صله رحم: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} {{نیازمند ویرایش فنی}} __toc__ <keywords content=...' ایجاد کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
  
−
{{نیازمند ویرایش فنی}}
 
  
 
__toc__
 
__toc__
سطر ۸: سطر ۷:
  
  
−
صله­رحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده "وصل" به معنای پیوستن بوده و پیوند کردن دو چیز را می­گویند.<ref> دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373 ش، چاپ اول، ج7، ص10519 </ref>
+
صله­رحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده "وصل" به معنای پیوستن بوده و پیوندکردن دو چیز را می­گویند.<ref> دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373 ش، چاپ اول، ج7، ص10519.</ref> معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند.<ref>همان، ج14، ص20572.</ref>
−
معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند.<ref> همان، ج14، ص20572 </ref>
 
−
واژه رحم، در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است. چرا که آنها از یک رحم متولد شده­اند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد هرچند نسبت دوری با هم داشته باشند.<ref> نمازی، علی؛ مستدرک سفینۀ البحار، موسسه نشر اسلامی، 1419ه ق، ج4، ص112 </ref>
 
  
−
معنای اصطلاحی صله رحم، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان <ref> دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373ه ش، چاپ اول، ج7، ص10519 </ref>است.
+
واژه رحم، در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است. چرا که آنها از یک رحم متولد شده­اند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند.<ref>نمازی، علی؛ مستدرک سفینه البحار، موسسه نشر اسلامی، 1419 ه.ق، ج4، ص112.</ref>
  
−
== صله رحم سفارش اکید پیامبر اعظم(ص) ==
+
معنای اصطلاحی صله رحم، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان<ref>دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373ه ش، چاپ اول، ج7، ص10519.</ref> است.
  
−
در اهمیت صله رحم همین بس که پیامبر اکرم(ص)، همه انسانها را به صله رحم سفارش کرده است؛ هرچند که در این مسیر سختیهای فراوانی ببیند و راهشان از یکدیگر بسیار دور باشد. همچنین صله رحم را بخشی از دین دانسته و فرموده­اند که هرکس آنرا بجا نیاورد دین او ناقص است. جابر از حصرت باقر(ع) روایت کرده که رسول خدا(ص) فرمود­ه­اند:
+
==صله رحم سفارش اکید پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله==
−
«به حاضر و غایب امتم و به کسانی که در پشت مردان و رحم زنان هستند (آنهایی که هنوز به دنیا نیامده­اند) تا روز قیامت سفارش می­کنم که صله رحم را به جا آورند، اگرچه راهشان به سوی همدیگر یک سال فاصله داشته باشد؛ زیرا صله رحم از دین است.»<ref> کلینی، محمدبن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص337 </ref>
+
 
 +
در اهمیت صله رحم همین بس که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، همه انسانها را به صله رحم سفارش کرده است؛ هر چند که در این مسیر سختی های فراوانی ببیند و راهشان از یکدیگر بسیار دور باشد. همچنین صله رحم را بخشی از دین دانسته و فرموده­اند که هر کس آن را بجا نیاورد دین او ناقص است.
 +
 
 +
جابر از حضرت [[امام باقر]] علیه السلام روایت کرده که [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله فرمود­ه­اند: «به حاضر و غایب امتم و به کسانی که در پشت مردان و رحم زنان هستند (آنهایی که هنوز به دنیا نیامده­اند) تا روز قیامت سفارش می­کنم که صله رحم را به جا آورند، اگرچه راهشان به سوی همدیگر یک سال فاصله داشته باشد؛ زیرا صله رحم از دین است».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، [[قم]]، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص337.</ref>
 +
 
 +
==ثواب صله رحم==
 +
 
 +
یکی از افتخارات بزرگ برای انسان این است که شهید از دنیا برود و هر کس در طول زندگانی خویش یک بار می­تواند شهید شود و حال      آن که ثواب شخصی که صله رحم را به جا می­آورد علاوه بر اجر صد شهید، ثوابهای دیگری نیز شامل حال او می­شود.
 +
 
