سوره سجده

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اين سوره به «سجده لقمان» نيز ناميده شده تا با سوره «حم سجده» (سوره فصلت)اشتباه نگردد و اين سوره به اتفاق تمامى مفسرين در مكه نازل شده بجز سه آيه كه در مدينه آمده و آن «أَفَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لايَسْتَوُونَ» تا آخر آيه سوم مي باشد.

عدد آيات

تعداد آیات اين سوره از نظر اهل بصره 29 آيه و از نظر ديگران 30 آيه خواهد بود. متأخران از قراء كوفه «الم» را يك آيه و نيز قراء حجاز و شام آن را آيه‌اى شمرده‌اند.

فضيلت اين سوره

ابى بن كعب از پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله روايت كند كه فرمود: آن كه سوره «الم تنزيل» و سوره «تبارك الذى...» را بخواند گويا شب قدر را احياء گرفته است.

ليث بن ابى زبير از جابر و او گويد كه رسول خدا صلی الله علیه و آله شب ها نمى‌خوابيد تا اين دو سوره «الم تنزيل و تبارك الذى...» را قرائت مي نمود.

ليث گويد: اين روايت را براى طاوس گفتم سپس او گفت كه اين دو از تمامى سوره‌هاى قرآن ارجمندتر باشد و هر كس آن دو را بخواند شصت حسنه براى او نوشته شده و شصت گناه محو مي گردد و منزلتش به شصت درجه بالا مي رود.

حسين بن ابى علاء از امام صادق علیه السلام روايت نموده كه فرمود آن كه سوره سجده را در هر شب جمعه بخواند خداوند در قيامت نامه عملش را بدست راستش داده و او را به مرحله حساب گناهان نياورد و از دوستان محمد صلی الله علیه و آله و اهل بيتش خواهد بود.

هدف سوره

غرض اين سوره بيان مبدأ و معاد، و اقامه برهان بر اين مساله است، و نيز دفع شبهه ‌هايى كه در باره اين دو مساله در دلها خلجان می‌كند، و در ضمن به مساله نبوت و كتاب نيز اشاره می‌نمايد، و امتيازى كه دو گروه مؤمنين حقيقى به آيات خدا، و فاسقان خارج از زى عبوديت، از يكديگر دارند بيان میكند، و نيز به دسته اول وعده ثوابى می‌دهد كه از تصور هر متصور بيرون است، و به دسته دوم وعيدى می‌دهد، و به انتقام شديدى تهديد می‌كند كه عبارت است از عذاب اليم و ابدى در قيامت، و عذابى كوچك‌تر از آن كه در دنيا به زودى خواهند چشيد، و در آخر، سوره را با تاكيد آن وعيد، و دستور به رسول خدا (ص) كه تو نيز منتظر باش آن چنان كه آنان منتظرند، ختم می‌كند [۱]

پانویس

  1. ترجمه الميزان، ج‌16، ص: 365

منابع

  • فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‌19، ص203.
  • محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌16، ص: 365، قم 1374

پیوست

متن و ترجمه سوره