احکام شرعی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

احكام، دستورهاى عملى اسلام در زمينه هاى عبادى، سياسى، اقتصادى و مانند آن است و در تقليد نيز بين احكام عبادى و غيرعبادى تفاوتى وجود ندارد؛ يعنى بر غيرمجتهد كه نمى تواند احتياط كند، واجب است در همه اين مسائل از مجتهد جامع الشرايط تقليد كند.[۱]

به همین جهت احكام دين از اهميت خاصى برخوردارند و در اسلام نسبت به فراگيرى آن‌ها سفارش شده است. مسلمانان بايد بر اساس تعاليم اسلامى فرصت مناسبى براى فراگرفتن مسائل دينى خود قرار داده، برنامه هاى زندگى خود را طبق آموخته هاى دينى در زمينه هاى مختلف تنظيم كنند.

رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:[۲] واى بر هر مسلمانى كه در هر هفته، يك روز را براى شناخت امر دين خود و پرسش از آن قرار ندهد.[۳]

احكام واقسام آن

مقدمه-انچه مسلم است اینست كه تعدادمباحات محدودنیست ومحدودیت ناظربرسایراحكامست. ازنظرتعدادمستحبات و مكروهات بیشترازواجبات وحرامهاست وعلی القاعده واجبات وحرامها بایكدیگرمساویندكمااینكه مستحبات ومكروهات نیزبرابرندچه هرچه واجبست تركش حرام وهرچه حرامست تركش واجب وهمینطوردرموردمستحبات ومكروهات.درزیرصورت واجبات وحرامها بااستخراج ازرساله حضرت ایت الله مكارم شیرازی امده است

الف-واجبات

ا-تحقیق دراصول دین2- اجتهاد تحقیق یااحتیاط درفروع3-طهارت بدن لباس ومكان سجده درنماز4-طهارت مسجدوقرآن متنجس5-طهارت نام خدا ومعصومین تربت ازنجاست6-وضو غسل یاتیمم برای نماز7-غسل كفن حنوط دفن ونمازمیت8-نمازهای یومیه9-سایرنمازهای واجب(5مورد)10- واجبات نماز(11مورد)-11-رعایت اوقات نماز12-روبقبله كردن محتضر13-سترعورت درنمازبرای مرد14-پوشش كامل زن درنماز15-شناخت قبله برای نماز16-سجده های واجب وسهو17-روزه ماه مبارك رمضان18-خمس درمواردمذكوره19-زكات مال20-زكات فطره21-یكبارحج درعمر22-نجات جان مسلمان23-پیگیری شغل برای تامین معاش24-امربمعروف ونهی ازمنكر25-وجوب ازدواج درشرایط خطر26-اگاهی ازمسائل معاملات27-وفای بعهد28-سترعورت جزبرای زوجین[۱]

ب-حرامها

1-افتاتوسط غیرمجتهد2-عبادات برای حائض ونفساء3-تخلی درمعابرعمومی وموقوفات خاص وروی قبرمومن وروبقبله یاپشت بان4- نجس كردن مسجدواموال ان5- -نجس كردن قرآن وتربت وحرم پیامبرومعصومین 6-بردن نجاست بمساجد7-رفتن بمسجدالحرام ومسجدپیامبروسایرمساجدوتوقف دران درحالت جنابت8-گذاشتن چیزی درمواردیادشده درحالت جنابت حیض ونفاس9-تخریب یآفروش اموال مساجد10-مس قرآن یانام خداوپیامبرومعصوم بی وضویادرحالت جنابت حیض ونفاس11-نوشتن قرآن بامركب نجس12-دادن قرآن بكآفر13-ایستادن یانشستن روی قرآن یانام خدا14-قرائت آیات سجده داربرا ی جنب حائض ونفسا15-سجده برای غیرخدا16-وضویاغسل ازظروف مرداری یانجس العین17-سه بار یابیشترشستن دروضو18-روزه یوم الشك بعنوان رمضان19-روزه عیدفطروقربان20-روزه مستحبی زن بی اجازه شوهر21-روزه مضرببدن22-حرامهادرمراسم حج23-مخالفت با مقررات حكومت اسلامی24-تقویت اسرائیل25-ازدواج بامحارم26-ازدواج باخواهرزن27-ازدواج زن مسلمان باكآفر 28-ازدواج دائم مردمسلمان باكآفر29-ازدواج بازن شوهرداركه بااوزناشده است30-ازدواج بازنی كه درعده عقدشده است 31-ازدواج بامادرودختروخواهرپسرمدخوله32-ازدواج درحال احرام33-ازدواج باهمسرسه طلاقه34-طلاق درحین حیض35-سفرزن بدون اجازه شوهر36-سفرفرزندبانهی والدین37-نزدیكی باهمسرزیر9سال38-نزدیكی بهنگام حیض39-نزدیكی درماه رمضان40-نگاه كردن بزن نامحرم41-رویت عورت دیگری بجزهمسر42-نگاه مردببدن مرددیگرباشهوت43-تماس بدنی بانامحرم44-معامله عین نجاست45-معامله اموال غصبی46-تجارت اشیائی كه منافع حرام دارند47-تجارت الات موسیقی48-معامله مالی كه مالیت ندارد49-معاملات ربوی50-معامله طلابطلاونقره بنقره51-معامله چیزی كه بقصدحرام باشد52-معامله مسكرات53-قمارودزدی54-ترك تعهدنذروقسم55-غصب مال یاحق دیگری56-ساختن ومزدوری ساخت طلاونقره57-رقص جزبرای همسر58-نشستن برسفره شراب59-بازی با پاسورونرد60-استماع موسیقی مطرب61-حضوردرمكان خطر62-نبش قبر63-ورودنطفه برحم نامحرم64-استعمال موادمخدرودخانی65-استعمال ظروف طلاونقره دراتاق66-اكل وشرب نجاست ومتنجس67-نوشیدن ازطروف طلاونقره68-اشامیدن ازظروف مرداری ونجس العین69-نوشیدن ابجووسایرمسكرات70-خوردن گوشت حیوان وطی شده71-خوردن گوشت وشیرحیوان مرده دراب72-خوردن گوشت درندگان73-خوردن گوشت فیل خرگوش وحشرات74-خوردن گوشت پرندگان دارای چنگال75-خوردن گوشت پرندگان بابال صاف درپرواز76-خوردن14 قسمت ازبدن حلال گوشت77-خوردن قطعه جداشده ازبدن زنده78-خوردن اشیاءخبیث وپلید79-خوردن خاك وگل80-خوردن مال حرام81-خورانیدن مال نجس یامتنجس82-فرارازجهاد83-اتهام زنابزن پارسا84-زنا85-لواط86-مساحقه87-قیادت88-قتل نفس89-ضرب وجرح90-عاق والدین91-محاربه وافسادفی الارض92-سحروجادو93-سخن چینی94-تجسس دركاردیگران95-كذب96-خیانت درامانت97-غیبت98-كفر99-شرك100-ارتداد [۲] [۴]

پانویس

  1. احكام عبادى، يوسفيان/ منتظرى ، ص 15.
  2. بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 1، ص 176.
  3. احكام اسلامى، ص 21.
  4. برگرفته ازرساله عملیه آیت الله مکارم شیرازی