 +
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «هر کس به سوی خویشاوندانش با جان و مالش قدم بردارد تا صله رحم را به جا آورد، خداوند عزوجل به وی اجر صد شهید عطا می­کند و برای هر قدمی که برمی­دارد خداوند چهل هزار حسنه می­نویسد و چهل هزار گناه از وی پاک می­کند و چهل هزار درجه بالا می­برد و گویا خداوند را در حال صبر، صد سال عبادت کرده که عبادتش پذیرفته شده است».<ref> مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج71، ص89.</ref>
 +
 
 +
==صله رحم حتی با یک سلام==
 +
 
 +
این تفکر که صله رحم حتماً باید با غذا همراه باشد - اگر نباشد آبروریزی است - کاملا اشتباه است. دین مقدس [[اسلام]] دایره صله رحم را خیلی وسیع­تر و ساده­تر از این ها به ما بیان کرده است. مخصوصاً امروزه که با یک تلفن کردن یا فرستادن پیامک از حال همدیگر می­توانیم آگاه شویم.
 +
 
 +
[[امام صادق]] علیه السلام می­فرمایند: «همانا صله رحم و نیکی کردن، حساب را آسان ساخته از گناه نگاه می­دارد. پس صله رحم کرده، به برادرانتان نیکی کنید، اگرچه به سلامی نیکو و جواب سلام دادن باشد».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص350.</ref>
 +
 
 +
در جایی دیگر می­فرمایند: «صله رحم کن، اگر جه با شربت آبی باشد».<ref>همان، ص340.</ref> این روایت شریف، ساده برگزار کردن صله رحم را به ما سفارش می­کند. چرا که هر چه دید و بازدیدها ساده­تر و بدون تشریفات باشد همان اندازه میهمانی­ها بیشتر می­شود و صفا و صمیمیت را به ارمغان می­آورد.
 +
 
 +
==آثار صله رحم==
 +
 
 +
===زیاد شدن عمر انسان===
 +
 
 +
یکی از فواید دنیوی صله رحم این است که خداوند به خاطر این کار، عمر انسان را زیاد می­کند و دچار مرگ ناگهانی نمی­شود. از محمد عبیدالله روایت شده که حضرت [[امام رضا]] علیه السلام می­فرمایند: «مردی از عمرش 3 سال مانده بود. وی صله رحم می­کند و خداوند آن را به سی سال تبدیل می­کند که خداوند هرچه خواهد می­کند».<ref>مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 4403ق، ج71، ص93.</ref>
 +
 
 +
===دفع بلا و زیاد شدن دارایی===
 +
 
 +
اگر بخواهیم از بلاهای فردی و اجتماعی در امان باشیم و در تیررس انواع بلاها قرار نگیریم یکی از بهترین راهها همان صله رحم است. حضرت [[امام باقر]] علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم اعمال را پاک، اموال را بسیار، بلاها را برطرف می­کند و حساب را آسان کرده و اجل را عقب می­اندازد».<ref> کلینی، محمد بن یعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، جاپ اول، ج3، ص337 </ref>
 
   
 
   
−
== ثواب صله رحم ==
+
===نیکویی اخلاق و پاکی جان===
  
−
یکی از افتخارات بزرگ برای انسان این است که شهید از دنیا برود و هر کس در طول زندگانی خویش یک بار می­تواند شهید شود و حال آنکه ثواب شخصی که صله رحم را به جا می­آورد علاوه بر اجر صد شهید، ثوابهای دیگری نیز شامل حال او می­شود. پیامبر اکرم(ص) می­فرمایند:
+
صله رحم باعث از بین رفتن کینه­ها می­گردد. چرا که از نزدیک همدیگر را می­بینیم و حس می­کنیم و با هم رابطه برقرار می­کنیم و این ارتباط، رفتارمان را نیکو جلوه می­دهد و در سخن گفتن هاست که گره­های سوءظن و کینه باز می­شود و جایش را صفا و صمیمیت پر می­کند.  
−
«هرکس به سوی خویشاوندانش با جان و مالش قدم بردارد تا صله رحم را به جا آورد، خداوند عزوجل به وی اجر صد شهید عطا می­کند و برای هر قدمی که بر می­دارد خداوند چهل هزار حسنه می­نویسد و چهل هزار گناه از وی پاک می­کند و چهل هزار درجه بالا می­برد و گویا خداوند را در حال صبر، صد سال عبادت کرده که عبادتش پذیرفته شده است.»<ref> مجلسی، محمد تقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج71، ص89 </ref>
 
