تشهد: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}}
  
==تشهّد: از اجزاء و واجبات نماز==
+
«تشهّد» یکی از اجزای [[نماز]] به حساب می آید و عبارت است از شهادت به یگانگى [[الله|خداوند]] و نفى شریک براى او، شهادت به مقام عبودیت و رسالت [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلى اللّه علیه و آله) و [[صلوات]] بر آن حضرت و خاندان پاک او.<ref>جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۵-۲۴۶.</ref>
  
از آن در باب صلات سخن رفته است.
+
تشهد در نمازهاى دو [[رکعت|رکعتى]] بعد از [[سجده]] دوم از رکعت دوم؛ و در نماز سه رکعتى بعد از سجده دوم از رکعت دوم و سوم؛ و در نمازهاى چهار رکعتى بعد از سجده دوم از رکعت دوم و چهارم؛ و در نماز یک رکعتىِ وتر بعد از سجده دوم از تنها رکعت این نماز انجام مى‌شود.
 
 
مفاد: مفاد تشهّد عبارت است از شهادت به يگانگى خداوند و نفى شريك براى او، شهادت به مقام عبوديت و رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله و درود و صلوات بر آن حضرت و خاندان پاك او.<ref>جواهرالكلام 10/ 245ـ246.</ref>
 
 
 
جايگاه: تشهد در نمازهاى دو ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم، در نماز سه ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و سوم و در نمازهاى چهار ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و چهارم و در نماز يك ركعتىِ وتر بعد از سجده دوم از ركعت اول انجام مى‌شود.
 
 
 
حكم: تشهد در [[نماز]] دو ركعتى يكبار و در نمازهاى سه ركعتى و چهار ركعتى دو بار واجب است خوانده شود؛ ليكن ركن نيست؛ از اين‌رو، ترك سهوى آن موجب بطلان نماز نمى‌شود.<ref>همان، 246ـ248.</ref>
 
 
 
ليكن در اين صورت اگر پيش از ركوع ركعت سوم متذكّر آن شود بايد بنشيند و تشهّد را بخواند و چنانچه بعد از ركوع يادآور شود بعد از فراغ از نماز بنابر مشهور بايد قضاى آن را به اضافه دو سجده سهو به‌ جا آورد.
 
 
 
در ترك سهوىِ تشهّد آخر، چنانچه پيش از اتمام سلام يا پس از آن ليكن قبل از انجام دادن منافيات نماز متذكر شود بايد آن را تدارك كند، سپس سلام را بگويد و دو سجده سهو به‌جا آورد و اگر بعد از انجام دادن منافيات يادآور شود، در صحّت نماز و وجوب قضاى تشهد يا بطلان نماز و اعاده آن، اختلاف است.<ref> 12/ 286ـ290؛ الحدائق الناضرة 9/ 139ـ144؛ العروة الوثقى (و حواشى) 2/ 39ـ41.</ref>
 
 
 
واجبات: نشستن به مقدار تشهّد<ref>جواهرالكلام 10/248.</ref> و شهادت به [[توحيد]] و رسالت<ref>همان/ 250.</ref> و صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله و آل او<ref>همان، 253.</ref> ترتيب بين اجزاى واجب آن (ابتدا توحيد، سپس رسالت پس از آن صلوات.<ref> همان/267.</ref> در تشهّد واجب است.
 
 
 
گفتن تشهّد به صورت زير: {أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ} به اتفاق همه فقها و نيز گفتن آن به صورت بالا با حذف {وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ} و {عَبْدُهُ} بنابر قول مشهور كفايت مى‌كند.<ref> 264ـ268؛ العروة الوثقى 1/690.</ref>
 
 
 
واجب است تشهّد به زبان عربى ادا شود. در صورت عدم امكان آن و تنگى وقت ـ بنابر تصريح جمعى ـ ترجمه آن كفايت مى‌كند.<ref>جواهرالكلام 10/ 268ـ269.</ref>
 
 
 
آداب: نشستن به حالت تورّك براى مرد<ref>همان/272.</ref> و تربّع ـ نهادن باسن بر زمين و بلند كردن ران و ساق پا ـ براى زن<ref> 182؛ مصباح الفقيه (ق) (صلاة)/ 527 </ref>، افزودن{بِسْمِ اللّهِ و بِاللّه} و {الحَمْدُلِلّه} و ثناگفتن خداوند و سلام بر انبيا و ملائكه <ref>جواهرالكلام 10/273.</ref> و غير آن از دعاهايى كه از معصومين عليهم السّلام وارد شده،<ref>وسائل الشيعة 6/393ـ394.</ref> تكرار {الحَمْدُلِلّهِ}، دو يا سه مرتبه در پايان تشهّد، <ref>جواهرالكلام 10/277</ref> گذاردن دستها بر روى رانها، چسباندن انگشتان دست به يكديگر و نگاه كردن به دامان خود<ref>توضيح المسائل مراجع 1/621 م 1103</ref> در حال تشهّد مستحب است.
 
 
 
نشستن به حالت اقعاء در حال تشهد كراهت دارد.<ref>جواهرالكلام 10/191ـ192.</ref>
 
  
 +
تشهد در نماز «رُکن» نیست؛ از این‌رو، ترک سهوى آن موجب بطلان نماز نمى‌شود.<ref>جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۶-۲۴۸.</ref>
 +
 +
این عمل در نماز به صورت نشسته<ref>جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۸.</ref> و با گفتن این عبارات انجام می شود: {{متن حدیث|«أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَرِیک لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»}}.
 
==پانویس==  
 
==پانویس==  
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
==منابع==
 
==منابع==
* جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد ‌4، صص 495-494.
+
*[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، جمعى از پژوهشگران، ج ‌۴، صص ۴۹۵-۴۹۴.
 
 
 
[[رده:واجبات نماز]]
 
[[رده:واجبات نماز]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۴

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


«تشهّد» یکی از اجزای نماز به حساب می آید و عبارت است از شهادت به یگانگى خداوند و نفى شریک براى او، شهادت به مقام عبودیت و رسالت پیامبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله) و صلوات بر آن حضرت و خاندان پاک او.[۱]

تشهد در نمازهاى دو رکعتى بعد از سجده دوم از رکعت دوم؛ و در نماز سه رکعتى بعد از سجده دوم از رکعت دوم و سوم؛ و در نمازهاى چهار رکعتى بعد از سجده دوم از رکعت دوم و چهارم؛ و در نماز یک رکعتىِ وتر بعد از سجده دوم از تنها رکعت این نماز انجام مى‌شود.

تشهد در نماز «رُکن» نیست؛ از این‌رو، ترک سهوى آن موجب بطلان نماز نمى‌شود.[۲]

این عمل در نماز به صورت نشسته[۳] و با گفتن این عبارات انجام می شود: «أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَرِیک لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ».

پانویس

  1. جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۵-۲۴۶.
  2. جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۶-۲۴۸.
  3. جواهرالکلام، ج۱۰، ص ۲۴۸.

منابع