حباب بن منذر

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

حباب بن منذر، از اصحاب شجاع و دلاور پيامبر (ص) و از سخن سرايان بنام است. او در دوران جاهليت به صحت رأى و دقت نظر معروف بود، به همين جهت «صاحبنظر» لقب گرفت «4»، در برخى از غزوات پيامبر (ص) مورد مشورت و نظرخواهى آن حضرت واقع مى‌شد كه بدان اشاره خواهد شد. حباب در ميدانهاى جهاد حباب در بيشتر جنگهاى دوره پيامبر (ص) حضورى فعال و چشمگير داشت كه مختصرى از آن را در زير مى‌خوانيد: وى در جنگ بدر، پرچمدار قبيله خزرج بود و فرماندهى آنان را به عهده داشت. «5» پيش از آنكه رسول‌اللَّه (ص) در محل بدر فرود آيد، از ياران خود پيرامون محلّ جنگ نظرخواهى كرد. __________________________________________________

(1). اسدالغابه، ج 2، ص 353؛ اعيان الشيعه، ج 7، ص 318.
(2). اسدالغابه، ج 2، ص 353؛ طبقات، ج 3، ص 557؛ سير اعلام النبلاء، ج 1، ص 217.
(3). اسدالغابه، ج 2، ص 353؛ تنقيح المقال، ج 2، ص 68؛ اعيان الشيعه، ج 7، ص 318.
(4). اعلام، زركلى، ج 2، ص 167.
(5). مغازى، ج 1، ص 58.
                       مرورى بر زندگانى فرماندهان اسلام، ص: 27

حباب گفت: اينجا اردوگاه خوبى نيست، ما را به نزديكترين آب دشمن برسان، ... در آنجا چاهى است كه آبش شيرين و زياد و تمام نشدنى است! كنارش حوضى مى‌سازيم و به مقدار لازم آب ذخيره ساخته و بقيّه چاهها را كور مى‌كنيم. در اين موقع جبرئيل بر پيامبر (ص) نازل شد و گفت: رأى درست همان است كه حباب به آن اشاره كرد. «1»

«حباب» در واقعه بنى نضير همانند بدر، مشاور نظامى پيامبر (ص) بود. آن حضرت وقتى از ياران خود درباره موقعيت عملياتى نظر خواست، حباب گفت:

نظر من اينست كه ميان دژهاى بنى نضير و بنى قريظه نيرو مستقر نماييم و ارتباط خبرى آنها را قطع كنيم. در اينجا نيز رسول خدا (ص) نظر حباب را به اجرا گذاشت. «2» سال پنجم هجرى پيامبر (ص) عزم پيكار با يهود بنى قريظه را كرد، حباب از معدود اسب سوارانى بود كه در اين واقعه در كنار رسول خدا (ص) حضور داشت. «3» او در احد، مأمور اطلاعاتى پيامبر (ص) و از جمله محافظان آن حضرت بود. حضرت محمّد (ص) حباب را براى برآورد تعداد نيروهاى دشمن فرستاد و از او خواست تا گزارش كار را دور از چشم ديگران به ايشان بدهد. حباب با زيركى در اين مأموريت موفق شد و شمار دشمن را سه هزار نفر تخمين زد. «4» نقل شده كه در اين جنگ وى از جمله افراد معدودى بود كه در لحظات حساس تا پاى جان در كنار پيامبر (ص) ايستاد. «5» در خيبر گر چه فتح نهايى به دست تواناى امير مؤمنان على (ع) انجام گرفت، ولى نقش حباب را نمى‌توان در فتح قلعه‌هاى بسيارى ناديده گرفت؛ از جمله قلعه صعب بن معاذ به دست او فتح شد و پرچم اسلام را در آن به اهتزاز آورد. «6» __________________________________________________

(1). مغازى، ج 1، ص 58.
(2). طبقات، ج 3، ص 567.
(3). مغازى، ج 2، ص 498.
(4). همان مدرك، ج 1، ص 207.
(5). شرح نهج‌البلاغه، ابن ابى الحديد، ج 15، ص 20، در احياء التراث، بيروت، 1387.
(6). همان مردك، ج 2، ص 649 و 659 و 662؛ سيره حلبيه، ج 3، ص 39.
                       مرورى بر زندگانى فرماندهان اسلام، ص: 28

در جنگ حنين، پرچم خزرج از سوى رسول خدا (ص) به حباب واگذار شد. «1» در سريه فُلس يكى از همرزمان امام على (ع) بود و به همراه دو تن ديگر از ياران خود، سمت مأمور اطلاعاتى سپاه را داشت و هنگام گشت زنى، غلامى سياه را كه مأمور اطلاعاتى دشمن بود؛ دستگير و براى بازجويى نزد آن حضرت آورد. اين سريه با گرفتن تعدادى اسير و مقدارى غنيمت به سود مسلمانان پايان يافت. پس از رحلت پيامبر (ص) كار حباب به مشاجره و درگيرى لفظى با گردانندگان سقيفه، بخصوص شخص عمر انجاميد و مبغوض دستگاه خلافت شد. سرانجام آن مرد بزرگ در سال بيست هجرى بدرود حيات گفت. «2» __________________________________________________

(1). مغازى، ج 3، ص 895.
(2). اصابه، ج 1، ص 302؛ كامل، ج 3، ص 77.

منبع

پژوهشكده تحقيقات اسلامى‌ سپاه، مرورى بر زندگانى فرماندهان اسلام، تهران، مرکز تحقیقات سپاه، چاپ اول، ص 26 تا 28