  
−
== صله رحم حتی با یک سلام ==
+
حضرت [[امام صادق]] علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم اخلاق را نیکو، دست را بخشنده، جان را پاکیزه، روزی را افزون کرده و اجل را عقب می­اندازد».<ref>همان، ص339.</ref>
  
−
این تفکر که صله رحم حتماً باید با غذا همراه باشد -اگر نباشد آبروریزی است- کاملا اشتباه است. دین مقدس [[اسلام]] دایره صله رحم را خیلی وسیع­تر و ساده­تر از اینها به ما بیان کرده است. مخصوصاً امروزه که با یک تلفن کردن یا فرستادن پیامک از حال همدیگر می­توانیم آگاه شویم.
+
===مرگ نیکو و راحتی حساب===
−
[[امام صادق]](ع) می­فرمایند:
 
  
−
«همانا صله رحم و نیکی کردن، حساب را آسان ساخته، از گناه نگاه می­دارد. پس صله رحم کرده، به برادرانتان نیکی کنید، اگرچه به سلامی نیکو و جواب سلام دادن باشد.»<ref> کلینی، محمد بن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص350 </ref>
+
اگر انسان بخواهد با نیکویی و خوبی از دنیا برود یکی از راههایش صله رحم است. چرا که صله رحم انسان را از انواع بد مردن و دچار شدن به انواع بیماری های خطرناک و مرگ ناگهانی نجات می­دهد و باعث می­شود تا انسان در آخرت هم حسابش راحت باشد.
−
+
 
−
در جایی دیگر می­فرمایند: «صله رحم کن، اگر جه با شربت آبی باشد.» <ref> همان، ص340 </ref>
+
[[امام صادق]] علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم، حسابرسی را در قیامت آسان می­کند و انسان را از بد مردن باز می­دارد».<ref> مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403 ق، ج71، ص98.</ref>
−
این روایت شریف، ساده برگزار کردن صله رحم را به ما سفارش می­کند. چراکه هر چه دید و بازدیدها ساده­تر و بدون تشریفات باشد همان اندازه میهمانی­ها بیشتر می­شود و صفا و صمیمیت را به ارمغان می­آورد.
+
 
 +
==آداب صله­رحم==
  
−
== آثار صله رحم ==
+
===سلام دادن===
  
−
1 . زیاد شدن عمر انسان: یکی از فواید دنیوی صله رحم این است که خداوند به خاطر این کار، عمر انسان را زیاد می­کند و دچار مرگ ناگهانی نمی­شود. از محمد عبیدالله روایت شده که حضرت رضا(ع) می­فرمایند: «مردی از عمرش 3 سال مانده بود. وی صله رحم می­کند و خداوند آن را به سی سال تبدیل می­کند، که خداوند هرچه خواهد می­کند.»<ref> مجلسی، محمد تقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 4403ق، ج71، ص93 </ref>
+
اولین و مهمترین آداب دید و بازدید، سلام دادن است. چرا که سلام یکی از نامهای خداوند متعال است و با سلام کردن رحمت الهی نازل می­شود.
  
−
2 . دفع بلا و زیاد شدن دارایی: اگر بخواهیم از بلاهای فردی و اجتماعی در امان باشیم و در تیررس انواع بلاها قرار نگیریم یکی از بهترین راهها همان صله رحم است. حضرت امام باقر(ع) می­فرمایند: «صله رحم اعمال را پاک، اموال را بسیار، بلاها را بر طرف می­کند و حساب را آسان کرده و اجل را عقب می­اندازد.»<ref> کلینی، محمد بن یعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، جاپ اول، ج3، ص337 </ref>
+
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: هرگاه به هم برخوردید با سلام کردن و دست دادن دیدار کنید و چون جدا شدید، با آمرزش خواهی از هم جدا شوید.<ref>[[شیخ طوسی]]؛ امالی، قم، دارالثقانه، 1414ق، ج347، ص215.</ref>
−
 
−
3 . نیکویی اخلاق و پاکی جان: صله رحم باعث از بین رفتن کینه­ها می­گردد. چرا که از نزدیک همدیگر را می­بینیم و حس می­کنیم و با هم رابطه برقرار می­کنیم و این ارتباط، رفتارمان را نیکو جلوه می­دهد و در سخن گفتن هاست که گره­های سوءظن و کینه باز می­شود و جایش را صفا و صمیمیت پر می­کند. حضرت امام صادق(ع) می­فرمایند:
 
