد».

برخی محققان احتمال داده اند که مزار کنونی در خیابان شهید دل‌آذر محله رضاآباد قم، متعلق به همین سید جلیل‌القدر است که به اختصار به «علی موسی الرضا» شهرت پیدا کرده است.

بقعه مذکور، مقابل بیمارستان نکوئى (خیابان دل‌آذر) واقع شده که ظاهرا بناى آن مربوط به دوران قاجار بوده باشد. اما اینکه مدفون در بقعه یاد شده چه شخصیتى است، تا کنون مدرک و سندى که ما را به آن راهنمائى نماید برخورد نشده و فقط مرحوم ناصرالشریعه در کتاب «تاریخ قم» صفحه ۱۳۳ ذیل همین مطلب مى نویسد: «شهر به قدر یک میدان از دروازه رى از سمت کوره پزخانه ها که دور مى شود، بقعه مختصر، محقر و مخروبه ای است که محاذى آن حوض مسقّفى است، گویند امامزاده على موسى الرضا است و از قرارى که در لوح آن نوشته شده: امامزاده على از اولاد امام موسى بن جعفر (علیه السلام) است».

لازم به ذکر است که بقعه امامزاده على موسى الرضا، نزدیک به یک سال است که برای بازسازی تخریب شده، اما به گفته اهالی محل به دلیل نبود بودجه رها شده و چهره نامناسب و دور از شأنی برای این امامزاده به وجود آمده است.

منابع