الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب)

کتاب الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة معروف به شرح لمعه اولین کتاب درسی فقه امامیه در حوزه است.

مؤلف

زین‌الدین بن علی معروف به شهید ثانی فقیه جبل عاملی سده دهم هجری. شهید ثانی در این کتاب، به شرح و بسط لمعه دمشقیه اثر شهید اول پرداخته‌است. نویسنده کتاب را بر پایه نظرات مشهور در فقه شیعه نوشته‌ است.

معرفی اجمالی کتاب

شرح لمعه یکی از مهمترین کتاب‌های آموزشی فقهی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها و تنها کتاب درسی مشتمل بر تمام ابواب فقه است که در «دوره سطح» در حوزه‌ها تدریس می‌گردد.

این کتاب مجموعه پنجاه و سه رساله در ابواب مختلف فقه است که به ترتیب زیر از «طهارت» آغاز و به «دیات» پایان می‌پذیرد: طهارت، صلات، زکات، خمس، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، کفارات، نذر و عهد و یمین، قضا، شهادات، وقف، عطیه، متاجر، دین، رهن، حجر، ضمان، حواله، کفالت، صلح، شرکت، مضاربه، ودیعه، عاریه، مزارعه، مساقات، اجاره، وکالت، شفعه، سبق و رمایه، جعاله، وصایا، نکاح، طلاق، خلع و مبارات، ظهار، ایلاء، لعان، عتق، تدبیر، اقرار، غصب، لقطه، احیاءالموات، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص، و دیات.

شرح لمعه بر نظام حقوقی ایران نیز بسیار تأثیرگذار بوده‌ است. علاوه بر آن که مهمترین منبع دروس «متون فقه» رشته تحصیلی حقوق در دانشگاه‌های ایران می‌باشد، منبع اصلی تدوین قانون مدنی ایران و یکی از مهمترین منابع در تدوین قانون مجازات اسلامی نیز به شمار می‌رود که علاوه بر محتوای قانون حتی جنبه‌های شکلی آن‌ها را نیز تحت تأثیر قرار داده‌ است.

ناصر کاتوزیان حقوق‌دان ایرانی در مورد اهمیت این کتاب می‌نویسد: «شرح لمعه از نظر اسلوب نگارش در میان سایر کتاب‌های فقهی ممتاز است؛ زیرا در عین حال که در بیان مطالب از بکار بردن کلمات زاید به دقت پرهیز شده، از نظر استدلال نیز چیزی از کتب مفصل کم ندارد. به همین جهت می‌توان گفت بهترین و جامع‌ترین کتاب‌های درسی است».

منابع

• وبلاگ تخصصی حقوق ایران.
• سایت راه و رسم طلبگی.