−
«صله رحم اخلاق را نیکو، دست را بخشنده، جان را پاکیزه، روزی را افزون کرده و اجل را عقب می­اندازد.»همان، ص339
 
  
−
4 . مرگ نیکو و راحتی حساب: اگر انسان بخواهد با نیکویی و خوبی از دنیا برود یکی از راههایش صله رحم است. چراکه صله رحم انسان را از انواع بد مردن و دچار شدن به انواع بیماریهای خطرناک و مرگ ناگهانی نجات می­دهد و باعث می­شود تا انسان در آخرت هم حسابش راحت باشد.
+
===دست دادن===
−
امام صادق(ع) می­فرمایند: «صله رحم، حساب رسی را در قیامت آسان می­کند و انسان را از بد مردن باز می­دارد.»<ref> مجلسی، محمد تقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج71، ص98 </ref>
 
  
−
== آداب صله­رحم ==
+
دین مقدس اسلام سفارش کرده است وقتی که همدیگر را ملاقات می کنید دست بدهید زیرا تاریکی کینه را از بین می­برد و باعث آمرزش ناهان می­شود.
  
−
1. سلام دادن: اولین و مهمترین آداب دید و بازدید، سلام دادن است. چرا که سلام یکی از نامهای خداوند متعال است و با سلام کردن رحمت الهی نازل می­شود.
+
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «با یکدیگر دست دهید؛ زیرا دست دادن کینه و کدورت را از بین می­برد».<ref> مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403، ج74، ص160.</ref>
  
−
حضرت رسول اکرم(ص) می­فرمایند:
+
لازم به ذکر است که دست دادن با کسانی که محرم هستند سفارش شده و در دید و بازدیدها و مهمانی­ها با کسانی که نامحرم هستند نباید دست داد هر چند که از خویشاوندان باشند. چرا که مورد نهی شارع مقدس قرار گرفته است.
−
هرگاه به هم برخوردید با سلام کردن و دست دادن دیدار کنید و چون جدا شدید، با آمرزش خواهی از هم جدا شوید.<ref> شیخ طوسی؛ امالی، قم، دارالثقانه، 1414ق، ج347، ص215 </ref>
 
  
−
2. دست دادن: دین مقدس اسلام سفارش کرده است وقتی که همدیگر را ملاقات می کنید دست بدهید زیرا تاریکی کینه را از بین می­برد و باعث آمرزش گناهان می­شود. حضرت رسول اکرم(ص) می­فرمایند:
+
===معانقه===
−
«با یکدیگر دست دهید؛ زیرا دست دادن کینه و کدورت را از بین می­برد.»<ref> مجلسی، محمد تقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403، ج74، ص160 </ref>
 
  
−
لازم بذکر است که دست دادن با کسانی که محرم هستند سفارش شده و در دید و بازدیدها و مهمانی­ها با کسانی که نامحرم هستند نباید دست داد هرچند که از خویشاوندان باشند. چرا که مورد نهی شارع مقدس قرار گرفته است.
+
معانقه غیر از روبوسی است و شارع مقدس ما را به این موضوع سفارش کرده است.
  
−
3. معانقه: معانقه غیر از روبوسی است و شارع مقدس ما را به این موضوع سفارش کرده است.  
+
[[امام باقر]] علیه السلام می­فرمایند: «هر مؤمنی برای دیدن برادر خود برود خداوند برای هر گامی که برمی­دارد یک ثواب می­نویسد و یک گناه از او پاک می­شود و یک درجه بالا برده می­شود و چون در خانه اش را بکوبد، درهای آسمان به رویش گشوده گردد و چون با هم دست دهند و معانقه کنند (یکدیگر را در آغوش بگیرند) خدا رویش را به آنها کند».<ref>کلینی، محمد بن بعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج2، ص183.</ref>
  
−
امام باقر(ع) می­فرمایند:
+
==قهر با فامیل ممنوع==
−
«هر مؤمنی برای دیدن برادر خود برود خداوند برای هرگامی که بر می­دارد یک ثواب می­نویسد و یک گناه از او پاک می­شود و یک درجه بالا برده می­شود و چون در خانه اش را بکوبد، درهای آسمان به رویش گشوده گردد و چون باهم دست دهند و معانقه کنند (یکدیگر را در آغوش بگیرند) خدا رویش را به آنها کند.»<ref>  کلینی، محمد بن بعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج2، ص183 </ref>
 
−
 
−
== قهر با فامیل ممنوع ==
 
  
 
بنای اسلام بر اساس مهر و محبت است. لذا شارع مقدس به ما این اجازه را نداده که با خویشاوندان خود قطع رابطه کنیم هر چند آنها با ما سنگین رفتار کنند.
 
