تفسیر فرات کوفی (کتاب)
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
منبع: کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، صفحه 495 - 496
نویسنده: محمدرضا ضميري
تفسیر فرات كوفى
مؤلف:
ابوالقاسم فرات بن ابراهیم بن فرات كوفى (متوفاى اوایل قرن چهارم).
زندگینامه و اظهارنظرها:
وى از اعلام عصر غیبت صغری و استاد محدثان زمان خود بود. او در عصر ثقه الاسلام شیخ كلینى و ابن عقده مى زیسته و زادگاه وى كوفه بوده كه در آن عصر مركز دانش و نقل حدیث و ثقل دانشمندان بشمار مى رفته است.
با نگاهى به زندگى و مشایخ و اسانید حدیثى وى روشن مى گردد كه وى زیدى مذهب بوده است؛ گرچه روایاتى از امام باقر علیه السلام و حضرت امام صادق علیه السلام نقل مى كند؛ همچنان كه بسیارى از روایات صدوق به فرات مى رسد ولذا احتمال داده شده كه وى شیعه اثنی عشرى باشد، اما در آغاز زیدى بوده است. در هر حال، با این كه این كتاب عمدتاً در فضایل اهل بیت علیهم السلام گردآورى شده، اما نكته اى دال بر دوازده امامى بودنش یافت نشده است.
معرفى اجمالى كتاب:
كتاب فرات، تفسیرى است روایى؛ همانند تفسیر العیاشى و تفسیر القمى كه به روش تفاسیر روایى، روایات تفسیرى و تطبیقى را جمع آورى كرده و بیشترین موضوعش درباره اهل بیت علیهم السلام است.
مرحوم صدوق - از شیعه - و برخى دیگر از قدما، مانند حاكم حسكانى - از اهل سنت - از فرات كوفى و كتابش روایت كرده اند و او را معتمد خودشان دانسته اند. این كتاب مدتى پس از تألیف از حضور در مجامع و كتابخانه ها مخفى بود؛ تا این كه مرحوم علامه مجلسى به آن دسترسى پیدا مى كند و روایات وى را در كتاب خود بحارالانوار نقل مى كند.
روایات تفسیرى در این كتاب بر اساس ترتیب سوره ها و آیه ها است و روش مفسر در نقل اسامى روات و مشایخ حدیثى خود گزیده گویى و اشاره است. در این تفسیر، جز نقل حدیث، كلامى از مؤلف در توضیح آن روایات یا نقد وجود ندارد و نكته و یا تعلیقه اى افزوده نشده است.
سرآغاز كتاب با مقدمه اى درباره جایگاه اهل بیت علیهم السلام در تفسیر و فضیلت آن شروع مى گردد. آن گاه مؤلف روایات تفسیرى و تطبیقى و تأویلى را كه عمدتاً در باب اهل بیت علیهم السلام است، نقل مى كند. بنابراین عمده گزینش این روایات، چه در توضیح و تبین آیات و چه در منطبق كردن آیات به امیرمؤمنان و اهل بیت علیهم السلام، با جهت گیرى كلامى است.
وضعیت نشر:
این كتاب، در یک جلد به زبان عربی به وسیله سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، به تحقیق محمدكاظم محمودی، در تهران چاپ و منتشر شده است.
پيوندها
