آیه نسخ

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۰۶:۳۹ توسط بهرامی (بحث | مشارکت‌ها) (تعیین رده و ویرایش جزیی متن)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه نسخ

آیه 106 سوره بقره/2 «آیه نسخ» نام گرفته است:[۱]

«ما نَنسَخ مِن ءَایة أَو نُنسِهَا نَأتِ بِخیر مِنها أَو مِثلِها أَلم تَعلَم أَنّ اللّهَ عَلى كُلِّ شَىء قَدیر».

خداوند در این آیه اعلام مى‌دارد: هر حكمى را كه نسخ كنیم یا به فراموشى بسپاریم، بهتر از آن یا مانندش را مى‌آوریم. در شأن نزول این آیه گفته‌اند: چون خداوند برخى از احكام و دستورها را نسخ مى‌كرد، یهودیان طعنه مى‌زدند و مى‌گفتند: محمد، داراى رأیى متین و محكم نیست؛ زیرا وقتى دستور و حكمى را بیان مى‌كند پس از مدتى حكم و دستور دیگرى برخلاف آن مى‌آورد و خداوند این آیه را بر رد آنان نازل كرد.

به نقلى دیگر، یهودیان مى‌گفتند: محمد اصحاب خود را به امرى مأمور سپس آنان را از آن نهى مى‌كند. اگر سخنان او وحى مى‌بود، تناقضى در آن‌ها وجود نمى‌داشت و این آیه نازل شد.[۲] در معناى نسخ و نسیان در این آیه، مفسران به طور گسترده سخن گفته‌اند.[۳]

پانویس

  1. الرأى الصّواب فى منسوخ الكتاب، ص‌ 19.
  2. اسباب النزول، واحدى، ص‌ 36؛ روض الجنان، ج‌ 2، ص‌ 99.
  3. الناسخ والمنسوخ، ابن ‌حزم، ص‌ 19.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 404