بنای اسلام بر اساس مهر و محبت است. لذا شارع مقدس به ما این اجازه را نداده که با خویشاوندان خود قطع رابطه کنیم هر چند آنها با ما سنگین رفتار کنند.
−
عبدالله سنان می­گوید به حضرت صادق(ع) عرض کردم: من پسر عمویی دارم که هرچه با او می پیوندم، از من می­برد. تصمیم گرفته­ام که اگر بار دیگر از من ببرد من هم از او ببرم. آیا شما اجازه می­فرمایید؟ حضرت فرمودند: اگر تو با او بپیوندی و او از تو ببرد، خداوند با هر دو شما خواهد پیوست ولی اگر تو از او ببری و او از تو ببرد، خداوند از هر دوی شما خواهد برید. <ref> همان، ج3، ص348 </ref>
 
  
−
== پیامدهای قطع رابطه ==
+
عبدالله سنان می­گوید به حضرت [[امام صادق]] علیه السلام عرض کردم: من پسرعمویی دارم که هر چه با او می پیوندم، از من می­برد. تصمیم گرفته­ام که اگر بار دیگر از من ببرد من هم از او ببرم. آیا شما اجازه می­فرمایید؟ حضرت فرمودند: اگر تو با او بپیوندی و او از تو ببرد، خداوند با هر دو شما خواهد پیوست ولی اگر تو از او ببری و او از تو ببرد، خداوند از هر دوی شما خواهد برید.<ref> همان، ج3، ص348.</ref>
 +
 
 +
==پیامدهای قطع رابطه==
 +
 
 +
===لعنت پیامبر صلی الله علیه و آله===
 +
 
 +
شقاوت از این بیشتر که پیامبر مهربانی ها کسی را لعن کند و کسی که مورد لعن پیامبر واقع شود قطعاً از رحمت الهی بی­نصیب خواهد ماند.
 +
 
 +
رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «ملعون است، ملعون است کسی که قطع رحم کند».<ref> مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج17، ص585.</ref>
 +
 
 +
===خشم خداوند===
  
−
1. لعنت پیامبر(ص): شقاوت از این بیشتر که پیامبر مهربانی ها کسی را لعن کند و کسی که مورد لعن پیامبر واقع شود قطعاً از رحمت الهی بی­نصیب خواهد ماند. رسول اکرم(ص) می­فرمایند:
+
«فردی محضر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و پرسید: مبغوض­ترین عملها نزد خداوند کدام است؟ حضرت فرمود: مشرک بودن به خداوند. آن مرد پرسید: بعد از آن کدام عمل است؟ حضرت جواب دادند: کسی که با خویشاوندن خویش قطع رابطه کند...».<ref>نمازی، علی؛ مستدرک سفینه البحار، نشر اسلامی، 1419 ق، ج4، ص108.</ref>
−
«ملعون است، ملعون است کسی که قطع رحم کند»<ref> مجلسی، محمد تقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج17، ص585 </ref>
 
−
 
−
2.  خشم خداوند: «فردی محضر پیامبر اکرم(ص) آمد و پرسید: مبغوض­ترین عملها نزد خداوند کدام است؟ حضرت فرمود: مشرک بودن به خداوند. آن مرد پرسید: بعد از آن کدام عمل است؟ حضرت جواب دادند: کسی که با خویشاوندن خویش قطع رابطه کند...»<ref> نمازی، علی؛ مستدرک سفینه البحار، نشر اسلامی، 1419ق، ج4، ص108 </ref>
 
  
 
این روایت هشدار بزرگی است برای کسانی که با خویشاوندانش قطع رابطه کردند.
 
این روایت هشدار بزرگی است برای کسانی که با خویشاوندانش قطع رابطه کردند.
  
−
3. احساس نکردن بوی بهشت: هرکس قطع رحم کند علاوه بر آنکه داخل بهشت نمی­شود، حتی بویش را نیز احساس نمی­کند و این یکی از بزرگترین خطرهاست که انسان را تهدید می­کند.
+
===احساس نکردن بوی بهشت===
  
−
[[امام صادق]](ع) می­فرمایند:
+
هر کس قطع رحم کند علاوه بر آن که داخل بهشت نمی­شود، حتی بویش را نیز احساس نمی­کند و این یکی از بزرگترین خطرهاست که انسان را تهدید می­کند.
−
«خداوند بهشت را آفرید، آنگاه آن را پاکیزه کرد و بویش را معطر کرد و همانا بوی بهشت از فاصله دو هزار سال به مشام می رسد و کسی عاق والدین و قاطع رحم باشد، بوی بهشت را احساس نمی­کند». <ref> همان </ref>
 
  
−
== پانویس ==
+
[[امام صادق]] علیه السلام می­فرمایند: «خداوند بهشت را آفرید، آنگاه آن را پاکیزه کرد و بویش را معطر کرد و همانا بوی بهشت از فاصله دو هزار سال به مشام می رسد و کسی عاق والدین و قاطع رحم باشد، بوی [[بهشت]] را احساس نمی­کند».<ref>همان.</ref>
 +
 
 +
==پانویس==
 
<references/>
 
<references/>
−
+
 
−
== منابع ==
+
==منابع==
−
[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=37417#_ftnref1 صله رحم، مهدی امینی، سایت پژوهشکده باقر العلوم(ع) ( بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی)]، تاریخ بازیابی : 24 آبان 1391.
+
[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=37417#_ftnref1 صله رحم، مهدی امینی، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی)]، تاریخ بازیابی: 24 آبان 1391.
 +
 
 
[[رده: اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده: اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]

نسخهٔ ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۰:۲۹

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)




صله­رحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده "وصل" به معنای پیوستن بوده و پیوندکردن دو چیز را می­گویند.[۱] معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند.[۲]

واژه رحم، در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است. چرا که آنها از یک رحم متولد شده­اند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند.[۳]

معنای اصطلاحی صله رحم، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان[۴] است.

صله رحم سفارش اکید پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله

در اهمیت صله رحم همین بس که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، همه انسانها را به صله رحم سفارش کرده است؛ هر چند که در این مسیر سختی های فراوانی ببیند و راهشان از یکدیگر بسیار دور باشد. همچنین صله رحم را بخشی از دین دانسته و فرموده­اند که هر کس آن را بجا نیاورد دین او ناقص است.

جابر از حضرت امام باقر علیه السلام روایت کرده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود­ه­اند: «به حاضر و غایب امتم و به کسانی که در پشت مردان و رحم زنان هستند (آنهایی که هنوز به دنیا نیامده­اند) تا روز قیامت سفارش می­کنم که صله رحم را به جا آورند، اگرچه راهشان به سوی همدیگر یک سال فاصله داشته باشد؛ زیرا صله رحم از دین است».[۵]

ثواب صله رحم

یکی از افتخارات بزرگ برای انسان این است که شهید از دنیا برود و هر کس در طول زندگانی خویش یک بار می­تواند شهید شود و حال آن که ثواب شخصی که صله رحم را به جا می­آورد علاوه بر اجر صد شهید، ثوابهای دیگری نیز شامل حال او می­شود.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «هر کس به سوی خویشاوندانش با جان و مالش قدم بردارد تا صله رحم را به جا آورد، خداوند عزوجل به وی اجر صد شهید عطا می­کند و برای هر قدمی که برمی­دارد خداوند چهل هزار حسنه می­نویسد و چهل هزار گناه از وی پاک می­کند و چهل هزار درجه بالا می­برد و گویا خداوند را در حال صبر، صد سال عبادت کرده که عبادتش پذیرفته شده است».[۶]

صله رحم حتی با یک سلام

این تفکر که صله رحم حتماً باید با غذا همراه باشد - اگر نباشد آبروریزی است - کاملا اشتباه است. دین مقدس اسلام دایره صله رحم را خیلی وسیع­تر و ساده­تر از این ها به ما بیان کرده است. مخصوصاً امروزه که با یک تلفن کردن یا فرستادن پیامک از حال همدیگر می­توانیم آگاه شویم.

امام صادق علیه السلام می­فرمایند: «همانا صله رحم و نیکی کردن، حساب را آسان ساخته از گناه نگاه می­دارد. پس صله رحم کرده، به برادرانتان نیکی کنید، اگرچه به سلامی نیکو و جواب سلام دادن باشد».[۷]

در جایی دیگر می­فرمایند: «صله رحم کن، اگر جه با شربت آبی باشد».[۸] این روایت شریف، ساده برگزار کردن صله رحم را به ما سفارش می­کند. چرا که هر چه دید و بازدیدها ساده­تر و بدون تشریفات باشد همان اندازه میهمانی­ها بیشتر می­شود و صفا و صمیمیت را به ارمغان می­آورد.

آثار صله رحم

زیاد شدن عمر انسان

یکی از فواید دنیوی صله رحم این است که خداوند به خاطر این کار، عمر انسان را زیاد می­کند و دچار مرگ ناگهانی نمی­شود. از محمد عبیدالله روایت شده که حضرت امام رضا علیه السلام می­فرمایند: «مردی از عمرش 3 سال مانده بود. وی صله رحم می­کند و خداوند آن را به سی سال تبدیل می­کند که خداوند هرچه خواهد می­کند».[۹]

دفع بلا و زیاد شدن دارایی

اگر بخواهیم از بلاهای فردی و اجتماعی در امان باشیم و در تیررس انواع بلاها قرار نگیریم یکی از بهترین راهها همان صله رحم است. حضرت امام باقر علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم اعمال را پاک، اموال را بسیار، بلاها را برطرف می­کند و حساب را آسان کرده و اجل را عقب می­اندازد».[۱۰]

نیکویی اخلاق و پاکی جان

صله رحم باعث از بین رفتن کینه­ها می­گردد. چرا که از نزدیک همدیگر را می­بینیم و حس می­کنیم و با هم رابطه برقرار می­کنیم و این ارتباط، رفتارمان را نیکو جلوه می­دهد و در سخن گفتن هاست که گره­های سوءظن و کینه باز می­شود و جایش را صفا و صمیمیت پر می­کند.

حضرت امام صادق علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم اخلاق را نیکو، دست را بخشنده، جان را پاکیزه، روزی را افزون کرده و اجل را عقب می­اندازد».[۱۱]

مرگ نیکو و راحتی حساب

اگر انسان بخواهد با نیکویی و خوبی از دنیا برود یکی از راههایش صله رحم است. چرا که صله رحم انسان را از انواع بد مردن و دچار شدن به انواع بیماری های خطرناک و مرگ ناگهانی نجات می­دهد و باعث می­شود تا انسان در آخرت هم حسابش راحت باشد.

امام صادق علیه السلام می­فرمایند: «صله رحم، حسابرسی را در قیامت آسان می­کند و انسان را از بد مردن باز می­دارد».[۱۲]

آداب صله­رحم

سلام دادن

اولین و مهمترین آداب دید و بازدید، سلام دادن است. چرا که سلام یکی از نامهای خداوند متعال است و با سلام کردن رحمت الهی نازل می­شود.

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: هرگاه به هم برخوردید با سلام کردن و دست دادن دیدار کنید و چون جدا شدید، با آمرزش خواهی از هم جدا شوید.[۱۳]

دست دادن

دین مقدس اسلام سفارش کرده است وقتی که همدیگر را ملاقات می کنید دست بدهید زیرا تاریکی کینه را از بین می­برد و باعث آمرزش ناهان می­شود.

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «با یکدیگر دست دهید؛ زیرا دست دادن کینه و کدورت را از بین می­برد».[۱۴]

لازم به ذکر است که دست دادن با کسانی که محرم هستند سفارش شده و در دید و بازدیدها و مهمانی­ها با کسانی که نامحرم هستند نباید دست داد هر چند که از خویشاوندان باشند. چرا که مورد نهی شارع مقدس قرار گرفته است.

معانقه

معانقه غیر از روبوسی است و شارع مقدس ما را به این موضوع سفارش کرده است.

امام باقر علیه السلام می­فرمایند: «هر مؤمنی برای دیدن برادر خود برود خداوند برای هر گامی که برمی­دارد یک ثواب می­نویسد و یک گناه از او پاک می­شود و یک درجه بالا برده می­شود و چون در خانه اش را بکوبد، درهای آسمان به رویش گشوده گردد و چون با هم دست دهند و معانقه کنند (یکدیگر را در آغوش بگیرند) خدا رویش را به آنها کند».[۱۵]

قهر با فامیل ممنوع

بنای اسلام بر اساس مهر و محبت است. لذا شارع مقدس به ما این اجازه را نداده که با خویشاوندان خود قطع رابطه کنیم هر چند آنها با ما سنگین رفتار کنند.

عبدالله سنان می­گوید به حضرت امام صادق علیه السلام عرض کردم: من پسرعمویی دارم که هر چه با او می پیوندم، از من می­برد. تصمیم گرفته­ام که اگر بار دیگر از من ببرد من هم از او ببرم. آیا شما اجازه می­فرمایید؟ حضرت فرمودند: اگر تو با او بپیوندی و او از تو ببرد، خداوند با هر دو شما خواهد پیوست ولی اگر تو از او ببری و او از تو ببرد، خداوند از هر دوی شما خواهد برید.[۱۶]

پیامدهای قطع رابطه

لعنت پیامبر صلی الله علیه و آله

شقاوت از این بیشتر که پیامبر مهربانی ها کسی را لعن کند و کسی که مورد لعن پیامبر واقع شود قطعاً از رحمت الهی بی­نصیب خواهد ماند.

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می­فرمایند: «ملعون است، ملعون است کسی که قطع رحم کند».[۱۷]

خشم خداوند

«فردی محضر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و پرسید: مبغوض­ترین عملها نزد خداوند کدام است؟ حضرت فرمود: مشرک بودن به خداوند. آن مرد پرسید: بعد از آن کدام عمل است؟ حضرت جواب دادند: کسی که با خویشاوندن خویش قطع رابطه کند...».[۱۸]

این روایت هشدار بزرگی است برای کسانی که با خویشاوندانش قطع رابطه کردند.

احساس نکردن بوی بهشت

هر کس قطع رحم کند علاوه بر آن که داخل بهشت نمی­شود، حتی بویش را نیز احساس نمی­کند و این یکی از بزرگترین خطرهاست که انسان را تهدید می­کند.

امام صادق علیه السلام می­فرمایند: «خداوند بهشت را آفرید، آنگاه آن را پاکیزه کرد و بویش را معطر کرد و همانا بوی بهشت از فاصله دو هزار سال به مشام می رسد و کسی عاق والدین و قاطع رحم باشد، بوی بهشت را احساس نمی­کند».[۱۹]

پانویس

  1. ↑ دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373 ش، چاپ اول، ج7، ص10519.
  2. ↑ همان، ج14، ص20572.
  3. ↑ نمازی، علی؛ مستدرک سفینه البحار، موسسه نشر اسلامی، 1419 ه.ق، ج4، ص112.
  4. ↑ دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373ه ش، چاپ اول، ج7، ص10519.
  5. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص337.
  6. ↑ مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج71، ص89.
  7. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب؛ کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج3، ص350.
  8. ↑ همان، ص340.
  9. ↑ مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 4403ق، ج71، ص93.
  10. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، جاپ اول، ج3، ص337
  11. ↑ همان، ص339.
  12. ↑ مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403 ق، ج71، ص98.
  13. ↑ شیخ طوسی؛ امالی، قم، دارالثقانه، 1414ق، ج347، ص215.
  14. ↑ مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403، ج74، ص160.
  15. ↑ کلینی، محمد بن بعقوب؛ اصول کافی، مترجم صادق حسن زاده، قم، صلوات، 1383، چاپ اول، ج2، ص183.
  16. ↑ همان، ج3، ص348.
  17. ↑ مجلسی، محمدتقی؛ بحارالانوار، بیروت، دارالوفاء، 1403ق، ج17، ص585.
  18. ↑ نمازی، علی؛ مستدرک سفینه البحار، نشر اسلامی، 1419 ق، ج4، ص108.
  19. ↑ همان.

منابع

صله رحم، مهدی امینی، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی)، تاریخ بازیابی: 24 آبان 1391.

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=صله_رحم&oldid=19446»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا